CHƯƠNG II: VẬN DỤNG LÍ THUYẾT KIẾN TẠO THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC MỘT SỐ KIẾN THỨC CHƯƠNG “CÁC ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN” VẬT LÍ 10 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
II.4. C ng cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề trong chương “Các định luật bảo toàn”
- Phiếu hướng dẫn đánh giá theo ti u chí ( ru ric ) về năng lực GQVĐ Mục đích:
GV đánh giá năng lực GQVĐ của các nhóm HS.
HS tự đánh giá năng lực giải quyết vấn đề và đánh giá các HS khác trong nhóm.
- Đánh giá thông qua quan sát thái độ, hành vi trong giờ học có sự hỗ trợ của GV khác, qua kết quả bài làm cá nhân của HS (đề xuất giải pháp GQVĐ, thực hiện giải pháp, đề xuất phương án TNg). Kết quả bài làm khi thực hiện làm việc nhóm nhóm
84
(Phiếu góp phần cung cấp th m thông tin ĐG năng lực GQVĐ)của HS PHIẾU QUAN SÁT SỐ 1.
Mức độ Ti u chí
Mức độ I Mức độ II Mức độ III Mức độ IV
Nhận iết, xác đ nh vấn đề
Ghi nhận vấn đề GV hoặc bạn khác đưa ra.
Phát hiện và xác đ nh được vấn đề, phát iểu vấn đề nhưng chưa rõ ràng, chưa đúng trọng tâm
Phát hiện và xác đ nh được vấn đề, phát iểu vấn đề đúng trọng tâm.
- Quan sát, mô tả được các tình huống về va chạm trong thực tế.
- Phát hiện và xác đ nh được vấn đề, phát iểu vấn đề dưới dạng câu hỏi khoa học, ngắn gọn: tìm hệ thức biểu th mối liên giữa các vận tốc của hai vật trong hệ kín trước và sau tương tác.
Đề xuất và thực hiện giải pháp GQVĐ
Ghi nhận giải pháp GQVĐ của GV hoặc của ạn khác.
Đưa ra được kiến thức để GQVĐ nhờ SLLT nhưng chưa đầy đủ
Đưa ra được đầy đủ các kiến thức để GQVĐ nhờ SLLT, thực hiện chưa chính xác giải pháp
Đưa ra được đầy đủ các kiến thức để GQVĐ nhờ SLLT, thực hiện chính xác các kết quả trung gian và kết quả cuối cùng của giải pháp
85 Giải
quyết vấn đề
Đề xuất phương án TNg kiểm nghiệm
Ghi nhận phương án TNg kiểm nghiệm của GV hoặc của ạn khác.
Đề xuất được một phương án TNg kiểm nghiệm
Đề xuất được các phương án TNg kiểm nghiệm khả thi
- Đề xuất được các phương án TNg kiểm nghiệm khả thi.
- Đánh giá, lựa chọn được phương án tối ưu để kiểm nghiệm lại đ nh luật bảo toàn động lượng.
Thực hiện TNg kiểm nghiệm
Tiến hành làm thí nghiệm, ghi lại kết quả dưới sự hướng dẫn trực tiếp của GV.
Tiến hành làm thí nghiệm, ghi lại kết quả thỉnh thoảng có sự trợ giúp của GV hoặc bạn khác.
Tự thực hiện
làm thí
nghiệm, ước lượng được giá tr đại lượng đo trực tiếp (khối lượng), ghi lại kết quả, xử lí và phân tích kết quả.
- Tự thực hiện đầy đủ, chính xác các ước tiến hành thí nghiệm, ước lượng được giá tr đại lượng đo trực tiếp (khối lượng), đại lượng đo gián tiếp (vận tốc), lựa chọn được các kết quả có nghĩa.
- Đánh giá, phân tích được kết quả thực nghiệm.
Thang ĐG
- Mức I: 1 điểm - Mức II: 2điểm - Mức III: 3điểm - Mức IV: 4 điểm
86
- Ti u chí đánh giá năng lực GQVĐ khi xây dựng kiến thức “ Đ nh luật bảo toàn cơ năng”
PHIẾU QUAN SÁT SỐ 2 Mức độ
Ti u chí
Mức độ I Mức độ II Mức độ III Mức độ IV
Nhận iết, xác đ nh vấn đề
Ghi nhận vấn đề GV hoặc bạn khác đưa ra.
Phát hiện và xác đ nh được vấn đề, phát iểu vấn đề nhưng chưa rõ ràng, chưa đúng trọng tâm
Phát hiện và xác đ nh được vấn đề, phát iểu vấn đề đúng trọng tâm.
- Quan sát, mô tả được các tình huống trong thực tế, chỉ ra quy luật vật lí chung trong các đối tượng tình huống đó.
- Phát hiện và xác đ nh được vấn đề, phát iểu vấn đề dưới dạng câu hỏi khoa học, ngắn gọn: Khi vật chuyển động chỉ ch u tác dụng của những lực thế thì động năng và thế năng của nó có hệ thức liên hệ như thế nào?
87 Giải
quyết vấn đề
Đề xuất giải pháp GQVĐ
Ghi nhận giải pháp GQVĐ của GV hoặc của ạn khác.
Đưa ra được kiến thức để tìm cơ năng
của vật
chuyển động chỉ ch u tác dụng của trọng lực nhờ SLLT nhưng chưa đầy đủ
Đưa ra được đầy đủ các kiến thức để tìm cơ năng
của vật
chuyển động chỉ ch u tác dụng của trọng lực nhờ SLLT
Đưa ra được đầy đủ các kiến thức để tìm cơ năng của vật chuyển động chỉ ch u tác dụng của trọng lực nhờ SLLT, suy luận tương tự để tìm cơ năng của vật chuyển động chỉ dưới tác dụng của lực đàn hồi, lực thế
Thực hiện giải pháp GQVĐ
Ghi nhận giải pháp GQVĐ của GV hoặc của ạn khác.
Thực hiện chưa chính xác giải pháp
Thực hiện chính xác các kết quả trung gian và kết quả cuối cùng của giải pháp.
- Thực hiện chính xác các kết quả trung gian và kết quả cuối cùng của giải pháp, dựa tr n sự tương tự thực hiện được các suy luận tương tự để rút ra hệ quả mới
Đề xuất phương án TNg kiểm
Ghi nhận phương án TNg kiểm nghiệm của GV hoặc
Đề xuất được một phương án TNg kiểm nghiệm
Đề xuất được các phương án TNg kiểm nghiệm khả thi
- Đề xuất được các phương án TNg kiểm nghiệm khả thi.
- Đánh giá, lựa
88 nghiệm của ạn
khác đưa ra.
chọn được phương án tối ưu để kiểm nghiệm lại đ nh luật bảo toàn cơ năng.
Thực hiện TNg kiểm nghiệm
Tiến hành làm TNg, ghi lại kết quả dưới sự hướng dẫn trực tiếp của GV.
Tiến hành làm TNg, ghi lại kết quả thỉnh thoảng có sự trợ giúp của GV hoặc bạn khác.
Tự thực hiện làm TNg, ghi lại kết quả, xử lí và phân tích kết quả.
- Tự thực hiện đầy đủ, chính xác các ước tiến hành TNg, lựa chọn được các kết quả có nghĩa.
- Đánh giá, phân tích được kết quả thực nghiệm.
Thang ĐG
- Mức I: 1 điểm - Mức II: 2 điểm - Mức III: 3 điểm - Mức IV: 4 điểm
89 Kết luận chương II
Tr n cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn của việc dạy học Vật lí theo LTKT, chúng tôi đã vận dụng vào thiết kế tiến trình dạy học một số kiến thức cụ thể chương
“Các đ nh luật bảo toàn” Vật lí 10 nhằm phát triển năng lực GQVĐ của HS. Chúng tôi đã lập được 3 sơ đồ tiến trình DHKT và thiết kế phương án dạy học cụ thể với