Chương III: Một số giải pháp tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ngành công nghiệp nước CHDCND Lào
3.2. Quan điểm và giải pháp thu hút vốn FDI vào phát triển ngành công nghiệp Lào
3.2.2 Một số giải pháp thu hút FDI vào ngành công nghiệp nước CHDCND Lào
3.2.2.1 Nâng cao tính hấp dẫn của môi trường đầu tư
* Hoàn thiện hệ thống pháp lý
Dựa trên các tiêu chuẩn thu hút vốn FDI mang tính cạnh tranh, nhất là đối với các nước ASEAN, phải tìm tháy các cách thức, phương tiện phù hợp với các nguồn lực và các điều kiện xã hội trong nước, đồng thời phải dựa trên cơ sở các luật pháp chung mang tính chất quốc tế và trên các điều kiệ vận hành trên thị trường toàn cầu. Cách thức riêng của mỗi quốc gia, bước đầu phải đứng trên nguyên tắc được chấp nhận chung, sau đó có thể hoàn thiện và sửa đổi, bổ sung theo ưu thế, yêu cầu của thữ tiễn, tính khoa học, đặc thù và hoàn cảnh của mỗi nước. Hoàn chỉnh hệ thống pháp luật là một con đường lây dài của Lào, nhưng để đối phó với thực tiễn, trước mắt phải khẩn chương nâng cao trình độchuyên môn vận dụng pháp luật của bộ máy nhà nước từ các cấp đến các cơ sở. việc hạn chế về trình độ quản lý không những làm suy kém hiệu lực của luật pháp nhà nước mà còn gây thiệt hại tới quyền lợi chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư, đồng thời là một trở ngại khiến các nhà đầu tư nước ngoài khó vượt qua.
Có thể nói hệ thống luật pháp của lào chưa hoàn chỉnh vẫn còn thiếu sót, một số bộ luật cần thiết để bảo vệ lợi ích của các nhà đầu tư như luật chống độc quyền, luật chống bán phá giá, bảo vêh quyền
nhà đầu tư, nên cùng với cải thiện môi trường đầu tư, cần hoàn thiện hệ thống luật pháp bằng các giải pháp sau:
Sớn xây dựng hệ thống ngân hàng dự trữ luật pháp quốc gia, nối mạng với tất cả các địa phương, các Bộ, các ngành, các cơ sở nhằm bảo đảm yêu cầu tra cứu, tham khảo, đầy đủ các văn bản pháp quy tại chỗ, vì sự vi phạm pháp luật phần lớn là do thiếu thong tin.
Cần điều chỉnh bổ sung hệ thống luật, chuyển đổi các pháp lệnh, quy chế và các quy định bằng các văn bản dưới luật sang hình thức luật để có giá trị về mặt pháp lý hơn, nhờ đó sẽ mang lại niềm tin cho các nhà đầu tư vì họ khỏi phải đối phó với sự đổi thay điều chỉnh quá nhiều về mặt pháp lý kinh tế, đầu tư và trong điều kiện có biến đổi thì họ có thể yên tâm được bồi thường thiệt hại do những thay đổi quy định trong luật. Ngoài ra, cần rà soát lại các văn bản đã ban hành, điều chỉnh, bổ sung những chỗ chưa hợp lý và còn chống chéo nhau.
Cần nghiên cứu soạn thảo, ban hành những bộ luật mới bổ sung chỗ thiếu và các văn bản có lien quan, trước mắt là bộ luật chống độc quyền, luật chống bán phá giá, luật bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, luật về tiêu chuẩn đo lường, luật khoáng sản,…nhằm lành mạnh hóa môi trường đầu tư và để cho hệ thong luật pháp đầy đủ và đồng bộ.
Mõi bộ luật phải được triển khai sâu rộng và từ bản thân nó cũng phải rõ rang, giản đơn, dễ hiểu và giảm bớt các văn bản tham chiếu.
Đào tạo và bổ nhiệm chuyên viên pháp luật giỏi vào các vi trí kiểm tra tính hợp pháp của các quyết định, bap gồm cả những van bản pháp quy và phải coi trọng việc kiểm tra thi hành pháp luật để phát huy tác dụng của luật pháp.
* Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính
Lào đã có chủ trương cơ chế “một cửa”, nhưng là chủ trương một việc một cơ quan giải quyết. Việc hình thành daonh nghiệp lien quan tới nhiều việc nên phảo qua nhiều cửa do đó thời gian chuẩn bị các dự án kéo dài, cơ quan nào cũng có quyền buộc phải chờ đợi, mất công sức, tốn kém nhiều chi phí, làm chậm quá trình cấp giấy phép và triển khai, làm nản long các nhà đầu tư.
Thường xảy ra tình trạng cac nhà đâu tư phải bổ sung, sửa chữa hồ sơ nhiều lần do mẫu hồ sơ còn phức tạp nên các nhà đầu tư chưa làm đúng với yêu cầu, thời gian thẩm định kéo dài. Như vậy, điều rõ rang là việc kéo dài thời gian cấp giấy phép đầu tư không chỉ do phía Lào, mà trong một số trường hợp do phía các nhà đầu tư nước ngoài.
Để khắc phục vấn đê này cần có sự cố gắng của hai bên. Giai đoạn xét duyệt dự án và giai đoạn triển khai dự án có mối lien quan mật thiết bới nhau, là hai giai đoạn kế tiếp nhau, giai đoạn xét duyệt dự án ảnh hưởng trự tiếp tới việc triển khai dự án về cả thời gian và chất lượng. Do đó, cải thiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hoạt động đầu tư nước ngoài, cần thực hiện một số giải pháp:
Giảm bớt các tài liệu không cần thiết và sửa đổi mới một số quy định lien quan tới quy trình xem xét hồ sơ dự án, công bố danh mục dự án không được phép đầu tư, soạn thảo các quy hoạch chi tiết về phát triển kinh tế dất nước và các khu công nghiệp, khu chế xuất tập trung tong từng vùng lãnh thổ. Về mặt thủ tục không nên và không cần thiết để quá nhiều cơ quan cùng chịu trách nhiệm về xét duyệt các dự án FDI trong mọi bước như hiện nay, và cần thay đổi là một doanh nghiệp chỉ cần tới một nơi để giải quyết tất cả mọi cong việc.
Kiên quyết, giám sát chặt chẽ việc thực hiện chính sách “một cửa” của Chính phủ trong thẩm định và quản lý dự án đầu tư nhằm tạo mọi điều kiện thong thoáng hơn, thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư. Vấn đề thẩm địh dự án, cần tập trung vào một số việc như: vấn đề cam kết của các nhà đầu tư, về tiến độ góp vốn, khoa học kỹ thuật, cong nghệ và thị trường tiêu thụ; vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, về giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho lao động.
Tăng cường quản lý hoạt động của các dự án sau cấp giấy phép, việc triển khai thực hiện dự án và hoạt động của các dự án sau cấp giấy phép quyết định sự thành công và hiệu quả của vốn FDI.
Do đó, tăng cường quản lý hoạt động của các dự án là cần thiết và hết sực quan trọng. Thời gian qua, các cơ quan quản lý nhà nước của Lào mới tập trung chú ý nhiều tới các khâu trước cấp giấy phép, còn việc quản lý hoạt động các dự án sau cấp giấy phép chưa được quan tâm chú ý nhiều lắm.
* Chính sách thuế
Quá trình áp dụng các luật thuế vào lĩn vực hoạt động FDI trong thời gian qua đã cho thấy tồn tại khá nhiều nhược điểm không hợp lý, để sử dụng thuế như là một công cụ thuhust FDI, cần thiết phải hoàn chỉnh lại, nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh thu hút hơn nữa lượng vốn FDI vào phát triển ngành công nghiệp Lào. Để việc áp dụng các loại thuế vào lĩnh vực đầu tư trực tiếp nước ngoài, cần thiết phải thực hiện một số giải pháp mang tính định hướng như sau:
Cần hoàn thiện một hệ thống thuế giaen đơn, rõ rang và dễ hiểu, và nâng cao khả năng cạnh tranh của Lào trong hoạt động thu hút vốn FDI sao cho phù hợp với trình độ, điều kiện và khả năng của cán bộ thu thuế và người nộp thuế
Đối với các dự án BCC, BOT cần quy định bằng thuế “VAT”
sao cho phù hợp, nhằm tạo điều kiện cho các nhà đầu tư yên tâm trong việc thực hiện các hợp đồng đói với các dự án nhập khẩu máy móc thiết bị, vật tư có giá trị lớn và xây dựng không những mất nhiều thời gian hình thành mà còn mất thời gian thu hồi vốn song rất lâu nên áp dụng việc tính thuế đầu vào qua những giai đoạn một nhằm giảm bớt thiệt hại về mặt kinh tế cho các nhà đầu tư.
Để cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các doanh nghiệp, trước hết cần phải có chính sách thuế bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, đồng thời cần áp dụng một chính sách thuế thống nhaasrt
doanh nghiệp trong nước. Nếu giữa các doanh nghiệp khác nhau về điều kiện thuận lợi trong hoạt động sản xuất kinh doanh, do tự nhiên mang lại, thì cần phân biệt mức thuế phải nộp. Hình thức này không những tạo ra sự cân bằng trong đóng góp về thuế mà còn có tác động kích thích, khuyến khích các đầu tư khai thác mội tiềm năng sẵn có của đất nước.
Trong quá trình hoạt động của dự án, nếu các nhà đầu tư có nhu cầu mở rộng thêm phần vào doanh nghiệp, thì phần xây dựng mở rộng được hưởng quy chế miễn thuế nhập khẩu cho phần đó. Do vậy, để Nhà nước có thể quản lý được phần này một cách rõ rang, cần phải bổ sung thêm một số quy định về nhiệm vụ sau khi công trình hoàn thành xong, nhằm xác định rõ rang phần miễn thuế nhập khẩu. Mặt khác, cần phải cải tiến hệ thống thuế theo hướng chuyển hệ thống thuế doanh thu sang hệ thống thuế giá trị gia tăng, ưu tiên phần xét giảm thuế cho các dự án đầu tư vào sản xuất trong trường hợp miễn giảm thuế để khuyến khích đầu tư vào sản xuất.