BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH CHU VĂN HẢI THỰC TRẠNG KIẾN THỨC, THỰC HÀNH VỀ QUY TRÌNH TIÊM AN TỒN CỦA ĐIỀU DƯỠNG BỆNH VIỆN MÊ LINH NĂM 2021 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP NAM ĐỊNH, 2021 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH CHU VĂN HẢI THỰC TRẠNG KIẾN THỨC, THỰC HÀNH VỀ QUY TRÌNH TIÊM AN TỒN CỦA ĐIỀU DƯỠNG BỆNH VIỆN MÊ LINH NĂM 2021 Chuyên ngành: Điều dưỡng nội người lớn BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS ĐỖ MINH SINH NAM ĐỊNH, 2021 i LỜI CẢM ƠN Trong trình học tập, nghiên cứu thực báo cáo chuyên đề, nhận hướng dẫn giúp đỡ, động viên thầy cô giáo, đồng nghiệp Bệnh viện Đa khoa Mê Linh, gia đình bạn bè Đến nay, báo cáo chuyên đề hồn thành Với kính trọng lịng biết ơn sâu sắc, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn trân thành tới: TS Đỗ Minh Sinh, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định người thầy tận tình bảo, hướng dẫn giúp đỡ suốt thời gian thực hoàn thành báo cáo chuyên đề Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, phòng Đào tạo Sau Đại học, phòng ban thầy cô giáo Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định cho kiến thức, kinh nghiệm quý báu tạo điều kiện, giúp đỡ thời gian học tập trường Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ban Giám đốc, đồng nghiệp Bệnh viện Đa khoa Mê Linh tận tình giúp đỡ tạo điều kiện để tơi hồn thành tốt khóa học Tơi bày tỏ lòng biết ơn trân thành sâu sắc tới gia đình, đồng nghiệp, bạn bè tập thể lớp Chuyên khoa cấp I khóa người giành cho tơi tình cảm nguồn động viên khích lệ Hà nội, tháng năm 2021 Học viên CHU VĂN HẢI ii LỜI CAM ĐOAN Tôi Chu Văn Hải học viên lớp điều dưỡng chuyên khoa I khóa 8, Trường Đại học Điều Dưỡng Nam Định xin cam đoan báo cáo chuyên đề riêng tơi Nội dung báo cáo hồn tồn trung thực, khách quan chưa công bố trongbất cơng trình khác Báo cáo thân thực hướng dẫn giáo viên hướngdẫn Nếu có điều sai trái tơi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm Hà nội, tháng năm 2021 Học viên CHU VĂN HẢI iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i LỜI CAM ĐOAN ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT iv DANH MỤC BẢNG v ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.2 Cơ sở thực tiễn 11 Chương 21 CHƯƠNG 2: MÔ TẢ VỀ VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT 21 Chương 30 BÀN LUẬN 30 KẾT LUẬN 35 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP 36 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC iv DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BKT : Bơm kim tiêm BV : Bệnh viện BVĐK : Bệnh viện đa khoa CTSN : Chất thải sắc nhọn ĐD : Điều dưỡng ĐDV : Điều dưỡng viên ĐTNC : Đối tượng nghiên cứu KBCB : Khám bệnh, chữa bệnh KSNK : Kiểm soát nhiễm khuẩn NCV : Nghiên cứu viên NVYT : Nhân viên y tế SK : Sát khuẩn TAT : Tiêm an toàn VST : Vệ sinh tay WHO : Tổ chức Y tế Thế giới KHHGĐ : Kế hoạch hóa gia đình TTTT : Thu thập thông tin v DANH MỤC BẢNG Bảng Một số đặc điểm đối tượng nghiên cứu 21 Bảng Kiến thức chung tiêm an toàn đạt theo tiêu chí 22 Bảng Kiến thức chuẩn bị người bệnh điều dưỡng viên đạt theo tiêu chí 23 Bảng Kiến thức điều dưỡng dụng cụ thuốc tiêm đạt theo tiêu chí 24 Bảng Các bước thực hành tiêm an toàn điều dưỡng 25 Bảng Các bước thực hành tiêm an toàn điều dưỡng viên 27 ĐẶT VẤN ĐỀ Trong Y tế an toàn tảng chất lượng chăm sóc sức khỏe người an tồn bệnh nhân vấn đề ưu tiên hàng đầu thực hành y khoa Một tiêu chí quan tâm để đảm bảo an tồn người bệnh Tiêm an tồn Tiêm có vai trị quan trọng cơng tác chăm sóc điều trị đặc biệt bệnh nhân cấp cứu bệnh nặng đe doạ đến tính mạng.Tổ chức Y tế giới WHO định nghĩa: Mũi tiêm an toàn (TAT) an toàn cho người bệnh, an toàn cho nhân viên y tế an tồn cho cộng đồng[1] Tiêm khơng an tồn gây tác động mang tính tồn cầu bao gồm: sức khỏe, kinh tế, gánh nặng tâm lý, xã hội lĩnh vực khác nhiều cấp độ khác (cá nhân, gia đình, cộng đồng, quốc gia…) Trên giới, hàng năm có khoảng 16 tỷ mũi tiêm thực có tới 50% mũi tiêm nước phát triển không đạt đủ tiêu chí mũi tiêm an tồn Năm 2000, tiêm khơng an tồn ngun nhân dẫn đến 21 triệu người nhiễm bệnh viêm gan B, triệu người nhiễm viêm gan C 260 nghìn người nhiễm HIV [2] Tại Việt Nam, số tai biến tiêm xảy sở y tế gây hậu khơng nhỏ làm ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe NB, nhân viên y tế (NVYT) cộng đồng làm ảnh hưởng đến chất lượng khám bệnh, chữa bệnh (KBCB) uy tín ngành Đã có nhiều nghiên cứu kiến thức thực hành TAT ĐDV BV nhiều hạn chế Vì vậy, trước thực trạng đó, Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn tiêm an toàn Quyết định số 3671/QĐ-BYT ngày 27 tháng năm 2012 nhằm cung cấp kiến thức kỹ thực hành TAT để triển khai áp dụng thống tất sở KBCB, sở đào tạo cán y tế cá nhân liên quan Ngày 18 tháng 11 năm 2016 Bộ Y tế ban hành Quyết định 6858/QĐ - BYT tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện phiên 2.0 gồm 83 tiêu chí Trong số tiêm an toàn mười số chăm sóc cơng tác điều dưỡng Tại Bệnh viện đa khoa huyện Mê Linh, năm 2010 tiến hành nghiên cứu thực trạng mũi tiêm an toàn ĐDV Tuy nhiên năm gần qua đợt kiểm tra quy chế đánh giá chất lượng bệnh viện báo cáo hàng tháng lên phòng điều dưỡng cho thấy mũi tiêm đạt an toàn chưa cao nhiều yếu tố tác động vào việc đảm bảo thực mũi tiêm an toàn ĐDV Tại thời điểm tại, Bệnh viện đa khoa huyện Mê Linh thời gian sửa chữa nâng cấp hạ tầng mặt khoa điều trị bị thu hẹp lại nhiều, số lượng bệnh nhân ln tình trạng q tải, thời gian làm việc chuyên môn điều dưỡng bị thu hẹp tăng số lượng cơng việc thủ tục hành áp dụng phần mềm máy tính vào cơng tác quản lý điều trị bệnh nhân nội trú chưa thay hoàn toàn hồ sơ bệnh án giấy… Những vấn đề trực tiếp ảnh hưởng tới thời gian công tác chuyên môn điều dưỡng gây hạn chế thực hành Tiêm an toàn Mặt khác tiêm an toàn số quan trọng công tác đánh giá chất lượng bệnh viện hàng năm Đại đa số mũi tiêm khoa lâm sàng chủ yếu tiêm tĩnh mạch Vì nhóm nghiên cứu chúng tơi tiến hành thực nghiên cứu tiêm an tồn với quy trình tiêm tĩnh mạch tìm hiểu yếu tố liên quan đến việc thực mũi tiêm an toàn ĐDV khối lâm sàng bệnh viện đa khoa huyện Mê Linh với mục tiêu sau: Mô tả thực trạng kiến thức, thực hành quy trình tiêm an tồn điều dưỡng khoa lâm sàng bệnh viện đa khoa huyện Mê Linh năm 2020 Đề xuất số giải pháp nâng cao kiến thức thực hành quy trình tiêm an tồn điều dưỡng khoa lâm sàng BVĐK huyện Mê Linh Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Các định nghĩa khái niệm sử dụng nghiên cứu 1.1.1.1 Định nghĩa tiêm an tồn Tiêm an tồn quy trình tiêm không gây nguy hại cho người nhận mũi tiêm, không gây phơi nhiễm cho người thực mũi tiêm không tạo chất thải nguy hại cho người khác cộng đồng [1] 1.1.1.2 Định nghĩa tiêm tĩnh mạch Là kỹ thuật dùng kim đưa thuốc, dịch vào tĩnh mạch với góc tiêm 30° so với mặt da Khi tiêm chọn tĩnh mạch rõ, mềm mại, không di động, da vùng tiêm nguyên vẹn [1] 1.1.1.3.Một số khái niệm sử dụng nghiên cứu * Bơm tiêm vơ khuẩn: Là bơm tiêm tiệt khuẩn, cịn hạn dùng, đựng túi nguyên vẹn, kim tiêm không chạm vào đồ vật tay trước tiêm * Vệ sinh tay: Thực theo hướng dẫn cơng văn số 7517/BYT-ĐT: Hướng dẫn quy trình rửa tay thường quy sát khuẩn tay nhanh dung dịch chứa cồn 05 thời điểm rửa tay: - Trước tiếp xúc với người bệnh; - Trước làm thủ thuật vô khuẩn; - Sau tiếp xúc với máu dịch tiết; - Sau tiếp xúc với người bệnh; - Sau tiếp xúc với vùng xung quanh bệnh nhân [3] * Chất sát khuẩn Các chất chống vi khuẩn (ngăn ngừa nhiễm khuẩn với mô sống da) Chất khác với chất kháng sinh sử dụng để tiêu diệt kìm hãm phát triển vi khuẩn cách đặc hiệu khác với chất khử khuẩn dụng cụ Một số loại chất sát khuẩn (SK) chất diệt khuẩn thực sự, có khả tiêu diệt vi khuẩn số loại chất SK khác có tính kìm hãm, ngăn ngừa ... Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH CHU VĂN HẢI THỰC TRẠNG KIẾN THỨC, THỰC HÀNH VỀ QUY TRÌNH TIÊM AN TỒN CỦA ĐIỀU DƯỠNG BỆNH VIỆN MÊ LINH NĂM 2021 Chuyên ngành: Điều dưỡng nội người lớn BÁO... liên quan đến kiến thức, thực hành Tiêm an toàn 1.2.4.1.Một số yếu tố liên quan đến kiến thức Tiêm an toàn Nghiên cứu so sánh kiến thức, thái độ thực hành tiêm an toàn điều dưỡng tiến hành BV... thải Bộ Y tế * Người điều dưỡng thực hành tiêm an toàn nghiên cứu Người điều dưỡng thực hành tiêm an toàn nghiên cứu người điều dưỡng có mũi tiêm quan sát đạt mũi tiêm an toàn *Phơi nhiễm nghề