Soạn: 10/02/09 BÀI 22: SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỶ XVI - XVIII)
I-TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ -XÃ HỘI
A-Mục tiêu bài học :
1/. Kiến thức:
- Đầu thế kỷ XVI những biểu hiện suy yếu của nhà Lê ngày càng rõ nét trên các mặt chính trị, xã hội, nguyên nhân và hậu quả của tình hình đó.
- Phong trào khởi nghĩa của nông dân đầu thếkỷ XVI 2/. Kyõ naêng:
- Vẽ lược đồ hoạt động của nghĩa quân Trần Cảo.
-Xác định các địa danh và trình bày diễn biến của các sự kiện lịch sử trên bản đồ.
3/. Tư tưởng:
- Sự suy thoái của nhà nước phong kiến tập quyền dẫn đến mâu thuẫn xã hội sâu sắc và sự căm thù của các tầng lớp nhân dân làm bùng nổ các cuộc khởi nghĩa.
- Bồi dưỡng học sinh ý thức bảo vệ đất nước, về vai trò của nhân dân đặc biệt là noâng daân.
B. Phương tiện dạy học :
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỷ XVI.
C. Tiến trình dạy học :
I. OÅn ủũnh :
III. Bài mới:
Thế kỷ XV, nhà Lê sơ đạt được nhiều thành tựu nổi bật về mọi mặt. Do đó đáng được coi là thời kỳ thịnh trị của nhà nước phong kiến tập quyền, nhưng từ thế kỷ XVI trở đi, nhà Lê dần dần suy yếu.
Hoạt động của GV và HS Nội dung
? Tình hình âĐại Việt thế kỷ XV như thế nào?
? Tình hình Nhà Lê vào đầu XVI?
? Nguyên nhân nào dẫn đến việc nhà Lê suy thoái? Những biểu hiện của sự suy thoái đó?
Gv kể chuyện về vua Lê Uy Mục và Lê Tương Dực.
? Nhận xét gì về các vua Lê thế kỷ XVI so với vua Lê Thái Tổ, Thánh Tông?
? Sự thoái hóa của các tầng lớp thống trị khiến
I. Tình hình chính trị, xã hội.
Đầu XVI nhà Lê bắt đầu suy thoái
-Vua quan không lo việc nước,ăn chơi xa xỉ, xây dựng cung điện toán keùm.
- Nội bộ triều đình chia bè kéo cánh, tranh giành quyền lực.
triều đình phong kiến phân hóa như thế nào?
? Nhận xét về triều Lê đầu thế kỷ XVI?
Gv nhấn mạnh: nay là nguyên nhân sâu xa của khởi nghĩa nông dân.
? Sự suy yếu của triều đình nhà Lê dẫn đến hậu quả gì?
?Vì sao đời sống nhân dân cực khổ?
? Thái độ của nhân dân đối với tầng lớp quan lại thống trị như thế nào?
GV sử dụng lược đồ các khởi nghĩa nông dân đầu thế kỷ XVI
? Phong trào khởi nghĩa nông dân diễn ra như thế nào?
GV cho HS lên chỉ địa bàn nổ ra các cuộc khởi nghóa
?Những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu?
GV trình bày chi tiết các cuộc khởi nghĩa, nhấn mạnh ù cuộc khởi nghĩa của Trần Túân,Trần Cảo .
? Cuộc khởi nghĩa nào là tiêu biểu nhất? Vì sao?
Khởi nghĩa Trần Cảo( thời gian dài nhất, 3 lần đỏnh Thăng Long, 1 lần chiếm được thanứh)
? Kết quả cá cuộc khởi nghĩa?
Thảo Luận:
Nguyên nhân thất bại?
Các nhóm nêu ý kiến, nhận xét, Gv kết luận ( Nổ ra lẻtẻâ, thiếu liên kết, tổ chức non kém..)
? Ý nghĩa các cuộc khởi nghĩa?
=> rối loạn
2/. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỷ XVI.
a. Nguyeân nhaân.
Đời sống nhân dân cực khổ.
-> mâu thuẫn xã hội sâu sắc;
noõng daõn>< ủũa chuỷ, nhaõn daõn
>< nhà nước phong kiến
=> khởi nghĩa bùng nổ b.Dieãn bieán.
-Khởi nghĩa nổ ra khắp nơi -Tieõu bieồu:
+ Khởi nghĩa Trần Tuân (1511) - Hưng Hóa và Sơn Tây.
+ Khởi nghĩa Trần Cảo (1516 -1521- Đông Triều (Quảng Ninh).
c. Kết quả û: Thất bại.
d YÙ nghóa:
IV. Cuûng coá :
Gv hệ thống kiến thức toàn bài Bài tập:
1-Lập bảng thôùng kê cácá cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỷ XVI Năm khởi
nghĩa Người lãnh
đạo Địa bàn Kết qủa ý nghĩa
2- Gv treo lược đồ câm, yêu cầu HS lên dán địa bàn các cuộc khởi nghĩa V. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập 1, 2.
- Đọc và tìm hiểu nội dung bài 4
Tieát:48 Soạn:
20/02/09
BÀI 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC
PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỶ XVI - XVIII) -TT
II. CÁC CUỘC CHIẾN TRANH NAM- BẮC TRIỀU VÀ TRỊNH - NGUYỄN
A. Mục tiêu bài học : 1/. Kiến thức:
- Đầu thế kỷ XVI những biểu hiện suy yếu của nhà Lê ngày càng suy yếu rõ nét trờn cỏc mặt chớnh trị, xó hội, tỡnh hỡnh đú dẫn đến nanù phõn tranh Nam-Bắc Triều, Trònh -Nguyeãn
- Sự chia cắt đất nước làm cho nhân dân cực khổ, khối đoàn kết dân tộc bị chia caét
2/. Kyõ naêng:
Rèn luyện kỹ năng phân tích đánh giá sự kiện 3/Tư tưởng:
Bồi dưỡng học sinh ý thức bảo vệ đất nước, chống mọi âm mưu chia cắt lãnh thổ.
B. Phương tiện dạy học:
Bản đồ Việt Nam.
C.Tiến trình dạy học:
I. OÅn ủũnh:
II. Bài cũ:
1-Nhận xét triều đình nhà Lê thế kỷ XVI?
2-Nguyên nhân dẫn đến phong trào khởi nghĩa của nông dân thế kỷ XVI? Ý nghĩa?
III. Bài mới:
Phong trào khởi nghĩa nông dân thế kỷ XVI là bước mở đầu cho sự chia cắt kéo dài và những cuộc chiến tranh liên miên, mà nguyên nhân chính là sự xung đột giữa các tập đoàn phong kiến thống trị.
Phương pháp Nội dung
? Sự suy yếu của nhà Lê đã thể hiện nh thế nào?
? Vì sao lại có sự hình thành Nam Triều và Bắc TriÒu?
-Triều Lê suy yếu Mạc Đặng Dung là một võ quan lợi dụng sự xung đột giữa các phe phái → năm 1527 cớp ngôi, lập nhà Mạc → Bắc Triều.
-Nguyễn Kim võ quan nhà Lê ủng hộ nhà Lê dấy quân ở Thanh Hóa ″ Phù Lê diệt Mạc” ⇒ Nam TriÒu (1533)
Gv tờng thuật diễn biến cuộc chiến tranh kéo dài hơn 50 năm diễn ra từ Thanh, Nghệ Tĩnh ra Bắc.
*Hs đọc phần chữ in nghiêng
? Cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều đã gây tai họa gì cho nhân dân ta?
? Em có nhận xét gì về tính chất của cuộc chiến tranh?
1/. Chieán tranh Nam - Baéc trieàu
- 1527 Mạc Đăng Dung lập ra nhà Mạc - Bắc triều.
- 1533 Nguyễn Kim vào Thanh Hóa lấy một người dòng dõi nhà Lê lên làm vua -> Nam triều.
- Chieán tranh Nam-Baéc trieàu dieãn ra hôn 50 naêm.Naêm 1592 Nam triều chiếm được Thăng Long ,MạẽcĐăng Dung bỏ trốn, chiến tranh chấm dứt.
-Hậu quả: Gây tổn thất lớn về người và của.
? Mục đích của chiến tranh là gì?
Gv kể chuyện minh họa thêm 1 số t liệu.
? Kết cục của chiến tranh Trịnh – Nguyễn?
- Dãi đất lớn từ Nghệ An đến Quảng Bình là chiến trờng khốc liệt.
- Dân 2 bên bờ sông Gianh phải chuyển đi nơi khác.
- Sự chia cắt Đàng Trong-Đàng Ngoài kéo dài 200 năm gây trở ngại về mọi mặt cho đất nớc.
? Tính chất của cuộc chiến tranh?