CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT
Hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở
1.1.1 Khái niệm hệ thống chính trị và hệ thống chính trị cấp cơ sở 1.1.1.1 Khái niệm hệ thống chính trị
HTCT là một hệ thống các tổ chức chính trị trong xã hội, bao gồm đảng chính trị, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội hợp pháp Những tổ chức này liên kết với nhau nhằm tác động vào các quá trình sống xã hội, củng cố và phát triển chế độ hiện hành, phù hợp với lợi ích của giai cấp cầm quyền.
HTCT ở Việt Nam ra đời với sứ mệnh lịch sử quan trọng là giải phóng dân tộc khỏi ách xâm lược của thực dân và lật đổ chế độ phong kiến Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, HTCT đã thực hiện nhiệm vụ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đồng thời xây dựng chủ nghĩa xã hội Kể từ khi thực hiện đường lối đổi mới, HTCT ngày càng được củng cố và hoàn thiện, nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng đất nước trong thời kỳ mới, với mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” và bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân.
Hiện nay, hệ thống chính trị (HTCT) ở Việt Nam bao gồm Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, trong đó có Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng với 5 đoàn thể chính trị - xã hội: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam và Hội Cựu chiến binh Việt Nam.
Hệ thống chính trị (HTCT) ở Việt Nam hoạt động theo nguyên lý huy động tổng lực của mọi thành phần trong xã hội, với Đảng Cộng sản Việt Nam đóng vai trò hạt nhân chính trị, Nhà nước là trụ cột, và Mặt trận Tổ quốc cùng các đoàn thể xã hội là tổ chức liên minh chính trị - xã hội Trong hơn 86 năm lãnh đạo của Đảng, HTCT Việt Nam đã phát huy hiệu quả vai trò tổ chức và vận hành, mặc dù từng giai đoạn cách mạng có sự điều chỉnh về vị trí và vai trò của các bộ phận trong hệ thống, phù hợp với đặc điểm và điều kiện chính trị khác nhau.
Hệ thống chính trị cơ sở ở Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và thực hiện các chính sách của Đảng và Nhà nước Đây là cấp độ gần gũi nhất với người dân, nơi diễn ra mọi hoạt động và cuộc sống hàng ngày Chất lượng hoạt động của hệ thống này phụ thuộc vào năng lực và phẩm chất của đội ngũ cán bộ chủ chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước Những phản ứng bất bình và tình trạng khiếu kiện kéo dài ở một số địa phương có thể tạo ra những điểm nóng chính trị, nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây mất ổn định chính trị và đe dọa đến chế độ.
Chăm lo xây dựng hệ thống chính trị cấp cơ sở vững mạnh là điều cần thiết, đặc biệt chú trọng đến đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) để hệ thống này thực sự là của dân, do dân và vì dân Mọi quyền lực và trách nhiệm đều thuộc về nhân dân; đội ngũ cán bộ chủ chốt cần có tâm huyết, năng lực và phẩm chất để hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, đồng thời xây dựng khối đoàn kết vững chắc ở cơ sở.
1.1.1.2 Khái niệm hệ thống chính trị cấp cơ sở
Các cơ sở cấp xã, bao gồm 1.581 phường, 603 thị trấn và 8.978 xã, là nơi sinh sống của hầu hết người dân Việt Nam, với tổng số cán bộ cấp xã lên tới 145 nghìn người, trong đó có 111,5 nghìn công chức và 229,6 nghìn người hoạt động không chuyên trách Đây là địa bàn thực hiện các chủ trương, đường lối và nghị quyết của Đảng, cũng như chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhằm tuyên truyền, vận động và tổ chức nhân dân thực hiện.
Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của cấp xã trong hệ thống hành chính, cho rằng đây là cấp gần gũi nhất với nhân dân và là nền tảng vững chắc cho mọi hoạt động hành chính Ông cho rằng khi cấp xã hoàn thành nhiệm vụ của mình, mọi công việc khác sẽ được thực hiện thuận lợi.
Theo Khoản 1, Điều 110, Chương IX của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (1992, sửa đổi 2013), các đơn vị hành chính được phân chia như sau: cả nước được chia thành tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương; tỉnh được chia thành huyện, thị xã và thành phố thuộc tỉnh; thành phố trực thuộc trung ương được chia thành quận, huyện, thị xã và đơn vị hành chính tương đương; huyện được chia thành xã và thị trấn; thị xã và thành phố thuộc tỉnh được chia thành phường và xã; quận được chia thành phường.
Xã, phường, thị trấn là đơn vị hành chính nhà nước tại địa phương, đóng vai trò quan trọng trong bộ máy hành chính bốn cấp Đây là cấp thấp nhất và cũng là cấp cuối cùng trong hệ thống quản lý từ trên xuống hoặc từ dưới lên.
Cơ sở là cấp thấp nhất nhưng lại là tầng sâu nhất trong sự vận hành của thể chế chính trị, đóng vai trò quyết định trong việc tổ chức và hiện thực hóa các đường lối, chủ trương của Đảng cùng với chính sách, pháp luật của Nhà nước Đây là hình ảnh thu nhỏ của xã hội, nơi thể hiện rõ nét lòng dân, ý dân và trí tuệ sáng tạo của nhân dân Sự đoàn kết giữa cán bộ, đảng viên và nhân dân là yếu tố then chốt, với người đại diện được nhân dân ủy quyền gắn kết với toàn thể nhân dân Để cơ sở xã hội của Đảng, Nhà nước và chế độ trở nên bền vững, cần tổ chức tuyên truyền và vận động hiệu quả, giúp nhân dân hiểu, tin và hành động.
Trong giai đoạn đổi mới vừa qua, hệ thống chính trị cấp cơ sở đã thể hiện vai trò quan trọng là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân Hệ thống này thực hiện quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, đảm bảo các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước được triển khai hiệu quả trong cuộc sống Đồng thời, HTCT cấp cơ sở cũng tổ chức và vận động nhân dân thực hiện các chính sách, tăng cường đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của dân, và huy động mọi nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức cuộc sống cộng đồng.
1.1.2 Cán bộ chủ chốt và vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở
1.1.2.1 Khái niệm cán bộ chủ chốt
Từ điển tiếng Việt định nghĩa: “Chủ chốt quan trọng nhất, có tác dụng làm nòng cốt Cán bộ chủ chốt của phong trào” [58, tr 174]
Trong mỗi tổ chức, có những người lãnh đạo, và nhiều tổ chức lại có một tập thể lãnh đạo Những người này được gọi là cán bộ công chức (CBCC) CBCC là những người đứng đầu quan trọng nhất, có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ hoạt động của tổ chức.
Khi nghiên cứu công chức (CBCC), cần phân biệt rõ với cán bộ lãnh đạo chủ chốt, những người đứng đầu trong tổ chức CBCC Cán bộ lãnh đạo chủ chốt là những người nắm giữ vị trí quan trọng nhất trong các tổ chức thuộc hệ thống chính trị nước ta, được phân chia thành nhiều cấp và bộ phận khác nhau Mỗi cấp và bộ phận đều có tập thể lãnh đạo quản lý, trong đó những người đứng đầu với chức vụ cao nhất được gọi là cán bộ lãnh đạo chủ chốt.
Việc xác định cán bộ lãnh đạo chủ chốt cần gắn liền với một hệ thống tổ chức cụ thể và chức danh của từng cá nhân Thực tế cho thấy, một cán bộ có thể được coi là chủ chốt trong một tổ chức nhất định, nhưng lại không giữ vai trò này trong mối quan hệ hay vị trí khác Do đó, cán bộ lãnh đạo chủ chốt không chỉ đơn thuần thực hiện các chức năng lãnh đạo mà còn phải chịu trách nhiệm về mặt quản lý.
Nội dung xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở
Lịch sử 86 năm xây dựng và phát triển của Đảng cho thấy rằng năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng phụ thuộc vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ công chức, có đủ tâm, tài và tầm Đội ngũ này là yếu tố quyết định để thúc đẩy phong trào cách mạng tại cơ sở, hoàn thành các nhiệm vụ chính trị và mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương trong từng giai đoạn.
Thuật ngữ “xây dựng” mang ba ý nghĩa chính: đầu tiên, nó có nghĩa là làm nên hoặc gây dựng; thứ hai, tạo ra giá trị tinh thần với nội dung cụ thể; và cuối cùng, thể hiện thái độ, ý kiến tích cực nhằm đóng góp và cải thiện, thể hiện tinh thần xây dựng.
Trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) tại các hệ thống cấp cơ sở, “xây dựng” được hiểu là các hoạt động nhằm hình thành và phát triển đội ngũ CBCC hiệu quả Những hoạt động này không chỉ tạo ra nguồn nhân lực chất lượng mà còn góp phần nâng cao hiệu suất công việc và cải thiện dịch vụ công.
HTCT cấp cơ sở cần đáp ứng yêu cầu của từng nhiệm vụ chính trị trong từng thời kỳ Để xây dựng đội ngũ cán bộ tốt cho sự nghiệp cách mạng, cần chú trọng quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, giáo dục và giám sát Đội ngũ này phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, lối sống trong sạch, và năng lực tổ chức thực tiễn Họ cần có phong cách làm việc khoa học, tiên phong trong hành động và lý luận, cùng khả năng tập hợp quần chúng thực hiện nhiệm vụ cách mạng Những hoạt động này rất quan trọng đối với Đảng, không chỉ trong lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền mà còn trong việc xây dựng chế độ xã hội mới V.I Lênin nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm kiếm và thử thách những người có tài tổ chức và bản lĩnh, để từ đó bồi dưỡng đội ngũ lãnh đạo, quản lý có năng lực và trung thành với chủ nghĩa xã hội.
Trong quá trình phát triển của cách mạng Việt Nam, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng đến công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ Trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", Người đã chỉ ra các nhiệm vụ quan trọng để tạo ra đội ngũ cán bộ tốt, bao gồm huấn luyện, lựa chọn, và phê bình cán bộ Đặc biệt, việc huấn luyện cán bộ cần được thực hiện thường xuyên, coi là “công việc gốc của Đảng” Đảng cũng luôn coi trọng việc xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ công chức Các đường lối, quan điểm, và chính sách về cán bộ ngày càng được hoàn thiện để phù hợp với yêu cầu từng giai đoạn cách mạng Tại Đại hội VI, Đảng đã khẳng định rằng đổi mới cán bộ lãnh đạo là yếu tố then chốt để thúc đẩy các cuộc cải cách mang tính cách mạng.
Chủ thể xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị (HTCT) cấp cơ sở bao gồm Thường vụ Tỉnh ủy, Thường vụ Huyện ủy (Thành ủy) và Đảng ủy các phường, xã Trong đó, Thường vụ Huyện ủy (Thành ủy) và Đảng ủy các phường, xã là những đơn vị trực tiếp lãnh đạo Dưới sự quản lý của Đảng ủy phường, xã, các tổ chức thành viên của HTCT và người đứng đầu các tổ chức cơ sở cần nâng cao trách nhiệm trong việc tham gia xây dựng đội ngũ CBCC cấp cơ sở.
Nội dung xây dựng đội ngũ cán bộ công chức của hệ thống chính trị cấp cơ sở bao gồm các khâu quan trọng như cụ thể hóa tiêu chuẩn cán bộ, đánh giá và lựa chọn cán bộ, xây dựng quy hoạch cán bộ, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, cũng như bố trí, sử dụng và luân chuyển cán bộ Ngoài ra, quản lý và kiểm tra cán bộ, thực hiện chính sách đối với cán bộ đương chức và cán bộ dự nguồn cho các chức danh chủ chốt cũng là những yếu tố không thể thiếu Cuối cùng, việc tạo điều kiện cho cán bộ tự học tập và tự rèn luyện cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển đội ngũ.
1.2.1 Xây dựng tiêu chuẩn cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở Đánh giá công tác cán bộ của mỗi tổ chức, đơn vị trước hết phải căn cứ vào tiêu chuẩn cán bộ, xem là hệ quy chiếu để xem xét cán bộ đó có đáp ứng yêu cầu hay không Đây là hệ thống những căn cứ, tiêu chí, chuẩn mực để đánh giá, lựa chọn, xây dựng quy hoạch và bố trí, sử dụng, đề bạt cán bộ Xác định tiêu chuẩn là khâu đầu tiên để tiến hành xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ trong từng thời kỳ Đây là một nội dung trọng yếu của công tác cán bộ Xác định tiêu chuẩn cán bộ một cách đúng đắn mới có thể xây dựng được đội ngũ cán bộ tốt bởi vì tiêu chuẩn cán bộ chính là những quy chuẩn, là tiền đề và căn cứ để tiến hành các khâu khác trong công tác cán bộ Mỗi cán bộ phấn đấu, rèn luyện cũng phải dựa vào các tiêu chuẩn cán bộ Tiêu chuẩn cán bộ cũng là căn cứ để rà soát, đánh giá, bố trí, sắp xếp lại cán bộ cho phù hợp với yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ chính trị từng giai đoạn, đồng thời sàng lọc, loại bỏ những cán bộ cơ hội, thoái hóa, biến chất, không hoàn thành nhiệm vụ
Việc xây dựng hệ thống tiêu chuẩn CBCC của HTCT cấp cơ sở cần tuân thủ các nguyên tắc và tiêu chuẩn chung do Trung ương và Tỉnh quy định Đồng thời, hệ thống này phải phản ánh thực tiễn tại cơ sở, đảm bảo phù hợp với tình hình hiện tại và nhu cầu của cán bộ trong giai đoạn tiếp theo.
1.2.2 Đánh giá và lựa chọn cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở
Đánh giá đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) là một khâu quan trọng trong việc xây dựng đội ngũ này Việc đánh giá chính xác không chỉ giúp quy hoạch và bố trí cán bộ đúng cách mà còn tạo điều kiện cho việc đào tạo và bồi dưỡng hiệu quả Ngược lại, đánh giá sai có thể dẫn đến lựa chọn và sử dụng cán bộ không đúng, gây tổn hại cho công việc và làm suy yếu sự đoàn kết trong nội bộ, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở.
Việc đánh giá, lựa chọn CBCC của HTCT cấp cơ sở đáp ứng yêu cầu phải nắm chắc một số vấn đề:
Để phát triển đội ngũ cán bộ hiệu quả, cần nắm vững tiêu chuẩn bao gồm phẩm chất và năng lực, trong đó đức là yếu tố cốt lõi, như Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh.
Hiệu quả công tác và đóng góp thực tế là tiêu chí quan trọng để đánh giá phẩm chất và năng lực của cán bộ; việc dựa vào ý kiến của người dân để phát hiện, đánh giá và kiểm tra cán bộ là cần thiết.
Ba là, đặt cán bộ trong môi trường và điều kiện cụ thể để xem xét toàn diện cả quá trình phát triển của cán bộ
Đánh giá cán bộ cần tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ, do tập thể có thẩm quyền quyết định sau khi lắng nghe ý kiến từ các cơ quan liên quan và nhân dân tại cơ sở Cần kết hợp hợp lý giữa chế độ tập thể và trách nhiệm cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu từng tổ chức Việc đánh giá phải đảm bảo đúng nội dung, quy trình và phương pháp theo Quyết định số 286-QĐ/TW ngày 8-2-2010 của Bộ Chính trị và Quy định số 09-QĐ/ThU ngày 28-5-2013.
Ban Thường vụ Thành ủy Vinh về việc ban hành Quy chế đánh giá cán bộ
Việc lựa chọn cán bộ sau khi đánh giá đúng quy trình là rất quan trọng để tìm ra những người có đủ phẩm chất và năng lực, nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ Quá trình này không chỉ phục vụ cho yêu cầu hiện tại mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của đội ngũ cán bộ trong tương lai, giúp xây dựng kế hoạch công tác cán bộ hiệu quả.
1.2.3 Xây dựng quy hoạch cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở
Quy hoạch cán bộ là một yếu tố quan trọng trong công tác cán bộ, giúp đảm bảo tính chủ động và có kế hoạch cho các nhiệm vụ hiện tại và lâu dài Quá trình này bao gồm việc thực hiện đồng bộ các biện pháp nhằm tạo nguồn và xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là những người đứng đầu, đảm bảo tiêu chuẩn, đủ số lượng và cơ cấu hợp lý, đồng thời tạo sự chuyển tiếp liên tục và vững chắc giữa các thế hệ cán bộ.
Tầm quan trọng trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở
Đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị (HTCT) cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước Việc xây dựng và phát triển đội ngũ CBCC này không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của cộng đồng.
Xây dựng đội ngũ công chức cấp cơ sở là yếu tố then chốt để hình thành lực lượng nòng cốt trong việc nghiên cứu và triển khai các chủ trương của Đảng, Quốc hội và Chính phủ Qua đó, đội ngũ này sẽ thực hiện kế hoạch và chương trình hành động cụ thể nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội tại địa phương Sự quan trọng của công tác này phản ánh mối liên hệ chặt chẽ giữa đội ngũ công chức và các chính sách, đồng thời khẳng định vai trò thiết yếu của cấp cơ sở trong hệ thống hành chính công ở Việt Nam hiện nay.
Việc vận dụng sáng tạo và linh hoạt các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh tại cấp cơ sở là cần thiết để xây dựng kế hoạch cụ thể, đảm bảo tính chủ động và sáng tạo Đội ngũ công chức cấp cơ sở chất lượng cao, có năng lực và phẩm chất tốt sẽ đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương Ngược lại, nếu công tác xây dựng đội ngũ này không hiệu quả, sẽ dẫn đến sự thiếu gắn bó với nhân dân và không đủ khả năng triển khai các chính sách của Đảng, Nhà nước, từ đó làm suy yếu khối đại đoàn kết và gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) tại cơ sở có vai trò quyết định trong việc thực hiện thành công các đường lối và chủ trương của Trung ương, cũng như các kế hoạch và chương trình của Tỉnh, Thành phố Mỗi CBCC, dựa trên vị trí của mình, có trách nhiệm trước Đảng ủy, HĐND, UBND các cấp trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ của đơn vị và địa phương một cách hiệu quả nhất.
Để thực hiện nhiệm vụ, cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp cơ sở cần cụ thể hóa các chỉ tiêu và yêu cầu trong nghị quyết, kế hoạch của Tỉnh, Thành phố thành các chương trình, nhiệm vụ cụ thể cho đơn vị mình Họ phải xây dựng và tổ chức thực hiện các giải pháp thực tiễn, đồng thời tuyên truyền, giải thích và động viên nhân dân cũng như các lực lượng xã hội tham gia thực hiện nhiệm vụ Ngoài ra, CBCC còn cần phải chủ động và sáng tạo trong việc xử lý các tình huống mới, phức tạp phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện.
Thứ ba, thực hiện có hiệu quả các nội dung của công tác xây dựng đội ngũ
CBCC của HTCT cấp cơ sở trực tiếp xây dựng HTCT cấp cơ sở vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong từng giai đoạn
Sự nghiệp xây dựng và phát triển địa phương không chỉ là trách nhiệm của đội ngũ CBCC mà còn là nghĩa vụ và quyền lợi của các tổ chức trong hệ thống chính trị cấp cơ sở và mỗi người dân Hoạt động này cần thông qua các tổ chức trong hệ thống chính trị và sự tham gia của nhân dân, tạo nên phong trào cách mạng sâu rộng và mạnh mẽ Do đó, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh từ cơ sở là nhiệm vụ quan trọng của CBCC Đội ngũ CBCC của hệ thống chính trị cấp cơ sở giữ vai trò nòng cốt và quyết định trong quá trình này, bởi tất cả các yếu tố của hệ thống chính trị đều thể hiện rõ vai trò của cán bộ chủ chốt, bao gồm tổ chức bộ máy và xây dựng thể chế, cơ chế Yếu tố quan trọng nhất trong hệ thống chính trị chính là con người.
Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp cơ sở đạt kết quả theo mục tiêu đề ra sẽ góp phần củng cố sự đoàn kết thống nhất trong Đảng và nhân dân Mỗi CBCC trở thành hình mẫu tiêu biểu trong các hoạt động và sinh hoạt tại địa phương, từ đó hình thành các tiêu chí và phẩm chất cần thiết cho đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đổi mới Sự đoàn kết dựa trên các quan điểm và nguyên tắc của Đảng tạo nên một sự thống nhất sâu rộng và vững chắc, bao gồm đoàn kết trong Đảng, trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và trong các tầng lớp nhân dân.
Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) tại HTCT cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường học tập và rèn luyện cho những nhân tố xuất sắc của Đảng và Nhà nước Đồng thời, đây cũng là nơi thiết lập các cơ chế nhằm loại bỏ những cán bộ không đủ tiêu chuẩn và phẩm chất, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương.
Việc thực hiện nghiêm túc và công bằng trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở không chỉ đảm bảo đủ năng lực và phẩm chất chính trị cho từng cá nhân, mà còn giúp toàn hệ thống Đảng, Nhà nước và xã hội nhận thức rõ mục tiêu phấn đấu, từ đó tạo đòn bẩy cho việc triển khai và hoàn thành các công tác khác.
Vào thứ năm, qua quá trình tổ chức thực hiện công tác xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp cơ sở, các đơn vị, ban ngành trong Thành phố, Tỉnh và Trung ương sẽ thu hút được nguồn cán bộ chất lượng cao, có tâm, có tài, có tầm Điều này nhằm bổ sung và tiếp nối cho đội ngũ cán bộ hiện tại, đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ chính trị ở từng cấp trong từng giai đoạn phát triển của địa phương Mục tiêu này hướng tới việc xác định và thực hiện tốt các tiêu chí, nội dung của công tác xây dựng đội ngũ CBCC, đáp ứng kỳ vọng của nhân dân về đội ngũ này trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của địa phương, cải thiện đời sống người dân và đảm bảo tính dân chủ, công bằng trong mọi hoạt động xã hội.
Trong bối cảnh hiện nay, việc xây dựng đội ngũ công chức, viên chức (CBCC) của hệ thống chính trị (HTCT) cấp cơ sở trở nên cực kỳ quan trọng Đội ngũ CBCC có vai trò then chốt trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, do đó, việc thực hiện hiệu quả công tác này là chìa khóa để tạo ra một đội ngũ đủ năng lực, trí tuệ và đạo đức Điều này không chỉ giúp hoàn thành tốt nhiệm vụ mà còn thúc đẩy sự hoàn thiện của bộ máy tổ chức chính trị Mỗi cấp ủy Đảng và chính quyền cần chú trọng đến việc xây dựng đội ngũ CBCC phù hợp với đặc điểm và thực tiễn của địa phương trong tình hình mới.
Hệ thống chính trị Việt Nam đã hình thành và phát triển từ sau Cách mạng tháng Tám 1945, đóng vai trò quan trọng trong việc giải phóng dân tộc cũng như xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong hơn 70 năm qua.
Hệ thống chính trị cấp cơ sở, mặc dù là cấp cuối cùng, nhưng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước Điều này giúp tăng cường đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, và huy động mọi khả năng phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư Quan điểm này đã được Đảng và Nhà nước khẳng định nhất quán từ khi tiến hành công cuộc đổi mới cho đến nay.
Đội ngũ cán bộ công chức của hệ thống chính trị cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Tỉnh ủy và Thành ủy trong phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Họ không chỉ là lực lượng quyết định trong việc xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh từ cơ sở mà còn là tấm gương về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống và phong cách làm việc để tổ chức, cá nhân và nhân dân noi theo.
Việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị (HTCT) cấp cơ sở được các cấp ủy và chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm Theo quan điểm của Đảng và Nhà nước, giai đoạn hiện nay cần chú trọng đến tất cả các khâu trong công tác cán bộ Việc thực hiện đầy đủ và đúng quy trình các nội dung này là yêu cầu bắt buộc, vì kết quả đạt được sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mục tiêu phát triển của thành phố và cấp cơ sở trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa Nếu công tác này được thực hiện tốt, sẽ góp phần vào việc thực hiện chiến lược cán bộ trong thời kỳ mới, đảm bảo sự kế thừa và hài hòa giữa chất lượng và số lượng của đội ngũ CBCC Qua đó, các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước sẽ được triển khai hiệu quả trong thực tiễn đời sống địa phương, đồng thời góp phần xây dựng HTCT cấp cơ sở vững mạnh và tạo nguồn cán bộ cho cấp trên.
THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT VÀ CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ CẤP CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VINH, TỈNH NGHỆ AN
Thực trạng công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp cơ sở trên địa bàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An
2.2.1 Những ưu điểm của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của Hệ thống chính trị cấp cơ sở trên địa bàn thành phố Vinh hiện nay
* Việc quán triệt, vận dụng các quan điểm xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Thành ủy Vinh nhận thức rõ vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng và xây dựng Đảng Để thực hiện nhiệm vụ này, Thành ủy đã tổ chức quán triệt, tuyên truyền và phổ biến các quan điểm, nguyên tắc của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ, theo tinh thần của Nghị quyết Trung ương 3 (khóa VIII).
Kết luận Hội nghị Trung ương 6 (khóa IX) và Kết luận số 37-KL/TW của Hội nghị Trung ương 9 (khóa X) vào ngày 02-2-2009 đã xác định những định hướng quan trọng cho công tác cán bộ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh cùng với các chương trình, đề án liên quan đến công tác cán bộ trong các khóa XVI và XVII tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảm bảo sự phát triển bền vững cho Đảng bộ tỉnh.
Triển khai Nghị quyết Đại hội XXII ngày 28-12-2012, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố đã ban hành Nghị quyết số 01-NQ/ThU về công tác cán bộ giai đoạn 2011-2015 Tiếp theo, Ban Thường vụ Thành ủy đã xây dựng Kế hoạch số
UBND Thành phố đã ban hành Quyết định số 1062-QĐ/UBND nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết của Thành ủy Chương trình hành động này tập trung chỉ đạo các cấp ủy từ thành phố đến cơ sở quán triệt nội dung và kế hoạch thực hiện Nghị quyết đến tận cán bộ, đảng viên.
Trong những năm gần đây, Thành ủy đã ban hành nhiều văn bản quan trọng nhằm hướng dẫn công tác quy hoạch và quản lý cán bộ lãnh đạo, bao gồm Hướng dẫn số 08-HD/Th.U về quy hoạch cán bộ nhiệm kỳ 2015-2020, Quyết định số 615-QĐ/Th.U quy định về bổ nhiệm và giới thiệu cán bộ ứng cử, cũng như Quyết định số 614-QĐ/Th.U về phân cấp quản lý cán bộ Những quy chế này thể hiện sự chú trọng của Thành ủy trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác cán bộ.
Thường vụ Thành ủy về đánh giá cán bộ; Quy định số 833-QĐ/Th.U ngày 3-3-
Vào năm 2014, nhiều quy định quan trọng đã được ban hành nhằm quản lý cán bộ và công chức, bao gồm Quyết định số 834-QĐ/Th.U về phân cấp quản lý, Quyết định số 835-QĐ/Th.U quy định chế độ chính sách đối với cán bộ, đảng viên, và Quyết định số 836-QĐ/Th.U quy định về quy chế bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, cũng như các quy trình từ chức, miễn nhiệm và điều động cán bộ.
Trong gần 10 năm qua, Thành ủy Vinh đã triển khai nhiều chương trình và kế hoạch nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ phù hợp với yêu cầu đô thị hóa và phát triển nhanh của thành phố Các quy định về tiêu chuẩn, đánh giá, quy hoạch, đào tạo và sử dụng cán bộ đã được ban hành, thể hiện sự quan tâm đến công tác cán bộ Thành ủy Vinh đã quán triệt sâu sắc sáu quan điểm cơ bản của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hóa, đặc biệt nhấn mạnh sự lãnh đạo thống nhất của Đảng và trách nhiệm của các tổ chức thành viên Dưới sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, các đảng ủy phường, xã đã nhận thức rõ vị trí và tầm quan trọng của công tác cán bộ, từ đó xây dựng chương trình và kế hoạch cụ thể cho việc phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp cơ sở.
Thành ủy Vinh và các đảng ủy phường, xã đã nghiêm túc thực hiện các nguyên tắc và quy trình trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở, đặc biệt chú trọng đến các khâu đánh giá, quy hoạch, luân chuyển và bố trí, sử dụng cán bộ.
Việc triển khai các nghị quyết và chương trình công tác cán bộ của Thành ủy đã tạo ra chuyển biến tích cực, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên Điều này giúp khắc phục tình trạng buông lỏng công tác cán bộ ở một số cấp uỷ và từng bước giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong công tác này Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là CBCC của HTCT cấp cơ sở tại thành phố Vinh, đã đạt được những kết quả bước đầu, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương.
* Việc thực hiện các khâu của công tác cán bộ
- Cụ thể hóa tiêu chuẩn CBCC của HTCT cấp cơ sở, thành phố Vinh
Xác định tiêu chuẩn cán bộ là bước đầu tiên trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ, tạo cơ sở cho việc đánh giá, tuyển chọn và quy hoạch cán bộ Căn cứ theo Kết luận số 37-KL/TW và Thông tư số 06/2012/TT-BNV, Ban Thường vụ Thành ủy Vinh đã cụ thể hóa tiêu chuẩn cán bộ cho các ngành, đơn vị nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố Điều này giúp đội ngũ công chức các phường, xã tự rèn luyện và nâng cao phẩm chất, chuyên môn Ngày 21-12-2011, Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành Quyết định số 262-QĐ/Th.U quy định thời hạn bổ nhiệm chức vụ là 5 năm và yêu cầu cán bộ chủ trì ở phường, xã phải có kinh nghiệm giữ chức vụ trước đó.
Ban Thường vụ Thành ủy Vinh cùng với đảng ủy các phường, xã đã áp dụng và cụ thể hóa các quy định về tiêu chuẩn cán bộ để phát triển đội ngũ công chức cấp cơ sở, phù hợp với đặc thù của từng địa phương.
Ban Tổ chức Thành ủy Vinh đã tạo điều kiện thuận lợi để đánh giá, lựa chọn và quy hoạch cán bộ công chức của hệ thống chính trị cấp cơ sở, nhằm đảm bảo quy trình đào tạo, bồi dưỡng và bố trí sử dụng được thực hiện một cách chính xác và khoa học hơn.
Đánh giá và lựa chọn cán bộ công chức (CBCC) của hệ thống chính trị cấp cơ sở tại thành phố Vinh là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác cán bộ Việc đánh giá dựa trên tiêu chuẩn và hiệu quả hoạt động thực tiễn của cán bộ giúp nâng cao chất lượng đội ngũ Nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề này, Ban Thường vụ Thành ủy Vinh đã căn cứ vào Quyết định số 286-QĐ/TW, ngày 08-2- để thực hiện các bước cần thiết trong quá trình đánh giá.
Năm 2010, Bộ Chính trị khóa X đã ban hành Quy chế đánh giá cán bộ, công chức, cùng với các văn bản hướng dẫn từ Tỉnh ủy và Ban Tổ chức Tỉnh ủy Những văn bản này bao gồm Quy chế số 09-QC/Th.U về đánh giá cán bộ và Quyết định số 834-QĐ/Th.U liên quan đến việc ban hành quy chế đánh giá cán bộ, công chức, nhằm nâng cao hiệu quả công tác đánh giá trong ngành.