CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Cơ sở lý luận
2.1.1 Sơ lược lịch sử nghiên cứu và khái niệm về bệnh tâm thần phân liệt:
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG), bệnh tâm thần phân liệt (Schizophrenia) gây ra các rối loạn nghiêm trọng ảnh hưởng đến những chức năng cơ bản của con người, bao gồm cảm giác về cá tính, tính độc đáo và khả năng tự điều khiển Từ "Schizophrenia" có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp, với "Shizo" có nghĩa là chia cắt và "Phrenia" có nghĩa là tâm thần Bệnh này đặc trưng bởi sự rối loạn tính thống nhất và toàn vẹn của tâm thần, dẫn đến sự không hòa hợp giữa hoạt động tâm thần và các kích thích từ môi trường bên ngoài.
Tâm thần phân liệt là một bệnh loạn thần nặng và phổ biến, có nguyên nhân chưa rõ ràng Bệnh này có tính chất tiến triển, với những rối loạn đặc trưng về tư duy, tri giác và cảm xúc, dẫn đến sự mất cân bằng trong tâm lý và nhân cách Điều này gây ra sự chia cắt giữa các hoạt động tâm thần, làm giảm tính hài hòa và thống nhất trong các hoạt động tâm lý.
According to Theo Bleuler, the most distinctive features of schizophrenia are encapsulated in four A's: Association (disruption of thought connections), Affect (emotional disturbance), Autism (social withdrawal), and Ambivalence (contradictory emotions).
Anne D cho rằng bản chất chung của các thể bệnh tâm thần phân liệt là sự phân ly giữa các khu vực khác nhau trong đời sống tinh thần Hệ quả của sự phân ly này dẫn đến những biểu hiện lập dị trong cuộc sống hàng ngày của người bệnh.
Bệnh TTPL gây mất tính thống nhất trong hoạt động tâm thần, dẫn đến sự chia cắt và tiến triển mãn tính Người bệnh có thể trải qua những biến đổi nhân cách theo hướng thiếu hòa hợp, tự kỷ, cùn mòn cảm xúc, và có tác phong kỳ dị khó hiểu.
2.1.2 Bệnh nguyên và bệnh sinh bệnh tâm thần phân liệt:
* Các yếu tố di truyền:
Tâm thần phân liệt là chủ đề gây tranh cãi trong nghiên cứu về vai trò của dinh dưỡng đối với sức khỏe tâm thần, với nhiều ý kiến cho rằng nguyên nhân chính của bệnh này là do yếu tố sinh học và di truyền Mặc dù có những quan điểm khác cho rằng môi trường cũng đóng vai trò quan trọng, nhưng bằng chứng về di truyền đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và được công nhận rộng rãi Các nghiên cứu trước đây cho thấy những người có quan hệ huyết thống với bệnh nhân tâm thần phân liệt có nguy cơ cao hơn, liên quan đến mức độ di truyền chung.
Nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ giữa di truyền và tình trạng tâm lý, nhưng sự xuất hiện của TTPL trong gia đình không nhất thiết chỉ do nguyên nhân di truyền Những người có quan hệ gần gũi thường chia sẻ môi trường sống giống nhau, điều này có thể dẫn đến việc họ bị ảnh hưởng lẫn nhau về hành vi.
Nhiều nghiên cứu thần kinh đã tập trung vào việc xác định nguyên nhân của tâm thần phân liệt, nhưng điều này có thể dẫn đến những cảm nhận khác nhau và đặt ra vấn đề trong việc lý giải các dữ liệu Johnstone (2000) nhấn mạnh rằng bất kỳ khác biệt thần kinh nào giữa người bị tâm thần phân liệt và người không bị đều không thể khẳng định là nguyên nhân Thêm vào đó, những khác biệt này có thể được giải thích bởi tác động của thuốc hoặc stress do ảo giác và hoang tưởng kéo dài Dù vậy, vẫn có nhiều mô hình sinh học về tâm thần phân liệt được đề xuất.
Liberman và cộng sự (1990) mở rộng giả thuyết dopamine, cho rằng giai đoạn đầu của tâm thần phân liệt có thể liên quan đến sự tăng cường hoạt động dopaminergic, gây ra các triệu chứng dương tính Tuy nhiên, khi hoạt động dopamine tiếp tục gia tăng quá mức, điều này dẫn đến thoái hóa các nơ ron trong hệ thống dopamine, từ đó làm giảm hoạt động dopamine một cách nghiêm trọng và gây ra các triệu chứng âm tính.
Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ sinh vào mùa đông có nguy cơ mắc bệnh tâm thần phân liệt cao hơn so với những trẻ sinh vào mùa hè (Torrey và cs 1997) Nguyên nhân cụ thể của hiện tượng này vẫn chưa được làm rõ, nhưng một giả thuyết phổ biến là tổn thương nơ ron do virus, do các bệnh do virus thường xuất hiện nhiều hơn trong mùa đông.
Nghiên cứu năm 1998 đã cung cấp bằng chứng hỗ trợ giả thuyết rằng nhiễm vi virus có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ phát triển tâm thần phân liệt Cụ thể, tỷ lệ xuất hiện tâm thần phân liệt ở những trẻ em bị nhiễm vi virus cao gấp 5 lần so với những trẻ không bị nhiễm.
* Mang thai và tai biến sản khoa:
Mang thai và tai biến sản khoa có thể gây tổn thương vi thể ở não, làm tăng nguy cơ mắc tâm thần phân liệt Nghiên cứu của Geddes và cộng sự (1999) đã thực hiện siêu phân tích 11 nghiên cứu, so sánh dữ liệu từ 700 trẻ mắc tâm thần phân liệt với 835 trẻ trong nhóm chứng Một số biến chứng sản khoa liên quan đến vấn đề này bao gồm cân nặng thấp, sinh non, cần can thiệp y tế hoặc nuôi trong lồng kính, thiếu oxy và vỡ ối sớm.
Các chất kích thích có thể gây ra trạng thái loạn thần tạm thời và làm trầm trọng thêm tình trạng loạn thần (Satel và Edell, 1991) Nghiên cứu kéo dài 15 năm của Andreasson và cộng sự (1987) trên 45.000 người Thụy Điển đã chỉ ra rằng việc sử dụng cần sa làm tăng nguy cơ mắc bệnh tâm thần phân liệt Cụ thể, những người sử dụng cần sa từ 18 tuổi trở lên có tỷ lệ nhập viện với chẩn đoán tâm thần phân liệt cao hơn so với những người không sử dụng.
* Các yếu tố tâm lí xã hội:
Tỷ lệ mắc tâm thần phân liệt cao nhất thường xuất hiện ở những người thuộc tầng lớp xã hội thấp Nghiên cứu của Enton và cộng sự (1989) cho thấy những cá nhân có kinh tế xã hội thấp có nguy cơ mắc bệnh này cao gấp ba lần so với nhóm có kinh tế xã hội cao Fox (1990) đã phân tích dữ liệu thu thập qua nhiều năm và kết luận rằng vị thế kinh tế - xã hội thấp dường như là nguyên nhân chính dẫn đến tâm thần phân liệt, thay vì chỉ là hệ quả của bệnh lý này.
2.1.3 Triệu chứng và phân loại bệnh tâm thần phân liệt:
Bệnh TTPL có nhiều triệu chứng phong phú và phức tạp, thường xuyên thay đổi Hầu hết các nhà tâm thần học đều đồng ý rằng triệu chứng của bệnh này có thể được phân loại thành hai nhóm chính.
Cơ sở thực tiễn
Từ xa xưa, bệnh nhân tâm thần thường bị coi là nạn nhân của ma quỷ và không được điều trị, dẫn đến việc họ bị giam giữ trong các nhà lao Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học và y học, quan niệm về bệnh tâm thần đã có nhiều thay đổi tích cực Kể từ những năm 1960, mô hình chăm sóc sức khỏe tâm thần toàn cầu đã chuyển biến đáng kể, không còn tập trung vào việc xây dựng các bệnh viện lớn mà thay vào đó là phát triển các cơ sở y tế vừa và nhỏ, giúp người bệnh tái hòa nhập cộng đồng Nhiều mô hình chăm sóc sức khỏe tâm thần cộng đồng đã được áp dụng hiệu quả.
Hệ thống Dispansaire (Liên Xô cũ) bao gồm chẩn đoán và điều trị tại cơ sở ban ngày, cùng với việc thống kê và lập hồ sơ theo dõi tại xã, phường Tại Pháp, Mỹ và một số nước châu Âu, việc tổ chức điều trị nội trú và chăm sóc sức khỏe tâm thần (CSSKTT) được thực hiện theo cơ sở Theo Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG), chăm sóc ban đầu cho sức khỏe tâm thần là một phần thiết yếu của bất kỳ hệ thống y tế nào Để đạt hiệu quả thực tiễn, chăm sóc ban đầu cho sức khỏe tâm thần đã được xác định trong mô hình tháp “Tổ chức dịch vụ cho sự phối hợp các dịch vụ sức khỏe tâm thần của TCYTTG”, dựa trên nguyên lý rằng không có một dịch vụ nào duy nhất có thể đáp ứng mọi nhu cầu sức khỏe tâm thần của toàn thể nhân dân, đồng thời nhấn mạnh vai trò của tự chăm sóc.
Tự chăm sóc là nền tảng của hệ thống tổ chức dịch vụ sức khỏe tâm thần, cho thấy rằng sự chăm sóc này không nhất thiết phải có sự tham gia của chuyên gia tâm thần Tự chăm sóc cần thiết ở mọi cấp độ và diễn ra song song với các dịch vụ khác, phản ánh ba chiều của hình tháp Khi cá nhân tham gia nhiều hơn ở các cấp độ cao, họ nhận được sự hỗ trợ chuyên môn, nhưng tự chăm sóc vẫn là yếu tố quan trọng, giúp cải thiện và khuyến khích quá trình hồi phục sức khỏe tâm thần Hầu hết những người bệnh tâm thần được khuyến khích tự quản lý vấn đề sức khỏe của mình hoặc nhận sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè.
Năm 1999, EJarvis đã thực hiện một cuộc điều tra về điều kiện sinh hoạt và nhận định rằng các bệnh loạn thần có liên quan đến sự chăm sóc từ gia đình Ông nhấn mạnh rằng những người được chăm sóc tốt ngay từ đầu sẽ nhanh chóng hòa nhập với cộng đồng.
Nghiên cứu của Peuter (1985) chỉ ra rằng việc phát hiện sớm các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt và thực hiện điều trị kịp thời, đặc biệt là chăm sóc ngoại trú, có thể giảm tỷ lệ tái nhập viện xuống chỉ còn 6% Do đó, việc cung cấp đầy đủ kiến thức cho người nhà về bệnh và cách chăm sóc sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm nguy cơ tái phát cho người bệnh.
Nghiên cứu của hai điều dưỡng viên người Úc, Margaret và Brenda Happell, đã tiến hành một nghiên cứu định tính về tác dụng của chương trình tập luyện thể chất đối với 6 người được chẩn đoán mắc trầm cảm Mỗi người tham gia đều có một chương trình tập luyện được thiết kế phù hợp với nhu cầu cá nhân Kết thúc chương trình, những người tham gia đã chia sẻ rằng chương trình này mang lại nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe tâm lý của họ.
+ Đem đến cảm giác đạt được thành tựu
+ Mang lại phương pháp giúp giảm cân và tăng cường sức khỏe
+ Tạo ra tinh thần khích lệ và hỗ trợ đồng đội
Khuyến khích người tham gia tích cực lồng ghép hoạt động thể chất vào cuộc sống hàng ngày là rất quan trọng Việc áp dụng liệu pháp chăm sóc lao động, cùng với các hoạt động và chương trình tái thích ứng xã hội phù hợp, sẽ hỗ trợ người bệnh trong quá trình tái hòa nhập cộng đồng một cách dễ dàng hơn.
Ngày 19/11/2009, một nghiên cứu quốc tế trên 17.384 bệnh nhân TTPL từ 37 quốc gia đã chỉ ra sự tương đồng về triệu chứng bệnh, tình trạng sử dụng thuốc, việc làm, suy giảm tình dục và phương pháp chăm sóc tại gia đình Kết quả này, thu thập trong suốt 3 năm, gợi ý về một quy tắc chung toàn cầu cho việc sử dụng thuốc và chế độ chăm sóc đối với bệnh nhân TTPL.
Trước năm 1998, bệnh nhân tâm thần phân liệt (TTPL) thường được chăm sóc tại các bệnh viện lớn, nhưng từ năm 1999, Chính phủ đã phê duyệt Dự án “Bảo vệ sức khỏe tâm thần cộng đồng” trong Chương trình mục tiêu quốc gia, đưa TTPL vào danh sách ba bệnh chính cần được quản lý Mạng lưới chăm sóc sức khỏe tâm thần đã được mở rộng từ trung ương đến các cấp địa phương, với phần lớn bệnh nhân được quản lý tại gia đình và theo dõi tại trạm y tế xã Việc phát hiện và điều trị sớm, cùng với sự chú trọng vào phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng, giúp bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường và nhận chăm sóc tại nhà, tuy nhiên vẫn cần khám định kỳ và dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ Tần suất mắc bệnh TTPL ở Việt Nam ngày càng gia tăng, nhưng nghiên cứu cho thấy việc nâng cao kiến thức về bệnh sẽ cải thiện hiệu quả quản lý và điều trị, đồng thời giảm kỳ thị đối với bệnh nhân Do tính chất của bệnh, bệnh nhân thường cảm thấy tự ti và xa lánh xã hội, dẫn đến khó khăn trong việc hòa nhập và làm tăng các rối loạn phân liệt Sự thuyên giảm và khả năng khỏi bệnh phụ thuộc nhiều vào sự chăm sóc của gia đình, cộng đồng và dịch vụ điều dưỡng.
Theo nghiên cứu của Phạm Thanh Hải tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai, việc đánh giá kiến thức của gia đình trong việc chăm sóc người bệnh tâm thần phân liệt cho thấy 10,2% gia đình cho rằng chỉ cần uống thuốc một thời gian khi bệnh tái phát, trong khi 6,2% không biết câu trả lời Điều này cho thấy sự hạn chế trong việc chăm sóc người bệnh tâm thần phân liệt trong cộng đồng.
Theo nghiên cứu của Đinh Quốc Khánh, Trần Hữu Bình và Nguyễn Thanh Hương về việc đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc người bệnh tại Bình Xuyên, Vĩnh Phúc, kết quả cho thấy người chăm sóc chính chỉ đạt 44% về kiến thức, 53% về thái độ và 45% về thực hành chăm sóc người bệnh tại nhà Những con số này chỉ ra rằng cần tăng cường công tác giáo dục để nâng cao kiến thức cho người chăm sóc chính, từ đó cải thiện thực hành chăm sóc người bệnh trong tương lai.
Nghiên cứu của Đinh Thị Yến năm 2012 tại bệnh viện Tâm Thần Nam Định cho thấy rằng từ 10,4% đến 23% người nhà không nắm rõ cách chăm sóc cho bệnh nhân tâm thần phân liệt Họ thường để bệnh nhân ăn riêng vì sợ phiền toái, ít hoặc không giao tiếp với bệnh nhân, và cho phép bệnh nhân làm những công việc không phù hợp với khả năng của họ.
LIÊN HỆ THỰC TIỄN CÔNG TÁC CHĂM SÓC VÀ QUẢN LÝ
Sự hình thành và phát triển của bệnh viện Tâm Thần Thái Nguyên
Bệnh viện Tâm Thần Thái nguyên được thành lập theo quyết định số 123/QĐ-
Vào ngày 24 tháng 7 năm 1992, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Thái đã ban hành quyết định thành lập Bệnh viện Tâm Thần, trực thuộc Sở Y tế Bắc Thái, hiện nay là Sở Y tế Thái Nguyên.
Bệnh viện Tâm Thần Thái Nguyên là cơ sở y tế chuyên khoa hạng II, có chức năng chăm sóc sức khỏe tâm thần cho cộng đồng trong và ngoài tỉnh Bệnh viện cung cấp dịch vụ điều trị và hỗ trợ cho những người gặp vấn đề về tâm lý, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Tâm thần đã triển khai công tác chỉ đạo tuyến và thực hiện chương trình “Bảo vệ sức khỏe tâm thần cộng đồng”, với mạng lưới chăm sóc sức khỏe tâm thần được củng cố đến từng xã, phường Hiện tại, hệ thống này quản lý và điều trị cho hơn 9.000 bệnh nhân tâm thần tại 180 xã, phường, trong đó gần 6.000 người mắc bệnh tâm thần phân liệt và số còn lại là bệnh nhân động kinh.
Sau 26 năm phát triển, bệnh viện đã mở rộng quy mô và hoàn thiện bộ máy lãnh đạo với 11 khoa và phòng Trong đó có 5 phòng chức năng gồm: Phòng kế hoạch tổng hợp, phòng Tổ chức cán bộ, phòng Hành chính Quản trị, phòng Tài chính Kế toán, và phòng Điều Dưỡng Bệnh viện còn có 6 khoa chuyên môn: Khoa khám bệnh, khoa Nam, khoa Nữ, khoa Trẻ em – Bảo hiểm y tế, khoa Cận Lâm sàng, và khoa Dược, cùng với Trạm Tâm thần Thái Nguyên.
Bệnh viện được giao chỉ tiêu 150 giường bệnh và 100 cán bộ viên chức lao động, bao gồm 18 bác sỹ (1 bác sỹ chuyên khoa II, 8 bác sỹ chuyên khoa I, 8 bác sỹ định hướng, và 1 bác sỹ tổng quát), 5 y sỹ, cùng 44 điều dưỡng (16 điều dưỡng cao đẳng và 9 điều dưỡng trung cấp).
Bệnh viện hiện có 3 dược sỹ đại học, 3 dược sỹ TC và 27 cán bộ khác, với đội ngũ y tế được khuyến khích đào tạo chuyên sâu Bệnh viện đã tiếp thu chuyển giao kỹ thuật tiên tiến và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh Trang thiết bị y tế đã được đầu tư hiện đại như máy X quang, máy Doppler xuyên sọ, và siêu âm ổ bụng Nhiều kỹ thuật mũi nhọn đang được triển khai, khẳng định ưu thế trong điều trị bệnh tâm thần và định hướng phát triển thành bệnh viện trung tâm vùng chuyên ngành tâm thần.
Hàng năm, số người mắc các rối loạn tâm thần được đưa vào điều trị nội trú tại bệnh viện Tâm Thần Thái Nguyên khoảng từ 1500- 1800 lượt người bệnh.
Thực trạng công tác chăm sóc và quản lý người bệnh TTPL tại bệnh viện Tâm Thần Thái Nguyên
Công tác điều dưỡng đóng vai trò quan trọng trong bệnh viện, kết hợp điều trị và chăm sóc bệnh nhân nhằm nâng cao chất lượng điều trị Ban lãnh đạo bệnh viện chú trọng đến nhu cầu chăm sóc toàn diện, đã chỉ đạo thực hiện thông tư 07/2011/TT-BYT về chăm sóc bệnh nhân theo mô hình phân công nhóm.
3.2.1.Quy trình tổ chức khám, điều trị và chăm sóc, quản lý người bệnh TTPL
Người bệnh được gia đình đưa đến khoa khám bệnh của bệnh viện
Bước 1: Tại khoa khám bệnh
- Bộ phận chăm sóc khách hàng :
Chủ động chào hỏi và tiếp đón bệnh nhân cùng gia đình là rất quan trọng Cần nhanh chóng quan sát và đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để phân loại sơ bộ Đặc biệt, ưu tiên xử lý kịp thời các trường hợp cấp cứu hoặc bệnh nặng Đối với những bệnh nhân kích động, hãy gọi điện thông báo cho khoa nhận bệnh nhân để chuẩn bị đầy đủ điều kiện phục vụ.
Để được khám bệnh, người bệnh và người nhà cần thực hiện các thủ tục cần thiết như đến phòng làm thủ tục để nộp viện phí và đưa người bệnh đi làm các xét nghiệm cận lâm sàng.
Bác sĩ khoa khám bệnh thực hiện việc khám cho bệnh nhân, chỉ định các xét nghiệm cần thiết để hỗ trợ chẩn đoán, hoàn tất phiếu nhập viện và phân loại bệnh nhân vào khoa điều trị nội trú dựa trên lứa tuổi, giới tính và tình trạng bệnh một cách hợp lý.
- Điều dưỡng khoa khám bệnh:
Kiểm tra kỹ lưỡng bệnh án, kết quả xét nghiệm và phiếu nhập viện theo quy định là bước quan trọng Sau đó, tiến hành chuyển người bệnh vào khoa điều trị bằng các phương tiện phù hợp để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong quá trình chăm sóc.
+ Bàn giao người bệnh và hồ sơ nhập viện cho điều dưỡng trưởng hoặc điều dưỡng của khoa
Bước 2:Tại khoa điều trị
- Tiếp đón người bệnh, đưa người bệnh đến giường bệnh
Hướng dẫn bệnh nhân và người nhà thực hiện nội quy bệnh viện là rất quan trọng, bao gồm việc sử dụng đúng các tiện nghi trong buồng bệnh như khu vực vệ sinh, tắm giặt, ăn uống Ngoài ra, cần nắm rõ lịch khám bệnh, giờ thăm và các quy định sinh hoạt để đảm bảo môi trường bệnh viện được duy trì tốt nhất.
Hướng dẫn người bệnh thay quần áo bệnh viện và loại bỏ các vật dụng nguy hiểm như dao, kéo, dây, và vật sắc nhọn trong buồng bệnh Điều này nhằm ngăn chặn các hành vi nguy hiểm như tấn công hoặc tự sát Ngoài ra, cần giao lại toàn bộ đồ dùng không cần thiết cho người nhà để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.
- Đo các dấu hiệu sinh tồn và ghi kết quả theo dõi vào phiếu theo dõi
Điều dưỡng cần đánh giá và phân tích tình trạng người bệnh để xác định các vấn đề ưu tiên, từ đó xây dựng một kế hoạch chăm sóc chi tiết và hiệu quả.
Sau khi bác sĩ thăm khám và đưa ra y lệnh, điều dưỡng cần thực hiện ngay các chỉ định điều trị và ghi chép các thông số vào phiếu theo dõi cũng như phiếu chăm sóc, thực hiện theo giờ chỉ định của bác sĩ và khi có diễn biến bất thường.
Hàng ngày, điều dưỡng sẽ đánh giá sự tiến triển của bệnh nhân để xác định xem tình trạng sức khỏe có cải thiện hay không, từ đó xây dựng kế hoạch chăm sóc phù hợp cho từng bệnh nhân.
* Đối với người bệnh chăm sóc cấp I:
- Thực hiện ngay các y lệnh của bác sỹ cho người bệnh tại giường
- Theo dõi sát (mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở…) và toàn trạng (sắc mặt và trạng thái tinh thần) người bệnh theo chỉ định của bác sỹ
- Phát hiện những diễn biến bất thường, các diễn biến khi dùng thuốc và báo cáo để bác sỹ sử lý kịp thời
- Ghi đầy đủ, chính xác, các diễn biến và những nội dung chăm sóc vào phiếu theo dõi và phiếu chăm sóc và sổ chăm sóc người bệnh nặng
- Chăm sóc người bệnh hoàn toàn về ăn, uống, vệ sinh, vận động, thay đổi tư thế…
- Động viên người nhà yên tâm và cùng phối hợp chăm sóc
* Đối với người bệnh chăm sóc cấp II:
- Thực hiện đầy đủ các y lệnh của bác sỹ Người bệnh được dùng thuốc theo y lệnh của bác sĩ (uống thuốc hay tiêm, truyền dịch…)
+ Điều dưỡng tiêm cho người bệnh tại giường hoặc tại buồng tiêm (điều dưỡng phải kiểm tra dấu hiệu sinh tồn trước và sau khi tiêm)
Bệnh nhân được phép uống thuốc ngay tại giường và được cung cấp đủ nước để uống thuốc Đối với những bệnh nhân có chỉ định truyền dịch, điều dưỡng sẽ kiểm tra dấu hiệu sinh tồn trước, trong và sau khi truyền, đồng thời theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của bệnh nhân trong suốt quá trình truyền dịch.
Theo dõi các chỉ số sinh tồn và tình trạng sức khỏe theo chỉ định của bác sĩ, đồng thời báo cáo kịp thời những diễn biến bất thường để bác sĩ có thể can thiệp kịp thời.
- Ghi vào phiếu theo dõi, phiếu chăm sóc đầy đủ diễn biến của người bệnh
Điều dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn và đưa người bệnh thực hiện các xét nghiệm cơ bản, kỹ thuật cận lâm sàng, phục hồi chức năng, khám chuyên khoa, cũng như chuyển khoa và chuyển viện khi cần thiết.
Người bệnh tại bệnh viện ăn cơm theo giờ quy định, với một số trường hợp có bệnh lý kèm theo sẽ được phục vụ thực đơn riêng do tổ dinh dưỡng cung cấp Trong trường hợp người bệnh nặng hoặc không hợp tác, điều dưỡng sẽ xuống nhà ăn để lấy cơm, cháo, sữa, súp… nhằm bón cho người bệnh hoặc thực hiện cho người bệnh ăn qua sonde tùy theo tình trạng sức khỏe.
- Điều dưỡng đôn đốc, hướng dẫn, hay hỗ trợ giúp đỡ người bệnh trong việc ăn, uống, vệ sinh, vận động, Giáo dục sức khỏe (GDSK), PHCN…
* Đối với người bệnh chăm sóc cấp III:
Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các y lệnh điều trị của bác sĩ, bao gồm việc uống thuốc hoặc tiêm thuốc đúng giờ Việc tiêm thuốc sẽ được thực hiện tại buồng tiêm, trong khi thuốc uống sẽ được cung cấp tại giường bệnh, kèm theo đủ nước để hỗ trợ quá trình uống thuốc.
