CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
Kinh nghiệm quốc tế về việc ứng dụng thương mại điện tử trong doanh nghiệp
1.3.1 Kinh nghiệm ứng dụng thương mại điện tử ở Mỹ - Trường hợp của Walmart
Walmart, được thành lập bởi Sam Walton vào năm 1962, là tập đoàn bán lẻ lớn nhất tại Mỹ và trên toàn cầu, với trụ sở chính đặt tại Bentonville, Arkansas.
Walmart tại Mỹ chuyên cung cấp các sản phẩm như đồ điện tử, thời trang và đồ gia dụng, nhắm đến nhóm khách hàng có thu nhập thấp và trung bình Với chiến lược mua hàng trực tiếp từ nhà cung cấp, không qua trung gian, Walmart cam kết mang đến mức giá cạnh tranh hơn so với đối thủ trong khu vực cho cùng một loại mặt hàng.
Kể từ năm 2002, Walmart đã duy trì vị trí dẫn đầu trong bảng xếp hạng Fortune 500, với doanh thu năm 2020 vượt 500 tỷ USD và tổng số nhân viên lên tới 2,2 triệu người trên toàn cầu, hoạt động tại 28 quốc gia Sau nhiều năm đầu tư vào công nghệ và phát triển cửa hàng, Walmart đã khẳng định vị thế mạnh mẽ của mình, đứng thứ hai chỉ sau Amazon trong lĩnh vực thương mại điện tử tại Mỹ.
Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và thương mại điện tử, Walmart đã chủ động áp dụng các hệ thống bán hàng trực tuyến để phục vụ khách hàng Năm 2000, Walmart ra mắt trang web mua sắm trực tuyến walmart.com với giao diện thân thiện, giúp việc mua sắm trở nên dễ dàng hơn Đến năm 2001, Walmart hợp tác với AOL để mở rộng internet đến các vùng ngoại ô và nông thôn, thu hút thị trường mới Công ty cũng phát triển mô hình bán lẻ kết hợp giữa thương mại điện tử và truyền thống (click-and-mortar), hỗ trợ các kênh bán hàng vật lý Ngoài việc mở cửa hàng trực tuyến, Walmart đã thiết lập các dịch vụ thanh toán thông minh và đẩy mạnh giao hàng thực phẩm trực tuyến, cạnh tranh với Amazon Hãng cũng tạo dựng mối quan hệ lâu bền với khách hàng trung thành thông qua các chương trình khuyến mãi và quà tặng vào dịp lễ.
Walmart đã khéo léo áp dụng thương mại điện tử (TMĐT) vào quản lý chuỗi cung ứng và marketing, bắt đầu từ năm 1980 với hệ thống TMĐT tích hợp sử dụng EDI, cho phép nhà cung cấp liên hệ trực tiếp Đến năm 1991, mạng lưới này được nâng cấp, giúp nhà cung cấp đồng kiểm soát hàng hóa tại cửa hàng Phần mềm Retail Link được phát triển để đảm bảo cung ứng hàng hóa kịp thời, trong khi ứng dụng AS2 đóng vai trò quan trọng trong thành công của TMĐT Walmart cũng triển khai chiến lược quảng bá thương hiệu và marketing thông qua chương trình khuyến mãi trên trang web, kết hợp với các phương tiện truyền thông đa dạng Chiến lược marketing của Walmart dựa trên chính sách “Giá thấp mỗi ngày”, thu hút và kích thích nhu cầu mua sắm của khách hàng.
Walmart đang nỗ lực mở rộng sự hiện diện trong lĩnh vực thương mại điện tử thông qua việc thực hiện các thương vụ mua bán và sáp nhập với những doanh nghiệp TMĐT nổi tiếng Năm 2015, Walmart đã mua lại Yihaodian, một công ty thương mại điện tử hàng đầu tại Trung Quốc.
Walmart đã đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực thương mại điện tử, bắt đầu bằng việc chi 3,3 tỷ USD để sáp nhập Jet.com vào năm 2016, giúp tăng trưởng doanh thu và cổ phiếu Đến năm 2018, Walmart tiếp tục đầu tư 16 tỷ USD để mua 77% cổ phần của Flipkart, nền tảng mua sắm trực tuyến hàng đầu Ấn Độ Hiện tại, Walmart đang xem xét việc mua lại TikTok, nền tảng video và mạng xã hội với hơn 100 triệu người dùng tại Mỹ Việc này không chỉ giúp tăng cường quảng cáo mà còn thúc đẩy doanh số bán hàng trực tuyến, góp phần làm tăng sự phổ biến và doanh thu của Walmart trong kỷ nguyên thương mại điện tử.
1.3.2 Kinh nghiệm ứng dụng thương mại điện tử ở Hàn Quốc - Trường hợp của các doanh nghiệp vừa và nhỏ
Hàn Quốc là một trong những quốc gia hàng đầu về ứng dụng thương mại điện tử, với tỷ lệ dân số truy cập internet vượt 92% và giá trị giao dịch TMĐT đạt 140 tỷ USD vào năm 2020 Trong những năm 2010, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tại Hàn Quốc gặp nhiều khó khăn và thiếu cạnh tranh Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm từ chính phủ và định hướng phát triển hệ thống TMĐT, DNVVN đã phát triển mạnh mẽ và thành công trong việc áp dụng TMĐT Tất cả các lĩnh vực, từ thương mại đến dịch vụ và sản xuất, đều tận dụng TMĐT để tăng trưởng doanh thu và nâng cao sức cạnh tranh Với mạng lưới internet phủ sóng rộng khắp, các công ty không ngừng cải thiện hệ thống trang điện tử để truyền tải thông tin hiệu quả.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) đã đầu tư vào việc phát triển các trang mạng trực tuyến với giao diện hấp dẫn và dễ sử dụng cho khách hàng Nội dung trên các trang này không chỉ bao gồm bài viết và hình ảnh thông thường mà còn kết hợp sáng tạo giữa chúng, cũng như sản xuất video và brochure chuyên nghiệp Họ cũng phát triển ứng dụng riêng cho các thiết bị điện tử, giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận thông tin sản phẩm Đặc biệt, hiệu quả của ứng dụng thư điện tử trong thương mại điện tử tại Hàn Quốc cho thấy rằng các doanh nghiệp không gửi quảng cáo trực tiếp qua email mà chỉ chia sẻ thông tin sản phẩm với những khách hàng đã từng giao dịch trực tuyến, nhằm bảo vệ quyền riêng tư của họ.
Tại Hàn Quốc, 97% người trong độ tuổi 20 truy cập internet và mua sắm trực tuyến, góp phần gia tăng doanh thu bán hàng online (Statista, 2021) Khách hàng tiết kiệm thời gian và hưởng nhiều dịch vụ ưu đãi như thanh toán không tiền mặt, giao hàng tận nơi, và bảo hành sản phẩm Các doanh nghiệp như 11st.co.kr, aladin.co.kr, cjmall.com, gmarket.co.kr, và homeplus.co.kr tích hợp mua sắm và quảng cáo, cung cấp đa dạng hàng hóa và chương trình khuyến mãi hàng ngày Điều này giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận thông tin và đặt hàng tiện lợi, đặc biệt hỗ trợ phụ nữ hiện đại với lịch làm việc bận rộn Ngoài ra, ứng dụng chữ ký điện tử giúp người tiêu dùng quản lý rủi ro và bảo mật thông tin cá nhân, giảm lo ngại về việc lộ thông tin thẻ tín dụng.
Với sự phát triển của công nghệ thông tin, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang nỗ lực củng cố trang điện tử, liên tục cập nhật thông tin và sản phẩm mới Nhiều ứng dụng và trang web cũng cung cấp phần mềm so sánh sản phẩm, dịch vụ cùng với ý kiến của khách hàng Hơn nữa, hầu hết doanh nghiệp đầu tư lớn vào nghiên cứu và cải tiến quy trình sản xuất tự động hóa, nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất chuyên nghiệp và độ chính xác cao trong một số ngành nghề đặc thù Các doanh nghiệp tích cực ứng dụng và đầu tư vào chuyên môn hóa sản xuất, sử dụng máy móc để nâng cao độ chính xác của sản phẩm.
1.3.3 Bài học rút ra cho Việt Nam
Chủ động nắm bắt cơ hội trong thương mại điện tử là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp phát triển Walmart đã chứng minh điều này khi chuyển mình từ bán lẻ truyền thống sang bán hàng trực tuyến qua walmart.com vào năm 2000, kết hợp cả hai hình thức kinh doanh để duy trì lợi thế cạnh tranh Sự chuyển đổi này không chỉ giúp Walmart thích ứng với xu hướng kỹ thuật số mà còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hàn Quốc áp dụng hiệu quả hệ thống thương mại điện tử, đưa Hàn Quốc trở thành một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về lĩnh vực này.
Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các trang web đơn giản và dễ sử dụng, giúp họ tiết kiệm thời gian trong việc tìm hiểu cách sử dụng Các doanh nghiệp hiện nay cung cấp nhiều hình thức thanh toán đa dạng, từ thanh toán tiền mặt tại cửa hàng đến thẻ tín dụng và thẻ thanh toán riêng, đảm bảo an toàn cho khách hàng Tại Hàn Quốc, hình thức thanh toán qua tài khoản điện thoại di động đang phát triển mạnh mẽ, cho phép người tiêu dùng thực hiện giao dịch dễ dàng, từ những khoản nhỏ đến lớn Sự cải tiến này không chỉ mang lại sự thuận tiện mà còn nâng cao cảm giác an toàn cho người tiêu dùng Ngân hàng và chính phủ cũng tích cực tham gia vào việc phát triển thanh toán điện tử và bảo vệ thông tin.
Các doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả bằng cách không chỉ phân tích đối thủ cạnh tranh hiện tại mà còn dự đoán những cơ hội trong tương lai Việc xem xét mức độ hài lòng của khách hàng với sản phẩm và dịch vụ của đối thủ sẽ giúp tạo ra những chiến lược cạnh tranh độc đáo, mang lại giá trị khác biệt cho người tiêu dùng Chiến lược đưa thương mại điện tử đến vùng nông thôn của Walmart đã góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế địa phương và mở rộng thương hiệu đến nhiều nhóm khách hàng Đồng thời, chính phủ Hàn Quốc cũng đã định hướng phát triển ứng dụng thương mại điện tử, giúp nó trở thành một phần thiết yếu trong sự phát triển quốc gia, ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực như giáo dục, sản xuất và dịch vụ sức khỏe Vai trò của Nhà nước trong việc thúc đẩy ứng dụng thương mại điện tử là vô cùng quan trọng.
Tận dụng thương mại điện tử để xây dựng mối quan hệ với khách hàng là rất quan trọng trong kinh doanh, giúp tạo dựng lòng tin và nâng cao uy tín doanh nghiệp DNVVN Hàn Quốc không gửi quảng cáo phiền phức qua email mà chỉ cung cấp thông tin sau khi khách hàng đã giao dịch Walmart sử dụng công nghệ thông tin để gửi email khuyến mãi, quà tặng và lời cảm ơn đến khách hàng trung thành, từ đó tạo dựng mối quan hệ bền vững Đối với khách hàng mới, một công ty con của Walmart khuyến khích họ cung cấp địa chỉ email để duy trì liên lạc và thông báo về các chương trình ưu đãi, khuyến khích họ quay lại mua sắm.