CHƯƠNG IV: CÁC ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN
III. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG
3/ Định luật bảo toàn động lượng :
Vectơ động lượng toàn phần của hệ kín được bảo toàn p= p’
4/ Thí nghiệm kiểm chứng
5 / Dạng khác của định luật II Newton P
F t t.
P
F P 0
t.F: Xung của lực
2.Học sinh:
- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ , sách vở.
- Ôn tập lại các công thức các địnhn luật Niuton III.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức: (2’)
2.Kiểm tra bài cũ : (5’)(Đối với học sinh:TB) + Câu hỏi:
C1: Phát biểu Nội dung định luật II, định luật III Niu tơn 3. Đặt vấn đề (3’):
Trong chương trình này chúng ta sẽ đin tìm hiểm vể một cách khác để nghiên cứu các chuyển động, đó là dựa vào các định luật bảo toàn?
4. Nội dung bài mới
Hoạt động 1(5 phút): Tìm hiểu về hệ kín
Hoạt động của học sinh Hỗ trợ của giáo viên - Trả lời : Là một hệ thống gồm có nhiều
vật, trong đó các vật tương tác với nhau và tương tác với các vật ở ngoài hệ .
- Trả lời : Hệ kín là hệ mà các vật trong hệ chỉ tương tác lực với nhau mà không tương tác với các vật ngoài hệ.
- Nghe
- Hỏi : Trước khi vào hệ kín, các em cho biết hệ vật là gì ?
- Hỏi : Xét bàn billard, ngoài sự tương tác lẫn nhau giữa các quả bi, còn có lực ma sát của mặt bàn. Bây giờ ta xét một hệ vật là các hòn bi đang lăn trên mặt bàn, ngoài sự tương tác của các quả bi, chúng ta coi như lực ma sát mặt bàn không đáng kể , như vậy không có lực nào tác dụng lên quả bi ngoài sự tương tác giữa chúng. Khi đó ta nói hệ vật trên là một hệ kín. Vậy hệ kín là gì các em ? - Nhấn mạnh : Hay nói đúng hơn là các vật trong hệ chỉ chịu tác dụng của nội lực mà không chịu tác dụng của ngoại lực.
Hoạt động2(5 phút): Tìm hiểu thế nào là định luật và đại lượng bảo toàn
Hoạt động của học sinh Hỗ trợ của giáo viên - Trả lời : Tổng khối lượng các chất tham gia
phản ứng bằng tổng khối lượng các chất tạo thành .
- Nghe và liên hệ
- Dẫn dắt và đặt câu hỏi : Trong thế giới vật chất, khi xét đến hệ kín từ vi mô đến vĩ mô, mọi thứ đều biến đổi thời gian trong không gian vì bản chất của thế giới là sự vận động.
Ta hãy xét xem thí dụ sau : Xét phản ứng hoá học sau : HCl + NaOH = NaCl + H2O
Các em cho biết trong phản ứng trên có đại lượng nào không thay đổi ?
- Thông báo : Đó chính là định luật bảo toàn khối lượng các chất trong hoá học. Trong các hiện tượng vật lý xảy ra chung quanh ta , cũng vẫn có các đại lượng được bảo toàn, chúng ta sẽ lần lượt tìm các đại lượng không thay đổi đó qua các định luật bảo toàn .
Hoạt động3(25 phút): tìm hiểu về động lượng và định luật bảo toàn động lượng Hoạt động của học sinh Hỗ trợ của giáo viên 1/ Tương tác giữa hai vật trong hệ kín :
- Hoạt động theo nhóm xây dựng công thức:
1/ Tương tác giữa hai vật trong hệ kín
- Đọc bài toán: “Xét hai vật có khối lượng
- Các nhóm trình bày kết quả của mình - Nhận xét kết quả
2/ Động lượng
- Quan sát chuyển động của hai hòn bi trước và sau va chạm.
- Trả lời: Bi m0 sẽ chuyển động
- Trả lời : Bi m0 sẽ chuyển động nhanh hơn nữa
- Trả lời : Bi m0 sẽ chuyển động nhanh hơn .
3/ Định luật bảo toàn động lượng :
- Trả lời : Tổng động lượng của hai vật bằng nhau
- Nghe và nghi nhớ nội dung của định luật bào toàn động lượng
4/ Dạng khác của định luật II Newton - : “ Phát biểu định luật II Newton”
- Đứng tại chỗ trả lời : a mF
- Nghe và nghi nhớ
m1 và m2 chuyển động với vận tốc v1 và v2
đến va chạm vào với nhau. Sau khi va chạm có vận tốc v1’ và v2’. Hãy thiết lập mối quan hệ giữa các đại lượng trên”
- Yêu câu học sinh hoạt động theo nhóm để giải bài toán trên.
- Nhận xét kết quả: Thấy tổng m.v của hệ vật này trước và sua khi tương tác được bảo toàn. Và người ta đặt đại lượng này là động lượng.
2/ Động lượng
- Tiến hành thí nghiệm : Làm thí nghiệm cho một hòn bi có khối lượng m1 chuyển động với vận tốc v1 va chạm vào hòn bi khối lượng m0 đứng yên
- Hỏi : Sau va chạm các em quan sát bi m0
sẽ như thế nào ?
- Hỏi : Nếu như ta cho hòn bi m1 đó chuyển động với vận tốc lớn hơn vận tốc ban đầu va chạm hòn bi m0 , bi m0 sẽ chuyển động như thế nào ?
- Hỏi : Nếu như ta cho một hòn bi m2 > m1
chuyển động với vận tốc v2 = v1 va chạm vào bi m0 thì bi m0 chuyển động như thế nào?
3/ Định luật bảo toàn động lượng :
- Yêu cầu học sinh : Các hãy xem lại biểu thức :
- Thông báo : Đó chính là nội dung của định luật Bảo Toàn Động Lượng :
, tương tác thì không thay đổi”
4/ Dạng khác của định luật II Newton
- Hỏi : HS nào có thể phát biểu lại định luật II Newton đa học ?
- Hỏi : Biểu thức định luật II Newton ? - Biến đổi :
- Thông báo:
F t.
: Xung của lực
Độ biến thiên động lượng của vật trong khoảng thời gian bằng xung lực tác dụng lên vật trong khoảng thời gian ấy
IV. CỦNG CỐ VÀ HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (5’) 1. Củng cố:
- Nhắc lại các kiến thức về bài tóan
- Yêu cầu học sinh nhắc lại các kiến thức về động lượng và định luật bảo toàn động lượng 2. Hướng dẫn về nhà
- Học các nội dung chính của bài - Làm các bài tập SGK
V. RÚT KINH NGHIỆM:
………
………
………
……….
Phê duyệt giáo án Ngày duyệt: 11 /2/2008 Ngày soạn: 11/2/2008
CHƯƠNG IV: CÁC ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN
Tiết 46: CHUYỂN ĐỘNG BẰNG PHẢN LỰC.
BÀI TẬP VỀ ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNGLƯỢNG I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Nắm được nguyên tắc chuyển động bằng phản lực, Hiểu đúng thuật ngữ chuyển động bằng phản lực trong bài này từ nội dung định luật bảo toàn động lượng.
- Hiểu và phân biệt hoạt động của động cơ máy bay phản lực và tên lửa vũ trụ.
2. Kỹ năng:
- Từ lời giải của cỏc bài tập mẫu, hiểu cỏch vận dụng và giải những bài tập về định luatọ bảo toàn động lượng.
II. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên
- Đọc SGK, soạn giáo án
- Chuẩn bị một số tranh ảnh về chuyển động phản lực - D ki n trình b y b ngự kiến trình bày bảng: ến trình bày bảng: ày bảng: ảng:
CHUYỂN ĐỘNG BẰNG PHẢN LỰC.