Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
F- Rút kinh nghiệm giờ dạy
………
………
……… ..
Ngày 16/10/2011 Tiết 34:Văn bản: HDĐT: - XA NGẮM THÁC NÚI LƯ (Vọng lư sơn bộc bố)
-Lí Bạch- - PHONG KIỀU DẠ BẠC - Trương Kế-
A-Mục tiêu bài học:Giúp hs thấy được 1- Kiến thức
- Vẻ đẹp tráng lệ, huyền ảo của thác núi Lư trong con mắt tác giả.
- Tình yêu thiên nhiên say đắm, tâm hồn hào phóng, trí tưởng tượng mãnh liệt của nhà thơ Lí Bạch.
2- Kĩ năng
Bước đầu có ý thức và biết sử dụng phần dịch nghĩa (kể cả phần dịch nghĩa từng chữ) trong việc phân tích tác phẩm và phần nào trong việc tích luỹ vốn từ Hán Việt.
3- Thái độ
Yêu quí và bảo vệ thiên nhiên B- Giáo dục kĩ năng sống - Tự nhận thức
- Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận đưa ra ý kiến cá nhân - Giao tiếp: trình bày cảm nhận của bản thân
C- Chuẩn bị:
- Gv: Bảng phụ chép bản phiên âm.Những điều cần lưu ý:
Khi dạy gv cần phải giới thiệu cho hs cảnh thác nước ở sgk hoặc tranh vẽ.
-Hs:Bài soạn
D- Tiến trình lên lớp:
I- HĐ1:Khởi động(5 phút) 1.Ổn định lớp
2.Kiểm tra:
Đọc thuộc lòng bài thơ Bạn đến chơi nhà và nêu những nét đặc sắc về ND và NT của bài thơ ? (dựa vào ghi nhớ ).
3.Bài mới:
Thơ Đường là một thành tựu rực rỡ nhất của văn học đời Đường (TK VII- TK X), là 1 trong những thành tựu tiêu biểu nhất của văn học TQ, đồng thời cũng là thành tựu của thơ ca nhân loại. Nói đến thơ Đường TQ, người ta không thể không nghĩ đến Lí Bạch, ông là một trong số những nhà thơ nổi tiếng của TQ về thể thơ Đường luật.
Người đời gọi ông là Tiên thơ, thơ của ông thể hiện tâm hồn lãng mạn, phóng
khoáng. Bài thơ Xa ngắm thác núi Lư là 1 trong những bài tiêu biểu cho phong cách sáng tác của ông.
II-HĐ2:Đọc – Hiểu văn bản(25 phút)
Hoạt động của thầy-trò Nội dung kiến thức
- Dựa vào chú thích*, em hãy nêu 1 vài nét về tác giả bài thơ Xa ngắm thác núi Lư?
- Vì sao người ta lại gọi ông là “Tiên thi” ? - Bài thơ Xa ngắm thác núi Lư thuộc đề tài nào?
A-Tìm hiểu bài:
*Xa ngắm thác núi Lư (Vọng Lư sơn bộc bố) - Lý Bạch
I- T
1- Tác giả-Tác phẩm:
SGK-111
- Em hãy nêu xuất xứ của bài thơ?
- Hd đọc:
+ Đọc nguyên bản phiên âm: yêu cầu chính xác từng chữ, giọng phấn chấn, hùng tráng, ngợi ca.
Nhịp 4/3 - 2/2/3.
Nhấn mạnh các từ: vọng, sinh, quải, nghi, lạc.
+ Đọc bản dịch nghĩa và bản dịch thơ: chậm rãi, rõ ràng, nhịp 4/3.
- Giải nghĩa từ : vọng, lư sơn, bộc bố.
- Bài thơ được viết theo thể thơ nào ?
- Căn cứ vào nhan đề bài thơ và câu thứ 2 (chú ý nghĩa của 2 chữ vọng và dao), xác định vị trí đứng ngắm thác nước của tác giả? Vị trí đó có lợi thế như thế nào trong việc phát hiện những đặc điểm của thác nước? (vọng: trông từ xa ; dao: xa ).
Bài thơ miêu tả cảnh gì ?
- Câu thơ thứ nhất miêu tả cái gì? (Câu thứ nhất phác ra cái phông nền của bức tranh toàn cảnh thác núi Lư.
- Ngọn núi Hương Lô được miêu tả như thế nào?
(Nhà thơ miêu tả thác nước vào lúc mặt trời chiếu rọi ánh sáng. Thác nước đổ mạnh, tung bọt, toả hơi nước như sương khói phản quang dưới ánh nắng toả ra, hắt ra 1 màu tím rực rỡ, kì ảo)
- Bản dịch thơ không dịch được chữ nào của nguyên tác? (quải)
- Dựa vào nghĩa của các từ quải và tiền xuyên, hãy cho biết câu 2 tả cảnh thác nước từ vị trí nào? Cảnh thác từ trên đỉnh cao được miêu tả như thế nào? (Tả cảnh thác nước từ trên đỉnh cao tuôn trào, đổ ầm ầm xuống núi biến thành dải lụa trắng rủ xuống yên lặng và bất động được treo giữa khoảng vách núi và dòng sông) - Nghĩa của câu thơ này là gì?
- Trong các bản phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ, lời nào diễn tả sức mãnh liệt của thác núi Lư?
- “Nước bay thẳng xuống ba nghìn thước” là 1 cảnh tượng như thế nào? (cảnh tượng mãnh liệt kì ảo của thiên nhiên)
2-Đọc, chú thích
3- Kết cấu:
- Thể thơ: thất ngôn tứ tuyệt.
II-Phân tích:
1- Cảnh thác núi Lư:
- Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên,
-> Miêu tả khái quát hình ảnh ngọn núi Hương Lô.
- Gợi 1 cảnh tượng hùng vĩ, rực rỡ, lộng lẫy, huyền ảo như thần thoại.
- Dao khan bộc bố quải tiền xuyên.
-> Quải (treo): nói quá - biến động thành tĩnh, tiền xuyên (dòng sông phía trước) – hình ảnh dùng để so sánh với dòng thác nhìn từ xa.
=> Đứng xa trông dòng thác giống như 1 dòng sông treo trước mặt.
- Phi lưu trực há tam thiên xích, -> Phi (bay) - nói quá, trực (thẳng).
Miêu tả từ thế tĩnh chuyển sang thế động.
- Cảnh tượng mãnh liệt kì ảo kích thích trí tưởng tượng của nhà thơ, để ông viết tiếp lời thơ hết sức ấn tượng. Đó là lời thơ nào?
- Hai ĐT nghi, lạc gợi cho người đọc ảo giác gì ?
- Lời thơ gợi cảnh tượng như thế nào? (con thác treo đứng trước mặt khác nào như con sông Ngân Hà từ trên trời rơi xuống. Đây cũng là một... )
- Đây là bài thơ tả cảnh ngụ tình.
- Qua đặc điểm cảnh vật được miêu tả, ta có thể thấy những nét gì trong tâm hồn và tính cách nhà thơ?
III-HĐ3:Tổng kết(5 phút)
- Bài thơ được viết theo phương thức biểu đạt nào?
- Bài thơ tả cảnh hay tả tình? Đó là cảnh gì, tình gì?
- Hs đọc ghi nhớ.
IV-Luyện tập(5 phút) -Hs đọc diễn cảm bài thơ
-VN học thuộc bài thơ, soạn bài “Từ đồng nghĩa”
GV hướng dẫn HS tìm hiểubài
Gợi tả sức sống mãnh liệt của thác nước.
- Nghi thị Ngân Hà lạc cửu thiên.
-> Nghi (ngờ), lạc (rơi xuống) – so sánh, phóng đại, từ ngữ gợi hình, gợi cảm, gợi sự huyền ảo của vẻ đẹp thác nước.
-> Đây là 1 cảnh tượng hùng vĩ kì ảo của TN.
2- Tình cảm của nhà thơ trước thác núi Lư:
- Tâm hồn và tính cách của nhà thơ biểu hiện 1 chất lãng mạn trí tuệ, tính cách phóng khoáng, trí tưởng tượng phong phú.
- Thể hiện tình yêu TN say đắm, nồng nàn.
III-Tổng kết:
* Ghi nhớ: sgk (112 ).
B-Luyện tập
*Phong Kiều dạ bạc(Trương Kế)
E- Hướng dẫn học bài:
VN học thuộc bài thơ, soạn bài “Từ đồng nghĩa”
F- Rút kinh nghiệm giờ dạy
………
………
………
Ngày soạn 16-10-2011