Khảo sát thực trạng hiểu biết về bệnh lý đái tháo đường thai kỳ của người bệnh tại bệnh viện sản nhi tỉnh phú thọ năm 2021

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

Cơ sở lý luận

1.1.1 Định nghĩa đái tháo đường trong thai kỳ [1]

Theo Tổ chức Y tế thế giới (2013), tăng đường máu trong thai kỳ được chia thành hai loại: đái tháo đường mang thai (Diabetes in pregnancy) và đái tháo đường thai kỳ (Gestational Diabetes Mellitus) Đái tháo đường mang thai, hay còn gọi là đái tháo đường rõ (Overt Diabetes), có mức đường máu đạt tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường theo WHO (2006), trong khi đái tháo đường thai kỳ có mức đường máu thấp hơn.

Hội Nội tiết Mỹ (Endocrine Society) định nghĩa đái tháo đường thai kỳ là tình trạng tăng glucose máu ở mẹ, nhưng ở mức độ thấp hơn so với đái tháo đường mang thai (đái tháo đường rõ) Tình trạng này làm tăng nguy cơ các kết cục sản khoa bất lợi.

Khi mang thai, hormone như cortisol, estrogen và lactogen gia tăng, dẫn đến tình trạng kháng insulin Điều này khiến tuyến tụy phải sản xuất insulin gấp ba lần so với trước khi mang thai Nếu tuyến tụy không đủ khả năng sản xuất insulin, lượng glucose trong máu sẽ không được chuyển hóa thành năng lượng cho tế bào.

-Thuộc sắc tộc có nguy cơ (Ấn Độ, Đông Nam Á, Ả Rập/ Địa Trung Hải, châu Phi/ Vùng biển Caribê)

- Tiền sử gia đình bị đái tháo đường (cha mẹ, anh chị em ruột)

- Tiền sử sinh con to (cân nặng lúc sinh > 4000gam), đa ối

- Tiền sử thai chết lưu không có nguyên nhân

- Hội chứng buồng trứng đa nang

Có 2 phương pháp chẩn đoán ĐTĐTK:

Phương pháp 1 bước để chẩn đoán ĐTĐTK là sử dụng nghiệm pháp dung nạp 75g đường glucose uống Xét nghiệm được thực hiện vào buổi sáng sau khi thai phụ nhịn ăn 8 giờ Nồng độ đường huyết sẽ được đo ở các thời điểm lúc đói (trước khi uống đường) và sau 1 giờ, 2 giờ uống đường Kết quả chẩn đoán ĐTĐTK được xác định khi có 2/3 mẫu máu đạt tiêu chuẩn quy định.

• Đường máu lúc đói >5.1 mmol/l (92mg/dl)

• Đường máu ở thời điểm 1 giờ >10mmol/l (180mg/dl)

• Đường máu ở thời điểm 2 giờ >8.5mmol/l (153mg/dl)

Trong thai kỳ, từ tuần 24 đến 28, mẹ bầu cần uống 50g glucose vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, sau khi ăn Nếu mức glucose huyết mao mạch sau một giờ vượt quá 140mg/dl (tương đương 7.8mmol/L), mẹ bầu sẽ tiến hành bước tiếp theo.

Để kiểm tra đường huyết của thai phụ, bước đầu tiên là lấy máu xét nghiệm Sau đó, thai phụ sẽ được yêu cầu uống 100g đường vào buổi sáng, sau khi đã nhịn ăn qua đêm ít nhất 8 giờ nhưng không quá 14 giờ.

14 giờ) Lấy 3 mẫu máu khác nhau vào 3 giờ liên tiếp để định lượng đường máu Bình thường:

Khi đói: Đường máu