CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG SỨC CẠNH TRANH CỦA NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM TRONG HOẠT ĐỘNG THU HÚT
Hinh 2.5: Tốc độ tăng trưởng vốn huy động bằng tiền gửi tiết kiệm ngoại tệ từ năm 2004-2008 của VCB
2.2.1.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động thu hút vốn ngoại tệ của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam
Tỡnh hỡnh hoạt động kinh doanh của cỏc DN xuất khẩu
Một trong những hoạt động đem lại nguồn ngoại tệ lớn cho ngõn hàng là thụng qua hoạt động thanh toỏn xuất khẩu. Vỡ vậy tỡnh hỡnh hoạt động kinh
doanh của cỏc DN xuất khẩu ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động thu hỳt vốn ngoại tệ của ngõn hàng. Nếu cỏc DN xuất khẩu hoạt động hiệu quả, thực hiện được cỏc hợp đồng cú giỏ trị lớn với cỏc đối tỏc nước ngoài thỡ lượng ngoại tệ thu được sẽ tăng lờn, từ đú lượng ngoại tệ mà ngõn hàng mua lại của cỏc DN này cũng tăng theo tương ứng. Ngược lại, nếu cỏc DN xuất khẩu gặp khú khăn trong hoạt động tỡm kiếm thị trường tiờu thụ hay khụng đỏp ứng được yờu cầu về chất lượng hàng húa của đối tỏc nước ngoài thỡ sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Do đú lượng ngoại tệ thanh toỏn qua ngõn hàng sẽ giảm.
∗ Tỡnh hỡnh thị trường tài chớnh tiền tệ trờn thế giới và trong nước
Ngõn hàng là DN hoạt động trong mụi trường kinh doanh nờn nú chịu ảnh hưởng của cỏc yếu tố mụi trương là tất yếu. Vỡ ngõn hàng là DN kinh doanh tiền tệ do vậy nú chịu ảnh hưởng trực tiếp của tỡnh hỡnh thị trường tài chớnh tiền tệ trờn thế giới cũng như trong nước. Thu hỳt ngoại tệ là một dịch vụ của ngõn hàng, do vậy nú cũng chịu ảnh hưởng của nhõn tố này. Nếu tỡnh hỡnh thị trường tài chớnh tiền tệ trờn thế giới cũng như trong nước ổn định, hoạt động cú hiệu quả thỡ cỏc ngõn hàng núi chung và dịch vụ thu hỳt ngoại tệ núi riờng sẽ cú nhiều thuận lợi để đạt những kết quả khả quan. Điều này được thể hiện rừ thụng qua cuộc khủng hoảng tài chớnh và suy thoỏi kinh tế diễn ra vào cuối năm 2008 vừa qua. Đõy cũng là một năm đỏng nhớ trong hoạt động của cỏc ngõn hàng, khi phải trải qua những khú khăn khụng nhỏ.
Thỏng 9/2008, cuộc khủng hoảng tài chớnh bắt đầu bựng phỏt tại Mỹ và loang rộng trờn thế giới với một loạt định chế tài chớnh lớn sụp đổ. Theo đỏnh giỏ của Chớnh phủ và Ngõn hàng Nhà nước, hệ thống ngõn hàng Việt Nam chưa cú mối liờn hệ trực tiếp với thị trường tài chớnh thế giới nhưng mức độ ảnh hưởng cũng khụng phải là nhỏ
Một ảnh hưởng cụ thể từ cuộc khủng hoảng này được xột đến ở những biến động trờn thị trường ngoại tệ và xu hướng tăng lờn của tỷ giỏ USD/VND.
Trong thỏng 10, cầu ngoại tệ của cỏc ngõn hàng ngoại cú dấu hiệu tăng mạnh, trong đú cú nguyờn nhõn từ hoạt động chuyển vốn của nhà đầu tư nước ngoài.
Một số ngõn hàng nước ngoài cũng cú hiện tượng bỏn lại nợ cho cỏc ngõn hàng nội địa…
Ở những ảnh hưởng giỏn tiếp, cuộc khủng hoảng tài chớnh, và nối tiếp là suy thoỏi kinh tế toàn cầu, đẩy nhiều doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trong nước vào khú khăn, dẫn đến quan hệ tớn dụng với cỏc ngõn hàng thương mại bị ảnh hưởng nhất định.
Năm 2008 là năm đặc biệt của cơ chế điều hành tỷ giỏ cũng như những biến động trờn thực tế. So với cuối năm 2007, tỷ giỏ USD/VND mua vào – bỏn ra của cỏc ngõn hàng thương mại đó tăng khoảng 9%, một mức tăng đột biến so với thay đổi quen thuộc quanh 1% những năm trước.
Năm 2008 cũng là năm biờn độ tỷ giỏ liờn tiếp 3 lần nới rộng, 2 lần được tăng mạnh trực tiếp ở tỷ giỏ bỡnh quõn liờn ngõn hàng, những điều chỉnh chưa từng cú trong lịch sử.
Tớnh chất đặc biệt của tỷ giỏ năm 2008 cũng thể hiện ở những biến động trỏi chiều. Trong những thỏng đầu năm, thị trường cú hiện tượng ứ đọng ngoại tệ, tỷ giỏ cú lỳc xuống “đỏy” 15.300 VND; nhiều doanh nghiệp, ngành hàng xuất khẩu phải thụng qua cỏc hiệp hội yờu cầu ngõn hàng đẩy mạnh mua vào USD, thỏo gỡ khú khăn. Nhưng từ thỏng 5, “cơn sốt” khan hiếm ngoại tệ lại diễn ra căng thẳng trờn cả thị trường chớnh thức lẫn thị trường tự do. Nhiều doanh nghiệp phải mua với giỏ trờn 18.000 VND, chi phớ tài chớnh bị đẩy cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
Thị trường tài chớnh tiền tệ trờn thế giới cũng như trong nước cú nhiều biến động, gõy khú khăn cho cỏc DN xuất khẩu do một số khỏch hàng khụng cú khả năng thanh toỏn cũng như họ khụng cú nhu cầu nhập khẩu vỡ khú khăn trong tài chớnh, khụng tiờu thụ được. Mặt khỏc, biến động của thị trường tài chớnh tiền tệ cũn khiến cho cỏc DN xuất khẩu của ta cũng gặp phải những khú khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay ngõn hàng do ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chớnh Mỹ khiến cỏc ngõn hàng trong nước thận trọng hơn trong cỏc khoản cho DN vay. Ngoài ra, biến động của thị trường tài chớnh dẫn đến những biến động
về tỷ giỏ, điều này gõy ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh ngoại tệ.
Do vậy, nguồn thu hỳt ngoại tệ từ kờnh này cũng gặp phải những khú khăn.
Hỡnh 2.8: Giỏ USD bỏn ra theo niờm yết của cỏc ngõn hàng thương mại từ đầu năm 2008
Lói suất tiền gửi ngoại tệ
Lói suất tiền gửi ngoại tệ cú ảnh hưởng đến kờnh huy động ngoại tệ thụng qua tiền gửi tiết kiệm. Lói suất hấp dẫn sẽ thu hỳt được khỏch hàng gửi tiền ở VCB. Hiện nay, cạnh tranh giữa cỏc ngõn hàng chủ yếu là cạnh tranh trờn cỏc sản phẩm dịch vụ, gia tăng cỏc tiện ớch cho khỏch hàng khi sử dụng dịch vụ.
Ngoài ra, một cụng cụ hữu dụng mà cỏc Ngõn hàng thường sử dụng để lụi kộo cỏc khỏch hàng về phớa mỡnh là lói suất. Đõy là một cụng cụ khỏ nhạy cảm, khỏch hàng cú thể sẵn sàng rỳt tiền ở một ngõn hàng này và gửi vào ngõn hàng khỏc cú mức lói suất cao hơn.
∗ Chớnh sỏch tỷ giỏ hối đoỏi của Ngõn hàng Nhà Nước
Tỷ giỏ hối đoỏi ảnh hưởng rất lớn đến thu hỳt vốn ngoại tệ, hoạt động xuất nhập khẩu và thu hỳt vốn nước ngoài.
Nếu Ngõn hàng Nhà Nước cú chớnh sỏch tỷ giỏ hối đoỏi phự hợp, cú lợi cho hoạt động thanh toỏn xuất khẩu cũng như hoạt động kinh doanh ngoại tệ thỡ lượng ngoại tệ mà ngõn hàng thu hỳt được sẽ cú cơ hội tăng lờn. Ngược lại nếu
Ngõn hàng Nhà Nước đưa ra chớnh sỏch tỷ giỏ khụng phự hợp thỡ sẽ gõy nờn những khú khăn cho hoạt động thu hỳt vốn ngoại tệ thụng qua 2 kờnh quan trọng là thanh toỏn xuất khẩu và kinh doanh ngoại tệ. Theo thụng tin mới nhất, năm nay NHNN sẽ cú chớnh sỏch tỷ giỏ hối đoỏi nới lỏng, tạo điều kiện thuận lợi cho cỏc DN xuất khẩu. Vỡ vậy hoạt động thu hỳt vốn ngoại tệ của VCB cũng cú nhiều thuận lợi.
Nếu tỷ giỏ cú lợi cho hoạt động xuất khẩu, tức là 1 đồng ngoại tệ thu về sẽ đổi được nhiều đồng nội tệ hơn vỡ thế người ta sẽ muốn xuất khẩu nhiều hơn để lấy ngoại tệ và khi quy đổi ra nội tệ để sử dụng thỡ sẽ cú lợi hơn.
2.2.2. Cỏc biện phỏp mà Ngõn hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam đó ỏp dụng để nõng cao sức cạnh tranh trong hoạt động thu hỳt vốn ngoại tệ
Như phõn tớch ở chương I, để nõng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm dịch vụ cần cú những biện phỏp tỏc động vào cỏc yếu tố cấu thành nờn sức cạnh tranh của sản phẩm dịch vụ đú. VCB cũng xỏc định nõng cao sức cạnh tranh cho cỏc sản phẩm dịch vụ cung cấp là yếu tố sống cũn để ngõn hàng tồn tại và phỏt triển trong mụi trường hiện nay. Hai yếu tố cơ bản cấu thành nờn sức cạnh tranh của sản phẩm dịch vụ là chất lượng và giỏ cả. Vỡ vậy, đối với mỗi yếu tố này, VCB đó đưa ra cỏc biện phỏp nhằm nõng cao sức cạnh tranh như: Nõng cao chất lượng dịch vụ và giảm phớ dịch vụ.Để làm được điều này, VCB đưa ra cỏc biện phỏp cụ thể như sau: