BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH NGUYỄN THỊ KIM HẠNH THỰC TRẠNG CƠNG TÁC CHĂM SĨC NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI CỦA ĐIỀU DƯỠNG TẠI KHOA HỒI SỨC CẤP CỨU BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH PHÚ THỌ NĂM 2021 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP Nam Định – 2021 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH NGUYỄN THỊ KIM HẠNH THỰC TRẠNG CÔNG TÁC CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI CỦA ĐIỀU DƯỠNG TẠI KHOA HỒI SỨC CẤP CỨU BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH PHÚ THỌ NĂM 2021 CHUYÊN NGÀNH NỘI KHOA BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: ThS NGUYỄN MẠNH DŨNG Nam Định – 2021 i LỜI CẢM ƠN Để hồn thành chun đề tốt nghiệp khóa học này, xin gửi lời cảm ơn chân thành đến: - Ban Giám hiệu trường Đại học Điều dưỡng Nam Định, Phịng đào tạo Sau đại học q Thầy/Cơ giáo Bộ môn Trường đại học Điều dưỡng Nam Định tận tình trang bị kiến thức, giúp đỡ cho tơi suốt q trình học tập trường - Ban Giám Đốc Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Phú Thọ, Ban lãnh đạo Khoa Hồi Sức Cấp Cứu Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Phú Thọ động viên, giúp đỡ để tơi hồn thiện chun đề Đặc biệt tơi xin bày tỏ kính trọng lòng biết ơn sâu sắc đến: - ThS Nguyễn Mạnh Dũng, người thầy trực tiếp hướng dẫn làm chuyên đề, tận tình quan tâm giúp đỡ động viên tơi q trình học tập hồn thành chuyên đề - Xin chân thành cảm ơn tất Bác sỹ, Điều dưỡng, Hộ lý, Bệnh nhân Khoa Hồi Sức Cấp Cứu tạo điều kiện cho thực chuyên đề - Xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới gia đình, bạn bè tận tình giúp đỡ động viên khích lệ tơi suốt q trình học tập hoàn thành chuyên đề ii LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan chuyên đề Thực trạng công tác chăm sóc người bệnh viêm phổi điều dưỡng khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ năm 2021 đánh giá độc lập thân khơng có chép người khác Chuyên đề sản phẩm mà em nỗ lực nghiên cứu đánh giá trình học tập trường thực tập Bệnh viện, q trình viết có tham khảo số tài liệu có nguồn gốc rõ ràng, hướng dẫn Thầy Nguyễn Mạnh Dũng – Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định Em xin cam đoan có vấn đề em xin chịu hồn tồn trách nhiệm i MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i LỜI CAM ĐOAN ii DANH MỤC VIẾT TẮT iii MỤC LỤC i DANH MỤC CÁC BẢNG iv DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ v ĐẶT VẤN ĐỀ MỤC TIÊU Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.2 Cơ sở thực tiễn 13 Chương 2: THỰC TRẠNG CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI TẠI KHOA HỒI SỨC CẤP CỨU BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH PHÚ THỌ NĂM 2021 18 2.1 Thông tin chung Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ 18 2.2 Thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi điều dưỡng Khoa Hồi Sức Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ năm 2021 23 Chương 3: BÀN LUẬN 32 3.1 Một số ưu điểm tồn cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi 32 3.2 Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc ĐD cho NB viêm phổi 35 KẾT LUẬN 38 ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHĂM SÓC CỦA ĐIỀU DƯỠNG CHO NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI 39 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC iii DANH MỤC VIẾT TẮT BVĐK ĐD Bệnh viện đa khoa Điều dưỡng NB Người bệnh PHCN Phục hồi chức iv DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1.Phân bố người bệnh chăm sóc theo tuổi giới 24 Bảng 2.2 Biểu triệu chứng NB vào Khoa 24 Bảng 2.3 Phân loại mức độ khó thở NB vào Khoa 24 Bảng 2.4 Mức độ bệnh dựa thông số SPO2 25 Bảng 2.5.Đánh giá việc thực biện pháp lưu thông đường thở điều dưỡng cho người bệnh viêm phổi 26 Bảng 2.6 Đánh giá việc nhận định, theo dõi, đánh giá NB viêm phổi điều dưỡng 26 Bảng 2.7.Đánh giá việc sử dụng thuốc cho người bệnh viêm phổi điều dưỡng 27 Bảng 2.8 Đánh giá việc điều dưỡng sử dụng biện pháp vật lý trị liệu, PHCN hô hấp cho người bệnh 28 Bảng 2.9 Đánh giá việc tư vấn, hướng dẫn người bệnh viêm phổi điều dưỡng 30 v DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ Hình 2.1 Hình ảnh tổng thể Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ 18 Hình 2.2 Một số hình ảnh khoa Hồi sức Cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ 22 Hình 2.3 Khu vực chăm sóc điều trị Khoa Hồi Sức Cấp cứu BVĐK Tỉnh Phú Thọ 22 Hình 2.4 Minh họa ĐD làm việc khu vực buồng bệnh theo dõi, đánh giá NB thường xuyên Khoa Hồi sức cấp cứu BVĐK tỉnh Phú Thọ 27 Hình 2.5 Minh họa hoạt động chăm sóc theo dõi sử dụng thuốc cho NB viêm phổi Khoa Hồi sức cấp cứu BVĐK tỉnh Phú Thọ 28 Hình 2.6 Minh họa chăm sóc vỗ rung ngực cho NB viêm phổi Khoa Hồi sức cấp cứu BVĐK tỉnh Phú Thọ 29 Hình 2.7 Minh họa buổi tư vấn, truyền thơng giáo dục sức khỏe cho NB viêm phổi buồng bệnh Khoa Hồi sức cấp cứu - BVĐK tỉnh Phú Thọ 31 Biểu đồ 2.1 Kiến thức điều dưỡng chăm sóc người bệnh viêm phổi 23 ĐẶT VẤN ĐỀ Viêm phổi bệnh cảnh lâm sàng thương tổn tổ chức phổi (phế nang, tổ chức liên kết kẻ tiểu phế quản tận cùng), gây nên nhiều tác nhân vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng, hóa chất [3] Bệnh thường xảy người có địa xấu người già, trẻ em suy dinh dưỡng, người mắc bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch, nghiện rượu, suy dưỡng người mắc bệnh phổi từ trước (viêm phế quản mạn, giản phế quản, hen phế quản ) Bệnh thường xuất thời tiết thay đổi đột ngột tạo thành dịch virus, phế cầu, Hemophillus influenza [3] Trên giới: Tại Ba Lan viêm phổi cấp chiếm 1/3 trường hợp nhiễm trùng hô hấp cấp [3], Hungari tỷ lệ 12% bệnh hô hấp điều trị (1985), tỷ lệ tử vong nước phát triểnlà 10-15% trẻ nhỏ người già, Châu Âu tỷ lệ tử vong viêm phổi khoảng 4,4%,Châu Á 4,1-13,4%, Châu Phi 12,9% [3] Tại Việt Nam theo thống kê bệnh viện Bạch Mai Bệnh viện Quân y 103 viêm phổi cấp chiếm tỷ lệ 16-25 % bệnh phổi không lao, đứng thứ sau hen phế quản [3] Viêm phổi cấp (từ 1981-1987) Viện Lao Bệnh phổi 6,7 % [8] Học viện Quân y 103 (từ 1970-1983) khoảng 20-25,7% bệnh phổi, thứ sau viêm phế quản hen phế quản, theo Chu Văn Ý khoảng 16,5%[3] Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ bệnh viện hạng I, hàng năm tiếp đón điều trị nội trú từ 1400 - 1800 người bệnh viêm phổi khơng có thở máy Những điểm hạn chế điều trị người bệnh viêm phổi bệnh viện cơng tác chăm sóc người bệnh chưa toàn diện Người thầy thuốc quan tâm đến điều trị bệnh giai đoạn cấp, công tác chăm sóc hỗ trợ để cải thiện chức hô hấp cho người bệnh việc cung cấp thông tin bệnh, truyền thông giáo dục sức khỏe Cơng tác chăm sóc người bệnh điều dưỡng yếu tố then chốt định hiệu điều trị bệnh nhân mắc bệnh viêm phổi Việc triển khai tồn diện bước chuẩn hóa, chun sâu cơng tác chăm sóc người bệnh mắc bệnh viêm phổi vấn đề cấp thiết Chính với mong muốn nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh viêm phổi bệnh viện, tiến hành thực chun đề: “Thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi điêu dưỡng khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ năm 2021” với mục đích đánh giá thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi Điều dưỡng khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ năm 2021 Phân tích nguyên nhân từ đề xuất số giải pháp tăng cường, nhằm nâng cao hiệu cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi Điều dưỡng khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ 30 Bảng 2.9 Đánh giá việc tư vấn, hướng dẫn người bệnh viêm phổi điều dưỡng Người bệnh chăm sóc Nội dung Đầy đủ SL Hướng dẫn người bệnh cách vệ sinh ho khạc đờm Hướng dẫn người bệnh vệ sinh miệng cách Hướng dẫn người bệnh chế độ ăn phù hợp với Không đầy đủ % SL Không thực % SL % 70 70,0 22 22,0 8,0 22 22,0 26 26,0 52 52,0 46 46,0 16 16,0 38 38,0 68 68,0 22 22,0 10 10,0 44 44,0 0,0 56 56,0 100 100,0 0,0 0,0 bệnh lý, nâng cao thể trạng tăng cường sức đề kháng cung cấp xuất ăn cho người bệnh có nhu cầu Hướng dẫn người bệnh tập luyện hoạt động thường ngày tình trạng bệnh ổn định Quan tâm, động viên an ủi người bệnh yên tâm điều trị Tư vấn người bệnh không hút thuốc lá, thuốc lào, không uống chất kích thích cách phịng bệnh viện Nhận xét: Qua bảng ta thấy: - 70% NB ĐD hướng dẫn cách vệ sinh ho khạc đờm cách - 52% NB không điều dưỡng hướng dẫn vệ sinh miệng cách - 38% NB không điều dưỡng hướng dẫn chế độ ăn phù hợp bệnh lý cung cấp xuất ăn cho NB có nhu cầu - 68% NB điều dưỡng hướng dẫn tập luyện hoạt động thường ngày tình trạng bệnh ổn định - 56% NB không điều dưỡng quan tâm, động viên an ủi yên tâm điều trị - 100% NB điều dưỡng tư vấn không hút thuốc lá, thuốc lào, không uống chất kích thích cách phịng bệnh viện 31 Hình 2.7 Minh họa buổi tư vấn, truyền thông giáo dục sức khỏe cho NB viêm phổi buồng bệnh Khoa Hồi sức cấp cứu - BVĐK tỉnh Phú Thọ 32 Chương BÀN LUẬN Qua kết khảo sát thực trạng cơng tác chăm sóc ĐD thực chăm sóc 100 người bệnh viêm phổi Khoa Hồi sức cấp cứu BVĐK tỉnh Phú Thọ chúng tơi có số nhận xét sau: Kiến thức chung điều dưỡng chăm sóc người bệnh viêm phổi Đa số điều dưỡng khoa có trình độ đại học chiếm 90%, có thâm niên cơng tác từ năm trở lên, khơng ngừng học hỏi nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ nên tỉ lệ ĐD có kiến thức “tốt’’ chăm sóc NB viêm phổi chiếm 90% Đó yếu tố thuận lợi cơng tác chăm sóc cho NB viêm phổi 3.2 Đặc điểm người bệnh viêm phổi chăm sóc Khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ - Qua bảng 2.2 2.3 cho thấy đa số NB viêm phổi nhập khoa điều trị có triệu chứng khó thở chiếm 84% với mức độ tình trạng khó thở khác nhau: Khó thở nhẹ, trung bình, nặng nặng Để đánh giá tình trạng khó thở, quan trọng đếm nhịp thở đủ thời gian phút Ở giai đoạn đầu, tần số nhịp thở tỷ lệ thuận với tình trạng suy hơ hấp, vậy: đếm nhịp thở để đánh giá tình trạng hơ hấp người bệnh quan trọng nhằm giúp ĐD đưa định chăm sóc kịp thời, xác - Qua phân tích bảng 2.4 cho thấy: Mức độ bệnh qua thơng số khí máu SPO2 phù hợp với mức độ khó thở đề cập Bảng 2.3 SPO2 số để đánh giá độ bão hịa Ơxy máu ngoại vi, biện pháp thực đơn giản cho kết nhanh chóng số để theo dõi tình trạng suy hơ hấp người bệnh Phân loại mức độ nặng bệnh để đưa phương pháp điều trị, chăm sóc phù hợp, nhằm nhanh chóng cải thiện tình trạng thiếu xy máu cho NB cách hiệu 3.1 Một số ưu điểm tồn cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi 3.3.1 Ưu điểm Qua khảo sát Khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ cho thấy: 33 Ngay từ vào viện người bệnh tiếp đón niềm nở, thời gian nằm điều trị chăm sóc tận tình, viện dặn dò chu đáo Đối với người bệnh mắc bệnh viêm phổi việc thực chăm sóc, theo dõi đảm bảo liên tục, sát với tình trạng bệnh lý Cụ thể: - Người bệnh có biểu khó thở co thắt phế quản, tăng tiết đờm, ho không hiệu điều dưỡng theo dõi sát thường xuyên đánh giá mức độ khó thở thiếu oxy, chăm sóc cải thiện thơng khí phổi như: Theo dõi tần số thở, quan sát da, niêm mạc, môi đầu chi, cho người bệnh nằm tư dẫn lưu, buồng bệnh thoáng sạch, thực thở sâu, dẫn lưu tư thế, thực y lệnh, theo dõi tác dụng phụ thuốc (90% người bệnh điều dưỡng nhận định, theo dõi, đánh giá thường xuyên, đầy đủ) - Khả làm đường hô hấp người bệnh không hiệu quả, điều dưỡng thực hướng dẫn người bệnh uống nhiều nước ấm, dẫn lưu đờm theo tư thế, kết hợp vỗ rung lồng ngực, ho có hiệu thực hút đờm dãi cho người bệnh (90% người bệnh ĐD thực đầy đủ biện pháp lưu thông đường thở) - Người bệnh nhiễm khuẩn đường thở tăng tiết dịch phế quản: Thực vệ sinh thân thể, vệ sinh miệng vệ sinh ho, khạc đờm ( 90% NB ĐD hướng dẫn cách vệ sinh ho khạc đờm cách), thực xét nghiệm vi khuẩn làm kháng sinh đồ, thực y lệnh thuốc (100% NB thực y lệnh thuốc đầy đủ) - Ngoài việc thực chăm sóc y tế người bệnh nhân viên y tế tư vấn, hướng dẫn chế độ ăn phù hợp với bệnh lý, đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý nhằm tăng cường sức đề kháng, cải thiện tình trạng gầy yếu, sút cân, suy dinh dưỡng thường kèm với bệnh viêm phổi Trong trình điều trị chăm sóc nhân viện y tế quan tâm, động viện người bệnh yên tâm điều trị đồng thời hướng dẫn chế độ nghỉ ngơi, vận động hợp lý, từ bỏ thói quen có hại hút thuốc lá, sử dụng chất kích thích tránh mơi trường khói, bụi - Với lưu lượng người bệnh ngày tăng cao, áp lực công việc lớn, việc thực vai trị người Điều dưỡng cơng tác chăm sóc cần tính chủ động Mặc dù, cố gắng nhiều xong trình thực chăm sóc người bệnh, vai trị chủ động điều dưỡng việc hỗ trợ người bệnh làm động tác cải thiện tình 34 trạng thơng khí phổi đơi lúc chưa thực đầy đủ: việc tư vấn, giáo dục, hướng dẫn người bệnh phương pháp ho, khạc đờm, tập thở, kết hợp với thực vỗ rung lồng ngực giúp cho việc long đờm, tống đờm ngồi làm đường hơ hấp, phương pháp cải thiện thơng khí nhanh hiệu quả, chưa thực liên tục thực chưa đầy đủ Công tác giáo dục sức khỏe cho người bệnh thực chưa hiệu số lần tổ chức truyền thơng, tư vấn giáo dục sức khỏe cho NB thời gian nằm điều trị chưa nhiều 3.3.2 Tồn - Thời gian hồn thiện hồ sơ, thủ tục hành nhiều nên điều dưỡng tiếp xúc với người bệnh, việc giao tiếp điều dưỡng với người bệnh việc tìm hiểu nhu cầu người bệnh hạn chế Điều dưỡng thực chăm sóc tập trung mặt y tế, chưa có thời gian quan tâm nhiều đến công tác tư vấn, giáo dục sức khỏe, hướng dẫn phục hồi chức hơ hấp cho người bệnh - Tính chủ động Điều dưỡng viên cơng tác chăm sóc người bệnh chưa cao, hoạt động chăm sóc người bệnh chủ yếu thực quy trình kỹ thuật thực định điều trị bác sỹ - Do độ tuổi, trình độ học vấn, phong tục tập quán, điều kiện kinh tế quan tâm gia đình người bệnh khác nên số người bệnh chưa tuân thủ hướng dẫn nhân viên y tế biện pháp phòng bệnh việc tuân thủ điều trị 3.3.3 Nguyên nhân - Tổng số người bệnh đơng: trung bình điều trị chăm sóc 140 - 200 NB/ ngày với nhiều nhóm bệnh khác như: Nhóm bệnh hơ hấp, Các bệnh cần xử lý cấp cứu ban đầu chấn thương, sốc phản vệ, đội ngũ nhân viên y tế thiếu số lượng, đặc biệt điều dưỡng Khoa Hồi sức cấp cứu có 18 điều dưỡng, nhân lực thực cơng việc hàng ngày khoa có 16 điều dưỡng ( 02 ĐD nghỉ trực) phân công vị trí: 01 điều dưỡng phụ bác sỹ phịng khám Nội, 02 điều dưỡng làm hành chính, 01 điều dưỡng nhập lĩnh thuốc lại 10 điều dưỡng tham gia chăm sóc Với khối lượng cơng việc nhiều, việc kiêm nhiệm vị trí khơng thể tránh khỏi Vì gây áp lực lớn cho điều dưỡng việc thực cơng tác chăm sóc 35 người bệnh - Hiện người bệnh đến khám đa số bảo hiểm, mặt khác việc tốn chi phí khám chữa bệnh bệnh viện quan bảo hiểm y tế chặt chẽ theo qui định hành nên đòi hỏi nhân viên y tế phải thận trọng tỉ mỉ việc hoàn thiện hồ sơ bệnh án khiến thời gian hồn thiện hồ sơ, thủ tục hành q nhiều áp dụng bệnh án điện tử nên thời gian tiếp xúc người bệnh cịn ít, việc tìm hiểu nhu cầu người bệnh cịn hạn chế nên vấn đề tư vấn hướng dẫn giúp đỡ người bệnh chưa hiệu - Nhận thức số Điều dưỡng viên vai trò, chức điều dưỡng chăm sóc người bệnh chưa cập nhật kịp thời nên cịn thụ động cơng việc - Do tính chất khoa Hồi sức cấp cứu điều trị chăm sóc nhiều nhóm bệnh khác khơng riêng nhóm bệnh hơ hấp nên Điều dưỡng chưa đào tạo chuyên sâu kỹ thuật phục hồi chức hơ hấp Vì vậy, việc thực hành thiếu qui trình, qui định việc chăm sóc, phục hồi chức cho người bệnh viêm phổi điều tránh khỏi - Một số nhân viên y tế chưa có kiến thức, kỹ truyền thông, tư vấn giáo dục sức khỏe cho người bệnh - Việc cập nhật thực văn đạo Bộ, Ngành số nhân viên y tế chưa đầy đủ, kịp thời - Việc thực kiểm tra giám sát Hội đồng chuyên môn chưa tiến hành thường xuyên sát 3.2 Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc ĐD cho NB viêm phổi • Từ kết thống kê, phân tích ưu điểm, tồn nguyên nhân công tác chăm sóc ĐD cho người bệnh viêm phổi đề cập trên, xin đề xuất số giải pháp nhằm tiếp tục phát huy ưu điểm, khắc phục tồn tại, cụ thể sau: 36 3.2.1 Đề xuất Bệnh viện - Đảm bảo nhân lực: Bệnh viện cần có kế hoạch để điều chỉnh, bổ sung thêm nguồn nhân lực, đặc biệt ưu tiên nguồn nhân lực có chứng đào tạo liên tục bệnh viện tuyến Trung ương - Tổ chức đợt tập huấn chuyên môn cho Điều dưỡng chăm sóc người bệnh viêm phổi, trọng đến việc thực tư vấn, giáo dục sức khỏe phục hồi chức hô hấp cho người bệnh - Thường xuyên cập nhật kiến thức chuyên môn, kỹ thực hành đổi nhận thức chức người Điều dưỡng cơng tác chăm sóc người bệnh; tăng cường vai trò chủ động Điều dưỡng cơng tác chăm sóc người bệnh, việc thực nhiệm vụ - Thực qui định điều dưỡng ghi chép phòng bệnh, đảm bảo tần suất buồng, tăng cường thời gian điều dưỡng có mặt bệnh phịng - Cải tiến biểu mẫu phiếu chăm sóc, phiếu theo dõi chức sống để giúp điều dưỡng giảm bớt thời gian ghi chép, có thời gian tập trung cho chun mơn tiếp xúc với NB theo dõi NB nhiều buồng bệnh, triển khai bệnh án điện tử, thủ tục nhiều vướng mắc - Tích cực triển khai, học tập văn Bộ, Ngành, tổ chức thực tốt 12 nhiệm vụ chun mơn Điều dưỡng chăm sóc người bệnh tồn diện theo Thơng tư 07/2011/TT-BYT - Tổ chức hội thảo nhóm nhân viện y tế người bệnh/người nhà người bệnh với mục đích truyền thơng, hướng dẫn, cung cấp kiến thức phục hồi chức hơ hấp cho người bệnh; qua thảo luận nhóm người bệnh hướng dẫn thực hành kỹ thuật cải thiện thơng khí, ho khạc đờm, vỗ rung lồng ngực, học tập thể dục vận động để tăng cường thể chất, khắc phục hậu bệnh như: kỹ thuật ho có kiểm sốt, kỹ thuật thở mạnh, kỹ thuật thở chúm môi, kỹ thuật thở hoành, kỹ thuật vỗ rung lồng ngực kỹ thuật tập vận động cần thiết kế phù hợp với tình trạng, mức độ, sức khỏe người bệnh 37 - Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát Hội đồng chuyên mơn việc thực quy trình, quy định, phác đồ điều trị chăm sóc người bệnh; việc thực chức nhiệm vụ nhân viện y tế công tác khám bệnh, chữa bệnh 3.2.2 Đề xuất người bệnh gia đình người bệnh - Khuyến khích người bệnh gia đình người bệnh tham gia buổi tư vấn giáo dục sức khỏe bệnh viêm phổi, nhận thức tầm quan trọng việc dinh dưỡng, tập luyện phục hồi chức hô hấp - Tuân thủ điều trị theo hướng dẫn nhân viên y tế - Thực biện pháp phòng bệnh theo hướng dẫn nhân viên y tế 38 KẾT LUẬN Từ kết đánh giá thực tế khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ cho thấy thực trạng cơng tác chăm sóc điều dưỡng cho người bệnh viêm phổi tốt, đáp ứng nhu cầu chăm sóc người bệnh quy định ngành y tế - Có 90% điều dưỡng có kiến thức “tốt” chăm sóc người bệnh viêm phổi - Trong số 100 NB viêm phổi vào điều trị nội trú khoa nội tổng hợp tháng năm 2021 chủ yếu gặp độ tuổi 60 chiếm 62%, triệu chứng nhập viện gặp nhiều khó thở chiếm 84% - Trong q trình điều trị nội trú: 90% người bệnh điều dưỡng thực đầy đủ biện pháp lưu thông đường thở; 90% người bệnh điều dưỡng theo dõi, đánh giá thường xuyên, đầy đủ; 100% người bệnh điều dưỡng thực đủ việc sử dụng thuốc cho người bệnh y lệnh; 90% người bệnh điều dưỡng thực vệc sử dụng biện pháp vật lý trị liệu, phục hồi chức hô hấp - 90% NB ĐD hướng dẫn cách vệ sinh ho khạc đờm cách; 86% NB điều dưỡng hướng dẫn vệ sinh miệng cách: 90% NB điều dưỡng hướng dẫn chế độ ăn phù hợp bệnh lý cung cấp xuất ăn cho NB có nhu cầu; 90% NB điều dưỡng hướng dẫn tập luyện hoạt động thường ngày tình trạng bệnh ổn định; 90% NB điều dưỡng quan tâm, động viên an ủi yên tâm điều trị; 100% NB điều dưỡng tư vấn không hút thuốc lá, thuốc lào, khơng uống chất kích thích cách phịng bệnh viện 39 ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHĂM SÓC CỦA ĐIỀU DƯỠNG CHO NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI Để phát huy ưu điểm, khắc phục tồn cơng tác chăm sóc ĐD cho NB viêm phổi xin đề xuất giải pháp cụ thể sau: Đảm bảo đủ nhân lực cho thực công tác chuyên môn Nâng cao lực chuyên môn cho điều dưỡng nhiều hình thức, trọng việc thực tư vấn, giáo dục sức khỏe phục hồi chức hô hấp cho người bệnh Cải tiến biểu mẫu phiếu chăm sóc, phiếu theo dõi chức sống để giúp điều dưỡng giảm bớt thời gian ghi chép, có thời gian tập trung cho chuyên môn tiếp xúc với NB theo dõi NB nhiều buồng bệnh (bệnh án điện tử triển khai số vướng mắc chưa giải triệt để) Tích cực triển khai, học tập văn Bộ, Ngành, tổ chức thực tốt 12 nhiệm vụ chun mơn Điều dưỡng chăm sóc người bệnh toàn diện theo hướng dẫn BYT Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát Hội đồng chuyên môn việc thực quy trình, quy định, phác đồ điều trị chăm sóc người bệnh Khuyến khích người bệnh gia đình người bệnh tham gia buổi tư vấn giáo dục sức khỏe bệnh viêm phổi, nhận thức tầm quan trọng việc dinh dưỡng, tập luyện phục hồi chức hô hấp TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt: Bộ Y Tế, Thông tư 07/2011/TT-BYT ngày 26/11/2011 Hướng dẫn điều dưỡng chăm sóc người bệnh bệnh viện Bộ Y tế, Cục quản lý khám chữa bệnh (2014), Tài liệu đào tạo liên tục chăm sóc người bệnh tồn diện Lê Văn An (2008),Điều dưỡng nội tập 1, NXB Y học, tr 107 - 110 Ngô Quý Châu cộng (2011), “Viêm phổi”, “Suy hô hấp” Bệnh hô hấp, nhà xuất giáo dục Việt Nam, tr 78 - 97, tr 638-647 Trần Văn Chung; Đỗ Mạnh Hiếu; Hoàng Thu Thủy; Trịnh Thị Hương(2001), “Tình hình bệnh tật khoa hơ hấp bệnh viện Bạch Mai năm 1996-2000” Báo cáo hội nghị khoa học tuổi trẻ sáng tạo trường Đại học Y Hà Nội Huỳnh Văn Minh (2008), Bệnh lý học nội khoa, Nhà xuất Y học, tr 33-43 Nguyễn Hồng Sơn (2008), Vai trò xét nghiệm cận lâm sàng, chẩn đoán viêm phổi liên quan đến thở máy, Tạp chí Y học thực hành, số 3, tr 12 Ngơ Huy Hồng (2019), Điều dưỡng nội khoa, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định, tr 31- 35 Chu Văn Ý (1999), “Viêm phổi”, Bách khoa toàn thư bệnh học, nhà xuất Y học, tr 369-372 Tiếng Anh: 10 Bryan CS (2001), “Ascute community-acquired pneumonia” Current diagnosis and treatment; JSC medicine association Jan; pp.19-26 11 Macfarlane JT, Holmes W, Gard P, Macfarlane R, Rose D, Weston V, Leinonen M, Saikku P, Myint S (2001), “Prospective study of the incidence, aetiologi and out come of adult lower respiratory tract illness im the community”, Thorax: pp 109-144 12 Miyashita N, Fukano H, Niki Y, Matsushima T, Okimoto N (2000), “Etiology of community-acquired pneumonia requiring hospitalization in Japan”, Chest, vol 119, pp.1295-1296 13 Reynolds H.Y (1998), ”Host defense mechanisms in the respiratory tract” Internal medecine 5th edition Mosby; pp.364-369 14 Treanor J.J, Hayden F.J (2000), “Viral infections” Textbook of respiratory medecine Sedition, W.B Saunders Company; pp.929-984 PHỤ LỤC Phụ lục PHIẾU KHẢO SÁT KIẾN THỨC CỦA ĐIỀU DƯỠNG VỀ CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI Xin anh/chị vui lòng trả lời câu hỏi đây: - Tuổi anh/chị: Giới tính: Nam □ Nữ □ - Số năm làm cơng tác chăm sóc người bệnh: Anh/chị hiểu CSTD? a Phân công theo công việc b Phân công theo BN c Phân cơng theo nhóm Anh/chị thấy có vai trị cơng tác CSTD? a Bác sỹ b Điều dưỡng viên c Cả phương án Ngun tắc chăm sóc điều dưỡng gì? a Chăm sóc đáp ứng nhu cầu cho người bệnh thể chất tinh thần b Chăm sóc người bệnh mặt thể chất c Chăm sóc người bệnh tinh thần Các yếu tố nguy sau dễ làm bệnh viêm phổi phát triển? a Do thời tiết lạnh b NB có suy giảm miễn dịch c Nhiễm virus đường hô hấp d Người nằm bất động e Người già, người bị suy kiệt f Tất phương án Trong chăm sóc bệnh nhân viêm phổi cần có hành động chăm sóc hỗ trợ nào? a Theo dõi dấu hiệu sinh tồn b Theo dõi dấu hiệu khó thở c Thuốc điều trị co thắt phế quản d Hỗ trợ cho bệnh nhân (thơng khí học, bóp bóng, thở máy) có định e Tất phương án Hành động khuyên NB không nênlàm giáo dục sức khỏe cho NB? a Vận động, luyện tập gắng sức b Tập thở sâu, tập ho, tập làm giãn nỡ phổi, làm phổi phục hồi chức phổi c Khuyên bệnh nhân bỏ thuốc d Khuyên bệnh nhân đến khám sau 4-6 tuần kể từ viện e Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để tăng sức đề kháng “Cần tiêm vacxin phòng phế cầu vacxin phịng cúm cho bệnh nhân có nguy cao bị mắc bệnh viêm phổi” Theo anh/chị Đúng hay Sai? a Đúng b Sai Phương pháp thông đờm làm đường thở vật lý trị liệu phục hồi chức hơ hấp gồm kỹ thuật chính? a kỹ thuật b kỹ thuật c kỹ thuật Kỹ thuật ho có kiêm sốt phương pháp thông đờm làm đường thở gồm bước? a bước b bước c bước 10 Kỹ thuật thở mạnh phương pháp thông đờm làm đường thở gồm bước? a bước b bước c bước Tổng điêm 10 điêm 8-10: Tôt 5-7 điêm: Đạt < điêm: chưa đạt Phụ lục2 PHIẾU ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH VIÊM PHỔI CỦA ĐIỀU DƯỠNG Họ tên người bệnh: Tuổi: Giới tính: Số bệnh án: ❖Tình trạng người bệnh vào khoa điều trị Triệu chứng Khó thở Có Khơng Nhịp thở: Ho Sốt Đau ngực SPO2 ❖Nội dung chăm sóc điều dưỡng thực cho người bệnh Thực không đầy Thực Không đủ STT Các nội dung chăm sóc điều dưỡng đầy đủ thực Theo dõi sát người bệnh, đánh giá tình trạng khó thở thiếu oxy người bệnh thường xuyên Thực biện pháp tăng lưu thông đường thở (cho người bệnh nằm đầu cao, làm dịch tiết phế quản cách uống nhiều nước ấm, vỗ rung, dẫn lưu tư hút đờm dãi, cho người bệnh thở oxy tím tái nhiều.) Sử dụng biện pháp vật lý trị liệu, phục hồi chức hô hấp cho người bệnh Sử dụng thuốc y lệnh Hướng dẫn người bệnh cách vệ sinh ho khạc đờm Hướng dẫn người bệnh vệ sinh miệng cách Hướng dẫn người bệnh chế độ ăn phù hợp với bệnh lý, nâng cao thể trạng tăng cường sức đề kháng cung cấp xuất ăn cho người bệnh có nhu cầu Hướng dẫn người bệnh tập luyện hoạt động thường ngày tình trạng bệnh ổn định Quan tâm, động viên an ủi người bệnh yên tâm điều trị Tư vấn người bệnh không hút thuốc lá, 10 thuốc lào, khơng uống chất kích thích cách phịng bệnh viện Xin cảm ơn anh/chị tham gia khảo sát ! ... cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi Điều dưỡng khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ 3 MỤC TIÊU Mô tả thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi Điều dưỡng khoa Hồi sức cấp. .. ảnh khoa Hồi sức Cấp cứu Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ Hình 2.3 Khu vực chăm sóc điều trị Khoa Hồi Sức Cấp cứu BVĐK Tỉnh Phú Thọ 23 2.2 Thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi điều dưỡng. .. 2021 18 2.1 Thông tin chung Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ 18 2.2 Thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh viêm phổi điều dưỡng Khoa Hồi Sức Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ năm 2021