- Nhận xét về chất lượng hoạt động đầu tư của Quỹ bảo hiểm xã hội Việt Nam
1. Một số cơng cụ phái sinh độc lập:
+ Hợp đồng mua bán trước (cịn gọi là cơng cụ kỳ hạn): Là một cơng cụ tài
chính phái sinh đơn giản. Đĩ là một thoả thuận mua hoặc bán một tài sản ( hàng hố hoặc các tài sản tài chính) tại một thời điểm trong tương lai với một giá đã xác định trước.
+ Hợp đồng mua bán trong tương lai: là một cơng cụ tài chính phái sinh,
tương tự như hợp đồng mua bán trước, chỉ khác cĩ một số điểm sau:
+ Hợp đồng lựa chọn (quyền chọn mua hoặc bán): Là một sản phẩm tài chính phái sinh rất được ưa chuộng. Hợp đồng quyền chọn cổ phiếu được thực hiện lần đầu
tiên tại Mỹ vào năm 1973, từ đĩ thị trường này phát triển tăng vọt và ngày nay được
thực hiện trên khắp thị trường tài chính thề giới. Hợp đồng quyền chọn được thực hiện
với các hoạt động mua, bán: Cổ phiếu, chỉ số thị trường chứng khốn, ngoại tệ, cơng
cụ nợ, các hợp đồng mua bán tương lai và hàng hố.
Cĩ hai loại hợp đồng quyền chọn: Hợp đồng quyền chọn mua (call option) và hợp đồng quyền chọn bán (put option). Hợp đồng quyền chọn mua là thoả thuận cho phép người cầm hợp đồng cĩ quyền mua sản phẩm từ một nhà đầu tư khác với mức giá định
sẵn vào ngày đáo hạn của hợp đồng. Cịn hợp đồng quyền bán là thoả thuận cho phép người cầm hợp đồng cĩ quyền bán sản phẩm cho một nhà đầu tư khác với mức giá định sẵn vào ngày đáo hạn của hợp đồng.
+ Nghiệp vụ hốn đổi: là một hợp đồng trong đĩ hai bên thoả thuận trao đổi
nghĩa vụ thanh tốn. Thơng thường giao dịch này bao gồm các thanh tốn lãi, và trong một số trường hợp là thanh tốn nợ gốc. Giao dịch hốn đổi lãi suất và hốn đổi ngoại
tệ là sản phẩm của thị trường phi tập trung (OTC) được kết hợp trực tiếp giữa hai ngân
hàng, hoặc giữa ngân hàng với khách hàng. Theo đĩ khơng cĩ mẫu chuẩn của hợp đồng giao dịch hốn đổi và các hợp đồng kiểu này sẽ khác nhau về một số nội dung.
c2. Các cơng cụ phái sinh khơng chuẩn (được gắn thêm):
Những năm gần đây, trên thị trường tài chính đã suất hiện nhiều cơng cụ tài
tài chính quyền chọn (call, put) và hợp đồng mua bán tương lai, gọi là hợp đồng lựa
chọn Exotics, hay cịn gọi là những cơng cụ phái sinh khơng chuẩn.
Qua thống kê trên cho thấy, thị trường các cơng cụ tài chính phái sinh đã hình thành ở Việt Nam, tuy nhiên cịn rất nhỏ bé và chưa phổ biến. Nguyên nhân chủ yếu
của tình trạng này là do mức độ phát triển của thị trường tiền tệ, thị rường vốn cịn thấp, trên thị trường cĩn thiếu vắng các nhà đầu tư am hiểu kỹ về lợi ích cũng như kỹ
thuật tính tốn lợi nhuận từ các loại nghiệp vụ này. bên cạnh đĩ các nhà mơi giới, các nhà cơ lợi cĩn quá ít trên thị trường tiền tệ, thị trường chứng khốn để thúc đẩy các nhà đầu tư tham gia mạnh mẽ thị trường này. Sự kém phát triển của thị trường phái
sinh là một thách thức khơng nhỏ trong quá trình hội nhập và mở cửa thị trường tài chính ở Việt Nam. Khi mà rủi ro luơn là bạn đường của các nhà đầu tư và ngày càng gia tăng trong quá trình hội nhập, thì phát triển thị trường các nghiệp vụ phái sinh được xem như là lá chắn quan trọng để hạn chế rủi ro cuả thị trường đối với những nhà
đầu tư. Vì vậy phát triển thị trường phái sinh là rất cần thiết hiện nay./.
Phụ lục 4: Các loại chứng khốn trên thị trường