- Các hộ gia đình, cộng đồng dân cư trên toàn địa bàn xã Xuân Phú
- Cán bộ quản lý tại xã Xuân phú, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định 2.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về thời gian: nghiên cứu được thực hiện từ ngày 27/02 đến ngày 15/05/2017.
- Phạm vi về không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại xã Xuân Phú, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định.
2.3. Phương pháp nghiên cứu 2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu
Thu thập số liệu là chọn lọc các tài liệu và thu thập thông tin tổng quan nhất liên quan đến đề tài nghiên cứu. Để thu thập được các tài liệu cần thiết tôi đã kế thừa các tài liệu từ các bản báo cáo nghiên cứu trước đó từ cơ quan quản lý môi trường, cơ quan quản lý của xã Xuân Phú và các tài liệu từ các nguồn tin cậy khác.
Để thực hiện đồ án tốt nghiệp này tôi đã thu thập được các tài liệu sau:
- UBND xã Xuân Phú, Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ Kinh tế - Xã hội - An ninh năm 2016 và phương hướng nhiệm vụ năm 2017;
- UBND xã Xuân Phú, Báo cáo kết quả kiểm kê đất đai năm 2014 xã Xuân Phú, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định.
- Các văn bản pháp luật bảo về vệ môi trường đang được thực hiện tại xã Xuân Phú.
Từ các tài liệu đã thu thập được tôi chọn lọc và tổng hợp các thông tin cần thiết để thực hiện đồ án này.
2.3.2. Phương pháp điều tra xã hội học
Thu thập tài liệu sẵn có là rất cần thiết nhưng không thay thế được việc điều tra các đối tượng bằng phỏng vấn trực tiếp và qua các câu hỏi có sẵn. Trên cơ sở lấy ý kiến của người dân và cán bộ để thu thập các thông tin về hiện trạng môi trường và công tác bảo vệ môi trường, sinh thái tại địa phương, cũng như sự quan tâm hiểu biết của mọi người về công tác bảo vệ môi trường, các hoạt động tác động đến môi trường xã Xuân Phú.
Tôi tiến hành thu thập các thông tin cần thiết thông qua điều tra xã hội học, đề tài xây dựng hai mẫu phiếu điều tra:
+ Mẫu thứ nhất dành cho người dân: Nội dung phiếu điều tra tập trung vào khai thác thông tin về hiện trạng môi trường qua công tác đánh giá của người dân, hoạt động xử lý rác thải, nước thải của người dân, đánh giá sự quan tâm của người dân với vấn đề bảo vệ môi trường và đánh giá công tác quản lý tại địa phương.
+ Mẫu thứ hai dành cho nhà quản lý: Tiến hành điều tra với 20 phiếu cho các cán bộ quản lý thuộc các cơ quan, phòng ban thuộc UBND xã Xuân Phú, các trưởng xóm. Nội dung phiếu điều tra nhằm khai thác thông tin về chất lượng môi trường theo đánh giá của nhà quản lý, công tác quản lý và hoạt động bảo vệ môi trường ở xã, đánh giá mức độ quan tâm của của người dân đến vấn đề bảo vệ môi trường.
2.3.3. Phương pháp đánh giá hiện trạng môi trường
Áp dụng mô hình DPSIR để thống kê các nguồn thải ô nhiễm, tình hình ô nhiễm môi trường và các tác động thông qua ý kiến khảo sát và điều tra, làm cơ sở đánh giá hiện trạng môi trường tại địa phương từ đó có những định hướng, giải pháp cải thiện, trong đó:
- D – Động lực: Là nguyên nhân sâu xa dẫn đến các biến đổi môi trường (gia tăng dân số, hoạt động sản xuất kinh tế...).
- P – Áp lực: là các nguồn thải trực tiếp gây ô nhiễm và suy thoái môi trường (nước thải nông nghiệp, nước thải công nghiệp, sinh hoạt, rác thải...).
- S – Hiện trạng: Hiện trạng chất lượng môi trường.
- I – Tác động: Tác động của ô nhiễm đối với sức khỏe cộng đồng, phát triển kinh tế - xã hội và môi trường sinh thái.
- R – Giải pháp: Các giải pháp bảo vệ môi trường 2.3.4. Phương pháp tham vấn cộng đồng
Trong quá trình xây dựng bản hương ước, quy ước sự đóng góp và tham gia xây dựng của người dân là không thể thiếu. Vì thế tôi tiến hành tổ chức họp cộng đồng để lấy ý kiến của người dân cho bản dự thảo hương ước, quy ước bảo vệ môi trường, điều này giúp cho bản hương ước được xây dựng có tính khách quan và có sự thống nhất giữa nhà quản lý và người dân địa phương, người dân sẽ tham gia tích cực hơn vào công tác bảo vệ môi trường cũng như nâng cao trách nhiệm của bản thân về bảo vệ môi trường từ chính các quy tắc do người dân cùng cán bộ thống nhất ban hành, góp hần bảo vệ môi trường xã Xuân Phú.
- Thành phần tham gia cuộc họp: lãnh đạo UBND xã Xuân Phú, cùng các đại biểu, cán bộ xã, trưởng xóm, đại diện hội phụ nữ, đại diện các gia đình ở xã Xuân Phú...
- Nội dung cuộc họp bao gồm:
+ Trình bày về vấn đề hiện trạng môi trường tại địa phương, các tác động tới sức khỏe người dân và công tác quản lý môi trường ở xã;
+ Đưa ra bản hương ước dự thảo và tiến hành thảo luận, hỏi đáp các vấn đề khúc mắc của người dân về môi trường cũng như lấy ý kiến đóng góp của người dân để thống nhất hoàn thiện bản dự thảo hương ước, quy ước bảo vệ môi trường;
+ Kết thúc cuộc họp, tôi sẽ tổng hợp lại các ý kiến đóng góp. Từ các ý kiến đó tôi hoàn thiện bản hương ước, quy ước bảo vệ môi trường xã Xuân Phú.
2.3.5. Phương pháp xử lý số liệu
Các số liệu sau khi thu thập được cần phải được xử lý:
- Tổng hợp các kết quả thu được để nhận xét và đánh giá các vấn đề một cách đầy đủ, chính xác.
- Sử dụng công thức tính cỡ mẫu: n =
Trong đó : n là cỡ mẫu; N là số lượng tổng thể; e là sai số tiêu chuẩn.
- Phân tích đánh giá số liệu, bảng biểu, hình ảnh thu thập đuộc trong quá trình điều tra. Tổng hợp, tính toán các số liệu trên máy tính bằng các công cụ như: Microsoft Excel hoặc Microsoft Word.