Mục đích nghiên cứu
Để hiểu rõ về cơ sở lý luận và phương pháp luận liên quan đến các yếu tố ảnh hưởng đến thu, chi và tăng trưởng quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, cần phân tích các yếu tố kinh tế, xã hội và chính sách Việc quản lý quỹ BHXH bắt buộc cũng cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo sự bền vững và hiệu quả trong việc đáp ứng nhu cầu an sinh xã hội Các yếu tố này không chỉ tác động trực tiếp đến tình hình tài chính của quỹ mà còn ảnh hưởng đến khả năng cung cấp dịch vụ cho người lao động.
Đánh giá thực trạng quản lý quỹ bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc là cần thiết để hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến quỹ này Bài viết sẽ phân tích những ưu điểm của hệ thống quản lý quỹ BHXH bắt buộc, đồng thời chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân gây ra những hạn chế trong công tác quản lý Việc nhận diện những vấn đề này sẽ giúp cải thiện hiệu quả quản lý quỹ BHXH bắt buộc trong tương lai.
- Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHXH bắt buộc dài hạn ổn định trong thời gian tới
Câu hỏi nghiên cứu
- Những nhân tố nào tác động đến công tác quản lý quỹ BHXH bắt buộc ở Việt Nam hiện nay?
- Những giải pháp nào nhằm nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHXH bắt buộc ở nước ta trong thời gian tới?
4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của bài viết này là quỹ BHXH bắt buộc, tập trung vào các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý quỹ này và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHXH bắt buộc.
- Phạm vi nghiên cứu: đề tài tập trung nghiên cứu quỹ BHXH bắt buộc trong giai đoạn từ khi Luật BHXH được thực hiện từ 1/1/2007 đến 2014
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm 04 chương:
- Chương 1 Tổng quan tình hình nghiên cứu và vấn đề cơ bản về quản lý quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc
- Chương 2 Phương pháp và thiết kế nghiên cứu đề tài
- Chương 3 Thực trạng quản lý quỹ bảo hiểm xã hội ở Việt Nam
- Chương 4 Khuyến nghị các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý quỹ bảo hiểm xã hội ở Việt Nam trong thời gian tới
TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ
QUẢN LÝ QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Bảo hiểm xã hội (BHXH) đóng vai trò quan trọng trong an sinh xã hội tại Việt Nam, nhưng nghiên cứu về quỹ BHXH bắt buộc vẫn còn hạn chế Việc đảm bảo sự cân đối cho quỹ BHXH bắt buộc là cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ quyền lợi của người tham gia Do đó, vấn đề này ngày càng thu hút sự chú ý của xã hội và cần được nghiên cứu sâu hơn.
Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ mang tên “Thực trạng quản lý thu BHXH hiện nay và các biện pháp nâng cao hiệu quả công tác thu” do Tiến sỹ Nguyễn Văn Châu, nguyên Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, thực hiện và bảo vệ năm 1996, đã phân tích thực trạng công tác thu BHXH ở Việt Nam từ trước năm 1995 đến năm 1996 Nghiên cứu này dựa trên kinh nghiệm quản lý thu BHXH của một số quốc gia và nhằm làm rõ khả năng thu BHXH để bù đắp các chế độ BHXH, giảm dần sự phụ thuộc vào ngân sách nhà nước Mặc dù đề tài đã đưa ra một số kiến nghị cải tiến công tác thu BHXH, nhưng vẫn chưa nghiên cứu về chi BHXH, dẫn đến việc chưa có giải pháp khả thi cho quản lý quỹ BHXH trong dài hạn.
Đề tài cấp Bộ "Cơ chế hình thành, quản lý và sử dụng quỹ BHXH tự nguyện" do PGS Đặng Anh Duệ, Phó vụ trưởng Vụ BHXH, chủ trì thực hiện trong năm Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích cơ chế hình thành quỹ, quy trình quản lý và các phương thức sử dụng quỹ BHXH tự nguyện nhằm nâng cao hiệu quả và tính bền vững của hệ thống bảo hiểm xã hội.
Năm 1998, đề tài đã trình bày cơ sở lý luận về bảo hiểm xã hội (BHXH) và BHXH tự nguyện, bao gồm khái niệm, quỹ BHXH, mục tiêu, bản chất, ý nghĩa, nguyên tắc và nội dung của BHXH tự nguyện Bên cạnh đó, đề tài cũng đề cập đến cơ chế hình thành và quản lý loại hình BHXH này.
Quỹ BHXH tự nguyện là một phần quan trọng trong hệ thống bảo hiểm xã hội, đóng vai trò hỗ trợ người lao động không thuộc diện bắt buộc Bài viết này sẽ phân tích thực trạng, định hướng nội dung, cơ chế hình thành và quản lý quỹ BHXH tự nguyện, cũng như tổ chức thực hiện các chính sách liên quan Mặc dù chủ đề chính tập trung vào quỹ BHXH tự nguyện, nhưng cũng cần xem xét các khía cạnh tổng quát của quỹ BHXH nói chung để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng và vai trò của nó trong đời sống xã hội.
Tiến sĩ Dương Xuân Triệu, Giám đốc Trung tâm thông tin khoa học BHXH Việt Nam, đã bảo vệ đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ mang tên “Cơ sở khoa học hoàn thiện quy trình quản lý thu BHXH” vào năm 1999 Nghiên cứu này tập trung vào việc cải thiện quy trình quản lý thu bảo hiểm xã hội, nhằm nâng cao hiệu quả và tính chính xác trong công tác thu BHXH.
Bài viết trình bày 5 mô hình quản lý thu bảo hiểm xã hội (BHXH) từ các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, phân tích các khái niệm liên quan đến thu BHXH và thực trạng quản lý thu hiện nay Tác giả cũng đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện quy trình quản lý thu BHXH, phù hợp với từng nhóm đối tượng tại Việt Nam Tương tự như nghiên cứu của Nguyễn Văn Châu, bài viết này tập trung vào quy trình quản lý thu BHXH.
Đề tài luận văn Thạc sĩ của Trần Quốc Túy, mang tên “Hoàn thiện quản lý thu BHXH khu vực doanh nghiệp ngoài quốc doanh ở Việt Nam”, được bảo vệ vào năm 2000, tập trung nghiên cứu quá trình tổ chức thực hiện thu BHXH tại khu vực doanh nghiệp ngoài quốc doanh từ năm 1995 đến 2000 Luận văn không chỉ làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của quản lý thu BHXH mà còn phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH cho khu vực này Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ giới hạn ở khía cạnh quản lý thu BHXH trong khu vực ngoài quốc doanh.
Đề tài luận án tiến sĩ của Đỗ Văn Sinh, "Hoàn thiện quản lý thu quỹ BHXH ở Việt Nam", được bảo vệ năm 2005, tập trung nghiên cứu và đánh giá thực trạng quản lý thu quỹ BHXH tại Việt Nam Nghiên cứu đề xuất các quan điểm và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thu quỹ BHXH Mặc dù đề tài chủ yếu xoay quanh vấn đề quản lý thu, nhưng để đảm bảo quản lý quỹ BHXH dài hạn hiệu quả, cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa quản lý thu và chi quỹ BHXH.
Để đảm bảo cân đối quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc khi thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội tại Việt Nam, Tiến sỹ Phạm Đỗ Nhật Tân, Vụ trưởng, đã đề xuất nhiều giải pháp quan trọng Những giải pháp này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý quỹ và đảm bảo quyền lợi cho người lao động, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của hệ thống bảo hiểm xã hội trong bối cảnh kinh tế hiện nay.
TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com
Bài viết về Bảo hiểm xã hội do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì năm 2008 đã cung cấp cái nhìn tổng quan về quỹ BHXH và các yếu tố ảnh hưởng đến sự cân đối của quỹ này Nó phản ánh tình hình quỹ BHXH trước và sau khi thực hiện Luật BHXH, đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm đảm bảo sự cân đối quỹ BHXH trong quá trình thực thi luật Đề tài này đóng góp quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHXH.
Đề tài "Các giải pháp nhằm đảm bảo tính liên thông quỹ BHXH khi thực hiện BHXH tự nguyện theo quy định của Luật BHXH" do Thạc sỹ Trần Thị Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội – Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thực hiện và bảo vệ năm 2009, đã nêu rõ căn cứ để thực hiện liên thông quỹ BHXH Đề tài phản ánh thực trạng thực hiện liên thông quỹ BHXH trong BHXH tự nguyện và đưa ra một số giải pháp cùng khuyến nghị nhằm đảm bảo tính liên thông này Mặc dù nghiên cứu đã đi sâu vào quỹ BHXH, nhưng vẫn chưa tập trung vào các giải pháp cân đối quỹ để nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHXH.
Đề tài "Thực trạng và giải pháp phòng chống lạm dụng quỹ Bảo hiểm xã hội" do Tiến sĩ Điều Bá Được chủ trì, được bảo vệ vào năm 2014, bao gồm ba phần chính: sự cần thiết và cơ sở xây dựng đề tài, thực trạng lạm dụng quỹ BHXH ở Việt Nam, và các giải pháp phòng chống lạm dụng quỹ Mục tiêu của đề tài là đánh giá thực trạng thực hiện chính sách BHXH theo Luật BHXH từ tháng 01/2007 đến nay, đồng thời chỉ ra những kẽ hở trong quy định pháp luật có thể dẫn đến lạm dụng Đề tài cũng nêu rõ những bất cập trong tổ chức thực hiện có thể gây ra vi phạm pháp luật BHXH Cuối cùng, các giải pháp được đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và tổ chức thực hiện chế độ, chính sách theo quy định pháp luật, đồng thời chỉ ra các hình thức lạm dụng quỹ BHXH.
Lạm dụng quỹ BHXH đang gia tăng, đặc biệt trong các lĩnh vực thu BHXH, BHTN, cấp sổ BHXH và giải quyết chế độ như TNLĐ, ốm đau, thai sản, hưu trí tử tuất và bảo hiểm thất nghiệp Nguyên nhân của tình trạng này cần được xác định rõ, và đề tài đề xuất hai nhóm giải pháp phòng, chống: một là cải cách cơ chế chính sách, hai là nâng cao cơ chế quản lý Nghiên cứu này có tính ứng dụng cao trong bối cảnh phức tạp hiện nay và sẽ đóng góp vào việc sửa đổi Luật BHXH Việc phòng, chống lạm dụng quỹ BHXH không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý mà còn giúp ngăn chặn nguy cơ vỡ quỹ trong tương lai Đề tài “Quản lý quỹ BHXH bắt buộc ở Việt Nam” tuy không mới nhưng lại giải quyết vấn đề cấp bách về quản lý quỹ BHXH dài hạn, với hy vọng mang lại giải pháp hữu ích cho tình trạng này.
1.2 Những vấn đề cơ bản về quản lý quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc
1.2.1 Quỹ Bảo hiểm xã hội
* Khái niệm, đặc điểm và vai trò của quỹ Bảo hiểm xã hội
- Khái niệm quỹ Bảo hiểm xã hội
