Tính cấp thiết của đề tài
Trong sự nghiệp phát triển kinh tế của Việt Nam, doanh nghiệp (DN) và hộ sản xuất kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra tổng sản phẩm quốc nội (GDP) Những năm gần đây, DN đã phát triển mạnh mẽ, góp phần quyết định vào quá trình phục hồi và tăng trưởng kinh tế Do đó, việc phát triển và hỗ trợ DN luôn được Đảng và Nhà nước chú trọng, trở thành nhiệm vụ hàng đầu trong công cuộc đổi mới đất nước.
Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vốn cho doanh nghiệp (DN) sản xuất, nhưng việc tiếp cận nguồn vốn vẫn gặp nhiều khó khăn, ngay cả với những DN có kết quả kinh doanh tốt Các ngân hàng thương mại (NHTM) phải đối mặt với rủi ro khi cấp tín dụng cho DN có tình hình tài chính kém, do công tác phát triển khách hàng chưa được chú trọng và thiếu chuyên nghiệp Quy trình chưa được chuẩn hóa cùng với những hạn chế trong phân tích đã dẫn đến việc NHTM đánh giá sai tình hình tài chính của khách hàng, từ đó đưa ra quyết định tín dụng không chính xác.
Tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân Đội, cho vay đối tượng khách hàng doanh nghiệp (KHDN) luôn chiếm tỷ trọng cao trong dư nợ trong 5 năm qua Vì vậy, MB luôn chú trọng giám sát hoạt động cho vay của nhóm doanh nghiệp này Để đánh giá sức khỏe tài chính của khách hàng, công tác phát triển tín dụng doanh nghiệp đóng vai trò rất quan trọng.
Vì vậy PTTC đối với đối tượng khách hàng này cần phải được chú trọng và nâng cao hơn nữa.
SVTH: Hoàng Thị Thu Hiền Trang: 1
1 Tổng quan đề tài nghiên cứu
Dưới đây là tóm tắt một số nghiên cứu quan trọng tại Việt Nam liên quan đến hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại (NHTM) Những nghiên cứu này cung cấp cái nhìn sâu sắc về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng, từ đó giúp cải thiện quy trình cho vay và quản lý rủi ro trong ngành ngân hàng.
Khoá luận Tốt nghiệp GVHD: TS Bùi Tín Nghị
Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi đã quyết định nghiên cứu đề tài “Phát triển tín dụng khách hàng doanh nghiệp trong hoạt động cho vay tại Ngân hàng TMCP Quân Đội - Chi nhánh Tây Hồ” nhằm phân tích thực trạng và đưa ra giải pháp cải thiện.
(MB Bank) - Chi nhánh Tây Hồ”.
Mục đích nghiên cứu
Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về PTTC KHDN trong hoạt động cho vay tại các NHTM.
Phân tích, đánh giá thực trạng công tác PTTC DN trong hoạt động cho vay của NHTMCP Quân Đội - CN Tây Hồ.
Từ thực trạng đó, đưa ra những giải pháp, kiến nghị để hoàn thiện PTTC KHDN tại NHTMCP Quân đội - CN Tây Hồ
Câu hỏi nghiên cứu
Câu hỏi 1: Phân tích TCDN tại NHTM gồm những nội dung cơ bản nào? Để đánh giá công tác này cần những tiêu chí nào để đánh giá?
Phân tích TCDN tại MB Bank - Chi nhánh Tây Hồ được tổ chức một cách khoa học, đầy đủ và hợp lý, đáp ứng tốt yêu cầu của MB Bank trong việc hỗ trợ ra quyết định và giảm thiểu rủi ro tín dụng Việc này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý tài chính mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các chiến lược kinh doanh bền vững trong tương lai.
Để hoàn thiện công tác phát triển tín dụng khách hàng doanh nghiệp tại MB Bank CN Tây Hồ, cần áp dụng các giải pháp như: nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, tăng cường đào tạo nhân viên về kiến thức và kỹ năng, cải tiến quy trình xét duyệt hồ sơ vay, và áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và theo dõi khách hàng Đồng thời, ngân hàng cũng nên xây dựng các chương trình khuyến mãi hấp dẫn và phát triển mối quan hệ chặt chẽ với các doanh nghiệp để thu hút và giữ chân khách hàng.
SVTH: Hoàng Thị Thu Hiền Trang: 2
Khoá luận Tốt nghiệp GVHD: TS Bùi Tín Nghị đề tài nghiên cứu.
Một số nghiên cứu có liên quan như: Nghiên cứu của Nguyễn Thị Bích Vuợng
Trong luận án Tiến sĩ kinh tế năm 2015, đề tài “Chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư trong hoạt động cho vay tại các NHTM Việt Nam” đã đưa ra hai nhóm chỉ tiêu để đánh giá chất lượng thẩm định tài chính Nghiên cứu của Ngô Thị Lan Hương (2015) về “Hoàn thiện công tác phân tích báo cáo tài chính khách hàng tại NHTMCP ngoại thương Việt Nam - Chi nhánh Đà Nẵng” đã phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng phân tích tài chính Luận án của NCS Nguyễn Lê Hoa (2017) về “Hoàn thiện phân tích tài chính trong giám sát tài chính đối với tập đoàn kinh tế nhà nước ở Việt Nam” chỉ ra rằng các tập đoàn này chưa có quy trình phân tích cụ thể và đề xuất xây dựng quy trình từ lập kế hoạch đến kết thúc phân tích.
Mặc dù có nhiều nghiên cứu về phát triển tài chính doanh nghiệp (PTTC DN) tại Việt Nam, nhưng các nghiên cứu này thường chỉ tập trung vào một khía cạnh nhất định Hơn nữa, phạm vi và nội dung nghiên cứu cũng rất đa dạng Do đó, việc nghiên cứu PTTC khách hàng doanh nghiệp phục vụ cho vay tại một ngân hàng cụ thể vẫn là một vấn đề quan trọng cần được chú ý.
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, phụ lục, nội dung khoá luận được kết cấu 3 chương chính sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về PTTC KHDN trong hoạt động cho vay tại NHTM.
SVTH: Hoàng Thị Thu Hiền Trang: 3
Khoá luận Tốt nghiệp GVHD: TS Bùi Tín Nghị
Chương 2: Thực trạng phân tích tài chính khách hàng doanh nghiệp trong hoạt động cho vay tại NHTMCP quân đội - chi nhánh Tây Hồ.
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác phân tích tài chính khách hàng doanh nghiệp trong hoạt động cho vay tại NHTMCP quân đội - CN Tây Hồ.
SVTH: Hoàng Thị Thu Hiền Trang: 4
Khoá luận Tốt nghiệp GVHD: TS Bùi Tín Nghị
CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TẠI NGÂN
1.1 Khái quát về hoạt động cho vay
Cho vay là hình thức cấp tín dụng, trong đó bên cho vay (như ngân hàng, tổ chức tín dụng) tạm thời chuyển nhượng một lượng giá trị cho bên đi vay (cá nhân hoặc pháp nhân) Bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả cả gốc và lãi cho bên cho vay theo thỏa thuận khi hợp đồng tín dụng đến hạn.
Theo Khoản 1 Điều 3 của Quy chế cho vay của TCTD, cho vay được định nghĩa là hình thức cấp tín dụng, trong đó TCTD cung cấp cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng cho mục đích và thời gian cụ thể theo thỏa thuận, với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi.
1.1.2 Phân loại hoạt động cho vay.
Phân loại cho vay là quá trình nhóm các khoản vay dựa trên các tiêu chí nhất định, giúp thiết lập quy trình cho vay hiệu quả và nâng cao quản trị rủi ro tín dụng Một trong những tiêu chí phân loại cho vay là hình thức cho vay.
- Cho vay trực tiếp: là loại hình cho vay mà người vay trực tiếp nhận tiền vay và trả nợ cho ngân hàng.
Cho vay gián tiếp là hình thức cho vay được thực hiện qua các tổ chức trung gian, bao gồm các tổ hội, nhóm sản xuất và tổ chức tín dụng khác thông qua đồng tài trợ trực tiếp Ngân hàng cũng có thể cung cấp vốn vay thông qua các nhà bán lẻ sản phẩm đầu vào trong quá trình sản xuất, nhằm đáp ứng nhu cầu tài chính của người vay.
SVTH: Hoàng Thị Thu Hiền Trang: 5
Khoá luận Tốt nghiệp GVHD: TS Bùi Tín Nghị
Cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh công thương nghiệp là khoản tín dụng được cấp cho các doanh nghiệp nhằm hỗ trợ chi phí mua hàng hóa, nguyên vật liệu, cũng như chi phí chế biến và sản xuất thành phẩm.
Cho vay tiêu dùng cá nhân là hình thức tín dụng dành cho cá nhân nhằm mục đích mua sắm hàng hóa tiêu dùng và trang thiết bị phục vụ cho nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày.
Cho vay mua bán bất động sản là hình thức tín dụng được đảm bảo bằng tài sản bất động sản Nó bao gồm tín dụng ngắn hạn phục vụ cho việc xây dựng và mở rộng đất đai, cũng như tín dụng dài hạn nhằm mục đích mua nhà, căn hộ, đất đai, cơ sở dịch vụ và bất động sản ở nước ngoài.
- Cho vay khác: Các khoản cho vay như vay kinh doanh chứng khoán, cho thuê tài chính, c Căn cứ vào thời hạn cho vay:
- Cho vay ngắn hạn: Loại cho vay có thời hạn dưới 12 tháng.
- Cho vay trung hạn: Loại cho vay có thời hạn từ 12 tháng đến dưới 60 tháng.
- Cho vay dài hạn: Loại cho vay có thời hạn từ 60 tháng trở lên. d Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng:
Cho vay không có bảo đảm là hình thức cho vay mà người vay không cần cung cấp tài sản thế chấp hay bảo lãnh từ bên thứ ba Ngân hàng chỉ dựa vào uy tín cá nhân của khách hàng để quyết định việc cho vay.
Cho vay có bảo đảm là hình thức cho vay yêu cầu người vay phải cung cấp tài sản đảm bảo, như thế chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh từ bên thứ ba.
- Cho vay từng lần (theo món): Mỗi lần vay khách hàng và TCTD thực hiện thủ tục vay vốn cần thiết và ký kết hợp đồng tín dụng.
Cho vay theo hạn mức tín dụng là hình thức mà tổ chức tín dụng (TCTD) và khách hàng cùng xác định và thỏa thuận một hạn mức tín dụng cụ thể, được duy trì trong một khoảng thời gian nhất định.
Cho vay theo hạn mức thấu chi là hình thức cho vay mà tổ chức tín dụng (TCTD) đồng ý bằng văn bản cho phép khách hàng chi vượt quá số tiền hiện có trong tài khoản thanh toán của họ.