Cấp xã và hệ thống chính trị cấp xã - quan niệm, vị trí, vai trò và đặc điểm
1.1.1 Quan niệm về xã và cấp xã
Xã ở Việt Nam bắt đầu hình thành và được công nhận từ thế kỷ thứ X, khi họ Khúc giành quyền tự chủ và thực hiện cải cách hành chính, biến Công xã thành đơn vị hành chính cấp cơ sở gọi là “xã” Từ đó, tên gọi và hình thức của xã đã trải qua nhiều biến đổi qua các triều đại phong kiến Xã đã trở thành một cấp cơ sở quản lý hành chính trong thời kỳ phong kiến, mặc dù có sự khác biệt về tính chất và quy mô, nhưng vẫn giữ vai trò quan trọng trong nông thôn Việt Nam, là nơi hội tụ cộng cư, cộng đồng và tình cảm của con người.
Theo Từ điển Tiếng Việt của Nhà xuất bản Văn Hóa Sài Gòn, xã được định nghĩa là đơn vị hành chính cơ sở tại nông thôn, bao gồm nhiều thôn.
Cấp xã là đơn vị hành chính nhỏ nhất trong hệ thống tổ chức hành chính quốc gia, bao gồm các cộng đồng dân cư, bộ máy chính quyền và các thiết chế kinh tế, văn hóa, xã hội.
Hiến pháp năm 2013 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định cấu trúc đơn vị hành chính của đất nước, bao gồm: tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương, tỉnh được chia thành huyện, thị xã và thành phố trực thuộc tỉnh, trong khi thành phố trực thuộc Trung ương được phân thành quận, huyện, thị xã và các đơn vị hành chính tương đương Huyện được chia thành xã và thị trấn, còn thị xã và thành phố thuộc tỉnh được chia thành phường và xã, và quận được chia thành phường.
Từ đó cho thấy, các đơn vị hành chính địa phương được chia thành ba cấp:
- Cấp tỉnh gồm: tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
- Cấp huyện gồm: huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh
- Cấp xã được gọi là cấp cơ sở, bao gồm: xã, phường, thị trấn
Xã là đơn vị hành chính cuối cùng trong bốn cấp của hệ thống quản lý, đóng vai trò quan trọng trong đời sống người dân nông thôn Việt Nam Đây là cấp thấp nhất trong phân cấp quản lý, nhưng mọi quyết định và hoạt động của xã đều gắn bó mật thiết với cộng đồng Cấp xã không chỉ là chủ yếu và điển hình mà còn bao trùm và phổ biến trong hình dung về cấp cơ sở, kinh tế - xã hội, văn hóa và hệ thống chính trị ở Việt Nam.
Cấp xã là nền tảng của xã hội, nơi cư trú và sinh sống của người dân, thực thi chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước, đồng thời là cầu nối giữa Đảng và dân Cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, và ngăn chặn các âm mưu diễn biến hòa bình, bạo loạn từ các thế lực thù địch, bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN Do đó, Đảng rất coi trọng cấp xã và chú trọng xây dựng nó thành những pháo đài vững chắc.
1.1.2 Hệ thống chính trị cấp xã và vị trí, vai trò, đặc điểm của hệ thống chính trị cấp xã
1.1.2.1 Quan niệm về hệ thống chính trị cấp xã
Chính trị là một hiện tượng lịch sử, xuất hiện khi xã hội phân chia thành các giai cấp và diễn ra đấu tranh giai cấp, dẫn đến sự hình thành nhà nước Nó là lĩnh vực cơ bản của đời sống xã hội có giai cấp, bao gồm nhiều quan hệ và hiện tượng đa dạng, phức tạp Do đó, từ các góc độ khác nhau, sẽ có những quan niệm khác nhau về chính trị.
Theo từ điển bách khoa Triết học, chính trị là các công việc của Nhà nước, liên quan đến quan hệ giai cấp, dân tộc và các nhóm xã hội khác nhau Hạt nhân của chính trị là vấn đề giành, giữ và sử dụng quyền lực nhà nước.
Platôn định nghĩa chính trị là sự thống trị của trí tuệ tối cao, coi đó là nghệ thuật cai trị và dẫn dắt xã hội con người, đồng thời nhận được sự đồng thuận từ những người cầm quyền.
Theo Arixtốt, “chính trị là khoa học lãnh đạo con người, khoa học kiến trúc xã hội của mọi công dân” [22; tr.11]
Trong phương Đông cổ đại, chính trị được định nghĩa là việc sắp xếp và quản lý xã hội một cách có kỷ cương Khổng Tử nhấn mạnh rằng “chính trị là chính đạo, chính danh,” trong khi Tôn Trung Sơn lại quan niệm rằng “chính trị là quản lý việc của dân chúng.”
Trong suốt lịch sử từ cổ đại đến trung và cận đại, các nhà tư tưởng phương Tây và phương Đông đã nỗ lực định nghĩa chính trị bằng cách tìm kiếm hình thức nhà nước lý tưởng nhằm cai trị đất nước một cách hiệu quả và hợp lý nhất.
Chủ nghĩa Mác - Lênin xác định chính trị là công việc của nhà nước, bao gồm việc tham gia vào quản lý nhà nước, xác định hướng đi, nhiệm vụ và nội dung của nhà nước Chính trị là mối quan hệ giữa các nhóm xã hội lớn, đặc biệt là quan hệ giai cấp, dân tộc và quốc gia, trong đó quan hệ giai cấp là quan trọng nhất Mỗi giai cấp luôn liên kết lợi ích kinh tế của mình với chính trị và chính quyền Do đó, trung tâm của quan hệ chính trị là công việc nhà nước, bao gồm việc giành, giữ và thực thi quyền lực nhà nước, cũng như xác định tổ chức, chính sách và cơ chế hoạt động của nhà nước trong toàn bộ đời sống xã hội Thực chất của quan hệ chính trị là giải quyết các vấn đề quyền lực nhằm đạt được lợi ích kinh tế, thể hiện rằng "chính trị là sự biểu hiện tập trung của kinh tế" hay "chính trị là kinh tế cô đọng lại".
Chính trị có thể được hiểu một cách tổng quát là mối quan hệ giữa các giai cấp, dân tộc và quốc gia, xoay quanh việc giành, giữ và thực thi quyền lực chính trị, với trọng tâm là quyền lực nhà nước.
Hệ thống chính trị (HTCT) xuất hiện cùng với sự ra đời của giai cấp và nhà nước, nhằm thực hiện đường lối chính trị của các giai cấp và đảng phái cầm quyền HTCT là một phần của kiến trúc thượng tầng xã hội, bao gồm các thiết chế và thể chế có mối quan hệ chặt chẽ về mục tiêu và chức năng trong việc thực hiện quyền lực chính trị.
Trước Mác, khái niệm hệ thống chính trị (HTCT) chưa được hình thành, và các nhà kinh điển như Mác, Ăngghen, Lênin thường sử dụng các thuật ngữ như hình thức chính trị, thiết chế chính trị và tư tưởng chính trị Khái niệm HTCT chỉ xuất hiện sau Mác, đầu tiên ở các nước tư bản phương Tây vào những năm 1950 và sau đó ở các nước xã hội chủ nghĩa cũ vào đầu những năm 1980 Tại các nước xây dựng chủ nghĩa xã hội, HTCT được hiểu là những tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp cầm quyền nhằm phục vụ quyền lực của giai cấp đó, đồng thời đồng nhất HTCT với hệ thống chuyên chính của giai cấp cầm quyền Do đó, HTCT trong chủ nghĩa tư bản được coi là hệ thống chuyên chính tư sản, trong khi HTCT trong chủ nghĩa xã hội là hệ thống chuyên chính vô sản.
Hiện nay, có nhiều quan điểm khác nhau về HTCT, nhưng khái niệm hệ thống chính trị thường được hiểu theo hai nghĩa:
Đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã - quan niệm, vị trí, vai trò và đặc điểm
1.2.1 Quan niệm về cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp xã
Thuật ngữ cán bộ chủ chốt (CBCC), đặc biệt là ở cấp xã, đã xuất hiện trong bối cảnh lịch sử hiện đại gắn liền với sự ra đời của các đảng chính trị, chủ yếu tại các nước xã hội chủ nghĩa Hiện nay, vẫn tồn tại nhiều quan điểm khác nhau về CBCC, với một số ý kiến cho rằng họ là các uỷ viên Ban Thường vụ Đảng uỷ xã, trong khi những người khác cho rằng đây là các chức danh quan trọng nhất trong tổ chức bộ máy cấp xã, bao gồm những người lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội Sự không thống nhất này thể hiện ở việc xác định vai trò của từng tổ chức trong hệ thống chính trị cấp xã, cũng như về số lượng và phạm vi chức trách của các cán bộ chủ chốt Để đạt được sự đồng thuận về thuật ngữ CBCC trong hệ thống chính trị cấp xã, cần làm rõ một số vấn đề cơ bản.
Thứ nhất, về cán bộ
Trong Từ điển Nhật - Việt, từ "cán bộ" mang nghĩa tương tự như ở Trung Quốc, chỉ những người có vị trí cao trong một tổ chức, thường là những nhân vật quan trọng Hiện nay, tại Nhật Bản, từ "cán bộ" chủ yếu được sử dụng trong quân đội để chỉ những người đóng vai trò chủ chốt, trong khi công chức thường được gọi là "quan liêu", chỉ những người làm việc trong bộ máy nhà nước Nghĩa của từ "cán bộ" ở Nhật Bản gần gũi với nghĩa gốc từ "cadre" Trong tiếng Pháp và tiếng Anh, từ này cũng có nhiều nghĩa, nhưng chủ yếu được hiểu theo hai cách: một là khung, khuôn; hai là những người nòng cốt, chỉ huy trong quân đội hoặc tổ chức.
Theo Từ điển Tiếng Việt năm 2002, cán bộ là những người có nghiệp vụ, chuyên môn trong các tổ chức, cơ quan như cán bộ Nhà nước, khoa học, chính trị, phân biệt với người không có chức vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh định nghĩa cán bộ là những người truyền đạt chính sách của Đảng và Chính phủ cho dân, đồng thời báo cáo tình hình dân chúng để điều chỉnh chính sách cho phù hợp.
Luật cán bộ công chức năm 2008 xác định cán bộ là công dân Việt Nam được bầu hoặc phê chuẩn vào các chức vụ trong cơ quan của Đảng Cộng sản, Nhà nước và tổ chức chính trị - xã hội ở các cấp từ Trung ương đến địa phương Cán bộ làm việc trong biên chế và nhận lương từ ngân sách nhà nước, điều này tạo ra căn cứ pháp lý quan trọng để hiểu rõ bản chất và ý nghĩa của khái niệm “cán bộ”.
Cán bộ là những người giữ chức vụ quan trọng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị, đóng vai trò lãnh đạo và quản lý, có ảnh hưởng quyết định đến hoạt động của đơn vị đó.
Thứ hai, “cán bộ chủ chốt”
Theo từ điển Tiếng Việt năm 2002, “chủ chốt” nghĩa là cái “quan trọng nhất, có tác dụng làm nòng cốt, cán bộ chủ chốt của phong trào” [43; tr.147]
Thuật ngữ “cán bộ chủ chốt” được sử dụng phổ biến trong bối cảnh Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo sự nghiệp cách mạng Hiện nay, nó thường được hiểu đồng nghĩa với các khái niệm như “người đứng đầu”, “thủ lĩnh chính trị” hay “người lãnh đạo” Cán bộ chủ chốt đóng vai trò quan trọng nhất, có ảnh hưởng chi phối toàn bộ hoạt động của một tổ chức nhất định.
Việc xác định cán bộ chủ chốt cần được đặt trong bối cảnh tổ chức cụ thể, dựa vào chức trách và mối quan hệ của họ với toàn bộ hệ thống Một cán bộ có thể được coi là chủ chốt trong tổ chức này nhưng không phải trong tổ chức khác Ví dụ, Bí thư Đảng ủy xã A là cán bộ chủ chốt của xã A, nhưng không phải là cán bộ chủ chốt của huyện, mặc dù họ có thể là Huyện ủy viên.
Cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp xã được hiểu là những người lãnh đạo, nắm giữ vị trí quan trọng nhất trong các tổ chức Đảng, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội tại cấp xã.
Cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp xã hiện nay bao gồm các chức danh quan trọng như Bí thư Đảng ủy xã, Chủ tịch HĐND xã, Chủ tịch UBND xã, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã, Chủ tịch Hội Nông dân xã và Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã.
1.2.2 Vị trí, vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer trong hệ thống chính trị cấp xã ở tỉnh Vĩnh Long
Trong mọi chế độ chính trị và giai đoạn cách mạng, công tác cán bộ đóng vai trò cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến vận mệnh đất nước, sự tồn tại của chế độ và thành công hay thất bại của cách mạng.
C Mác và Ph Ăngghen là những người tiên phong trong việc xây dựng nền tảng cho cán bộ giai cấp vô sản, đồng thời là sáng lập viên của chủ nghĩa xã hội khoa học Họ không chỉ kết hợp lý luận khoa học với phong trào công nhân mà còn thành lập tổ chức cộng sản đầu tiên trên thế giới Qua kinh nghiệm lịch sử và quá trình nghiên cứu, C Mác đã khẳng định tầm quan trọng của lý luận khoa học trong việc phát triển phong trào công nhân.
“Tư tưởng căn bản không thể thực hiện được gì hết, muốn thực hiện tư tưởng thì cần có những con người sử dụng lực lượng thực tiễn” [27, tr 181]
Lênin, kế thừa quan điểm của C.Mác và Ănghen, nhấn mạnh rằng giai cấp công nhân Nga chỉ có thể lật đổ chế độ Nga Hoàng và giành chính quyền khi xây dựng đội ngũ lãnh đạo chuyên nghiệp Ông khẳng định rằng việc tìm kiếm cán bộ có năng lực là điều cốt yếu, vì nếu thiếu họ, mọi quyết định sẽ trở nên vô nghĩa Trong thực tiễn, Lênin đã chủ động đánh giá và sắp xếp lại đội ngũ lãnh đạo, cũng như tổ chức đào tạo cán bộ để dẫn dắt giai cấp công nhân và nhân dân lao động Nga hoàn thành cuộc Cách mạng Tháng Mười vĩ đại.
C.Mác, Ăngghen và Lênin đã đồng thuận về tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, đặc biệt là các lãnh đạo chủ chốt, trong sự nghiệp cách mạng của giai cấp vô sản và các đảng cộng sản Họ coi đây là lực lượng then chốt để biến "tư tưởng", "mệnh lệnh" và các "quyết định" của Đảng thành hiện thực.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò quyết định của cán bộ trong mọi công việc, cho rằng “cán bộ là cái gốc của mọi công việc” và thành công hay thất bại đều phụ thuộc vào chất lượng đội ngũ cán bộ Ông so sánh cán bộ với gốc cây, khẳng định rằng nếu không có gốc, cây sẽ héo úa, tương tự như mọi nhiệm vụ cách mạng sẽ không thành công nếu thiếu cán bộ Cán bộ không chỉ là người truyền đạt chính sách của Đảng và Chính phủ đến người dân mà còn là cầu nối, báo cáo tình hình quần chúng để Đảng và Chính phủ có chính sách phù hợp.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi công tác cán bộ là vấn đề đặc biệt quan trọng, được đề cập trong nhiều văn kiện quan trọng Hiện nay, trong bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, trong đó xây dựng Đảng và công tác cán bộ là khâu then chốt Đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) cấp xã giữ vai trò nòng cốt trong việc điều hành hoạt động và thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Vì vậy, CBCC cấp xã có tầm quan trọng đặc biệt, là nhân tố quyết định sự thành bại trong công cuộc xây dựng và phát triển nông thôn mới.
Mặt khác, đội ngũ cán bộ CBCC của HTCT cấp xã ở tỉnh Vĩnh Long ở Vĩnh Long còn giữ vai trò hết sức quan trọng:
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT NGƯỜI
Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã ở tỉnh Vĩnh Long - thực trạng, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm
2.1 Các yếu tố tác động đến xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã ở tỉnh Vĩnh Long hiện nay
2.1.1 Điều kiện tự nhiên, vị trí địa lý
Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức người Khmer tại HTCT cấp xã bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi các yếu tố tự nhiên, kinh tế, văn hóa và xã hội Do đó, để thành công trong việc phát triển đội ngũ này, cần phải xem xét một cách khách quan các nhân tố tác động.
Vĩnh Long là tỉnh nằm ở trung tâm châu thổ đồng bằng Sông Cửu Long, cách Thành phố Hồ Chí Minh 136 km, với các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Cần Thơ, Sóc Trăng, Trà Vinh và Đồng Tháp bao quanh Là một trung tâm kinh tế, khoa học kỹ thuật, văn hóa và quốc phòng quan trọng, Vĩnh Long có ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển kinh tế xã hội của khu vực Đặc biệt, sự hiện diện của Trung tâm ứng dụng khoa học công nghệ tại Thành phố Cần Thơ và Trung tâm cây ăn trái miền Nam tại Tiền Giang mang lại lợi thế đặc biệt cho Vĩnh Long trong phát triển kinh tế hiện tại và tương lai.
Vĩnh Long, với vị trí địa lý thuận lợi, sẽ trở thành trung tâm giao thương và giao lưu quan trọng giữa giao thông thủy và bộ, nhờ vào hệ thống đường cao tốc và các quốc lộ như 1A, 53, 54, 57.
80, có trục đường thủy nội địa sông Mang Thít nối liền sông Tiền và sông
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT NGƯỜI KHMER CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ CẤP XÃ Ở TỈNH VĨNH LONG HIỆN NAY
Dự báo tình hình và phương hướng xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã ở Vĩnh Long
3.1.1 Dự báo tình hình liên quan
3.1.1.1 Dự báo những nhân tố thuận lợi trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã ở Tỉnh Vĩnh Long trong thời gian tới
Trong thời gian tới, Đảng ta sẽ chú trọng đến công tác cán bộ, đặc biệt là cán bộ người dân tộc thiểu số Thành tựu của công cuộc đổi mới, đặc biệt trong lãnh đạo công tác cán bộ, sẽ tiếp tục ảnh hưởng mạnh mẽ đến các cấp ủy và đội ngũ cán bộ, bao gồm cả cán bộ công chức người Khmer ở cấp xã.
Công cuộc đổi mới toàn diện đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng đã đạt được nhiều thành tựu kinh tế - xã hội to lớn sau hơn 25 năm Đặc biệt, công tác lãnh đạo cán bộ, bao gồm cả cán bộ công chức người Khmer cấp xã, đã ghi nhận những kết quả tích cực Đội ngũ cán bộ này không chỉ thể hiện khả năng mà còn khẳng định vai trò trong công cuộc đổi mới Những thành tựu này sẽ tiếp tục tạo động lực cho cán bộ, đảng viên, đặc biệt là cán bộ người Khmer ở Vĩnh Long, tìm kiếm giải pháp hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương Việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã, đặc biệt là người Khmer, cần đáp ứng yêu cầu đổi mới Sự quan tâm lãnh đạo của Đảng và các cấp ủy sẽ giúp nâng cao vị thế của cán bộ người Khmer, khuyến khích họ phấn đấu để xứng đáng với vai trò của mình trong bối cảnh hiện tại.
Trong thời gian tới, công cuộc đổi mới ở Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, với mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh Tại Đại hội XI, Đảng đã đề ra chủ trương nâng cao năng lực lãnh đạo, phát huy sức mạnh toàn dân tộc và đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, hướng tới mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020 Để đạt được điều này, việc xây dựng đội ngũ cán bộ đủ số lượng, có cơ cấu hợp lý và chất lượng tốt là yếu tố quyết định, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp xã, trong đó có cán bộ người Khmer Đây là nhiệm vụ quan trọng và yêu cầu bức thiết đối với các cấp uỷ, tổ chức đảng và từng cán bộ, đảng viên.
Trong những năm tới, các chi bộ, đảng bộ và tổ chức trong HTCT xã Vĩnh Long sẽ đối mặt với nhiệm vụ nặng nề hơn, đặc biệt là lãnh đạo và tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương bảy (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn cùng với Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 4-6-2010 của Thủ tướng Chính phủ về mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 Nhiệm vụ lớn lao này sẽ là động lực để các cấp ủy và đội ngũ cán bộ công chức người Khmer trong HTCT cấp xã nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng đang được toàn Đảng thực hiện với quyết tâm cao Trong những năm tới, Đảng sẽ chỉ đạo mạnh mẽ hơn nữa cuộc vận động chỉnh đốn Đảng với các giải pháp tổng thể được đề ra tại Đại hội XI Các nhóm giải pháp của Nghị quyết Trung ương 4 sẽ được triển khai quyết liệt, nhằm nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng, đáp ứng yêu cầu đổi mới Các cấp uỷ đảng ở Vĩnh Long và toàn Đảng sẽ tích cực thực hiện các chủ trương, nghị quyết, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4, nhằm đạt được những kết quả lớn hơn trong công tác xây dựng Đảng Những nỗ lực này sẽ có tác động tích cực đến việc phát triển đội ngũ cán bộ công chức người Khmer tại các xã có đông đồng bào Khmer sinh sống, góp phần tạo chuyển biến trong công tác cán bộ.
Vào thứ ba, các chính sách và nghị quyết của Đảng liên quan đến công tác cán bộ, đặc biệt là đối với cán bộ người dân tộc thiểu số, đã được triển khai một cách mạnh mẽ hơn.
Trong bối cảnh đổi mới, Đảng và Nhà nước đã chú trọng đến công tác cán bộ, nhận thức rõ vai trò quan trọng của họ trong thành công của quá trình này Nhiều chủ trương và nghị quyết đã được ban hành, đặc biệt là về việc xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã, trong đó có cán bộ công chức người dân tộc thiểu số Các cấp ủy ở Vĩnh Long sẽ tiếp tục triển khai những chủ trương đúng đắn này nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức người Khmer Những lý luận trong các chỉ thị và nghị quyết của Đảng, phản ánh tư duy đổi mới và tổng kết thực tiễn, sẽ tiếp tục hỗ trợ các cấp ủy ở Vĩnh Long trong việc đạt được kết quả mong muốn trong xây dựng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã.
Thứ tư, cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” sẽ được triển khai thực hiện sâu rộng hơn
Cuộc vận động do Đảng phát động đã đạt được kết quả quan trọng trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ của toàn Đảng và cán bộ công chức cơ sở tại tỉnh Vĩnh Long Nhiều cán bộ người Khmer cấp xã đã thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo đạo đức cách mạng, phong cách lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh Điều này có tác dụng lớn trong quá trình tự học, tự rèn và tự xây dựng bản thân của mỗi cán bộ công chức người Khmer tại cấp xã, cả những người đang đương chức và trong diện quy hoạch.
Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 03-CT/TW vào ngày 14-5-2011 nhằm thúc đẩy việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, với mục tiêu cụ thể nhằm xây dựng và chỉnh đốn Đảng Chỉ thị này đang được các cấp uỷ ở Vĩnh Long triển khai mạnh mẽ, có tác động lớn đến việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức người Khmer tại các xã có đông đồng bào Khmer sinh sống, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XI của Đảng.
Thứ năm, những tác động của phong tục, tập quán, truyền thống, quan hệ huyết thống ở nông thôn Vĩnh Long
Phong tục, tập quán và truyền thống ở Vĩnh Long đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích các cấp uỷ đảng và cán bộ người Khmer tại các xã tích cực xây dựng đội ngũ cán bộ công chức Nhân dân Vĩnh Long, đặc biệt là nông dân, có truyền thống yêu nước và gắn bó với Đảng, luôn vượt qua khó khăn để xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc Việc xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ người Khmer, là yếu tố quyết định cho thành công của sự nghiệp cách mạng địa phương, nhận được sự đồng tình ủng hộ từ nhân dân Những giá trị văn hóa và quan hệ huyết thống ở nông thôn Vĩnh Long đã được các cấp uỷ đảng phát huy, góp phần quan trọng vào thành tựu của cách mạng trong các giai đoạn trước đây.
Các yếu tố đã nêu sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ cán bộ công chức người Khmer tại HTCT cấp xã ở Vĩnh Long trong thời gian tới.
3.1.1.2 Dự báo những khó khăn, thách thức trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã ở Tỉnh Vĩnh Long trong thời gian tới
Sự nghiệp cách mạng Đảng đang bước vào giai đoạn mới, với công cuộc đổi mới đất nước ngày càng sâu sắc, mang lại nhiều thuận lợi nhưng cũng tiềm ẩn khó khăn trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức người Khmer tại các xã đông đồng bào Khmer Tình hình kinh tế phức tạp trong nước đã ảnh hưởng đến tiến trình đổi mới, dù kinh tế có dấu hiệu phục hồi, vẫn tồn tại nhiều rủi ro và khó khăn, đặc biệt là tình trạng lạm phát và giá cả tăng cao Những vấn đề này tác động đến thành tựu xây dựng đội ngũ cán bộ, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và cán bộ cơ sở, cũng như việc tham gia học tập nâng cao trình độ của cán bộ người Khmer trong quy hoạch, từ đó ảnh hưởng đến công tác xây dựng đội ngũ người Khmer của tỉnh.
Những yếu kém trong Đảng và bộ máy Nhà nước, đặc biệt là tham nhũng, chạy chức, chạy quyền, cùng với tình trạng quan liêu và sự suy thoái đạo đức trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, đang gây bức xúc trong nhân dân Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin và sự ủng hộ của người dân đối với các cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, đặc biệt là trong việc củng cố đội ngũ cán bộ cơ sở.
Những giải pháp chủ yếu xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người
3.2.1 Nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò và trách nhiệm của cấp ủy các cấp, nhất là người đứng đầu về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt người Khmer của hệ thống chính trị cấp xã ở tỉnh Vĩnh Long Đây là giải pháp quan trọng hàng đầu của công tác xây dựng cán bộ Bởi lẽ, một khi con người chưa nhận thức đầy đủ sự việc thì không thể có những hành động đúng đắn và hiệu quả Thực tiễn ở Vĩnh Long trong những năm qua cho thấy: nơi nào cấp ủy, nhất là người đứng đầu nhận thức đúng ý nghĩa, nội dung, yêu cầu về công tác xây dựng đội ngũ CBCC người Khmer của HTCT cấp xã thì nơi đó thực hiện công tác này đạt chất lượng tốt Ngược lại, nơi nào nhận thức không đầy đủ, chỉ mang tính hình thức, đối phó thì sẽ kém hiệu quả Trong khi công tác xây dựng đội ngũ CBCC người Khmer của HTCT cấp xã còn nhiều điểm mới mẻ, có nhiều quan điểm khác nhau như hiện nay thì yêu cầu trước tiên lúc này là phải tạo ra sự chuyển biến mới trong nhận thức, để có sự đồng thuận trong nhận thức, thống nhất cao trong hành động, của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy và cán bộ đảng viên trong tỉnh để tổ chức thực hiện nghiêm túc, khắc phục những yếu kém
Trong thời gian tới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cơ quan, đơn vị cần xác định rõ trách nhiệm trong công tác xây dựng cán bộ, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, công chức người Khmer tại HTCT cấp xã Vai trò của cán bộ, đặc biệt là cán bộ người Khmer, đã được khẳng định bởi chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, và tiếp tục được nhấn mạnh trong công cuộc đổi mới hiện nay Các cấp ủy đảng và tổ chức liên quan cần nhận thức sâu sắc về vai trò này để xây dựng đội ngũ CBCC người Khmer, lực lượng chủ yếu có khả năng phát huy hiệu quả vai trò của đồng bào Khmer trong sự nghiệp đổi mới.
Nhận thức rõ vai trò của đội ngũ cán bộ người Khmer trong bối cảnh hiện nay là rất quan trọng, không chỉ dừng lại ở những quan điểm chung mà cần phải hiểu những khó khăn, trở ngại mà họ đang gặp phải Họ phải vượt qua nhiều thách thức về kinh tế, học tập và sinh hoạt để phát triển Việc nhận thức sâu sắc những vấn đề này sẽ giúp đưa ra các chủ trương và giải pháp hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho người Khmer nói chung và cán bộ công chức người Khmer cấp xã nói riêng trong quá trình phấn đấu và trưởng thành, từ đó hình thành nguồn cán bộ người Khmer chất lượng tại cơ sở.
Đội ngũ cán bộ công chức người Khmer tại HTCT xã đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, tổ chức và duy trì các phong trào hành động cách mạng tại địa phương Họ góp phần lớn vào công cuộc đổi mới ở cơ sở và là lực lượng chủ chốt trong việc xây dựng Đảng, đặc biệt trong công tác tuyên truyền, giáo dục và rèn luyện Qua đó, họ giúp kết nạp những người ưu tú người Khmer vào Đảng, cải thiện cơ cấu dân tộc trong đội ngũ đảng viên và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với đồng bào Khmer tại tỉnh.
Để nâng cao nhận thức của cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy về việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) người Khmer trong hệ thống chính trị cấp xã, cần xem đây là một phần quan trọng trong tổng thể xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở của Đảng Đội ngũ CBCC người Khmer là một bộ phận không thể tách rời của cán bộ cơ sở tại các xã, vì vậy, việc phát triển đội ngũ này phải được thực hiện đồng bộ trong tất cả các khâu công tác cán bộ, bao gồm tiêu chuẩn, quy hoạch, đào tạo, quản lý, đánh giá và thực hiện chính sách Các cấp ủy cần chủ động tạo chuyển biến nhận thức cho cán bộ, đảng viên, đặc biệt là cán bộ chủ chốt, về tầm quan trọng của vấn đề này Đồng thời, Ban Thường vụ Tỉnh ủy cần chỉ đạo Ban Tổ chức Tỉnh ủy xây dựng kế hoạch hướng dẫn các cơ quan có thẩm quyền tổ chức quán triệt các chủ trương của Đảng và cấp ủy tỉnh về công tác xây dựng đội ngũ CBCC người Khmer tại cấp xã.
Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức người Khmer tại HTCT cấp xã là trách nhiệm chung của hệ thống từ tỉnh đến cơ sở Cần chú trọng công tác tư tưởng để tạo ra quyết tâm chính trị cao trong việc thực hiện nhiệm vụ này Việc tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng về cán bộ, đặc biệt là cán bộ người Khmer, cần bám sát yêu cầu của Đảng về công tác cán bộ, nhất là Nghị quyết Trung ương sáu (khóa X) nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và chất lượng đội ngũ cán bộ Mục tiêu là xây dựng đội ngũ cán bộ người Khmer gương mẫu, có phẩm chất đạo đức cách mạng và hoàn thành tốt nhiệm vụ Cần kiên quyết thay thế những cán bộ yếu kém và loại bỏ những người không đủ tư cách đảng viên, đồng thời xem xét các nghị quyết liên quan đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn và công tác cán bộ người dân tộc thiểu số.
Để thực hiện hiệu quả các quan điểm và chủ trương của Đảng về cán bộ, cần nhấn mạnh trách nhiệm của tập thể cấp ủy từ tỉnh đến cơ sở và từng cấp ủy viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức người Khmer tại hệ thống chính trị cấp xã Trách nhiệm này cần được cụ thể hóa trong chương trình và kế hoạch công tác cán bộ của các cấp ủy.
3.2.2 Cụ thể hoá tiêu chuẩn chức danh cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp xã đồng thời có quy định về vận dụng cụ thể cho phù hợp với cán bộ người Khmer ở Vĩnh Long
Tiêu chuẩn chức danh cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp xã bao gồm các tiêu chí về phẩm chất, năng lực, trình độ và uy tín cần thiết để đảm bảo hiệu quả trong công việc Việc cụ thể hóa các tiêu chuẩn này, đặc biệt là đối với cán bộ người Khmer, là rất quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng đội ngũ CBCC tại cấp xã Công việc này cần được thực hiện một cách nghiêm túc, dựa trên cơ sở khoa học và phù hợp với các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cũng như yêu cầu nhiệm vụ cách mạng của từng thời kỳ, đồng thời phải xem xét các đặc điểm riêng của từng địa phương.
Cụ thể hóa tiêu chuẩn chức danh cán bộ, công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp xã cần tuân thủ tiêu chuẩn chung theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 (khóa VIII) về chiến lược cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Đồng thời, cần thực hiện Kết luận số 37-KL/TW ngày 2-2-2009, nhằm tiếp tục thúc đẩy thực hiện chiến lược cán bộ đến năm 2020.
Có tinh thần yêu nước sâu sắc và trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin cùng tư tưởng Hồ Chí Minh, người cần có năng lực dự báo và định hướng phát triển, tham gia xây dựng đường lối, chính sách, pháp luật để thuyết phục nhân dân thực hiện Đồng thời, cần có ý thức và khả năng đấu tranh bảo vệ quan điểm của Đảng cũng như chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Có lập trường chính trị vững vàng, kiên định với mục tiêu XHCN, quyết tâm thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới tại địa phương Kiên quyết bảo vệ các quan điểm, đường lối của Đảng, đồng thời có ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần trách nhiệm cao, chấp hành nghiêm chỉnh chỉ thị, nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Cần, kiệm, liêm, chính và chí công, vô tư là những phẩm chất quan trọng trong lối sống giản dị, lành mạnh Trung thực, thẳng thắn và trong sáng là những giá trị cốt lõi cần được duy trì Gia đình, bao gồm vợ hoặc chồng và con cái, cần chấp hành đúng đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước để xây dựng một xã hội văn minh, phát triển.
Để đạt được hiệu quả trong lĩnh vực phụ trách, cần nắm vững quan điểm và đường lối của Đảng, cũng như chính sách và pháp luật của Nhà nước Cần có khả năng tổ chức thực hiện nghị quyết của cấp trên, quản lý điều hành công việc, kiểm tra và giám sát tiến độ Việc xây dựng tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu quả, cùng với việc đoàn kết, quy tụ cán bộ, phát huy sức mạnh tập thể và sử dụng tốt nguồn nhân lực là rất quan trọng.
Phương pháp làm việc khoa học, phong cách dân chủ và tập thể là những yếu tố quan trọng trong quy trình làm việc Lắng nghe ý kiến của cán bộ, đảng viên và nhân dân giúp nâng cao hiệu quả công việc Đồng thời, sự quyết đoán trong công việc và không có định kiến, trù dập những người phê bình thẳng thắn, đúng sự thật về khuyết điểm là cần thiết để phát triển và cải thiện.
