ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là tiếp cận tín dụng và những rào cản trong tiếp cận tín dụng chính thức của hộ trồng măng bát độ trên địa bàn xã Động Quan
Nông dân: Các hộ nông dân trồng măng bát độ trên địa bàn xã Động
Quan, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
Các chủ thể khác: Các tổ chức tín dụng, cán bộ và nhà khoa học
- Phạm vi về nội dung
Mối liên hệ giữa hộ nông dân trồng măng bát độ và các tổ chức tín dụng tại xã Động Quan, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế địa phương Tuy nhiên, còn tồn tại nhiều rào cản như thiếu thông tin, khó khăn trong tiếp cận vốn vay và sự chênh lệch về nhu cầu tín dụng giữa nông dân và các tổ chức Để thúc đẩy sự hợp tác, cần có giải pháp cải thiện mối quan hệ này, giúp nông dân dễ dàng tiếp cận nguồn tài chính và nâng cao hiệu quả sản xuất.
Phân tích rào cản trong tiếp cận tín dụng chính thức của hộ nông dân trồng măng bát độ trên địa bàn xã Động Quan
Đề xuất các giải pháp nhằm tháo gỡ rào cản trong việc tiếp cận tín dụng chính thức cho các hộ nông dân trồng măng bát độ tại xã Động Quan Các biện pháp này có thể bao gồm việc cải thiện quy trình vay vốn, tăng cường thông tin về các chương trình tín dụng, và hỗ trợ tư vấn cho nông dân trong việc lập hồ sơ vay Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngân hàng và chính quyền địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc tiếp cận nguồn vốn.
Phạm vi không gian: Đề tài sử dụng các số liệu thứ cấp và liên quan đến chủ đề, đề tài trong 3 năm gần đây 2015-2017
Không gian: Đề tài được thực hiện tại xã Động Quan, huyện Lục Yên, tỉnh
Thời gian: Thời gian thực hiện đề tài từ ngày 15/01/2018 đến ngày
Nội dung nghiêm cứu
3.2.1 Phân tích rào cản trong tiếp cận tín dụng của các hộ dân trồng măng bát độ
- Đánh giá những thuận lợi và khó khăn của các hộ trồng măng Bát Độ trong việc tiếp cận các khoản vốn vay trên địa bàn xã
Để nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn và sử dụng hiệu quả vốn tín dụng, cần đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm phát triển cây măng Bát Độ và thúc đẩy kinh tế nông hộ tại xã Động Quan, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái Việc này không chỉ giúp cải thiện đời sống người dân mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương.
3.2.2 Đánh giá những thuận lợi và khó khăn của các hộ trồng măng Bát Độ trong việc tiếp cận các khoản vốn vay trên địa bàn xã
- Những thuận lợi của các hộ trồng măng Bát Độ trong việc tiếp cận các khoản vốn vay trên địa bàn xã
- Những khó khăn của các hộ trồng măng Bát Độ trong việc tiếp cận các khoản vốn vay trên địa bàn xã
3.2.3 Đề xuất giải pháp tăng cường tiếp cận các nguồn vốn và sử dụng hiệu quả vốn tín dụng góp phần phát triển cây măng Bát Độ nói riêng và phát triển kinh tế nông hộ nói chung tại xã Động Quan, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
- Đề xuất giải pháp tăng cường tiếp cận nguồn vốn của các hộ trồng măng
Bát Độ trên địa bàn xã
Để phát triển cây măng Bát Độ và nâng cao kinh tế nông hộ tại xã Động, cần đề xuất các giải pháp sử dụng hiệu quả nguồn vốn tín dụng Việc này không chỉ giúp tăng cường sản xuất mà còn nâng cao thu nhập cho người dân địa phương Các chính sách hỗ trợ từ ngân hàng cần được thiết kế linh hoạt, tạo điều kiện cho nông dân tiếp cận vốn dễ dàng hơn Đồng thời, cần có các chương trình đào tạo, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây măng để đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm.
Quan, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
+ Xác định vai trò của các tổ chức tín dụng trong các hộ nông dân trồng
+ măng Bát Độ trên địa bàn xã Động Quan, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
+ Phân tích các rào cản trong tiếp cận tín dụng của các hộ dân trồng măng
Để khắc phục những rào cản trong việc tiếp cận tín dụng chính thức cho hộ dân trồng măng Bát Độ tại xã Động Quan, cần triển khai các giải pháp như nâng cao nhận thức về tín dụng, cải thiện quy trình vay vốn, và thiết lập các chương trình hỗ trợ tài chính phù hợp Đồng thời, việc tăng cường kết nối giữa ngân hàng và người dân sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc tiếp cận nguồn vốn, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của nghề trồng măng tại địa phương.
Phương pháp nghiêm cứu
3.3.1 Thu thập thông tin thứ cấp
Để thu thập thông tin thứ cấp không đủ cho nghiên cứu, cần bổ sung số liệu mới Việc này được thực hiện thông qua phỏng vấn các hộ nông dân trồng măng Bát Độ tại xã Động Quan, phỏng vấn ngân hàng và tiếp xúc trực tiếp với cán bộ tín dụng tại địa phương.
3.3.2 Thu thập thông tin sơ cấp
Thu thập thông tin sơ cấp bao gồm việc thu thập số liệu từ báo cáo tổng kết tình hình kinh tế - xã hội và tham khảo các tài liệu liên quan đến tình hình kinh tế, xã hội của xã Động.
Bài viết nhằm tổng hợp sự phát triển của cơ sở, nêu rõ những thuận lợi, khó khăn và hạn chế mà cơ sở gặp phải, cũng như lợi ích mà cơ sở mang lại cho người dân địa phương Qua đó, bài viết sẽ phân tích các rào cản trong việc tiếp cận tín dụng chính thức của hộ nông dân tại xã Động Quan, sử dụng phương pháp đánh giá nhanh nông thôn để đưa ra những nhận định chính xác.
Bài viết này khám phá tác động của chính sách tín dụng đối với sự phát triển kinh tế nông nghiệp tại địa phương thông qua việc phỏng vấn trực tiếp các hộ trồng măng Bát Độ Qua quá trình quan sát và tiếp xúc, chúng tôi đã thu thập thông tin từ những người chịu ảnh hưởng trực tiếp của tín dụng, nhằm hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của nó đến đời sống và sản xuất nông nghiệp.
Phiếu điều tra được xây dựng dựa trên những thông tin cần thu thập
Phiếu điều tra bao gồm thông tin cơ bản về hộ gia đình, tình hình cho vay, lãi suất, mục đích sử dụng vốn vay, nhu cầu vay vốn, cũng như kết quả sản xuất và việc sử dụng nguồn vốn vay.
Tiến hành điều tra hộ, lựa chọn ngẫu nhiên 60 hộ dân trồng măng Bát Độ trên địa bàn xã Động Quan
Phương pháp điều tra: Phỏng vấn trực tiếp với đại diện của nông hộ có sản xuất và trồng măng Bát Độ
Các phương pháp được vận dụng trong phân tích nội dung nghiên cứu đề tài được thực hiện như sau
Phương pháp chuyên gia được áp dụng để thu thập thông tin từ thực tiễn, thông qua việc phỏng vấn các đối tượng như chủ hộ gia đình, người lao động, cán bộ nông nghiệp, hộ làm vườn và chủ mua thu gom Các chuyên gia sẽ sử dụng những dữ liệu này để tính toán các chỉ tiêu liên quan đến cây trồng, đặc biệt là măng Bát Độ.
Phương pháp sử dụng biểu đồ và hình ảnh là một cách hiệu quả để minh họa và mô tả các số liệu hiện trạng cũng như kết quả nghiên cứu.
3.3.4 Phương pháp xử lí và tổng hợp số liệu
Sau khi thu thập dữ liệu từ các hộ gia đình, quá trình làm sạch thông tin sẽ được tiến hành, bao gồm việc kiểm tra, rà soát và chuẩn hóa lại các thông tin, loại bỏ những dữ liệu không chính xác hoặc sai lệch Các thông tin và số liệu thu thập được sẽ được tổng hợp, phân tổ và xử lý thông qua chương trình Excel Việc xử lý thông tin này đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích dữ liệu.
Phương pháp phân tích số liệu
Phương pháp thống kê so sánh
Các số liệu phân tích được so sánh qua các năm, các chỉ tiêu để thấy được những thực trạng liên quan đến vấn đề nghiên cứu
Hệ thống các chỉ tiêu nghiêm cứu
3.4.1 Các chỉ tiêu kinh tế a) Chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất: Giá trị sản xuất (GO), chi phí trung gian (IC); giá trị tăng thêm (VA); thu nhập hỗn hợp (MI); lợi nhuận (Pr)
- Giá trị sản xuất (GO – Gross Output) là doanh thu (hoặc đầu ra) của từng tác nhân, được tính bằng lượng sản phẩm nhân với giá
- Chi phí trung gian (IC – Intermediate Cost) là chi phí về yếu tố vật chất tham gia sản xuất, kinh doanh
Giá trị gia tăng (VA - Value Added) là giá trị mới được tạo ra bởi từng tác nhân trong nền kinh tế thông qua việc sử dụng tài sản cố định và vốn đầu tư lao động, đồng thời chịu ảnh hưởng từ chính sách thuế của Nhà nước.
Công thức tính: VA = GO – IC Giá trị gia tăng VA có thể bằng 0 hoặc âm
- Giá trị gia tăng là phần không tính trùng giữa các tác nhân b) Những chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh tế
- GO, VA, MI, Pr lần lượt tính cho 1 ha đất trồng măng Bát Độ
- GO, VA, MI, Pr lần lượt tính trên 1 ngày công lao động
- GO, VA, MI, Pr lần lượt tính trên 1 đồng chi phí trung gian
- GO, VA, MI, Pr lần lượt tính trên 1 đồng tổng chi phí
3.4.2 Phương pháp phân tích chi phí, lợi nhuân
- Lợi nhuận = Doanh thu trong kỳ - Chi phí bỏ ra trong kỳ
Để tính lợi nhuận và chi phí, cần sử dụng các chi phí từng phần, bao gồm thông tin về lao động, vật tư đầu vào, nhiên liệu, khấu hao và các chi phí khác Việc này giúp xác định rõ ràng các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả hơn.
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Đặc điểm điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội của xã Động Quan
- Xã Động Quan là một xã miền núi, nằm ở phía Tây Nam của huyện Lục
Yên, tỉnh Yên Bái với vị trí địa lý như sau:
Phía Bắc giáp với Tô Mậu
Phía Đông giáp với Sông Chảy
Phía Tây giáp xã Khánh Hòa
Phía Nam giáp xã Trúc Lâu, Phúc Lợi[8]
Xã Động Quang mang đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa, nắng mưa nhiều
Nhiệt độ trung bình biến động trong năm (khoảng 18- 20 o C) cao nhất (từ 37-39 o C), thấp nhất (khoảng 4- 6 o C) có gió mùa đông bắc và gió mùa đông nam
Lượng mưa trung bình hàng năm từ 1.800 - 2.000mm/năm, cao nhất lên tới
2.204mm/năm và thấp nhất đạt 1.106mm/năm.[8]
Xã Động Quan nằm chủ yếu trong khu vực trung du và đồi núi, với quốc lộ 70 đi qua, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển Ngoài ra, xã còn có hai tuyến đường lâm nghiệp song song dẫn ra hồ, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Thác Bà và đi Phúc Lợi
Bảng 4.1 Hiện trạng sử dụng đất ở xã Động Quan năm 2017
Tổng diện tích đất tự nhiên 3.783,01 100
1.1 Đất sản suất nông nghiệp 1.047 27.68
1.1.3 Đất trồng cây hàng năm khác 90 2.38
1.1.4 Đất trồng cây lâu năm 68 1.8
1.3 Đất nuôi trồng thủy sản 25 0.66
B Nhóm đất phi nông nghiệp 242,91 6.42
4 Đất sông suối và mặt nước chuyên dùng 14.45 0.38
5 Đất phi nông nghiệp khác 171.91 4.55
(Nguồn: Thống kê xã Động Quan năm 2017)
Hình 4.1: Hiện trạng sử dụng đất ở xã Động Quan năm 2017
Sông Chảy, chảy qua các thôn 11, 12, 13, 14 và 15, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước tưới tiêu và sinh hoạt cho xã Đây là nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá, đảm bảo sự phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa nước, cho cộng đồng địa phương.
Xã có diện tích 96,5ha rừng tự nhiên và 2.289ha rừng trồng, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo thu nhập cho nhiều hộ dân Sự phát triển của rừng không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường.
4.1.2 Tình hình kinh tế - xã hội
Tình hình sản xuất nông nghiệp
Bảng 4.2 Diện tích, năng suất, sản lượng một số cây trồng chính của xã trong giai đoạn 2015 – 2017
Chỉ tiêu Năm Lúa Ngô Khoai lang Sắn Măng bát độ
(Nguồn: Báo cáo tổng kết kinh tế - xã hội xã Động Quan)
Tình hình sản xuất măng Bát Độ ở xã Động Quan
Theo kết quả điều tra lấy mẫu 60 hộ trồng măng Bát Độ trên địa bàn xã Động
Trong khu vực, các hộ gia đình chủ yếu tập trung vào việc thu hoạch và bán măng tươi, với không có hộ nào trong tổng số 60 hộ tham gia vào việc thu hoạch và bán măng khô Nguyên nhân chính là do chưa có công ty nào đứng ra thu mua măng khô, dẫn đến việc các hộ chỉ bán cho thương lái và lái buôn, chủ yếu là măng tươi.
Bảng 4.3 Tình hình trồng măng Bát Độ của xã Động Quan giai đoạn năm 2015 – 2017 Năm
Tên măng Bát Độ ĐVT 2015 2016 2017
(Nguồn: Tổng số liệu điều tra năm 2018)
Bảng 4.4 Tình hình chăn nuôi của xã Động Quan giai đoạn 2016- 2018
(Nguồn: Báo cáo tổng kết kinh tế - xã hội xã Động Quan) 4.1.2.2 Tình hình xã hội
Dân số và lao động
Tính đến ngày 15/03/2018, xã Động Quan có tổng cộng 1.567 hộ dân với 6.856 nhân khẩu, trong đó có 3.506 nam và 3.350 nữ Ngoài ra, có 8 khẩu nhập khẩu và 19 khẩu cắt khẩu.
- Có 8 người chết do tai nạn giao thông, già yếu và bệnh tập
- Tổng số lao động của xã là 4008 người, lao động đi làm ngoài huyện là
Trong tổng số 450 lao động, chỉ có 2 người xuất khẩu lao động và du học nước ngoài Số học sinh theo học tại các trường Đại học, Cao đẳng và Trung cấp trên toàn quốc là 22 người, trong khi tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 22%.
Bảng 4.5 Tình hình dân số của xã qua 3 năm (2015 -2017)
Chỉ tiêu ĐVT 2015 2016 2017 So sánh (%)
1.2 Tổng số nhân khẩu Người 6.277 6.417 6.547 100 102.23 102.03
3.2 Tổng số hộ nghèo Hộ 612 567 487 100 92.65 85.89
(Nguồn: Báo cáo tổng kết kinh tế - xã hội xã Động Quan)
Văn hóa là một phần quan trọng trong việc tổ chức các hoạt động cộng đồng, đặc biệt là hội nghị thi văn nghệ chào mừng kỷ niệm 87 năm ngày truyền thống mặt trận Tổ quốc Việt Nam Sự phối hợp hiệu quả giữa các ban ngành đoàn thể đã góp phần tạo nên thành công cho sự kiện này, nâng cao tinh thần đoàn kết và phát huy giá trị văn hóa dân tộc.
Nam (18/11/1930 – 18/11/2017) và ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc Phối hợp
UBMTTQ Việt Nam đã tổ chức bình xét Gia đình văn hóa (GĐVH) năm 2017, với sự chỉ đạo của 16/16 thôn trong việc tổ chức ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc Kết quả đạt được là 1.084/1.554 hộ, tương đương 70,2% hộ gia đình được công nhận danh hiệu GĐVH năm 2017.
- Giáo dục: Thực hiện chính sách theo hộ nghèo, cận nghèo cho học sinh, tuyên truyền vận động học sinh ra lớp học sau tết
Trường Mầm non Bình Minh: Tỷ lệ học sinh ra lớp là 403 đạt 113.5%, tham gia hội thi bé ngoan cấp huyện, tham gia thanh niên tình nguyện chào mừng 26/3
Trường TH Động Quan: Số học sinh ra lớp là 736/736 đạt 100%
Trường THCS đã ghi nhận tổng số học sinh ra lớp là 520/548, đạt tỷ lệ 94,8% Nhà trường tổ chức giải bóng đá thiếu nhi cho các khối lớp 6, 7 và 8, 9, đồng thời tham gia thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa lớp 9 cấp tỉnh với thành tích đạt 2 giải khuyến khích Ngoài ra, trường cũng tổ chức biểu diễn văn nghệ để quyên góp ủng hộ học sinh nghèo và bán trú, thu được số tiền 20.450.000 đồng Đặc biệt, trường đã tổ chức lễ kỷ niệm 35 năm ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2017).
Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đến tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính thức
Xã Động Quang mang đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa, nắng mưa nhiều
Nhiệt độ trung bình hàng năm dao động từ 18-20°C, với mức cao nhất đạt 37-39°C và thấp nhất khoảng 4-6°C Khu vực này chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc và gió mùa Đông Nam, với lượng mưa trung bình hàng năm từ 1.800 - 2.000mm, có thể lên tới 2.204mm và thấp nhất là 1.106mm Điều kiện khí hậu này rất thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây tre măng Bát Độ, góp phần mang lại lợi ích kinh tế cao và thu nhập ổn định cho các hộ dân trồng măng.
Việc mở rộng diện tích trồng măng Bát Độ tại xã không chỉ tạo ra cơ hội việc làm và tăng thu nhập cho người dân, mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương Để đạt được mục tiêu này, cần có sự đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng nhằm hỗ trợ và thúc đẩy hoạt động trồng trọt hiệu quả.
Diện tích đất trồng cây tre măng Bát Độ
Nguồn nhân lực con người
Nguồn vốn đầu tư cho giống, máy móc và thiết bị phục vụ trồng, chăm sóc và thu hoạch măng Bát Độ đang gia tăng do điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển của cây tre măng Điều này dẫn đến nhu cầu vay vốn để mở rộng diện tích trồng và cải thiện quy trình chế biến của các hộ nông dân và doanh nghiệp, đồng thời việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính thức cũng ngày càng tăng.
Sự phát triển kinh tế xã hội đã nâng cao đời sống của người dân, giảm đáng kể tỷ lệ hộ nghèo và thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng cũng như dịch vụ Đầu tư vào sản xuất quy mô lớn đã tăng cường khả năng tiếp cận nguồn vốn chính thức, giúp nhiều nông hộ vượt qua khó khăn tài chính trong sản xuất và chăn nuôi Nhờ đó, họ không chỉ thoát nghèo mà còn tạo ra việc làm cho những hộ không có đất sản xuất, góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp và ổn định an ninh trật tự tại địa phương Tất cả những yếu tố này đã đóng góp vào sự phát triển bền vững của bộ mặt xã hội địa phương.
Xã Động Quan có khí hậu nhiệt đới gió mùa, với nắng mưa thất thường gây ra thiên tai và dịch bệnh, ảnh hưởng đến việc trồng và chăm sóc măng Bát Độ Mùa thu hoạch măng từ tháng 7 đến tháng 9 rơi vào mùa mưa, làm giảm chất lượng măng do dễ hỏng và mốc Mưa lớn còn gây sạt lở đất, giảm diện tích trồng măng, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế của các hộ nông dân trồng măng Bát Độ.
Nhiều nông hộ đang gặp khó khăn do diện tích măng bát độ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, thời tiết khắc nghiệt, dẫn đến chất lượng măng giảm sút và mất mùa Tình trạng này không chỉ làm giảm giá thành sản phẩm mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của nông dân, khiến họ rơi vào tình thế khó khăn trong việc trả nợ ngân hàng Nhiều hộ phải vay mượn từ bên ngoài, thậm chí là vay nặng lãi, dẫn đến nợ chồng chất Điều này đã tạo ra tâm lý e ngại trong việc vay vốn, khiến nông dân không muốn tiếp cận nguồn vốn tín dụng vì sợ rơi vào tình trạng nợ nần.
Sự phát triển của nền kinh tế đã kéo theo nhiều tệ nạn xã hội, khiến nhiều hộ nông dân vay vốn nhưng sử dụng không đúng mục đích, dẫn đến tình trạng không thể trả nợ ngân hàng Một số hộ đi làm ăn xa cũng không trả nợ, gây ra nợ xấu và làm mất uy tín đối với nguồn tín dụng chính thức trong khu vực Điều này không chỉ ảnh hưởng đến các hộ nông dân mà còn làm giảm uy tín của họ trong mắt cán bộ tín dụng, từ đó cản trở khả năng tiếp cận vốn tín dụng chính thức của nông hộ trong xã.
Tình hình tiếp cận và sử dụng vốn vay của các hộ trồng măng bát độ trên địa bàn xã
4.3.1 Tình hình chung của các hộ điều tra
Trong nghiên cứu này, tác giả đã tiến hành chọn ngẫu nhiên 60 hộ nông dân làm mẫu điều tra Các hộ được chọn đều sinh sống tại xã Động Quan và đang trồng tre măng Bát Độ.
Bảng 4.6 Rà soát hộ trồng măng bát độ trên địa bàn xã Động Quan giai đoạn 2015 – 2017
(Nguồn: Báo cáo tổng kết kinh tế - xã hội xã Động Quan)
Bảng 4.7 Thống kê tỉ lệ hộ có vay vốn Ngân hàng
Việc vay vốn Số hộ (hộ) Tỉ lệ (%)
(Nguồn: Tổng số liệu điều tra năm 2018)
Hình 4.2: Tỉ lệ hộ vay vốn và không vay vốn Bảng 4.8 Tình hình sản xuất tre măng bát độ trên địa bàn xã Động Quan qua 3 năm 2015 – 2017
Tiêu chí Đơn vị Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017
Năng suất BQ Tạ/ha 3.0 3.15 3.30 105 104.76
(Nguồn: Báo cáo tổng kết kinh tế - xã hội xã Động Quan)
Bảng 4.9 Tình hình đầu tư chi phí cho sản xuất 1 ha măng Bát Độ trong các hộ điều tra
Chỉ tiêu ĐVT Số lượng
Chi phí trung gian (IC) 3.150
Chi phí giá trị gia tăng (VA) 32.850
3.5 Lao động gia đình Công 15 150 2.250
3.6 Phun thuốc sau bệnh Công 9 150 1.350
(Nguồn: Tổng số liệu điều tra năm 2018)
Tổng chi phí đầu tư cho 1 ha măng Bát Độ là 39.560 triệu đồng, một mức chi phí khá cao, gây khó khăn cho các hộ có điều kiện kinh tế thấp và thu nhập chưa cao Do đó, việc vay vốn để đầu tư vào trồng, chăm sóc và thu hoạch măng Bát Độ là rất cần thiết cho các hộ nông dân.
Bảng 4.10 Doanh thu từ 1 ha măng Bát Độ năm 2017
Chỉ tiêu ĐVT Sản lượng
(Nguồn: Tổng số liệu điều tra năm 2018)
* Nhận xét: Theo Bảng 4.10 doanh thu của 1 ha măng Bát Độ là 70.000.000 triệu đồng
* Lợi nhuận: Lợi nhuận = Doanh thu trong kỳ - Chi phí trong kỳ
Theo số liệu điều tra năm 2018 từ Bảng 4.10, 27 hộ sản xuất Măng Bát Độ có diện tích trung bình 0,85ha và năng suất trung bình đạt 20 tấn/ha Giá bán trung bình cũng được ghi nhận, phản ánh hiệu quả sử dụng vốn vay trong sản xuất.
Chi phí trồng măng Bát Độ bao gồm giống cây với giá 3.800đ/cây, cần 500 cây/ha Phân bón sử dụng khoảng 250kg/ha với giá 5.000đ/kg Dụng cụ máy hỗ trợ như máy phát cỏ có chi phí trung bình 2.500.000đ/máy Tổng công lao động ước tính là 219 công/ha, với mức giá 150.000đ/công.
Bảng 4.11 Thông tin chung các hộ điều tra
Chỉ tiêu ĐVT BQ Chung
1 Số hộ điều tra Hộ 60
2 BQ nhân khẩu/hộ Khẩu/hộ 4.83
3 BQ lao động/hộ Lao động/hộ 2.78
4 BQ nhân khẩu/lao động Nhân khẩu/lao động 1.74
5 Trình độ văn hóa chủ hộ Hộ 100%
(Nguồn: Tổng số liệu điều tra năm 2018)
4.3.2 Tình hình tiếp cận các nguồn vốn vay của các hộ trồng măng Bát Độ
Bảng 4.12 Tình hình huy động vốn vay của các hộ trồng măng Bát Độ
Ngân hàng chính sách xã hội 9 199 10 316 2 80
Ngân hàng nông nghiệp và PTNT 2 28 2 70 1 50
(Nguồn: Cán bộ tín dụng xã Động Quan)
Bảng 4.13 Nguồn vốn vay sản xuất măng Bát Độ Vốn
Số hộ Số tiền (tr.đ)
(Nguồn: Cán bộ tín dụng xã Động Quan)
Đánh giá hiểu quả của việc trồng măng Bát Độ
Thị trường tiêu thụ măng Bát Độ hiện đang gặp khó khăn, thiếu sự hỗ trợ từ các công ty thu mua Điều này khiến các nông hộ phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc tiêu thụ sản phẩm khi đến mùa thu hoạch.
Mùa thu hoạch măng rơi vào khoảng tháng 7 đến tháng 9 hàng năm;
Các nông hộ chủ yếu bán măng tươi do thiếu sự hỗ trợ từ công ty, tổ chức hay cá nhân trong việc tiêu thụ sản phẩm Điều này dẫn đến việc không có yêu cầu về chất lượng măng tươi, giá cả đầu ra không ổn định và không có nhu cầu mua măng khô, khiến nông hộ chỉ tập trung vào việc cung cấp măng tươi.
Người thu mua thường là các thương lái và lái buôn, không có mối quan hệ rằng buộc nhau giữa người bán và người mua;
Sản lượng trung bình khoảng 40kg/khóm (500 khóm/ha)
4.4.2 Giá cả và phương thức thanh toán
Giá bán măng Bát Độ theo thị trường có sự biến động rõ rệt, với mức trung bình khoảng 4.000đ/kg vào đầu mùa, giảm xuống còn 3.500đ/kg giữa mùa do nguồn cung dồi dào nhưng thị trường tiêu thụ yếu, dẫn đến tình trạng ép giá Nông sản Việt Nam vẫn đang trải qua chu kỳ "Được giá - Mất mùa" và "Được mùa - Mất giá", ảnh hưởng đến giá cả măng Cuối mùa, giá măng lại tăng trở lại khoảng 4.000đ/kg.
Thương lái và các tiểu thương thường thanh toán bằng tiền mặt khi mua hàng Họ sẽ trả ngay bằng tiền mặt khi nhận đủ số lượng kilôgam măng theo yêu cầu.
Thương lái và lái buôn chủ yếu tiêu thụ măng Bát Độ tại các chợ trong thôn và chợ Trung tâm huyện Lục Yên, không đặt ra yêu cầu khắt khe về chất lượng sản phẩm Họ thường mua măng củ tươi và không có sự hỗ trợ nào từ thương lái, lái buôn hay Nhà nước dành cho các nông hộ trồng măng Bát Độ.
Khi mua măng, thương lái cần chú ý một số yêu cầu quan trọng Đối với măng củ và măng non, cần đảm bảo không bị dập nát Còn đối với măng ống, yêu cầu ống dài tối thiểu 4cm, ngọn có đường kính lớn hơn 5cm và chiều dài lớn hơn 35cm, đồng thời cũng phải không bị dập nát.
Thu măng theo quy trình bên mua yêu cầu
4.4.3 Thuận lợi và khó khăn trong tiêu thụ măng Bát Độ
Măng Bát Độ là loại măng dễ thu hoạch và bảo quản, chủ yếu được tiêu thụ dưới dạng măng tươi Mỗi khóm măng có thể thu hoạch nhiều lần trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 9, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nông hộ.
Thị trường tiêu thụ măng Bát Độ tại xã Động Quan hiện đang gặp khó khăn do không có doanh nghiệp nào đứng ra bao tiêu sản phẩm, dẫn đến tình trạng nhiều hộ dân không thể bán được măng trong mùa thu hoạch Tình hình này đã làm mất lòng tin của nông dân vào thị trường tiêu thụ, khiến họ phải phá bỏ diện tích trồng măng và chuyển sang trồng cây Quế và cây Keo.
4.4.4 Giải pháp Để ổn định đầu ra cho sản phẩm măng Bát Độ trên địa bàn xã Đông Quan, chính quyền địa phương cần quan tâm nhiều hơn đến các nông hộ đăng trồng măng
Cán bộ khuyến nông nên tổ chức thêm các lớp tập huấn để bà con có cơ hội học hỏi kinh nghiệm và kỹ thuật trong việc trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến và bảo quản măng một cách hiệu quả nhất.
UBND xã Động Quan và Phòng Khuyến nông huyện Lục Yên đang nỗ lực tìm kiếm thị trường ổn định cho sản phẩm măng Bát Độ của các hộ trồng cây tre măng Bát Độ, nhằm giúp nông hộ yên tâm tập trung vào sản xuất.
4.4.5 Tình hình trả nợ vốn vay của hộ
- Không có hộ nào vay vốn mà không có khả năng trả nợ
Bảng 4.14 Tình hình trả nợ vốn vay tín dụng của hộ nông dân năm 2017
Nhóm Tổng hộ Đúng hạn Sai hạn
(Nguồn: Tổng hợp số liệu điều tra năm 2018)
4.4.6 Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tiếp cận vốn vay và hiểu quả sử dụng vốn vay của các hộ trồng măng Bát Độ trên địa bàn xã Động Quan
Theo nghị định 55/NĐ-CP, ngày 19 tháng 05 năm 2015 về chính sách phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn
Hộ: Hộ nông có sẵn các nguồn lực sản xuất như đất đai, lao động, kinh nghiệm truyền thống từ các ông cha truyền lại, phong tục tập quán
Nghị định 55/NĐ-CP, ban hành ngày 19 tháng 05 năm 2015, nhằm hỗ trợ các hộ nông dân trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn tiếp cận vốn vay ưu đãi, từ đó khuyến khích đầu tư vào sản xuất.
Một số doanh nghiệp, hợp tác xã và công ty đang tích cực hỗ trợ nông hộ trong hoạt động trồng trọt bằng cách cung cấp phân bón, giống cây trồng và vật nuôi.
Trên địa bàn được công ty Yên Thành cung cấp giống tre măng Bát Độ
Nhiều nông hộ thiếu đất sản xuất và giấy xác nhận quyền sử dụng đất, trong khi nguồn nhân lực chủ yếu là lao động phổ thông chưa qua đào tạo, điều này ảnh hưởng đáng kể đến quá trình sản xuất và khả năng sử dụng vốn vay.
