NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG NGUYỄN ĐỨC LÂN GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TẠI SỞ GIAO DỊCH – NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2017 NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG NGUYỄN ĐỨC LÂN GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TẠI SỞ GIAO DỊCH – NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI Chuyên ngành: Tài - Ngân hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: GS.TS CAO CỰ BỘI HÀ NỘI - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn cơng trình nghiên cứu khoa học độc lập Các số liệu, kết nêu Luận văn trung thực có nguồn gốc rõ ràng Hà Nội, ngày 14 tháng 08 năm 2017 Nguyễn Đức Lân MỤC LỤC MỞ ĐẦU CHƯƠNG NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.1 Khái quát Ngân hàng Thương mại 1.1.2 Khái quát Doanh nghiệp 1.1.3 Hoạt động cho vay doanh nghiệp Ngân hàng Thương mại 10 1.2 HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP .16 1.2.1 Quan niệm hiệu hoạt động cho vay Doanh nghiệp 16 1.2.2 Các tiêu đánh giá hiệu hoạt động cho vay doanh nghiệp 17 1.2.3 Sự cần thiết phải nâng cao hiệu hoạt động cho vay doanh nghiệp ngân hàng thương mại 19 1.3 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .21 1.3.1 Các nhân tố chủ quan 21 1.3.2 Các nhân tố khách quan 28 CHƯƠNG THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP TẠI SỞ GIAO DỊCH – NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 33 2.1 KHÁI QUÁT VỀ SỞ GIAO DỊCH - NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 33 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển Sở Giao dịch - Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội 33 2.1.2 Cơ cấu tổ chức 34 2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh Sở Giao dịch - Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội 35 2.2 THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP TẠI SỞ GIAO DỊCH - NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI .43 2.2.1 Một số quy định hoạt động cho vay doanh nghiệp Sở Giao dịch - Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội 43 2.2.2 Tình hình cho vay Khách hàng doanh nghiệp Sở Giao dịch - Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 45 2.2.3 Phân tích hiệu hoạt động cho vay Doanh nghiệp Sở Giao dịch - Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội 53 2.3 ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CHO VAY TẠI SỞ GIAO DỊCH - NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 59 2.3.1 Những kết đạt 59 2.3.2 Hạn chế nguyên nhân 61 CHƯƠNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP TẠI SỞ GIAO DỊCH - NGÂN HÀNG 66 THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 66 3.1 ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA SỞ GIAO DỊCH - NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 66 3.1.1 Thực trạng hoạt động tín dụng Việt Nam 66 3.1.2 Định hướng hoạt động cho vay doanh nghiệp Sở Giao dịch - Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội năm 2017 72 3.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP TẠI SỞ GIAO DỊCH - NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 73 3.2.1 Nắm bắt triệt để tuân thủ theo cải tiến quy trình cho vay doanh nghiệp ban hành MB 73 3.2.2 Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng doanh nghiệp 75 3.2.3 Tăng cường quản lý vay khách hàng doanh nghiệp 77 3.2.4 Thiết lập phận nghiên cứu thị trường để tăng lực canh tranh 79 3.2.5 Tăng cường hoạt động tư vấn doanh nghiệp 81 3.2.6 Tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội 81 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 82 3.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 82 3.3.2 Đối với Chính phủ 83 3.3.3 Đối với Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 86 KẾT LUẬN 90 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Ký hiêụ Diễn giải CIB : Doanh nghiệp lớn CVQHKH : Chuyên viên quan hệ khách hàng KHDN : Khách hàng doanh nghiệp MB : Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội MB - SGD : Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội - Sở Giao dịch NHTM : Ngân hàng thương mại NHNN : Ngân hàng nhà nước NHTMCP : Ngân hàng thương mại cổ phần PGD : Phòng giao dịch TCTD : Tổ chức tín dụng TSBĐ : Tài sản bảo đảm SME : Doanh nghiệp vừa nhỏ FINTECH : công nghệ tài (financial technology) DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ BẢNG: Bảng 2.1: Diễn biến cấu nguồn vốn huy động theo tiền tệ MB-SGD từ 2014 - 2016 36 Bảng 2.2: Kết hoạt động cho vay MB-SGD từ 2014 - 2016 37 Bảng 2.3: Kết hoạt động toán xuất nhập MB-SGD từ 2014 - 2016 39 Bảng 2.4: Kết kinh doanh ngoại tệ MB–SGD từ 2014 - 2016 40 Bảng 2.5: Kết hoạt động bảo lãnh MB-SGD từ 2014 - 2016 40 Bảng 2.6 - Thu nhập MB-SGD từ năm 2014 - 2016 42 Bảng 2.7: Số lượng khách hàng doanh nghiệp vay vốn MB-SGD từ 2014 - 2016 45 Bảng 2.8: Dư nợ khách hàng phân theo đối tượng MB-SGD giai đoạn từ 2014 - 2016 46 Bảng 2.9: Doanh số cho vay phân theo khối kinh doanh MB-SGD từ 2014 - 2016 47 Bảng 2.10: Doanh số cho vay phân theo khối kinh doanh MB-SGD từ 2014 - 2016 48 Bảng 2.11: Dư nợ cho vay doanh nghiệp MB-SGD từ 2014 - 2016 49 Bảng 2.12: Tỷ trọng dư nợ cho vay khách hàng doanh nghiệp MB-SGD từ 2014 - 2016 50 Bảng 2.13: Cơ cấu cho vay theo thời hạn Khách hàng doanh nghiệp MB-SGD 50 Bảng 2.14: Cơ cho vay doanh nghiệp theo ngành kinh tế MB-SGD từ 2014 -2016 51 Bảng 2.15: Cơ cấu cho vay phân theo tài sản đảm bảo Khách hàng doanh nghiệp MB-SGD từ 2014 -2016 52 Bảng 2.16: Tỷ lệ nợ hạn khách hàng doanh nghiệp MB-SGD từ 2014 - 2016 54 Bảng 2.17: Tỷ lệ cho vay có tài sản đảm bảo MB-SGD từ 2014 - 2016 56 Bảng 2.18: Thu nhập từ hoạt động cho vay doanh nghiệp MB-SGD từ 2014-2016 58 Bảng 2.19: Thu nhập từ hoạt động cho vay doanh nghiệp MB-SGD từ 2014 - 2016 58 Bảng 2.20: Bảng chênh lệch lãi suất bình quân MB-SGD từ 2014 - 2016 59 BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Tình hình huy động vốn MB-SGD từ 2014 - 2016 35 Biểu đồ 2.2: Diễn biến cấu nguồn vốn MB-SGD từ 2014 - 2016 36 Biểu đồ 2.3: Diễn biến lợi nhuận MB - SGD từ 2014 - 2016 41 Biểu đồ 2.4: Cơ cấu cho vay theo thời hạn Khách hàng doanh nghiệp MB-SGD từ 2014 - 2016 51 Biểu đồ 2.5: Cơ cấu cho vay theo ngành kinh tế KHDN MB-SGD từ 2014 -2016 52 Biểu đồ 2.6: Cơ cấu cho vay theo ngành kinh tế KHDN MB-SGD từ 2014 -2016 53 Biểu đồ 2.7: Tỷ lệ nợ hạn MB-SGD từ 2014 - 2016 55 Biểu đồ 2.8: Tỷ lệ cho vay có tài sản đảm bảo MB-SGD từ 2014 - 2016 56 SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: Quy trình cho vay doanh nghiệp MB-SGD 23 Sơ đồ 2.2: Mơ hình tổ chức MB-SGD 34 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Hoạt động ngân hàng thương mại tập trung chủ yếu vào nhận tiền gửi cho vay nhằm trung chuyển vốn từ người có vốn tạm thời nhàn rỗi sang người thiếu vốn để đầu tư Lợi nhuận thu từ hoạt động tín dụng thường chiếm tỷ trọng lớn, nước phát triển chiếm khoảng 60% nước ta chiếm khoảng 90% tổng lợi nhuận ngân hàng Điều cho thấy hoạt động tín dụng hoạt động nhất, định tồn phát triển ngân hàng thương mại kinh tế thị trường Cùng với phát triển kinh tế thị trường, quan hệ tín dụng ngày đa dạng đối tượng, quy mơ loại hình, làm cho hoạt động tín dụng ngân hàng ngày phức tạp Trong giai đoạn kinh tế khó khăn nay, tốn hiệu hoạt động ngân hàng đặt lên hàng đầu lãi suất huy động tăng lãi suất cho vay cần giảm để đảm bảo tính cạnh tranh tháo gỡ khó khăn cho Doanh nghiệp theo định hướng Chính Phủ Để đứng vững điều kiện địi hỏi ngân hàng thương mại phải đa dạng hóa sản phẩm để thu hút khách hàng, thiết lập sách tín dụng hợp lý vừa khuyến khích khách hàng vay vốn, vừa đảm bảo an toàn vốn cho ngân hàng Với tầm quan trọng hoạt động cho vay NHTM nói riêng kinh tế nói chung, kinh nghiệm thực tiễn công tác Sở giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội, kết hợp với kiến thức học khoá học cao học vừa qua, em chọn đề tài nghiên cứu “Giải pháp nâng cao hiệu hoạt động cho vay Sở giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội” làm luận văn Thạc sỹ kinh tế Do đối tượng Khách hàng MB-SGD chủ yếu tập trung vào Khách hàng doanh nghiệp nên Luận văn tập trung nghiên cứu vấn đề nâng cao hiệu cho vay phạm vi đối tượng Khách hàng Doanh nghiệp Sở Giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội Mục đích nghiên cứu: - Làm rõ sở lý luận hoạt động cho vay hiệu hoạt động cho vay 78 tín dụng Quy trình cho vay kết thúc khách hàng trả nợ ngân hàng tất toán hồ sơ Để nâng cao hiệu cho vay, hạn chế mức thấp rủi ro phát sinh ngân hàng cần đề thực biện pháp giám sát vay xử lý vay có vấn đề 3.2.3.1 Giám sát chặt chẽ vay khách hàng doanh nghiệp Sau giải ngân, cán tín dụng phải thường xuyên theo dõi hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp nhằm đánh giá tiến độ thực phương án vay vốn Việc quan trọng giúp ngân hàng phát sớm vấn đề phát sinh để kịp thời đề biện pháp xử lý thích hợp Tuy nhiên nay, ngân hàng khơng cung cấp đầy đủ thường xuyên thông tin từ phía khách hàng, thơng tin tình hình tài Do để khắc phục tình trạng này, cán quan hệ khách hàng tiến hành tra định kỳ đột xuất sơ sản xuất thu thập thơng tin từ hóa đơn bán hàng doanh nghiệp Điều giúp cán tín dụng biết được: - Mức độ khác biệt phương án xin vay với thực tế, hoạt động sản xuất theo chiều hướng tốt hay xấu, doanh thu chi phí tăng giảm để từ có biện pháp phối hợp với chủ doanh nghiệp điều chỉnh lại phương án sản xuất kinh doanh - Khả tốn doanh nghiệp có trả nợ đến hạn không, khoản phải thu nhiều hay ít, xem xét biến động giá trị tài sản dùng vào sản xuất kinh doanh có bị giảm xuống khơng - Đánh giá lại giá trị tài sản đảm bảo xem có đủ để thu hồi nợ trường hợp khách hàng khả tốn hay khơng.Từ để ngân hàng có điều chỉnh kịp thời việc cung ứng vốn vay cho tương ứng với giá trị thực tế tài sản bảo đảm - Ngoài qua lần đến doanh nghiệp, cán tín dụng đánh giá tinh thần trách nhiệm chủ doanh nghiệp khoản vay qua việc họ có lảng tránh gặp gỡ, có nhiệt tình trao đổi với cán tín dụng vấn đề có liên quan đến vay, có nhãng việc trả nợ hay không 79 Các thông tin phải cán thường xuyên cập nhật dạng báo cáo biên làm việc kèm hồ sơ vay vốn Nắm bắt tình hình cách chắn kịp thời giúp cán tín dụng quản lý chặt chẽ vay phát sớm vay có vấn đề, hạn chế rủi ro từ phía khách hàng, góp phần nâng cao hiệu hoạt động cho vay ngân hàng 3.2.3.2 Kiên xử lý vay khách hàng doanh nghiệp có vấn đề Món vay có vấn đề hiểu bao gồm vay hạn vay chưa đến hạn doanh nghiệp có nguy khơng trả nợ khả toán, kinh doanh thua lỗ, phá sản doanh nghiệp có biểu vi phạm pháp luật Do ngân hàng cần tiến hành phân tích loại nợ q hạn nhằm tìm ngun nhân phát sinh, sở đề biện pháp xử lý kịp thời Ngân hàng chia nợ hạn thành hai loại nợ hạn có khả thu hồi nợ q hạn khơng có khả thu hồi - Đối với nợ hạn có khả thu hồi: Nếu cán quan hệ khách hàng đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh khách hàng tạm thời gặp khó khăn cịn triển vọng, khách hàng có ý thức trả nợ áp dụng hình thức gia hạn nợ, giãn nợ hay cho khách hàng vay thêm để giúp đỡ họ khắc phục khó khăn - Đối với nợ q hạn khơng có khả thu hồi: Sau đánh giá, phân tích xem xét cách kỹ càng, ngân hàng thấy chắn khách hàng khơng cịn khả trả nợ cần có biện pháp thu hồi tài sản chấp để thu nợ Đối với khoản nợ phát mại tài sản chấp biện pháp giúp ngân hàng thu hồi khoản tín dụng cấp Đối với tài sản chấp ngân hàng bán với mức giá chấp nhận bán để thu hồi vốn cho ngân hàng Còn trường hợp việc phát mại tài sản gặp khó khăn giá trị tài sản lớn, thời gian phát mại dài, nhiều chi phí phát sinh, chí không phát mại được, trường hợp này, ngân hàng dùng tài sản thuê trực tiếp đứng thu tiền, sử dụng làm vốn góp liên doanh 3.2.4 Thiết lập phận nghiên cứu thị trường để tăng lực canh tranh Cũng doanh nghiệp khác, để phát triển hoạt động kinh doanh 80 mình, mở rộng thị phần, nâng cao hiệu khoản cho vay, thu nhiều lợi nhuận, ngân hàng phải hiểu rõ thị trường hoạt động Do ngân hàng cần lập phận chuyên trách để nghiên cứu thị trường Bộ phận có hai nhiệm vụ chính: 3.2.4.1 Nghiên cứu thị trường sản phẩm ngân hàng Bộ phận nghiên cứu thị trường nghiên cứu vấn đề nhu cầu vay vốn thị trường doanh nghiệp, khả cung ứng vốn vay thị phần có sản phẩm loại ngân hàng cạnh tranh, hình thức cho vay ngắn hạn doanh nghiệp ưa chuộng, hiệu vay ngân hàng sao, phương thức cho vay an tồn, hiệu quả.Với thơng tin thu thị trường sản phẩm mình, chi nhánh có giải pháp phù hợp, kịp thời để thoả mãn nhu cầu vay vốn khách hàng loại bỏ vay nhiều rủi ro.Tất nhằm đưa thị trường sản phẩm có chất lượng cao, khoản cho vay lành mạnh.Ngoài ngân hàng phải thường xuyên thu thập phân tích thơng tin phản hồi từ phía khách hàng chất lượng sản phẩm, dịch vụ mà ngân hàng cung ứng, để có cải tiến sản phẩm, nhằm đưa sản phẩm tốt nhất, phù hợp thỏa mãn nhu cầu khách hàng 3.2.4.2 Nghiên cứu thị trường sản phẩm khách hàng doanh nghiệp Hiệu khoản cho vay phụ thuộc lớn vào kết sản xuất kinh doanh khách hàng Khi khách hàng làm ăn có hiệu quả, hoạt động sản xuất kinh doanh tiến triển thuận lợi khoản vay ngân hàng toán đầy đủ.Tuy nhiên thông tin thị trường sản phẩm, dịch vụ doanh nghiệp nên ngân hàng chưa thể dự đốn phương án sản xuất doanh nghiệp có hiệu không, sản phẩm mà doanh nghiệp cung ứng có chấp nhận hay khơng, có mức giá cả, chất lượng hàng hố nào.Vì vậy, phận nghiên cứu thị trường cần tìm hiểu rõ thị trường sản phẩm khách hàng như: số lượng doanh nghiệp cung ứng sản phẩm này, chất lượng, khả cạnh tranh sản phẩm thị trường, xu nhu cầu sản phẩm để từ dự đốn xem sản phẩm khách hàng xâm nhập thị trường khơng, mức độ rủi ro Các 81 thông tin giúp ngân hàng đánh giá rủi ro thị trường khách hàng, từ so sánh, đối chiếu với thơng tin khách hàng cung cấp, đặc biệt phương án sản xuất kinh doanh Tóm lại, việc thiết lập phận nghiên cứu thị trường cần thiết để giúp ngân hàng hiểu thị trường hoạt động, từ khoản cho vay đạt hiệu cao hạn chế rủi ro xảy ngân hàng 3.2.5 Tăng cường hoạt động tư vấn doanh nghiệp Ngân hàng mở rộng hoạt động tư vấn cho doanh nghiệp không dừng lại việc giải thích quy định cho khách hàng mà cịn với họ xem xét tính hiệu phương án sản xuất kinh doanh Các vấn đề cần tư vấn như: thông tin công nghệ, thị trường thị hiếu sản phẩm, xác định cấu vốn đầu tư hợp lý, quản lý trình sản xuất kinh doanh Điều giúp cho doanh nghiệp có phương án sản xuất kinh doanh hợp lý, thu lợi nhuận cao để trả nợ cho ngân hàng nâng cao hiệu khoản cho vay Ngoài ra, ngân hàng nên tổ chức mạng lưới thông tin để giúp đỡ doanh nghiệp Nhiều doanh nghiệp thiếu thơng tin thơng tin khơng xác mà ký hợp đồng bất lợi cho mình.Ngân hàng có mối quan hệ với nhiều khách hàng nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau,có chuyên gia thu thập phân tích thơng tin nên đáp ứng nhu cầu thơng tin cịn thiếu cho doanh nghiệp giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tránh thông tin không cân xứng tăng hiệu sản xuất kinh doanh Hoạt động tư vấn giúp tăng cường thêm hiểu biết, mối quan hệ ngân hàng khách hàng qua góp phần làm hoạt động cho vay ngân hàng thêm hiệu 3.2.6 Tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội Đây yếu tố đem lại an toàn, hiệu cho hoạt động cho vay doanh nghiệp ngân hàng, giúp ngân hàng kịp thời phát thiếu sót tồn để tìm biện pháp khắc phục hạn chế thiệt hại hoạt động Vì ngân hàng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát nhằm nâng cao chất lượng hoạt động ngân hàng khả điều hành phận Ngân 82 hàng tiến hành tra nội định kỳ đột xuất để kiểm tra việc thực quy trình nghiệp vụ phận có với quy định pháp luật ngân hàng, với quy chế mà MB đặt không Ngân hàng nên tăng cường bổ sung cán có kinh nghiệm, lực phụ trách cho công tác 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 3.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Thứ nhất, tiếp tục xây dựng hoàn chỉnh văn pháp quy Các văn bao gồm: Nghị định Chính phủ, Quyết định thơng tư Thống đốc NHNN để hướng dẫn thi hành hai luật ngân hàng: Luật NHNN Luật TCTD Việc xây dựng hoàn chỉnh văn cần xây dựng với tinh thần khẩn trương, chất lượng, đảm bảo tuân thủ pháp luật yêu đầu đặt kinh tế; giúp NHTM tháo gỡ vướng mắc, giảm bớt thủ tục phiền hà, khơng cần thiết vẫ đảm bảo an tồn hoạt động Góp phần nâng cao quyền tự chủ TCTD, doanh nghiệp nhân dân hoạt động ngân hàng nói chung hoạt động tín dụng nói riêng Thứ hai, NHNN nên áp dụng mức lãi suất khác cho nợ hạn: phân theo nguyên nhân khách quan nguyên nhân chủ quan Sẽ không công cho doanh nghiệp phải chịu lãi suất hạn 150% lãi suất hạn nguyên nhân gây nợ hạn nguyên nhân khách quan như: hạn hán, lũ lụt, hay thay đổi chế sách Nhà nước Thứ ba, tăng cường công tác kiểm tra, kiểm sốt nhằm đảm bảo độ an tồn hệ thống ngân hàng: Hiện nay, NHTM cạnh tranh khốc liệt nhiều hình thức Do vậy, để đảm bảo môi trường cạnh tranh lành mạnh NHTM NHNN nên tăng cường cơng tác kiểm tra, kiểm soát NHTM; nâng cao hiệu lực Thanh tra quản lý NHNN để khắc phục khuyết điểm, xử lý kiên sai phạm phát chủ động có giải pháp đồng với ngành có liên quan Cơng tác tra cần xác định trọng tâm, trọng điểm hệ thống tổ chức tín dụng, 83 đặc biệt trọng đến tra quản trị điều hành chất lượng tín dụng NHTM Việc kiểm tra, kiểm sốt NHTM đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng ngân hàng chạy đua để cạnh tranh cách nới lỏng quy định NHNN dẫn đến khả toán ngân hàng tồn hệ thống bị ảnh hưởng nghiêm trọng Thứ tư, thành lập phát triển hệ thống thông tin liên ngân hàng Thị trường liên ngân hàng thị trường giải mối quan hệ vốn NHTM Các NHTM vay mượn lẫn thị trường trước cần giúp đỡ NHNN Như vậy, hoạt động thị trường nhằm tận dụng đến mức cao khả điều hòa vốn NHTM, sử dụng tiềm vốn cách triệt để trước u cầu đến tiền NHNN Chính vậy, NHNN nên tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thị trường liên ngân hàng, hiệp hội ngân hàng việc nâng cao chất lượng, hiệu cơng tác thơng tin trung tâm thơng tin tín dụng (CIC) Thứ năm, NHNN nên có sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho ngân hàng thương mại phát triển hoạt động Cụ thể NHNN cần tạo điều kiện cho NHTM tự chủ, tự chịu trách nhiệm kinh doanh Bên cạnh đó, NHNN nên hỗ trợ cho NHTM việc thường xuyên tổ chức khóa học, hội thảo, trao đổi kinh nghiệm hoạt động cho vay nói chung hoạt động cho vay KHL nói riêng cho NHTM tham gia; tạo điều kiện cử cán ngân hàng nghiên cứu hoạt động cho vay nước phát triển để học hỏi kinh nghiệm, liên kết phối hợp hành động ngân hàng, ban ngành, đoàn thể,… Các NHTM có nhu cầu vốn đột xuất, đảm bảo cho ngân hàng có đủ lượng vốn cần thiết đáp ứng nhu cầu khách hàng Khi cần thiết, NHNN giúp đỡ để ngân hàng tiếp tục hoạt động, đảm bảo khả khoản, tránh tình trạng dẫn đến phá sản ảnh hưởng đến hoạt động hệ thống ngân hàng 3.3.2 Đối với Chính phủ Do xu phát triển tất yếu tín dụng, đặc biệt lĩnh vực cho vay ngắn 84 hạn doanh nghiệp, với lợi ích mà Nhà nước đạt từ phát triển đó, Nhà nước cần có nỗ lực nhằm hỗ trợ cho mục tiêu phát triển hoạt động cho vay KHL, khuyến khích tạo điều kiện thuận lợi để phát triển loại hình cho vay diễn cách lành mạnh tốt đẹp Thứ nhất, Nhà nước cần phải ổn định môi trường vĩ mô kinh tế Nhà nước cần xác định rõ chiến lược phát triển kinh tế, hướng đầu tư, có sách phát triển kinh tế nhiều thành phần cách ổn định, lâu dài, định hướng Cụ thể, mục tiêu ổn định thị trường, ổn định giá cả, trì tỷ lệ lạm phát mức hợp lý coi nhiệm vụ hàng đầu thường xuyên Chính việc Nhà nước tạo mơi trường trị - kinh tế - xã hội ổn định lành mạnh tạo điều kiện cho trình phát triển kinh tế, giúp cho doanh nghiệp an tâm tiến hành sản xuất kinh doanh, đáp ứng nhu cầu đa dạng người dân Thứ hai, Nhà nước cần tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho Ngân hàng hoạt động Do tình hình kinh tế - xã hội phát triển nhanh, nhiều quan hệ xã hội phát sinh kinh tế thị trường thực cần có pháp luật điều chỉnh, tạo môi trường pháp lý lành mạnh phát triển kinh tế Chính địi hỏi hệ thống pháp luật đồng làm chỗ dựa pháp lý cho Ngân hàng, cho doanh nghiệp cần thiết Hơn nữa, hệ thống pháp luật nước ta chưa ổn định, thay đổi liên tục khiến Ngân hàng khó có sở vững để hoạt động Việc bị sửa đổi luật doanh nghiệp, luật đầu tư nước ngoài, luật đất đai nhà cửa,…khiến cho giấy tờ liên quan giấy phép kinh doanh, giấy sở hữu nhà đất không rõ ràng, khó khăn cho Ngân hàng xem xét dự án cho vay Thứ ba, tăng cường công tác quản lý Nhà nước doanh nghiệp Hoạt động doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động cho vay ngân hàng Việc nâng cao hiệu hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp biện pháp hữu hiệu nhằm phòng ngừa rủi ro hoạt động cho vay ngân hàng Trong hoàn cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn nay, lực sản xuất kinh doanh doanh nghiệp nhiều yếu kém, có cạnh tranh, hoạt động nhiều doanh nghiệp mang tính chất nhỏ lẻ, 85 khơng có tầm nhìn chiến lược thách thức lớn địi hỏi Chính phủ phải có biện pháp giải kịp thời Cần thực thi tốt kế hoạch phát triển tổng thể đề ra, có ưu tiên đãi ngộ doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế mũi nhọn, kinh tế trọng điểm Ban hành hướng dẫn đạo ngành, cấp thực thi điều luật ban hành Đối với doanh nghiệp, tăng cường công tác tra, kiểm tra bảo đảm doanh nghiệp thực thi nghiêm túc điều luật Tiếp tục thực chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, gắn chặt quyền lợi trách nhiệm người lao động với doanh nghiệp Nhà nước cần sửa đổi bổ sung quy định kiểm tốn độc lâp, bổ sung đối tượng kiểm tốn bắt buộc cơng ty cổ phần, doanh nghiệp có doanh số hoạt động lớn, dư nợ cao NHTM, giúp cho ngân hàng thẩm định lực tài doanh nghiệp vay vốn an toàn trước cho vay, đồng thời tạo điều kiện giúp doanh nghiệp thích ứng với q trình hội nhập kinh tế khu vực Bên cạnh cần có biện pháp mạnh doanh nghiệp làm ăn thua lỗ kéo dài, yếu để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế Cần tăng cường lực tài để nâng số vốn tự có doanh nghiệp quốc doanh, tránh tình trạng vốn ngân hàng chiếm phần lớn tổng vốn kinh doanh Thứ tư, đầu tư cho hệ thống Giáo dục: Đầu tư cho hệ thống giáo dục đầu tư phát triển nhân tố người Vấn đề phải nằm chiến lược phát triển chung quốc gia Do vậy, muốn có đội ngũ lao động có trình độ, đáp ứng nhu cầu trình phát triển, đặc biệt ngành áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến vào bậc giới ngân hàng cần có chiến lược đạo Nhà nước Do đó, Nhà nước cần khuyến khích, hỗ trợ trường đại học khối ngành kinh tế nói chung để tập trung vào giáo dục cho hệ thống NHTM vấn đề cần thiết liên quan đến ngân hàng, nắm rõ quy luật ngân hàng, biết ứng biến luật cách nhanh nhất, linh hoạt tình xảy Đồng thời, NHTM thường xuyên cử đội ngũ cán Cán tín dụng học lớp nghiệp vụ để họ nắm 86 bắt thơng tin ứng dụng nhất, đại mà học vào cơng việc nhằm đạt kết cao nhất, hồn thành cơng việc cách xuất sắc Thứ năm, đơn giản hóa hình thức thủ tục hành chính: Khi có rủi ro phát sinh khơng địi nợ mà sau ngân hàng thực biện pháp thu hồi nợ mà không thu hồi nợ buộc ngân hàng phải nhờ đến giúp đỡ quan pháp luật để giải Khi thủ tục xét xử phải đơn giản thuận tiện, việc điều tra phải xác nhanh chóng để kịp thời khắc phục hậu phát sinh, đảm bảo quyền lợi cho ngân hàng Các thủ tục việc cơng chứng phải diễn nhanh chóng, tránh gây lãng phí thời gian sức lực khơng cần thiết Hiện nay, phịng cơng chứng hoạt động tình trạng tải, không đáp ứng hết nhu cầu, gây nhiều phiền phức Nhà nước nên cải tiến thủ tục công chứng cho đơn giản, gọn nhẹ, nâng cao tinh thần trách nhiệm cán công chứng 3.3.3 Đối với Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội Ngân hàng Quân đội cần có đạo cụ thể lãi suất toàn hệ thống tránh tình trạng chi nhánh hệ thống cạnh tranh không lành mạnh Hiện điều kiện môi trường pháp lý cho hoạt động ngân hàng cịn nhiều thiếu sót, bất cập, việc Chính phủ thường xuyên đưa Nghị định để đạo hoạt động ngành ngân hàng cố gắng lớn Nhà nước nhằm bước hồn thiện mơi trường pháp lý cho phát triển ngành Khi Nghị định đời, ngân hàng TMCP Quân đội cần hướng dẫn kịp thời quy chế, quy định NHNN, tránh tình trạng NHNN ban hành chế, quy định lâu sau Hội sở có văn hướng dẫn gây khó khăn cho Chi nhánh q trình thực hiện, giúp họ giải tỏa kịp thời vướng mắc để nâng cao hiệu hoạt động Đồng thời, ngân hàng TMCP Quân đội ban hành văn hướng dẫn cần phải làm đồng bộ, phù hợp với thực tế, giảm việc chỉnh sửa, thay đổi thường xuyên - Nhằm tuân thủ lộ trình áp dụng Hiệp ước vốn Basel II theo dự thảo 87 NHNN (9/2017), Ngân hàng TMCP Quân đội cần tiếp tục xây dựng hoàn thiện hệ thống quản trị rủi ro theo định hướng chuẩn mực toàn cầu Cụ thể: + Tiếp tục hoàn thiện hệ thống chấm điểm xếp hạng doanh nghiệp sở đánh giá kết áp dụng thời gian vừa qua, nghiên cứu nhằm bổ sung hoàn thiện hệ thống tiêu tài phi tài Đây tiền đề cho việc xây dựng hệ thống xếp hạng cho vay Ngân hàng TMCP Quân đội, từ áp dụng phương pháp phân loại nợ trích lập dự phịng rủi ro theo tiêu chuẩn quốc tế + Ngân hàng cần kiểm tra, rà soát cấu tài sản, nguồn vốn để lượng hóa cụ thể mức độ rủi ro theo tiêu chuẩn Basel II có điều chỉnh cần thiết vốn cầu tài sản để đáp ứng quy định chuẩn hóa tiêu chuẩn Basel NHNN vào tháng 9/2017 + Nghiên cứu xây dựng mơ hình lượng hóa cụ thể mức độ rủi ro doanh nghiệp mô hình định lượng để xác định giới hạn cho vay sở mức độ rủi ro doanh nghiệp, xây dựng mơ hình đánh giá cảnh báo sớm rủi ro để áp dụng cho toàn hệ thống + Cần phát triển hệ thống thông tin quản lý đảm bảo cập nhật, xác đầy đủ Hệ thống thơng tin tập trung trụ sở chính, kết nối trực tuyến với chi nhánh sở mạng máy tính nội Nội dung hệ thống bao gồm tất thông tin cần thiết cho hoạt động quản trị rủi ro cho vay ngân hàng theo tiêu chuẩn Basel II - Nghiên cứu cải tiến quy trình thẩm định để tránh thủ tục hồ sơ rườm cho khách hàng đảm bảo kiểm sốt rủi ro tín dụng Nâng cao quy trình giải ngân, giảm thiểu thời gian “chết” tự động hóa cơng tác phê duyệt giải ngân - Đẩy mạnh hợp tác với Viettel để hoàn thiện sản phẩm ứng dụng chữ ký điện tử giúp Khách hàng thuận tiện giao dịch đảm bảo an ,bảo mật hạn chế rủi ro - Ban hành quy trình chấp “Quyền đòi nợ” giúp phương án 88 cho vay nhanh hơn, linh hoạt - Đẩy mạnh công tác đào tạo, phổ biến Quy trình tín dụng định hướng Ngân hàng để đáp ứng tiêu chuẩn Basel II toàn hệ thống để cán nhân viên nắm bắt thực triệt để 89 KẾT LUẬN CHƯƠNG Trên sở định hướng hoạt động tín dụng thực tế hiệu cho vay MB Sở Giao dịch, chương luận văn đưa nhóm giải pháp, để giải pháp triển khai thực tiễn hoạt động luận văn đề xuất kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước ngân hàng thương mại cổ phần Quân Đội nhằm hướng tới mục tiêu nâng cao hiệu cho vay Sở Giao dịch – Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân Đội 90 KẾT LUẬN Trước yêu cầu công phát triển đất nước, với phương châm phát huy tối đa nguồn nội lực, tín dụng ngân hàng giải pháp quan trọng vốn Sự đời Thị trường chứng khoán tạo kênh huy động vốn trung dài hạn cho kinh tế, bổ sung tốt cho hệ thống NHTM Tuy vậy, hoạt động cho vay ngân hàng khách hàng ln giữ vị trí vơ quan trọng Trong trình cạnh tranh phát triển, Ngân hàng nhận thấy việc nâng cao hiệu cho vay quan trọng không việc mở rộng cho vay Vì vậy, nâng cao hiệu cho vay nói chung cho vay doanh nghiệp nói riêng ln nội dung quan trọng hàng đầu chiến lược phát triển ngân hàng Để nâng cao hiệu cho vay, vai trò thân Ngân hàng thương mại quan trọng nhất, nhiên khơng thể tách rời bên có liên quan khách hàng, Ngân hàng Nhà nước môi trường kinh tế vĩ mô Sau 12 năm vào hoạt động, Sở Giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội đạt nhiều kết khả quan, góp phần đem lại hiệu kinh doanh cao cho doanh nghiệp, cho thân ngân hàng cho kinh tế Bên cạnh thành công rực rỡ đạt được, hoạt động cho vay doanh nghiệp số hạn chế cần gải Nhưng với chiến lược, định hướng lâu dài, hợp lý hoạt động cho vay MB - SGD giải vướng mắc khơng ngừng nâng cao hiệu hoạt động cho vay ngắn hạn Với kết đạt thông qua thực đề tài “Giải pháp nâng cao hiệu hoạt động cho vay Sở Giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội”, luận văn có đóng góp chủ yếu sau đây: Trên sở khoa học, luận văn trình bày vấn đề lý luận hiệu hoạt động cho vay doanh nghiệp Luận văn rõ tiêu đánh giá nhân tố ảnh hưởng đến hiệu cho vay NHTM Đây quan trọng để đánh giá thực trạng đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu hoạt động cho vay doanh nghiệp Sở Giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội 91 Trên sở phân tích tiêu đánh giá hiệu hoạt động cho vay, luận văn rõ thực trạng hiệu hoạt động cho vay doanh nghiệp giai đoạn 2014 – 2016 Sở Giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội, từ đưa giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao hiệu hoạt động cho vay doanh nghiệp trình hoạt động Sở Giao dịch - Ngân hàng TMCP Quân đội Do có hạn chế định thơng tin kiến thức, luận văn chắn có thiếu sót Kính mong nhận đóng góp Quý thầy cô, bạn bè độc giả để nội dung luận văn hoàn chỉnh DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Fredric S.Mishkin (2001), Tiền tệ ngân hàng thị trường tài chính, Nhà xuất khoa học kỹ thuật PGS.TS Phan Thị Thu Hà (2007), Quản trị ngân hàng thương mại, Nhà xuất Đại học Kinh Tế Quốc Dân PGS.TS Tô Ngọc Hưng (2009), Giáo trình Ngân hàng Thương mại, Nxb Thống kê, Hà Nội TS Nguyễn Minh Kiều (2009), Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, Nhà xuất Thống Kê PGS.TS Tơ Kim Ngọc (2012), Giáo trình Tiền tệ- Ngân Hàng, Nxb Dân trí, Hà Nội Ngân hàng TMCP Quân đội - Sở Giao dịch, Báo cáo tổng kết kinh doanh năm 2014 – 2016 Ngân hàng TMCP Quân đội - Sở Giao dịch, Sao kê tài khoản ngoại bảng 2014 – 2016 Peters Rose (2001), Quản trị ngân hàng thương mại, Nhà xuất Tài Bộ phận nghiên cứu phân tích VCBS (2017), Báo cáo Ngành Ngân hàng năm 2017 10 Sổ tay tín dụng Ngân hàng TMCP Quân đội 11 Các website: + http://mbbbank.com.vn + http://vneconomy.vn + http://cafef.vn + http://vietnamfinance.vn