PHẦN B: NỘI DUNG CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 2: TÌNH HÌNH SỬ DỤNG ĐẤT TẠI ĐỊA BÀN XÃ NGHI TRUNG HUYỆN NGHI LỘC TỈNH NGHỆ AN
2.2. Tình hình sử dụng đất của xã Nghi Trung trong 3 năm (2013-2015)
2.2.1.1. Quy mô, cơ cấu
Quy mô cơ cấu đất đai và sự biến động đất đai của mỗi địa phương là không giống nhau. Mặc dù tổng diện tích đất xã Nghi Trung chỉ chiếm 2.32% so với cả huyện nhưng để thực hiện tốt công tác quản lý và sử dụng đất đai, cần phải thường xuyên đánh giá tình hình biến động đất đai trên địa bàn. Sau đây là tình hình sử dụng đất được phân loại theo mục đích sử dụng đất.
Bảng 4: Quy mô, cơ cấu đất đai của xã Nghi Trung qua 3 năm 2013-2015 Đơn vị : ha
2013 2014 2015 2015/2013
DT % DT % DT % +/- %
Tổng DTTN 800,76 100 800.76 100 800,76 100
1. Đất NN 595.25 74.34 587.38 73.35 579.74 72.40 -15.51 -1.94 2. Đất phi NN 189.03 23.61 196.31 24.52 204.07 25.48 +15.04 +1.87 3, Đất chưa sử
dụng 16.48 2.05 17.07 2.13 16.95 2.12 +0.47 +0.07
(Nguồn: Thống kê đất đai xã Nghi Trung năm 2013-2015)
Biểu đồ 1: Sự thay đổi cơ cấu đất đai của xã Nghi Trung qua 3 năm 2013-2015
(Nguồn: Tác giả tổng hợp) Xã Nghi Trung có tổng diện tích đất tự nhiên là 800,76 ha. Trong đó, quy mô cơ cấu đất nông nghiệp là 595.25 ha (chiếm 74.34%) năm 2013, 587.38 ha (chiếm 73.35%) năm 2014 và năm 2015 là 579.74 ha (chiếm 72.40%) trên tổng diện tích đất tự nhiên của xã. Điều này cho thấy về quy mô, đất nông nghiệp chiếm đa số trong tổng quỹ đất của xã, sự giảm dần qua các năm chứng tỏ đây là sự điều chỉnh có sự định hướng của các cấp lãnh đạo xã về thu hẹp diện tích đất nông nghiệp và sự dịch chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp. Năm 2014 giảm hơn năm 2013 là do có sự chuyển từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp và một phần bị biến thành đất chưa sử dụng, vì thế mà có sự biến động giảm 7,87 ha. Năm 2015 theo như chủ trương chung của cả nước, của huyện Nghi Lộc về giảm diện tích đất nông nghiệp và chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp nên cả xã đã tiếp tục giảm đi 7.64 ha đất nông nghiệp so với năm 2014.
Đất phi nông nghiệp có chiều hướng ngày càng tăng thêm nhằm đáp ứng nhu cầu về đất ở cho nhân dân và đất xây dựng các công trình công cộng, các mục đích khác… Qua 3 năm đất phi nông nghiệp đều tăng lên: 15,04 ha, cho thấy sự chuyển dịch giữa đất nông nghiệp và phi nông nghiệp tuy không quá rõ ràng và đất nông nghiệp vẫn giữ vững vị trí chủ đạo ở xã.
Qũy đất chưa sử dụng của xã qua hàng năm lại có sự biến động không đều, năm 2014 lại tăng lên 0,59 ha và năm 2015 lại giảm xuống 0,12 ha nhưng vẫn còn cao hơn năm 2013 0,47 ha. Điều này cho thấy là quá trình khai thác và sử dụng đất đai vẫn chưa thực sự hợp lý và hiệu quả. Xã vẫn chưa tận dụng các nguồn lực sẵn có của địa phương trong việc khai thác quỹ đất nhằm đưa nền kinh tế địa phương ngày càng phát triển.
2.2.1.2. Đánh giá tình hình sử dụng đất
Để nhìn thấy rõ hơn quy mô và cơ cấu các loại đất trên địa bàn xã Nghi Trung ta cần xem xét các vấn đề sau:
- Về đất nông nghiệp:
Nghi Trung là một xã đồng bằng có nền kinh tế nông nghiệp là chủ yếu. Đất nông nghiệp chiếm tỷ lệ cao hơn hẳn so với các loại đất khác. Qua 3 năm diện tích đất nông nghiệp đã giảm 15,51 ha tương ứng với mức giảm 1,94% như vậy là khá cao.
Về đất sản xuất nông nghiệp tương tự cũng giảm dần theo từng năm: năm 2014 giảm 12.29 ha so với 2013, đến năm 2015 giảm tiếp 7,65 ha. Như vậy giai đoạn 3 năm mới giảm 0,86%, vẫn chưa có sự chuyển biến rõ rệt chuyển dịch cơ cấu ngành.
Trong khi đó, đất nuôi trồng thủy sản lại có xu hướng tăng lên 4,27 ha tương ứng 0,82%, đất nông nghiệp khác cũng tăng 0,16 ha tương ứng 0,04%. Như vậy, xã đã có sự chuyển dịch giữa sản xuất nông nghiệp sang các lĩnh vực khác nhằm mục tiêu phát triển các ngành nghề khác như nuôi trồng thủy sản giúp cải thiện đời sống bà con địa phương.
- Về đất phi nông nghiệp:
Đa số các xóm chủ yếu sống dựa vào nghề nông, nên đất phi nông nghiệp hầu hết tập trung ở các xóm có sự phát triển kinh tế cao hơn, kinh doanh, dịch vụ cũng phát triển hơn như xóm 11, 13, 17. Theo xu hướng phát triển chung của khu vực nói chung và cả nước nói riêng mà đất phi nông nghiệp cũng tăng nhanh trong 3 năm trở lại đây. Cụ thể đã tăng 15.04 ha tương ứng 1,87% từ năm 2013 đến năm 2015, như vậy có nghĩa là đa số phần diện tích giảm đi ở đất nông nghiệp đã biến thành đất phi nông nghiệp. Đây là một dấu hiệu đáng mừng cho thấy sự chuyển dịch hợp lý bởi diện tích đất nông nghiệp vẫn còn chiếm tỷ trọng khá lớn và cần chuyển dịch cơ cấu đáp ứng sự phát triển kinh tế nhanh chóng của địa phương.
Bảng 5: Tình hình biến động đất đai của xã Nghi Trung qua 3 năm 2013-2015
Chỉ tiêu 2013 2014 2015 2015/2013
DT(ha) % DT(ha) % DT(ha) % +/- %
Tổng DTTN 800,76 100 800.76 100 800,76 100
I. Đất NN 595.25 74.34 587.38 73.35 579.74 72.40 -15.51 -1.94 1. Đất sản xuất NN
573.63 96.37 561.34 95.57 553.69
95.51 -19.94 -0.86
2. Đất lâm nghiệp 0 0 0 0 0 0 0 0
3. Đất nuôi trồng
thủy sản 19.93 3.35 24.2 4.12 24.2 4.17 +4.27 +0.82
4. Đất làm muối 0 0 0 0 0 0 0 0
5. Đất NN khác 1.69 0.28 1.85 0.31 1.85 0.32 +0.16 +0.04
II. Đất phi NN 189.03 23.61 196.31 24.52 204.07 25.48 +15.04 +1.87
1. Đất ở 44.08 23.32 57.14 29.11 64.91 31.81 20.83 +8.49
2. Đất chuyên dùng 120.39 63.69 118.47 60.35 118.47 58.05 -1.92 -5.64 3. Đất cơ sở tôn
giáo 2.25 1.19 2.67 1.36 2.67 1.31 0.42 +0.12
4. Đất cơ sở tín
ngưỡng 2.12 1.12 2.01 1.02 2.01 0.98 -0.11 -0.14
5. Đất nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, hỏa tang.
19.67 10.41 16.01 8.16 16.01 7.85 -3.66 -2.56
8. Đất phi nông
nghiệp khác 0.52 0.28 0 0 0 0 -0.52 -0.28