Tổng quan nghiên cứu
Nhiều nhà nghiên cứu đã lựa chọn phân tích báo cáo tài chính làm đề tài nghiên cứu, trong đó có Đỗ Thị Hương (2016) với đề tài “Phân tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Xuân Anh”, nhấn mạnh các chỉ tiêu quan trọng để đánh giá tình hình tài chính dựa trên dữ liệu kế toán Tuy nhiên, nghiên cứu này chưa đề cập đến quy trình lập báo cáo tài chính và các nguyên tắc liên quan Tương tự, Phùng Thị Hồng Nhung (2012) trong nghiên cứu “Phân tích tài chính tại Công ty cổ phần Traphaco” cũng chỉ tập trung vào phân tích tài chính mà không đề cập đến quá trình hình thành báo cáo tài chính Trần Thị Phương Linh (2012) đã đề cập đến lập báo cáo tài chính hợp nhất tại Công ty CIENCO 5, nhưng do tính chất của công ty có liên quan, nghiên cứu này không phản ánh được tình hình tài chính của các công ty độc lập hiện nay Nhìn chung, các nghiên cứu hiện tại chủ yếu tập trung vào phân tích báo cáo tài chính mà thiếu sự khai thác đa dạng và toàn diện về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Quá trình lập báo cáo tài chính (BCTC) của các công ty, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang trở thành một vấn đề cấp bách Việc lập BCTC hiệu quả và chặt chẽ không chỉ giúp tránh sai sót mà còn cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính của doanh nghiệp Quá trình này bao gồm nhiều công đoạn và chu trình nhỏ, đòi hỏi người lập cần có thời gian, kiến thức và sự chuẩn chỉnh để đảm bảo tính chính xác.
Trong quá trình thực tập tại Công ty cổ phần dịch vụ triển lãm và logistics, tôi nhận thấy rằng công ty còn thiếu sót trong việc lập báo cáo tài chính Việc lập và phân tích báo cáo chủ yếu dựa vào kế toán trưởng, dẫn đến cần nhiều thời gian cho kiểm tra và phân tích số liệu Đặc biệt, công ty đang gặp khó khăn về tình hình tài chính, do đó, việc phân tích báo cáo cần đi sâu vào từng khía cạnh để giúp nhà quản lý có cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình tài chính và từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục cũng như kế hoạch phát triển mới cho công ty.
Mục đích nghiên cứu của đề tài
Khóa luận nghiên cứu về công tác lập và phân tích báo cáo tài chính (BCTC) của Công ty cổ phần dịch vụ triển lãm và logistics (ESL), nhằm chỉ ra những tồn tại trong quy trình này Công ty gặp khó khăn trong việc lập BCTC do sử dụng phương pháp thủ công, mặc dù có phần mềm kế toán misa nhưng không tận dụng hiệu quả Quá trình lập chủ yếu do kế toán trưởng phụ trách, dẫn đến việc phân chia công việc chưa hợp lý và thiếu kinh nghiệm ở các kế toán viên, gây ra nhiều lần kiểm tra số liệu tốn thời gian Hơn nữa, tình hình tài chính sụt giảm yêu cầu bộ phận kế toán cần phân tích sâu hơn các chỉ số BCTC để phát hiện vấn đề, từ đó giúp nhà quản lý có cái nhìn chính xác và đưa ra kế hoạch phát triển công ty hiệu quả hơn.
Khóa luận sẽ phân tích những vấn đề còn tồn tại trong quá trình lập và phân tích báo cáo tài chính của công ty Qua đó, bài viết sẽ đề xuất các kiến nghị và giải pháp nhằm giúp công ty cải thiện tình hình và thực hiện quy trình một cách hợp lý hơn.
Đối tượng nghiên cứu của đề tài này tập trung vào Công ty cổ phần dịch vụ triển lãm và logistics, nơi tác giả đã thực tập trong 6 tháng với vai trò nhân viên kế toán tổng hợp thời vụ từ tháng 8.2019 đến tháng 3.2020 Qua thời gian làm việc trực tiếp tại công ty, tác giả đã có kinh nghiệm trong việc lập báo cáo tài chính, từ đó nắm rõ thực trạng lập và phân tích báo cáo tài chính tại đây Về mặt thời gian, nghiên cứu sẽ sử dụng số liệu trên báo cáo tài chính của công ty trong hai năm liên tiếp 2018 và 2019.
Đánh giá biến động tình hình tài chính và xu hướng tài chính của công ty là rất quan trọng Việc này giúp nhận diện những thiếu sót cần khắc phục trong quá trình lập và phân tích báo cáo tài chính.
1) Công ty có đáng áp dụng đúng công tác kế toán theo chuẩn mực, quy định tại Việt Nam không?
2) Công ty áp dụng đúng các nguyên tắc kế toán trong BCTC của doanh nghiệp không?
3) Phân tích báo cáo tài chính bao gồm những nội dung nào?
4) Có những giải pháp gì khắc phục tình hình lập và phân tích báo cáo tài chính của công ty?
Khóa luận này áp dụng phương pháp nghiên cứu định tính, triển khai từ tổng thể đến chi tiết dựa trên hiểu biết của người thực hiện Dữ liệu thứ cấp được tổng hợp từ báo cáo tài chính và tài liệu của công ty trong năm 2018 và 2019 Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua quá trình quan sát và khảo sát ý kiến của nhân viên phòng kế toán, quản lý và các phòng ban khác Trong quá trình phân tích, các kỹ thuật như so sánh đối chiếu, tỷ lệ phân tích, thu thập số liệu và quan sát sẽ được sử dụng để tối ưu hóa thông tin cho người dùng.
Phương pháp quan sát bao gồm việc theo dõi quá trình phân công công việc của các bộ phận kế toán và kiểm tra, rà soát dữ liệu thực tế tại công ty Việc này giúp đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong công việc của các bộ phận kế toán.
+ Phương pháp thu thập dữ liệu: Thu thập số liệu về bộ BCTC của doanh nghiệp và các sổ chi tiết các tài khoản từ bộ phân kế toán.
Phương pháp tỷ lệ phân tích giúp tính toán dưới dạng tỷ lệ, tạo ra dữ liệu so sánh giữa các năm và các kỳ kế toán Phương pháp này mang lại cái nhìn tổng quát về xu hướng dịch chuyển tài chính của công ty.
Phương pháp so sánh đối chiếu giúp doanh nghiệp đánh giá thực trạng tài chính bằng cách tham khảo kiến thức từ sách vở, giáo trình chuyên ngành và các chỉ số trong cùng lĩnh vực Qua đó, doanh nghiệp có thể nhận diện những chuyển biến tài chính quan trọng.
Khóa luận tốt nghiệp gồm:
Chuơng 1: Cơ sở lý luận chung về Công tác lập và phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Chuơng 2: Thực trạng Công tác lập và phân tích báo cáo tài chính tại Công ty
Cổ phần Dịch vụ triển lãm và Logistics.
Chuơng 3: Giải pháp hoàn thiện Công tác lập và phân tích báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Dịch vụ triển lãm và Logistics.
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ CÔNG TÁC LẬP VÀ PHÂN TÍCH
BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1 Khái quát chung về Báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính (BCTC) là hệ thống báo cáo quan trọng, trình bày thông tin kinh tế dưới dạng bảng biểu, giúp cung cấp cái nhìn tổng quát về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh và luồng tiền của doanh nghiệp BCTC phản ánh khả năng sinh lời và thực trạng tài chính của doanh nghiệp trong một chu kỳ kế toán, đóng vai trò thiết yếu trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Theo Luật doanh nghiệp, tất cả các doanh nghiệp đều phải lập và trình bày báo cáo tài chính năm Đối với tổng công ty có đơn vị trực thuộc và công ty con, cần lập báo cáo tài chính tổng hợp hoặc hợp nhất Các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán phải thực hiện báo cáo tài chính giữa các niên độ Kể từ năm 2008, các doanh nghiệp niêm yết, bao gồm tổng công ty nhà nước và các đơn vị nhà nước có phòng kế toán, cũng phải lập báo cáo tài chính hợp nhất giữa các niên độ.
Hiện nay, chế độ kế toán tại Việt Nam đang được áp dụng theo 2 thông tư là
Thông tư 133 của Bộ Tài chính chủ yếu hướng tới các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong khi thông tư 200, ra đời sau đó, nhắm đến đối tượng rộng hơn, bao gồm tất cả các doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn trong mọi lĩnh vực và thành phần kinh tế Hiện nay, phần lớn doanh nghiệp tại Việt Nam đang áp dụng thông tư 200 Bài luận này sẽ phân tích về việc lập và phân tích báo cáo tài chính theo quy định của thông tư 200.
Theo quyết định 200/2014/TT BTC, nhà nước có quy định về chuyển mực của một bộ BCTC đẩy đủ bao gồm:
+ Bảng cân đối kế toán
+ Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
+ Báo cáo luân chuyển tiền tệ
+ Bản thuyết minh báo cáo tài chính
1.1.1.1 Bảng cân đối kế toán (BCĐKT)
Bảng cân đối kế toán (BCĐKT) là báo cáo tài chính quan trọng, thể hiện tình trạng tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể BCĐKT có ý nghĩa thiết yếu đối với các bên liên quan như cổ đông, đối tác kinh doanh và quản lý doanh nghiệp Báo cáo này thường được trình bày dưới dạng bảng, trong đó một bên phản ánh tài sản và bên còn lại phản ánh nguồn vốn, bao gồm đầy đủ chỉ tiêu về số liệu đầu kỳ và cuối kỳ.
Bên tài sản trong báo cáo tài chính thể hiện giá trị tổng thể của các tài sản mà doanh nghiệp quản lý và sử dụng tại thời điểm lập báo cáo Các loại tài sản bao gồm tài sản cố định như tài sản cố định hữu hình và vô hình, tài sản lưu động như tiền mặt, chứng khoán ngắn hạn, các khoản phải thu và hàng tồn kho, cùng với các tài sản tài chính khác.
Nguồn vốn của doanh nghiệp phản ánh tổng số vốn cần thiết để hình thành các tài sản tại thời điểm lập báo cáo, bao gồm vốn chủ sở hữu như vốn góp ban đầu, lợi nhuận chưa chia và phát hành cổ phiếu mới, cùng với các khoản nợ ngắn hạn và dài hạn.
1.1.1.2 Báo cáo kết quả kinh doanh (BCKQKD)
Báo cáo kết quả kinh doanh khác với báo cáo cân đối kế toán, vì nó phản ánh sự dịch chuyển của dòng tiền trong quá trình sản xuất và kinh doanh, từ đó giúp dự đoán khả năng hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai Báo cáo này cho phép các nhà phân tích so sánh doanh thu và số tiền thực tế thu được từ việc bán hàng hóa, dịch vụ với tổng chi phí phát sinh và số tiền thực tế chi ra để vận hành doanh nghiệp.
