CHƯƠNG 3-KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM EXIMBANK CẦN THƠ
3.3 KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA EXIMBANK CẦN THƠ
Trong mọi lĩnh vực hoạt động, sản xuất kinh doanh tại các doanh nghiệp hay NH trong một thời gian nhất định đều được đánh giá thông qua nhiều chỉ tiêu. Trong đo, lợi nhuận là một trong những chỉ tiêu quan trọng đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh vào cuối một thời kỳ nhất định. Các NH cũng như các tổ chức kinh tế luôn quan tâm tới vấn đề là thực hiện tốt mục tiêu kế hoạch đề ra để dạt được mục đích cuối cùng là lợi nhuận tối ưu với rủi ro thấp nhất.
Đây cũng là mục tiêu của EIBCT trong suốt qua trình hoạt động của mình.
Chúng ta hãy bắt đầu vào phân tích bảng bên dưới để có thể thấy tình hình hoạt động của NH qua các năm cũng như hiệu quả kinh doanh của NH.
Tình hình thu nhập
Nhìn chung trong giai đoạn 2011-6/2014, tổng thu nhập của NH liên tục giảm, cụ thể như sau:
Năm 2011, tổng thu nhập đạt 543 tỷ đồng là do có sự đóng góp không nhỏ của hoạt động tín dụng mà việc thu lãi cho vay là một kênh chủ đạo, đạt 489 tỷ đồng, phần còn lại là nguồn thu từ lãi tiền gửi, phí dịch vụ, nghiệp vụ bảo lãnh,… việc siết chặt cho vay phi sản xuất của NH Nhà nước khiến cho các doanh nghiệp không đáp ứng đầy đủ vốn vay, do đó tạo điều kiện cho NH tăng nguồn thu nhập từ lãi cho vay bởi vì khi doanh nghiệp có nhu cầu vay ưu thế quyết định lãi suất thuộc về chính NH. Từ ngày 1/9/2011, theo quy định của thông tư 22/2011/TT-NHNN thì tỷ lệ cho vay không được vượt quá 80%
vốn huy động được quy định trong thông tư 13 năm 2010 đã được hủy bỏ, tạo điều kiện cho chi nhánh tăng doanh số cho vay. Là một NH chuyên sâu về tài trợ XNK trong năm chi nhánh đã triển khai thực hiện các chương trình cho vay tài trợ XK bằng VNĐ với lãi suất ưu đãi, cho vay tài trợ XK bằng VNĐ với lãi suất ngoại tệ thu hút các doanh nghiệp XK tham gia, góp phần thêm nguồn thu từ lãi cho chi nhánh. Ngoài ra, còn có các nguồn thu từ hoạt động TTQT, dịch vụ bảo lãnh, dịch vụ ngân quỹ, kinh doanh dịch vụ, thu nhập khác, … góp phần làm tăng cho tổng thu nhập chi nhánh.
Bảng 3.1: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của EIBCT (2011-6/2014)
ĐVT: Triệu đồng
Nguồn: Phòng Dịch vụ khách hàng EIBCT (2011 – 6/2014)
Chỉ tiêu 2011 2012 2013 6T 2013 6T 2014
2012/2011 2013/2012 6T – 2014/6T - 2013
Tuyệt đối % Tuyệt đối % Tuyệt đối %
Thu nhập 543,0 471,0 368,0 190,0 101,0 -72,0 -13,3 -103 -21,9 -89 46,8
Chi phí 427 434 348 181 94 7,0 16,4 -86,0 -19,8 -87,0 -48,1
LN trước
thuế 116 37 20 9 7 -79,0 -68,0 -17,0 -45,9 -2,0 -22,2
Trong năm 2012, tình hình kinh tế gặp nhiều khó khăn, nền kinh tế nói chung và ngành NH nói riêng chịu ảnh hưởng không nhỏ. Mặc dù EIBCT đã cố gắng, phấn đấu và nỗ lực, nhưng tổng thu nhập đã giảm ở mức 13,3% so với năm 2011, đạt 471,0 tỷ đồng, giảm 72 tỷ đồng. Với việc mở rộng khách hàng và nâng cao chất lượng tín dụng, đi đôi với với đa dạng hóa và nâng cao tính tiện ích của sản phẩm dịch vụ NH đã góp phần tạo thu nhập cho chi nhánh EIBCT. Cụ thể hơn, thu nhập từ lãi cho vay đạt 306 tỷ đồng, giảm hơn 37% so với nam trước. Bên cạnh đó, thu nhập từ lãi tiền gửi lại tăng, đạt 160 tỷ đồng.
Tuy nhiên, lĩnh kinh doanh ngoại hối và kinh doanh dịch vụ lại không mấy khả quan. Trong năm này, sự bất ổn của kinh tế thế giới do khủng hoảng tài chính và khủng hoảng nợ công ở Châu Âu chưa được giải quyết. Suy thoái trong khu vực đồng Euro cùng với khủng hoảng tín dụng. Tăng trưởng của các nền kinh tế đầu tàu suy giảm kéo theo sự sụt giảm của các nền kinh tế lân cận lẫn nước ta. Những bất lợi từ sự sụt giảm của kinh tế thế giới ảnh hưởng xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống dân cư trong nước. Thị trường tiêu thụ hàng hóa bị thu hẹp, hàng tồn kho ở mức cao, sức mua trong dân giảm. Tỷ lệ nợ xấu NH ở mức đáng lo ngại. Nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa phải thu hẹp sản xuất, dừng hoạt động hoặc giải thể.
Chính vì thế, doanh thu từ kinh doanh vàng và ngoại tệ của NH dừng lại ở mức con số âm.
Sang năm 2013, tình hình không mấy khởi sắc và tiếp tục xuống dốc, khi tổng thu nhập giảm hơn 21,8% so với năm 2012. Nguyên nhân là do các nguồn thu nhập từ lãi cũng như nguồn thu từ các sản phẩm và dịch vụ giảm.
EIBCT vốn chủ trương chia sẻ khó khăn với khách hàng thông qua việc giảm lãi suất cho vay, đưa ra nhiều gói sản phẩm tín dụng với lãi suất ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn hiệu quả với chi phí thấp, dẫn đến NH giảm thu nhập lãi từ hoạt động cho vay, thu nhập lãi chỉ đạt 230 tỷ đồng. Do chịu ảnh hưởng từ các thị trường bên ngoài, các doanh nghiệp XNK ngần ngại, dè dặt hơn trong kinh doanh làm cho khoản thu từ hoạt động kinh doanh dịch vụ giảm. Bên cạnh đó, lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối cũng tác động phần nào làm cho tổng thu nhập của NH giảm.
Bước sang năm 2014, thu nhập 6 tháng đầu năm đạt 101 tỷ đồng, giảm 89 tỷ so với 6 tháng cùng kỳ năm trước. Nguồn thu chủ yếu từ lãi cho vay và tiền gửi đều giảm so với 6/2013.
Tình hình chi phí
Hoạt động kinh doanh của NH cũng giống như bất kỳ hoạt động kinh doanh của tổ chức kinh doanh nào khác, để tạo nguồn thu cho mình thì phải tốn chi phí và luôn cố gắng tìm ra những giải pháp làm sao để tối thiểu hóa chi phí càng tốt. Chi phí hoạt động của NH bao gồm chi phí trả lãi vay, chi phí từ hoạt động kinh doanh, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng và các khoản chi phí khác, … nên khi thu nhập trong giai đoạn 2011- 6/2014 có sự biến động thì chi phí cũng biến động theo, nhìn chung chi phí của NH trong giai đoạn này có xu hướng giảm.
Nguồn vốn của NH chủ yếu từ các hoạt động huy động vốn của các tổ chức cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp nên chi phí lãi luôn chiếm đa số. Năm 2011, tổng chi phí là 427 tỷ đồng, trong đó chi phí lãi huy động chiếm gần 90%. Nguyên nhân là do tình hình lạm phát năm 2011 tăng dẫn đến các NH thương mại chạy đua lãi suất huy động. Dù NHNN đã đặt trần lãi suất là 14%
năm nhưng nhiều NH xé rào thương lượng với khách hàng khiến lãi suất nhiều khi tăng đến 20%/năm. Bên cạnh đó, thu nhập của nhân viên Eximbank tăng đến 70% so với năm trước đó (từ 10,57 triệu đồng/người/tháng lên đến 17,8 triệu đồng/người/tháng) dẫn đến chi phí hoạt động của NH cao (7,93 tỷ đồng).
Sang năm 2012, tổng chi phí là 433 tỷ đồng tăng nhẹ so với năm 2011 với 1,4%, trong khi thu nhập năm 2012 lại giảm 13,3%. Giải thích cho sự tăng chi phí và tình hình hoạt động trên của NH là do NHNN đã triển khai nhiều biện pháp để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, đặc biệt là đối với 5 lĩnh vực ưu tiên là nông nghiệp, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp vừa và nhỏ và doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Riêng trong thời gian từ tháng 6/2012 đến 6/2013, NHNN đã 5 lần điều chỉnh giảm trần lãi suất đối với các lĩnh vực và ngành nghề này. Lãi suất cho vay đối với những lĩnh vực này dao động trong khoảng 9%/năm so với mức 13%/năm trước đây. Ngân hàng tổ chức nhiều chương trình khuyến mãi, dịch vụ chăm sóc khách hàng, tiếp thị, hoa hồng mô giới huy động vốn,… nhằm tăng khả năng cạnh tranh, thu hút các khách hàng mới và giữ chân khách hàng cá nhân, doanh nghiệp có số dư tiền gửi cao.
Năm 2013, chi phí giảm khá nhiều so với năm 2012, với con số 348 tỷ đồng, giảm 19,8% so với năm trước. Trong đó, gánh nặng về chi phí lãi là 311 tỷ đồng. Bên cạnh đó, NH có mức thu nhập giảm nên cố gắng cắt giảm các chi phí khác như chi phí quản lí, chi phí nhân viên và quản lý,… nên chi phí hoạt động giảm.
Sáu tháng đầu năm 2014, chi phí tiếp tục leo thang với 18.358,7 triệu đồng, trong đó chi phí lãi và các chi phí tương tự lãi là 12.890,6 triệu đồng do tănghuy động vốn trên địa bàn làm cho chi phí trả lãi tăng lên, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tương đối cao là 3.275,7 triệu đồng và một số chi phí khác.
Lợi nhuận
Trong những năm qua, nhìn chung lợi nhuận của chi nhánh có xu hướng giảm mạnh. Nếu tổng lợi nhuận năm 2011 là 116 tỷ đồng thì đến năm 2012 lợi nhuận sụt giảm khá nghiêm trọng chỉ với 37 tỷ triệu đồng. Sở dĩ lợi nhuận có sự giảm sút nghiêm trọng như vậy là do các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, không có khả năng hoàn vốn hoặc thu hẹp sản xuất hoặc phá sản. 6 tháng đầu năm 2014, tổng lợi nhuận khá khiêm tốn với 7 tỷ, giảm 22,2% so với cùng kỳ 6 tháng đầu năm 2013. Nguyên nhân là do nguồn thu trong đầu năm nay giảm đáng kể so với năm trước, nguồn thu không đủ bù đắp chi phí nên kéo lợi nhuận giảm.