Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp tư vấn xây dựng
1.4.1 Các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp a) Môi trường vĩ mô
Tác động của các yếu tố môi trường vĩ mô đến doanh nghiệp baogồmnhững yếu tố sau :
Yếu tố về kinh tế.
Yếu tố kinh tế bao gồm: tốc độ tăng trưởng và sự ổn định của nền kinh tế, chất lượng tăng trưởng, sức mua, sự ổn định của giá cả, tỷ lệ lạm phát, tỷ giá hối đoái, chất lượng nguồn nhân lực,...tất cả các yếu tố này đều ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung của tất cả các doanh nghiệp trên thị trường. Những sự thay đổi của các yếu tố kinh tế có thể tạo ra cơ hội nhưng đồng thời cũng tạo ra những khó khăn, những thách thức đối với doanh nghiệp.
Vì vậy, để đứng vững và phát triển trên thị trường trước biến động về kinh tế thì các doanh nghiệp phải thường xuyên theo dõi, phân tích, dự báo biến động của từng yếu tố để từ đó nhận định, phân tích bối cảnh, đưa ra những định hướng và quan điểm để từ đóxây dựng cho doanh nghiệp mình các giải pháp, các chính sách tương ứng trong từng thời điểm cụ thể nhằm tận dụng, khai thác tối đa những cơ hội đồng thời giảm thiểu những nguy cơ trên thị trường.
Yếu tố từ phía nhà nước
Gồm các yếu tố chính phủ, hệ thống pháp luật, xu hướng chính trị...các nhân tố này ngày càng ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Sự ổn định về chính trị, nhất quán về quan điểm, chính sách và những sự hỗ trợ của Chính phủ luôn là sự hấp dẫn của các nhà đầu tư.Trong xu
thế toàn cầu hiện nay, mối liên hệ giữa chính trị và kinh doanh không chỉ diễn ra trên bình diện quốc gia mà còn thể hiện trong các quan hệ quốc tế. Để đưa ra được những quyết định hợp lí trong quản trị doanh nghiệp thì các doanh nghiệp cần phải phân tích sâu và có những dự báo tương đối chính xác về sự thay đổi của từng thị trường, từng quốc gia, từng tỉnh thành trong từng giai đoạn phát triển cụ thể.
Yếu tố từ phía xã hội.
Yếu tố xã hội bao gồm: Quy mô dân số, cơ cấu dân cư, tôn giáo, phong tục tập quán, chuẩn mực đạo đức và giá trị văn hóa, thói quen tiêu dùng...
Những yếu tố này ảnh hưởng đến chiến lược phát triển của các doanh nghiệp TVXD trên từng địa bàn cụ thể, do đó khi xây dựng chiến lược kinh doanh các doanh nghiệp TVXD cần phải tìm hiểu và nghiên cứu yếu tố xã hội để giảm các nguy cơ và tận dụng các cơ hội.
Yếu tố về điều kiện tự nhiên.
Điều kiện tự nhiên là những yếu tố liên quan đến vị trí địa lý, khí hậu môi trường sinh thái, đất đại, sông biển và tài nguyên khoáng sản, tài nguyên đất, thời tiêt vùng miền...
Những yếu tố này tác động rất lớn đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây dựng nói riêng. Về cơ bản thường tác động bất lợi đối với các hoạt động của doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có liên quan đến tự nhiên như: sản xuất nông phẩm, thực phẩm theo mùa, kinh doanh khách sạn, du lịch... Tuy nhiên đối với các doanh nghiệp xây dựng và TVXD điều kiện tự nhiên có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động thực hiện dự án.
Ví dụ như đối với yếu tố khí hậu thời tiết ảnh hưởng trực tiếp đến các dự án về giao thông, xây dựng dân dụng, công nghiệp... Để chủ động đối phó với các tác động của yếu tố tự nhiên, các doanh nghiệp TVXD phải tính đến các yếu tố tự nhiên có liên quan thông qua các hoạt động phân tích, dự baó của bản thân doanh nghiệp và đánh giá của các cơ quan chuyên môn của các Bộ ban ngành nhà nước.
Yếu tố về công nghệ.
Công nghệ về bản chất là quá trình biến đổi nguyên liệu tự nhiên để giải quyết và đáp ứng nhu cầu của thị trường, thị trường là nơi yêu cầu và lựa chọn công nghiệp. Những công nghệ nào đáp ứng được nhu cầu của thị trường thì tăng trưởng và ngược lại thì bị diệt vong. Trong đầu tư xây dựng và TVXD công nghệ có vai trò vô cùng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công trình thi công. Vì vậy các doanh nghiệp cần có những chiến lược đúng đắn về việc lựa chọn công nghệ để thực hiện các dự án để đảm bảo chất lượng công trình và thời gian thực hiện công trình.
b) Ảnh hưởng từ môi trường ngành
Môi trường vi mô bao gồm các yếu tố bên ngoài tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, quyết định tính chất và mức độ cạnh tranh trong ngành sản xuất kinh doanh đó. Theo Michael E. Porter, ngànhTVXD cũng phải chịu tác độngcủa năm áp lực cạnh tranh sau: (1) Nguy cơ nhập cuộc của các đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn, (2) Mức độ cạnh tranh của các công ty trong cùng ngành, (3) Sức mạnh/ sức mặc cả của khách hàng, (4) Sức mạnh của nhà cung cấp, (5) Sự đe dọa của các sản phẩm thay thế.
Ảnh hưởng từ phía đối thủ cạnh tranh
Các doanh nghiệp đang kinh doanh trong ngành TVXD sẽ cạnh tranh trực tiếp với nhau tạo ra sức ép trở lại lên ngành tạo nên một cường độ cạnh tranh.Mức độ cạnh tranh trên thị trường phụ thuộc vào số lượng các doanh nghiệp TVXD hoạt động trong ngành, tốc độ tăng trưởng của ngành, cơ cấu chi phí cố định và mức độ đa dạng hóa sản phẩm. Để đề ra chiến lược cạnh tranh hợp lý với các doanh nghiệp tư vấn xây dựng khác, doanh nghiệp đó cần phântích từng đối thủ cạnh tranh để hiểu được thực lực, khả năng phản kháng, cũng như dự đoán chiến lược kinh doanh của các đối thủ khác trên thị trường.
Ảnh hưởng từ phía khách hàng
Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp TVXD phụ thuộc vào khách hàng, chính là các chủ đầu tư hoặc các bên nhà thầu. Do đó doanh nghiệp
TVXD cần phải đáp ứng ngày một tốt hơn nhu cầu của khách hàng, đáp ứng chuỗigiá trị giành cho khách hàng. Tuy nhiên các nhà đầu tư tư, các nhà thầu có thể tạo áp lực lên doanhnghiệp bằng cách ép giá các sản phẩm tư vấn hoặc đòi hỏi chất lượng các bản thiết kế, các dịch vụ tư vấn cao hơn. Nếu doanh nghiệp nào không đáp ứng được các đòi hỏi quá cao của kháchhàng thì doanh nghiệp đó cần phải thương lượng với khách hàng hoặc tìm những nhà đầu tư khác có ít ưu thế hơn.
Ảnh hưởng từ phía nhà cung ứng
Không chỉ các chủ đầu tư, mà doanh nghiệp luôn phải chịu áp lực từ phía các tổ chức cung ứng thiết bị, nguyên vật liệu, vốn, lực lượng lao động.
-Đối với nhà cung cấp vật tư thiết bị: Doanh nghiệp TVXD cần phải liên hệ cho mình nhiều nhà cung ứng để tránh tình trạng phụ thuộc quá nhiều vào một nhà cung ứng, nếu lệ thuộc quá nhiều vào một nhà cung ứng doanh nghiệp có khả năng bị các tổ chức này gây khó khăn bằng cách tăng giá, giảm chất lượnghàng hóa hoặc dịch vụ đi kèm.
-Đối với nhà cung cấp vốn: hầu hếtcác doanhnghiệp TVXD đềuphải vay vốn để tiến hành các hoạt động kinh doanh. Để tránh tình trạng lệ thuộc quá nhiều vào một loại hình huy động vốn nghiệp cần nghiên cứu một cơ cấu vốn hợp lý.
-Nguồn lao động: Nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp phát triển bền vững, chính vì vậy doanh nghiệp cần có chính sách tuyển dụng và đào tạo hợp lý để thu hút, chủ động nguồn lao động nhất là đội ngũ lao động có trình độ. Đặc biệt là đối với bộ phận nhân sự về thiết kế và các dịch vụ tư vấn xây dựng khác.
Đối thủ tiềm ẩn
Trong lĩnh vực kinh doanh, đối thủ tiềm ẩn được hiểu là những đối thủ chuẩn bị tham gia vào ngành TVXD hoặc ai đó mua lại một công ty hoạt động không hiệu quả trong ngành TVXD để thâm nhập vào môi trường kinh doanh ngành. Mối đe dọa xâm nhập sẽ thấp nếu rào cản xâm nhập cao và các đối thủ
tiềm ẩn này gặp phải sự trả đũa quyết liệt của các doanh nghiệp đang hoạt động trong ngành TVXD.
Sản phẩm thay thế
Sản phẩm và dịch vụ thay thế là những sản phẩm, dịch vụ TVXD có thể thỏa mãn nhu cầu tương đương với các sản phẩm dịch vụ trong ngành. Phần lớn các sản phẩm thay thế là kết quả của cuộc bùng nổ công nghệ. Về cơ bản sản phẩm thay thế thường có ưu thế hơn bởi những đặc trưng riêng biệt. Sự xuất hiện các sản phẩm thay thế rất đa dạng và phức tạp tạo thành nguy cơ cạnh tranh về giá rất mạnh đối với sản phẩm hiện có củadoanhnghiệp, làm giảmlợi nhuận của doanhnghiệp. Đặc biệt là sự xuất hiện của các phần mềm thiết kế xây dựng hiện đại sẽ giúp cho các doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu đa dạng của khách hàng.
1.4.2.Các yếu tố bên trong doanhnghiệp.
Môi trường bên trong của doanh nghiệp TVXD bao gồm các hoạt động:
quản trị, tài chính, kế toán, sản xuất/kinh doanh/tác nghiệp, thiết kế, nghiên cứu và phát triển, marketing, giám sát thi công, hệthốngthông tin doanh nghiệp…Để tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp cần phải phân tích sâu về môi trường bên trong của doanh nghiệp nhằm xác định rõ những điểm mạnh, điểm yếu củadoanh nghiệp mình, từ đó doanh nghiệp cần có biện pháp để cải tiến, thay đổi những yếu tố tác động xấu đến doanh nghiệp TVXD, phát huy những điểm mạnh để đạt được lợi thế cạnh tranh tối đa. Ngoài ra còn có các yếu tố ảnh hưởng đến NLCT của doanh nghiệp tư vấn xây dựng như: Quy mô của doanh nghiệp, Quản trị chất lượng và hệ thống kiểm soát, Danh tiếng và uy tín của doanh nghiệp, Văn hóa doanh nghiệp...
Chương 2