PHẦN III. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH TÍN DỤNG TẠI NGÂN
3.2 Giải pháp hoàn thiện chính sách tín dụng
2.2.3 Hoàn thiện hệ thống thông tin đầu vào
Thông tin doanh nghiệp là một yếu tố rất quan trọng trong hệ thống thông tin đầu vào, tuy nhiên để thông tin này đạt hiệu quả thì nó phải đảm bảo các yêu cầu: tính kịp thời, tính đứng đắn, an toàn và giá rẻ.
Thông tin tín dụng là thông tin về hồ sơ pháp lý, về tài chính, dư nợ, bảo đảm tiền vay và tình hình sử dụng tiền vay của khách hàng có quan hệ tín dụng với ngân hàng; các thông tin về kinh tế, thị trường trong và ngoài nước có liên quan đến hoạt động của ngân hàng
Cấu trúc của hệ thống thông tin theo quy trình bao gồm 4 bộ phận chính: Bộ phận thu thập, bộ phận xử lý, bộ phận lưu trữ, bộ phận đưa dữ liệu ra.
Để thu thập thông tin chúng ta phải xây dựng kênh thông tin đa chiều trong nội bộ ngân hàng, với trung tâm điều hành ( NHNo&PTNT Việt Nam) và với các ngân hàng khác trong hệ thống các chi nhánh của NHNo&PTNT Việt Nam .
Thông tin đầu vào không chỉ là các thông tin vê khách hàng là doanh nghiệp đang quan hệ tín dụng với ngân hàng trong thời điểm hiện tầm ngoài ra còn thu thập và lưu trữ các thông tin chuyên ngành, chỉ tiêu về định mức kinh tế kỹ thuật, tình hình phát triển về khoa học công nghệ, thông tin về máy móc công nghệ sản xuất sản phẩm của ngành đó, xu hướng phát triển của ngành trong nên kinh tế để cán bộ công nhân viên trong ngân hàng có thể tìm và truy cập được những thông tin đó một các dễ dàng đặc biệt là đối với cán bộ tín dụng.
Ngoài ra một số thông tin về kinh tế chung: tình hình kinh tế xã hội, kinh tế thị trường, các chính sách của nhà nước, các quy định của pháp luật, tình hình tăng trưởng kinh tế, các chỉ số biểu thị sự phát triển.
Về phương tiện thu thập: Ngân hàng có thẻ sử dụng một trong các biện pháp sau hoặc tổng hợp các biện pháp:
- Phỏng vấn và tiếp xúc trực tiếp với doanh nghiệp cho vay: phỏng vấn và tiếp xúc với doanh nghiệp trước khi cho vay là một yêu cầu bắt buộc, tuy nhiên tuy từng đối tượng khách hàng cụ thể mà ngân hàng có phương pháp tiếp xúc, phỏng vấn sao cho thu được lượng thông tin lớn nhất mà đảm bảo hiệu quả về mắt thời gian. Đối với những doanh nghiệp quan hệ tín dụng với ngân hàng lâu năm và đảme bảo uy tín và có được sự tin tưởng của ngân hàng thi khi phỏng ván cán bộ tín dụng cần thiết mà mình chưa rõ tránh tình trạng phỏng vấn thừa, tốn thời gian, gay sự nhàm chán trong tiếp xúc, còn đối với những doanh nghiệp mới quan hệ tín dụng lần đầu cán bộ tín dụng cần chuẩn bị kỹ để có thể làm chủ cuộc phỏng vấn, thông qua cuộc phỏng vấn cán bộ tín dụng có thể tìm ra những điểm yếu của doanh nghiệp. Sau khi phỏng vấn cán bộ tín dụng cần xuống tận nơi để đánh giá độ tin cậy của thông tin thu được. Nên tiến hành những lần xuống cơ sở đột xuất để tránh tình trạng dàn xếp của các doanh nghiệp.
- Ngân hàng có thể tiến hành điều tra gián tiếp khách hàng thông qua các bạn hàng, đối tác có quan hệ làm ăn với doanh nghiệp mà Ngân hàng đang tiến hành nghiên cứu để thu được thông tin đa chiều
- Ngân hàng có thể yêu cầu phía doanh nghiệp cung cấp số liệu báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán và đặc biệt là bảng lưu chuyển tiền tệ trong một số năm gần đây để có những thông tin chính xác, chi tiết về tình hình hoạt động doanh nghiệp.
- Một biện pháp ít được sử dụng nhưng cũng đem lại hiệu quả rất lớn trong công tác thu thập thông tin là mua thông tin của các công ty chuyên nghiên cứu các doanh nghiệp hoạc đặt hàng nghiên cứu thông tin về doanh nghiệp mà mình muốn tìm hiểu.
Hệ thống chấm điểm tín dụng và xếp hạng khách hàng của NHNo & PTNT VN cũng là moọt kênh cung cấp thông tin đólà một quy trình đánh giá xác suất một khách hàng tín dụng không thực hiện được các nghĩa vụ tài chính của mình đối với NHCV như không trả được lãi và gốc nợ vay khi đến hạn hoặc vi phạm các điều kiện tín dụng khác đây cũng là một công cụ thu thập thông tin quan trọng của ngân hàng.
Việc chấm điểm tín dụng và xếp hạng khách hàng được thực hiện nhằm hỗ trợ NHCV trong việc:
dụng và xếp hạng khách hàng còn nhằm mục đích:
- Phát triển chiến lượ- Ra quyết định cấp tín dụng: xác định hạn mức tín dụng, thời hạn, mức lãi suất, biện pháp bảo đảm tiền vay, phê duyệt hay không phê duyệt.
- Giám sát và đánh giá khách hàng tín dụng khi khoản tín dụng đang còn dư nợ; Hạng khách hàng cho phép NHCV lường trước những dấu hiệu cho thấy khoản vay đang có chất lượng xấu đi và có những biện pháp đối phó kịp thời.
Xét trên góc độ quản lý toàn bộ danh mục tín dụng, hệ thống chấm điểm tín c marketing nhằm hướng tới các khách hàng có ít rủi ro hơn.
- Ước lượng mức vốn đã cho vay sẽ không thu hồi được để trích lập dự phòng tổn thất tín dụng.
Những doanh nghiêp được xếp loại A: là các doanh nghiệp ưu tiên đáp ứng nhu cầu tín dụng, đặc biệt là các khoản tín dụng từ trung hạn , dài hạn. Không yêu cầu cao về biện pháp bảo đảm tiền vay (có thể cho vay tín chấp)
Những doanh nghiệp xếp loại B: Hạn chế mở rộng tín dụng và tập trung thu hồi vốn cho vay.
Những doanh nghiệp xếp loại C: Các khoản cho vay mới chỉ được thực hiện trong các trường hợp đặc biệt với việc đánh giá kỹ càng khả năng phục hồi củ Không mở rộng tín dụng; Tìm mọi biện pháp để thu hồi nợ, kể cả việc xử lý sớm tài sản bảo đảm.
- Những doanh nghiệp xếp loại D: Không mở rộng tín dụng; Tìm mọi biện pháp để thu hồi nợ kể cả việc xử lý sớm tài sản bảo đảm.
Ở Hà Tĩnh hiện nay biện pháp được sử dụng chủ yếu trong thu thập thông tin là thông qua phỏng vấn, tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. Đây là hình thức chỉ phù hơp ttrong điều kiện tính cạnh tranh chưa cao, trong tương lai NHNo&PTNT Hà Tĩnh cần phải tính đến các phương pháp khác có hiệu quả và độ chính xác cao hơn.