Thư viện - Học viện Ngân Hàng LV.000460 NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG ỉb t* NGUYỄN THỊ TUẤN ANH GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH vụ THẺ TÍN DỤNG TẠI s ố GIAD DỊCH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI cổ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM LUẬN VÃN THẠC s ĩ KINH TỂ HỌC VIỆN NGÂN TRSiG t â m t h ô n g v iệ n 3 NGA 2008 LV460 HÀ NÔỈ - 2008 B ộ G IÁ O D Ụ C V À Đ À O T Ạ O N G Â N H À N G N H À N Ư Ớ C V IÊT N A M HỌC VIỆN NGÂN HÀNG E3 ”>ír> NGUYỄN THỊ TUÂN ANH GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCHvụ THỂTÍN DỤNGTẠI sở GIAO DỊCH NGÂN HÀNGTHUDNG MẠI cổ PHẦN NGOẠI THU0NGVIỆT NAM C huyên ngành : K inh tê Tài - N gân hàng M ã số : 60.31.12 LUẬN VĂN THẠC s ĩ KINH TÊ N g i h n g dân kh o a học: TS KIÊU H ưu THIẸN H Ọ C V IỆ N N G Â N H À N G TRUNG TÂM THÔNG T IN THƯ vTỆN THƯ V IỆ N Sổ-.m bQ HÀ NỘI - 2008 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Các số liệu nêu luận văn có nguồn gốc rõ ràng, kết luận văn trung thực chua đuợc công bố cơng trình khác Tác giả luận văn NGUYỄN THỊ TUÂN ANH MỤC LỤC MỞ Đ Ầ U CHƯƠNG 1: NH Ũ N G VÂN ĐỂ c BẢN VỂ PHÁT TRIỂN d ị c h v ụ t h ẻ t í n d ụ n g TRONG HO ẠT Đ Ộ N G KINH DOANH CỦA NGẦN HÀNG THƯƠNG M Ạ I 1.1 Tổng quan thẻ tín dụng 1.1.1 L ịch sử hình thành phát triển thẻ tín d ụ n g 1.1.2 K hái niệm phân loại thẻ tín d ụ n g 1.1.3 Các chủ thể tham gia hoạt động kinh doanh thẻ tín d ụ n g 1.1.4 Vai trị thẻ tín d ụ n g .12 1.2 Nội dung phát triển dịch vụ thẻ tín dụng Ngân hàng thương mại 2.1 15 Q uan niệm phát triển dịch vụ thẻ tín d ụ n g 16 1.2.2 Nội dung phát triển dịch vụ thẻ tín d ụ n g 16 1.2.3 H oạt động N gân hàng thương m ại việc phát triển dịch vụ thẻ tín d ụ n g 22 1.2.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ thẻ tín dụng N gân hàng thương m i 27 1.3 Kinh nghiệm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng số nước thê giới học rút đối vói Việt N am 29 1.3.1 H oạt động dịch vụ thẻ tín dụng th ế giớ i 29 1.3.2 Bài họ c k in h n g h iêm phát triể n d ịch vụ th ẻ tín dụng V iệt N a m 26 KẾT LUẬN CHƯƠNG 38 CHƯƠNG 2: THỤC TRẠNG PHÁT TRIÊN DỊCH v ụ THẺ TÍN DỤNG TẠI SỞ GIAO DỊCH NGÂN HÀNG THƯƠNG M ẠI c ổ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT N A M 39 2.1 Tổng quan vềsở Giao d ịch 39 2.2 Thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng sở Giao dịch 40 2.2.1 M ột số quy định thẻ tín dụng quốc tế sở Giao dịch phát h n h 40 2.2.2 Thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng sở G iao d ịc h 45 2.3 Đánh giá phát triển dịch vụ thẻ tín dụng Sở Giao dịch 57 2.3.1 N hững kết đạt đ ợ c 37 2.3.2 H ạn ch ế nguyên n h â n 39 KẾT LUẬN CHƯƠNG 68 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN dịch v ụ t h ẻ t ín d ụ n g tạ i sở g iao dịch NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI c ổ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM 69 3.1 M h ìn h S W O T đ ịn h hư ng p h t triể n d ịch vụ th ẻ tín d ụ n g Sở G iao d ịch 69 3.1.1 M ô hình SW OT với dịch vụ thẻ tín dụng Sở G iao dịch điều kiện kinh doanh Việt N a m 69 3.1.2 Đ ịnh hướng phát triển kinh doanh dịch vụ thẻ tín dụng Sở Giao dịch thời gian tớ i 75 3.2 G iải p h p p h t triể n dịch vụ th ẻ tín d ụ n g tạ i Sở G iao d ịc h 78 3.2.1 Thực chiến lược M ark etin g 78 3.2.2 Hồn thiện đơn giản hố quy trình phát hành t h ẻ 84 3.2.3 N âng cao chất lượng công tác thẩm định tín dụng th ẻ 85 3.2.4 T ăng cường biện pháp nhằm thúc đẩy m ạnh m ẽ sản phẩm thẻ ghi n ợ 86 3.2.5 Thúc đẩy việc tốn thẻ tín d ụ n g 87 3.2.6 Tăng cường đầu tư cho hệ thống trang thiết bị kỹ th u ậ t 88 3.2.7 Tăng cường cơng tác quản lý phịng ngừa rủi r o 89 3.2.8 Giải pháp phát triển nguồn nhân lự c .92 3.3 M ộ t sô k iế n n g h ị n h ằ m p h t t r iể n d ịc h v ụ th ẻ tín d ụ n g tạ i Sở G ia o d ị c h 94 3.3.1 K iến nghị với Chính phủ 94 3.3.2 K iến nghị với N gân hàng N hà nước 97 3.3.3 K iến nghị với N gân hàng thương m ại cổ phần N goại T h n g .101 KẾT LUẬN CHƯƠNG .105 KẾT LUẬN 106 DANH MỤC CƠNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG B ố 108 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 109 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT NHNN: N gân hàng N hà nước NHTM : N gân hàng thương mại VCB: N gân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương ĐVCNT: Đơn vị chấp nhận thẻ TCTQT: Tổ chức thẻ quốc tế ATM: M áy giao dịch rút tiền tự động POS: Điểm thẻ EDC: M áy toán thẻ tự động Amex: Thẻ tín dụng A m erican Express E M V : chuẩn thẻ tốn thơng m inh liên m inh thẻ lớn giổd Europay, M asterC ard V isa đưa W TO: Tổ chức Thương m ại T hế giới SWOT: Đ iểm m ạnh- Đ iểm yếu- Cơ hội- Thách thức DANH MỤC BẢNG BIÊU, s Đ ổ Sơ đồ Mục lục Nội dung Sơ đ l l 1.2 Quy trình phát hành sử dụng thẻ tín Trang 23 dụng Bảng Bảng 2.1 2.2 Tình hình hoạt động phát hành thẻ tín 46 dụng Sở Giao dịch tồn hệ thống VCB(tích luỹ) Bảng 2.2 2.2 Tình hình sử dụng thẻ tín dụng Sở 51 G iao dịch VCB Bảng 2.3 2.2 Tình hình rủi ro hoạt động phát 55 hành thẻ tín dụng Sở Giao dịch Bảng 2.4 2.2 Rủi ro thẻ giả m ạo theo loại 57 thẻ Sở Giao dịch Bảng 2.5 2.3.1 Phí thu thơng qua hoạt động phát 58 hành thẻ tín dụng Sở G iao dịch Bảng 2.6 2.3.1 Phí thu thơng qua hoạt động sử 59 dụng thẻ tín dụng Sở Giao dịch Biểu Biểu 2.1 2.2 Tỷ trọng loại thẻ tín dụng 48 tổng số thẻ phát hành Sở Giao dịch năm 2007 Biểu 2.2 2.2 Tỷ trọng phát hành thẻ tín dụng Sở G iao dịch so với toàn hệ thống VCB 50 Biểu 2.3 2.2 Tốc độ tăng trưởng doanh số sử dụng 52 thẻ tín dụng Sở Giao dịch Biểu 2.4 2.2 Tỷ trọng doanh số sử dụng thẻ năm 53 2007 loại thẻ tín dụng Sở Giao dịch Biểu 2.5 2.2 Tình hình giả m ạo thẻ sở Giao dịch giai đoạn 2004-2007 56 MỞ ĐẨU Tính cấp thiết đề tài nghiên cứu Cùng với việc gia nhập WTO, Việt Nam cam kết mở cửa số ngành dịch vụ trọng điểm, có ngành dịch vụ tài ngân hàng Điều đặt ngành ngân hàng Việt Nam cần phải đổi theo chuẩn mực quốc tế để nâng cao sức cạnh tranh, đảm bảo phát triển bền vững trình hội nhập kinh tế với khu vực giới sở ứng dụng cách có chọn lọc phương thức quản lý tài đại nước Một chiến lược quan trọng ngân hàng phát triển sản phẩm dịch vụ mới, mở rộng tiện ích cho khách hàng lĩnh vực ngân hàng bán lẻ đặc biệt trọng đến phát triển sản phẩm dịch vụ thẻ Thẻ sản phẩm tài cá nhân đa chức dựa việc ứng dụng công nghệ tin học đại, đem lại nhiều tiện ích cho khách hàng Dịch vụ thẻ góp phần tích cực cải thiện văn minh tốn, tăng tính cạnh tranh ngân hàng Tham gia hoạt động kinh doanh thẻ từ ngày Việt Nam, VCB trọng phát triển sản phẩm, nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới, nâng cao chất lượng dịch vụ, tiện ích sử dụng thẻ cho khách hàng Doanh số phát hành, toán sử dụng thẻ VCB đạt tốc độ tăng trưởng cao Tuy nhiên, với dân số 85 triệu người, 99% khoản chi tiêu dùng cá nhân tốn tiền mặt thị trường thẻ Việt Nam thị trường tiềm lớn chiến lược phát triển dịch vụ thẻ nói chung dịch vụ thẻ tín dụng nói riêng NHTM Phát triển thẻ tín dụng mũi nhọn chiến lược cơng đại hố, đa dạng hố loại hình dịch vụ ngân hàng Tuy nhiên, để phát triển cách có hiệu nhất, giành lợi cạnh tranh ngày mạnh mẽ NHTM địi hỏi cơng tác phát triển thẻ tín dụng phải có chiến lược rõ ràng, quy trình chặt chẽ định vội vàng đem lại rủi ro hoạt động kinh doanh ngân hàng gây thiệt hại cho kinh tế, tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư, đến uy tín Việt Nam thị trường quốc tế VCB kiện tồn cơng tác phát triển thẻ tín dụng nhằm giữ vững thị phần có tiếp tục thu hút lượng khách hàng cịn có nhiều hạn chế xuất phát từ nguyên nhân từ nội lực ngoại lực Là cán cơng tác Phịng Thanh toán Thẻ Sở giao dịch VCB, hàng ngày quản lý chịu trách nhiệm công tác phát triển sản phẩm thẻ tín dụng Sở Giao dịch, tơi nhận thức rõ vai trò, hội, thách thức lĩnh vực này, vậy, tơi lựa chọn đề tài “ Giải pháp p hát triển dịch vụ thẻ tín dụng s Giao dịch N gàn hàng thương mại cổ phần N goại Thương Việt N a m ” làm đề tài nghiên cứu luận văn cao học Mục đích nghiên cứu luận văn - Trên sở nghiên cứu hệ thống vấn đề lý luận phát triển thẻ tín dụng, đề tài phân tích thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng Sở Giao dịch VCB, từ đánh giá mặt được, hạn chế tồn tìm nguyên nhân tổn - Từ vấn đề lý luận thực tiễn, đề tài đề xuất số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng Sở Giao dịch VCB Đối tượng, phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu đề tài vấn đề liên quan đến dịch vụ thẻ tín dụng: phát hành, sử dụng quản lý rủi ro thẻ tín dụng * Phạm vi nghiên cứu: Dịch vụ thẻ tín dụng giải pháp phát triển sản phẩm thẻ tín dụng Sở Giao dịch VCB Thời gian nghiên cứu: Từ năm 2004 đến hết tháng đầu năm 2008 Phương pháp nghiên cứu luận văn - Phương pháp tiếp cận: Quan điểm vật biện chứng, vật lịch sử, quan điểm thực tiễn - Phương pháp nghiên cứu cụ thể: Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu khoa học: tổng họp, phân tích, so sánh, đối chiếu, dự báo công cụ tin học 96 công nghệ thẻ Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động nhập Chính phủ cần đóng vai trò người đạo, đầu tư tạo điều kiện thuận lợi để ngân hàng Việt Nam sớm rút ngắn khoảng cách công nghệ so với ngân hàng khu vực giới (như thiếu đồng bộ, chưa tận dụng hết cơng nghệ sẵn có, nhiều ách tắc việc vận hành) đặc biệt Chính phủ phải có đầu tư thích đáng kết cầu hạ tầng truyền thống tốc độ đường truyền nhanh hay chậm ảnh hưởng trực tiếp đến q trình cấp phép tốn, q trình cung cấp thông tin cá nhân chủ thẻ tới ĐVCNT đảm bảo tính an tồn, bảo mật Đồng thịi Chính phủ cần nghiên cứu, chỉnh sửa thời gian khấu hao thiết bị, phần mềm tin học chuyên dụng cho dịch vụ thẻ cho phù hợp với tốc độ phát triển không ngừng công nghệ thông tin 3.3.1.3 C h ín h p h ủ cần có sách khu yên kh ích dịch vụ th ẻ tín dụ n g V iệt N am Thẻ phương tiện tốn khơng dùng tiền mặt cần khuyến khích áp dụng Việt Nam tính kinh tế tính xã hội loại hình dịch vụ thẻ Nhà nước nên tính tốn đưa sách thuế phù hợp, ví dụ thuế nhập máy móc thẻ để tạo hội cho ngân hàng giảm phí dịch vụ, từ tạo chất xúc tác để đẩy nhanh tốc độ phát triển dịch vụ thẻ Việt Nam sôi động khởi sắc Nhà nước nên khuyến khích người dân sử dụng tài khoản cá nhân ngân hàng Việc tạo thêm sở cho ngân hàng kiểm soát thông tin thu nhập khách hàng tiến tới phát hành thẻ tín dụng cho họ 3.3.1.4 P h t triển ngu ồn nhân lực Đầu tư phát triển nguồn nhân lực chiến lược phát triển chung quốc gia Đặc biệt lĩnh vực thẻ tín dụng ngân hàng lĩnh vực áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến phát triển đòi hỏi đội ngũ lao động có đạo đức, tinh thơng nghiệp vụ 97 Để đáp ứng yêu cầu phát triển dịch vụ thẻ tín dụng ngân hàng, Nhà nước cần có chiến lược lâu dài khuyến khích trường đại học mở khoa ngân hàng với môn nghiên cứu thẻ công nghệ thẻ Nhà nước cần phổ cập kiến thức cho tầng lớp dân cư việc sử dụng thẻ phương thức toán phổ biến, nhiều tiện ích phương tiện thơng tin đại chúng để người dân hiểu ưa chuộng dịch vụ thẻ tín dụng 3.3.1.5 P h t triển kinh t ế x ã hội, ổn định v ĩ m ô Hoạt động tất NHTM kinh tế nói chung phụ thuộc lớn vào sách kinh tế vĩ mơ Nhà nước Nhà nước nên tiếp tục chủ trương cơng nghiệp hố - đại hố đất nước nhằm phát triển kinh tế; ổn định trị Có vậy, đời sống người dân cải thiện, dân trí nâng cao từ có điều kiện tiếp xúc với loại hình dịch vụ thẻ ngân hàng Chính sách kinh tế vĩ mơ Nhà nước đạt hiệu cao việc trì hoạt động ổn định hệ thống sách tài chính, tiền tệ, đến hoạt động doanh nghiệp Đây điều kiện cần để phát triển dịch vụ thẻ tín dụng NHTM 3.3.2 K iến ngh ị với N gân hàn g N hà nước 3 I H o n th iện văn p h p lý v ề dịch vụ th ẻ Môi trường pháp lý tảng cho việc đại hố đóng vai trị định đến phát triển dịch vụ ngân hàng đại, đặc biệt dịch vụ thẻ tín dụng ngân hàng Ngân hàng Nhà nước nơi ban hành văn bản, sách, quy định (cụ thể hố văn luật, cụ thể luật ngân hàng) Tuy nhiên, dịch vụ thẻ tín dụng Sở Giao dịch chịu chi phối quy định VCB VCB chịu quản lý chặt chẽ NHNN mà chưa có pháp lệnh thống thẻ với điều khoản chặt chẽ với văn có liên quan đến sách ngoại hối tín dụng Do đó, ngân hàng Nhà nước cần sóm ban hành hệ thống văn pháp quy hồn thiện, đầy đủ cho dịch vụ thẻ tín dụng ngân hàng 98 Về phía quan quản lý nhà nước chưa đưa quy định cụ thể để kiểm soát hoạt động giao dịch ATM (với đặc trưng khác giao dịch ngân hàng truyền thống) quy định giải tranh chấp ngân hàng khách hàng, quy định bảo mật cho ngân hàng, quy định bảo vệ thông tin cá nhân bồi thường cho khách hàng dịch vụ gián đoạn Tuy nhiên mức cấp thiết tầm quan trọng quy định khơng thể so sánh với quy định cần thiết để hỗ trợ kinh doanh thẻ tín dụng, thị trường rộng lớn hứa hẹn mà NHTM Việt Nam chưa khai thác nhiều Hiện nay, sách ngoại hối quy định đồng tiền toán ĐVCNT ATM đồng VND lại chưa đề cập đến hạn mức tốn tín dụng ngân hàng nước phát hành Do đó, sách quản lý ngoại hối cần phải ban hành quy định chặt chẽ thẻ toán đặc biệt tín dụng quốc tế nhằm quản lý tốt việc sử dụng thẻ khách hàng, tránh lợi dụng thẻ để chuyển ngoại tệ nước tạo điều kiện cho công tác phát hành thẻ không bị hạn chế Về sách tín dụng, cần có quy định riêng tín dụng thẻ để ngân hàng phải tự chịu trách nhiệm rủi ro tín dụng thẻ Tất nhiên quy định điều kiện đảm bảo cho đối tượng khách hàng mà ngân hàng Nhà nước quy định mang tầm vĩ mô để ngân hàng chủ động với khoản tín dụng thẻ cho khách hàng sở khuôn khổ pháp lý đồng bộ, đắn xác cho hoạt động tín dụng ngân hàng Ngân hàng Nhà nước tiếp tục củng cố hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động toán thẻ, chế tài áp dụng xử lý với hành vi giả mạo, lừa đảo giao dịch thẻ phù hợp với thông lệ quốc tế; hành vi tội phạm thẻ, tiết lộ thông tin, ăn cắp thông tin khách hàng sử dụng vào mục đích gian lận toán thẻ (chủ thẻ giả mạo, ngân hàng chứng minh chủ thẻ gian lận cố tình địi tiền làm giảm uy tín ngân hàng, ĐVCNT giả mạo, thông ) Xây dựng quy định dự phịng rủi ro hoạt động tốn thẻ, tiếp tục nghiên cứu để xây dựng lộ trình chuyển đổi công nghệ thẻ theo tiêu chuẩn EMV tổ 99 chức phát hành thẻ Việt Nam, xây dựng chế giám sát Ngân hàng Nhà nước thẻ trả trước, dựa nguyên tắc quản lý rủi ro hoạt động ngân hàng điện tử để bảo đảm an toàn cho việc sử dụng toán thẻ 33.2.2 Hoạch định chiến lược vê th ẻ cho hệ thông Ngân hàng thương mại Để đảm bảo cạnh tranh ý nghĩa động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội đòi hỏi NHNN cần có định hướng chiến lược chung cho toàn hệ thống NHTM Hỗ trợ cho NHNN, hiệp hội ngân hàng toán Thẻ Việt Nam đời đóng góp đáng kể cho phát triển dịch vụ thẻ Việt Nam Hiệp hội có liên hệ trực tiếp với NHNN, trì mối quan hệ tốt đẹp với TCTQT nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ thẻ Việt Nam Hiệp hội thu hút nhiều NHTM trở thành hội viên hội, từ thống mức phí, áp dụng sách chung để vừa đảm bảo doanh thu cho ngân hàng thành viên vừa tạo tính lành mạnh, bình đẳng cạnh tranh thị trường thẻ mà không tách rời quản lý Nhà nước Tuy nhiên, với phát triển vũ bão dịch vụ thẻ ngân hàng giai đoạn đòi hỏi hiệp hội cần có quy định nghiêm khắc chế tài, đóng góp tích cực cho phát triển dịch vụ thẻ Việt Nam Hội cần tiếp tục nòng cốt, tiên phong cải tiến hình thức, phương thức hoạt động dịch vụ thẻ NHNN nên thường xuyên liên hệ trực tiếp với hiệp hội để thơng qua hiệp hội đưa hoạch định mang tính chiến lược nhanh chóng nắm bắt áp dụng toàn hệ thống NHTM Việt Nam 3.3.2.3 Có sách khun khích phát triển dịch vụ th ẻ tín dụng NHNN cần khuyến khích NHTM đầu tư vào công nghệ thẻ mở rộng dịch vụ thẻ hình thức trợ giúp cho NHTM, từ tạo điều kiện cạnh tranh 100 với ngân hàng nước thâm nhập vào thị trường Việt Nam đồng thời đề quy chế xử phạt nghiêm minh có vi phạm quy chế hoạt động thẻ Hơn nữa, NHNN nên thường xuyên tổ chức khoá học, hội thảo, trao đổi kinh nghiệm thẻ tín dụng để NHTM có thêm hiểu biết kinh nghiệm đảm bảo phát triển dịch vụ thẻ tín dụng 3.3.2.4 T ăn g cường côn g tác quản lý rủ i ro, đấu tran h p h ò n g chống tội p h m th ẻ Trong rủi ro hoạt động dịch vụ thẻ rủi ro phát sinh nghiệp vụ thẻ tín dụng chiếm phần lớn thường vượt khả kiểm soát hệ thống ngân hàng Hành động giả mạo thẻ thực giao dịch giả phổ biến Ở Việt Nam, loại hình tội phạm cịn tương lai khơng có chế tài chặt chẽ, nghiêm khắc tương lai gần, thị trường Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ thẻ giả thực giao dịch giả mạo Do đó, từ bây giờ, để ngăn chặn, ngân hàng Nhà nước cần ban hành chế tài cho tội giả mạo thẻ, tội tiến hành giao dịch giả đồng thời với trình việc nâng cao trình độ lực lượng công an kinh tế - đơn vị có thẩm quyền trực tiêp liên quan đến loại hình tội phạm 3.3.2.5 T hàn h lập tru n g tâm chuyên m ạch than h toán th ẻ liên ngân hàn g Hiện ngân hàng quản lý việc phát hành toán thẻ theo mạng riêng Mọi giao dịch phải chuyển tồn tới trung tâm tốn thẻ quốc tế chờ xử lý Do đó, ngân hàng khơng thể giảm ưu đãi mức phí cho ĐVCNT Giải pháp tối ưu để khắc phục hạn chế việc hình thành trung tâm chuyển mạch toán thẻ liên ngân hàng Trung tâm đầu mối xử lý giao dịch cấp phép, toán tra soát giao dịch thẻ hệ thống NHTM Việt Nam, đảm bảo loại thẻ NHTM khác phát hành có thẻ tốn máy ATM ĐVCNT Việc xử lý tập trung góp phần 101 làm giảm vốn đầu tư chi phí hoạt động cho ngân hàng, tránh đầu tư chồng chéo, lãng phí đồng thời tạo thuận lợi cho khách hàng sử dụng dịch vụ thẻ Ngoài ra, trung tâm trung gian toán NHTM nước với TCTQT Do đó, ngân hàng tiết kiệm nhiều chi phí truyền số liệu chia sẻ đường truyền liệu chung tới TCTQT thay cho đường truyền riêng Hơn qua trung tâm này, thành viên có quan hệ chặt chẽ lĩnh vực: cập nhật nhanh thơng tin thẻ giả tránh thất cho thành viên, kết hợp cập nhật danh sách thẻ cấm lưu hành, thống đồng tiền tốn, phí, tỷ giá Việc Banknet (Cơng ty chuyển mạch tài quốc gia) vào hoạt động vào cuối tháng 7/2004 với liên minh thẻ Vietcombank 11 NHTM cổ phần đem lại cho khách hàng nhiều tiện ích sử dụng loại hình dịch vụ ngân hàng mạng lưới dịch vụ rộng khắp hơn, đa chức hơn, ngân hàng ngày quan tâm chăm sóc khách hàng tốt hơn, nhiều dịch vụ đời Tuy nhiên, dự án Banknet chưa nhận hưởng ứng hoàn toàn NHTM (trong có VCB) VCB ứng dụng tảng công nghệ tiên tiến độc lập khác hẳn với thành viên sáng lập BankNet Như vậy, tham gia, VCB phải đầu tư lại tồn cơng nghệ máy móc người Đây lãng phí khơng cần thiết Chính thế, Thống đốc ngân hàng Nhà nước Việt Nam đồng ý để VCB độc lập tiếp tục phát triển tảng công nghệ dịch vụ Vấn đề thành lập Trung tâm chuyển mạch toán thẻ liên hàng nhu cầu tất yếu để hệ thống NHTM có thống liên minh chặt chẽ đưa thị trường thẻ Việt Nam lên tầm cao Trong trình này, NHNN cần đóng vai trị tầm vĩ mơ tích cực để tháo gỡ tồn hệ thống NHTM nhằm tạo môi trường thẻ phát triển lành mạnh, mang tính xã hội cao 3.3.3 K iến nghị với N gân hàng thương m ại cổ phần N goại T hương V iệt N am 3.3.3.1 H oàn th iện cô n g nghệ th ẻ VCB cần phải tập trung cố gắng đại hoá hệ thống tốn thẻ, ứng dụng nhiều cơng nghệ thẻ đại nhằm thay đổi cách thói quen sử 102 dụng tiền mặt toán VCB phấn đấu tiên phong lĩnh vực tin học hoá ngân hàng, triển khai áp dụng nhiều dịch vụ với chất lượng ngày cao đặc biệt phải lưu ý chuẩn mực quốc tế vào hệ thống cung ứng dịch vụ quản lý 3.3.3.2 Xây dựng chiến lược marketing m ang tính chuyên nghiệp VCB cần tăng cường công tác quảng cáo, khuyếch trương sản phẩm, dịch vụ thẻ phương tiện thông tin đại chúng Các chương trình Marketing phải có tầm nhìn chiến lược, tổng qt Phải nêu rõ tính ưu việt sản phẩm thẻ VCB khác sản phẩm ngân hàng VCB phải ngày phát triển sản phẩm, dịch vụ tăng thêm nhiều tiện ích cho khách hàng VCB cần phải tích cực phát triển sản phẩm theo hướng phân đoạn thị trường, phân đoạn đối tượng khách hàng, gia tăng tiện ích kèm với thẻ tín dụng Thực chương trình khuyến mại kèm thẻ (ví dụ phát hành thẻ tín dụng phát hành miễn phí thẻ ATM ), kênh quảng bá rộng lớn cho sản phẩm thẻ VCB hợp tác với ngân hàng thành viên liên minh thẻ nhằm mở rộng điểm toán thẻ cửa hàng mới, dọc phố mua bán Việt Nam nhằm phục vụ cho khách hàng du lịch người sử dụng thẻ Song VCB không nên phát triển nhiều việc mở rộng thêm ngân hàng thành viên mà nên tập trung hỗ trợ tư vấn cho ngân hàng thành viên việc gia tăng sô lượng phát hành ĐVCNT để giúp VCB nói riêng liên minh thẻ nói chung có bước nhảy vọt tới công nghệ tiêu chuẩn đại phát hành toán thẻ Tăng thêm nhiều ưu đãi tốn Mở rộng hình thức chi trả tiền lương, tiền công cho cán công nhân viên qua tài khoản phát hành thẻ ghi nợ Chú trọng đến thương hiệu sản phẩm tạo sức hấp dẫn nhằm thu hút khách hàng 3.3.3.3 Thực quy trình, quy chuẩn hố nghiệp vụ thẻ VCB phải thực việc quy chuẩn, quy trình hố cách cụ thể hoạt động nghiệp vụ thẻ đặc biệt việc chấm đối soát giao dịch thẻ liên 103 ngân hàng thẻ quốc tế để kịp thời giải trường hợp lỗi giả mạo tránh gây thất thoát cho ngân hàng bên liên quan Việc phối hợp ngân hàng xử lý giao dịch tra soát khiếu nại, giao dịch lỗi hạn chế làm giảm chất lượng dịch vụ tăng tỷ lệ rủi ro ngân hàng VCB nên khẩn trương xây dựng quy trình nghiệp vụ thẻ, hệ thống hố tồn tác nghiệp trình kinh doanh thẻ Quy trình cập nhật hoạt động nghiệp vụ để vừa đáp ứng với môi trường kinh doanh vừa cẩm nang hoạt động cán thẻ 3 A K hẩn trương thực đê án E M V- đề án chấp nhận toán phát hành thẻ theo chuẩn EMV, nâng cao hệ thống, đáp ứng kịp thời yêu cầu TCTQT thị trường, giúp giảm thiểu rủi ro thẻ giả mạo 3.3.3.5 T hiết lập m ối quan hệ chặt chẽ với ngân hàn g tham gia th a n h toán thẻ - Thường xuyên giữ mối quan với Ngân hàng toán thẻ để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm việc phát hành quản lý rủi ro - Liên kết với ngân hàng để đưa đường lối kinh doanh phù hợp với tình hình thực tế, với diễn biến kinh tế xã hội - Thu thập thông tin khách hàng sử dụng thẻ, tình hình tài để có định phát hành thẻ tín dụng phù hợp - Phối hợp thực biện pháp bảo đảm an toàn cho thẻ tín dụng chi tiêu ĐVCNT Giải nhanh chóng tra sốt, khiếu nại chủ thẻ tạo niềm tin cho khách hàng việc sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng 3.3.3.Ó Thực cải tiến thủ tục phát hành thẻ - Đơn giản hoá thủ tục phát hành thẻ, giảm bớt giấy tờ hồ sơ phát hành thẻ - Đưa mẫu biểu thẻ tín dụng lên mạng để khách hàng nghiên cứu kê khai Không cần trực tiếp đến trụ sở để làm thủ tục đăng ký phát hành thẻ 104 3.3.3.7 N âng cao công tác quản trị rủi ro lĩnh vực thẻ Để hạn chế rủi ro hoạt động kinh doanh thẻ, VCB cần có biện pháp hiệu việc kiểm soát giao dịch giả mạo nghi giả, hướng dẫn chủ thẻ sử dụng bảo quản thẻ, xây dựng phận chuyên trách quản lý rủi ro, thời, chia sẻ thông tin kinh nghiệm với ngân hàng bạn việc phòng chống rủi ro tội phạm thẻ 3.3.3.8 Tập trung nguồn nhân lực có chất lượng cao cho thẻ Con người nhân tố quan trọng đem lại thành công hay thất bại việc thúc đẩy thị trường thẻ phát triển VCB nên tiếp tục tăng cường tổ chức khoá đào tạo nước nghiệp vụ quản lý rủi ro, phòng ngừa giả mạo; kỹ xử lý tra soát, khiếu nại; giới thiệu sản phẩm dịch vụ thẻ nước; tổ chức hội thảo chuyên đề mời diễn giả chuyên gia nước VCB xem xét tổ chức chương trình khảo sát Ngân hàng nước cho cán quản lý ngân hàng thành viên nhằm trao đổi học tập kinh nghiệm nước bạn 105 Kết luận chương Trên sở phân tích điểm mạnh, điểm yếu, hội thách thức thực trạng hoạt động kinh doanh dịch vụ thẻ tín dụng Sở Giao dịch điều kiện kinh doanh tại, luận văn đưa giải pháp để Sở Giao dịch tận dụng thê mạnh hạn chê điểm yếu lĩnh vực kinh doanh thẻ tín dụng Để giữ vững thị phần vị kinh doanh, Sở Giao dịch cịn nhiều cơng việc cần phải tiến hành thay đổi cho phù hợp với xu hội nhập thời đại 106 KẾT LUẬN Trong bối cảnh NHTM cổ phần nước đua chen chân vào lĩnh vực thẻ việc VCB vị độc quyền điều xảy Thị trường thẻ ngày cạnh tranh gay gắt, NHTM cổ phần với yếu tố nước ngoài, ngân hàng nước ngồi bắt đầu cơng vào thị trường thẻ Việt Nam tạo cho khách hàng nhiều lựa chọn VCB đặc biệt Sở Giao dịch thị phần khơng có sách mềm dẻo hợp lý Vì vậy, địi hỏi Sở Giao dịch cần có sách định hướng rõ ràng, mang tính chiến lược việc phát triển ngành kinh doanh dịch vụ Trên sở sử dụng tổng họp phương pháp nghiên cứu, luận văn thực công việc sau : M ột là, hệ thống hoá vấn đề phát triển dịch vụ thẻ tín dụng đưa nhân tố ảnh hưởng đến q trình phát triển thẻ tín dụng NHTM H là, phân tích, đánh giá có hệ thống thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng, kết đạt hạn chế nguyên nhân hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng Sở Giao dịch làm sở cho việc đề xuất giải pháp phát triển sản phẩm Ba là, đưa giải pháp, kiến nghị có tính thực tiễn nhằm nâng cao lực cạnh tranh Sở Giao dịch lĩnh vực phát triển thẻ tín dụng nhằm mục đích thu hiệu cao, tăng trưởng mạnh doanh số phát hành sử dụng thẻ tín dụng Qua luận văn này, thực hy vọng giải pháp đưa phát huy tác dụng thực tế, khắc phục mặt tổn tại, góp phần phát triển lĩnh vực thẻ tín dụng hoạt động kinh doanh thẻ VCB nói chung Sở Giao dịch nói riêng chặng đường hội nhập thị trường ngân hàng - tài khu vực giới Cuối xin chân thành cảm ơn TS Kiều Hữu Thiện, tập thể phịng Thanh Tốn Thẻ - Sở Giao dịch, thầy cô giáo đồng nghiệp nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện cho tơi hồn thành luận văn 108 DANH MỤC CƠNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BÔ Bài đăng báo: "Những bất cập qui định chấp tài sản bảo đảm tiền vay hoạt động tổ chức tín dụng”- Tạp tạo ngân hàng số 80 + 81 tháng 1+2 năm 2009 chí khoa học đào 109 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng việt Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (1999), Quy c h ế phát hành, sử dụng toán thẻ han hành, Hà Nội Ngân hàng Ngoại thưcmg Việt Nam (1999), Quy ch ế phát hành, sử dụng toán thẻ han hành, Hà Nội Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam, Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh thẻ ngân hàng Ngoại Thương năm 2004,2005,2006,2007 Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam, Định hướng hoạt động thời gian tới k ế hoạch kinh doanh năm 2008 Hội thẻ ngân hàng Việt Nam, Báo cáo hoạt động thẻ năm 2007 phương hướng hoạt động năm 2008 hội thẻ ngăn hàng Việt Nam Phịng quản lý thẻ, Báo cáo tình hình cơng tác tháng đầu năm 2008 Tổ chức thẻ quốc tế, Báo cáo gia mạo hoạt động phát hành toán thẻ ngân hàng Ngoại thương năm 2004,2005,2006,2007 Tạp chí Ngân hàng Ngoại thương, s ố năm 2004,2005,2006,2007,2008 Sở giao dịch, Báo cáo giả mạo phịng Thanh tốn Thẻ sở Giao dịch 2004,2005,2006,2007 Tiếng Anh MasterCard University (1996), The Business of Risk Management MasterCard International Incorporated (1997), An Overview of the Bankcard Industry, New York MasterCard International (1998), The Business of Fraud Reduction, MasterCard University 110 Visa Business School (1996), The Acquiring Business Visa Business School (2001), Effective Fraud Control Visa Business School (2004), Managing Risk Effectively Visa Business School (2005), The Business of Risk Management