- Học sinh đọc văn bản
- Phân biệt lời kể, tả; cuối truyện đọc với giọng xúc động.
- Giôn-xi ốm nặng và nằm đợi chiếc lá cuối cùng của cây thờng xuân bên cửa sổ rụng, khi đó cô sẽ chết.
- Nhng qua một buổi sáng và 1 đêm ma gió phũ phàng, chiếc lá cuối cùng vẫn không rụng. Điều đó khiến Giôn- xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết.
- 1 ngời bạn gái đã cho Giôn-xi biết chiếc lá cuối cùng chính là bức tranh hoạ sĩ già Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm ma gió để cứu Giôn-xi , trong khi chính cụ bị chết vì sng phổi.
- Học sinh giải thích các chú thích 2, 3, 4, 5, 6, 7
2. Bè côc.
- 3 phÇn:
+ Từ đầu → kiểu Hà Lan: Giôn-xi
đợi cái chết.
+ tiếp → vịnh Na-plơ: Giôn-xi vợt
? Phần tóm tắt và đoạn trích giới thiệu Giôn-xi đang ở trong tình trạng nh thế nào .
? Tình trạng đó khiến cô có tâm trạng nh thế nào.
* Giôn-xi có tâm trạng chán nản, mệt mỏi, tuyệt vọng của một cô gái yếu
đuối, bệnh tật.
? Nhìn cây thờng xuân rụng lá, cô có suy nghĩ nh thế nào.
- Hỡng dẫn học sinh thảo luận nhóm (theo bàn)
? Tại sao tác giả lại viết ''Khi trời vừa hửng sáng thì Giôn-xi, con ngời tàn nhẫn lại ra lệnh kéo mành lên'' . Hành
động này thể hiện tâm trạng gì của cô?
- Có phải cô là ngời tàn nhẫn không?
? Sau đêm ma gió dữ dội, cô phát hiện ra điều gì.
? Tâm trạng của cô nh thế nào.
- Tổ chức học sinh thảo luận:
? Nguyên nhân làm Giôn-xi khỏi bệnh.
? Việc đó nói lên điều gì.
* Sức sống dẻo dai, bền bỉ của chiếc lá đã kích thích tình yêu sự sống của cô.
+ còn lại: Bí mật của chiếc lá cuối cùng
3. Ph©n tÝch.
a. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi.
- Giôn-xi là một cô gái trẻ, 1 hoạ sĩ trẻ, cô đang bị sng phối nặng.
- Bệnh tật và đói nghèo khiến cô chán nản, thẫn thờ mở to cặp mắt nhìn tấm mành mành màu xanh.
- Cô gắn sự kéo dài sự sống của mình với những chiếc lá, Chiếc lá cuối cùng rụng xuống thì cô cũng chết; cô
hơi ngạc nhiên khi chiếc lá cuối cùng cha rụng rồi tin rằng đêm tới nó nhất
định sẽ rụng và cô cũng lìa đời
- Học sinh thảo luận nhóm, trình bày.
- Học sinh nhóm khác nhận xét.
- Giôn-xi tàn nhẫn, thờ ơ, lạnh lùng với chính mình, với cuộc sống đang tắt dần trong cơ thể mình nên cô
không mấy quan tâm đến sự lo lắng, chăm sóc của bạn. Điều đó là do cô
bệnh tật và thiéu nghị lực.
- Chiếc lá vẫn còn
- Ngạc nhiên, nhìn nó hồi lâu, gọi Xiu quấy cháo, muốn uống chút rợu, muốn vẽ, hôm sau thì hoàn toàn qua cơn nguy hiểm → cô đã muốn sống,
đã vui và đã sống
- Cô khâm phục sự gan góc, kiên c- ờng sức sống mãnh liệt, bền bỉ của chiếc lá nó đã chống chọi với gió tuyết, thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống không chịu rụng xuống
- Bài học: chữa bệnh bằng nghị lực, tình yêu cuộc sống, đấu tranh với bệnh tật kết hợp với thuốc men,...
- Liên hệ với 1 vận động viên thế giới bằng tình yêu thể thao đã chiến thắng bệnh ung th (An xoong vận động viên
đua xe đạp của Mĩ)
? Tại sao khi nghe Xiu kể chuyện về cái chết của cụ Bơ-men, tác giả
không để Giôn-xi có thái độ gì.
* Luyện tập:
? Hãy đóng vai Giôn-xi kể lại tâm trạng của mìh khi nhìn thấy chiếc lá
cuối cùng không bị rụng.
trái ngợc với ý định buông xuôi, yếu
đuối của mình. Nó đã đem lại nhiệt tình tuổi trẻ cho cô, chính cô đã tự chữa bệnh cho mình bằng chiếc lá , bằng sự thay đổi tinh thần
Học sinh thảo luận trình bày
- Cách kết thúc nh vậy truyện sẽ có d
âm, để lại trong lòng ngời đọc nhiều suy nghĩ và những dự đoán. Truyện sẽ kém hay nếu nhà văn cho chúng ta biết cụ thể Giôn-xi nghĩ gì, nói gì, có hành động gì khi nghe Xiu kể lại cái chết và việc làm cao cả của cụ Bơ- men
IV. Củng cố: (3')
- Em hãy nêu một vài nét về nhà văn O. Hen-ri và tác phẩm : Chiếc lá cuối cùng.
- Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Giôn-xi V. H ớng dẫn học ở nhà: (1')
- Kể tóm tắt lại văn bản.
- Viết đoạn văn ngắn phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Giôn-xi.
- Soạn tiếp phần bài còn lại.
Tiết 30 Ngày soạn:
Ngày dạy:
Văn bản : chiếc lá cuối cùng( Tiếp)
(O-Hen ri) A. Mục tiêu . ( Nh tiết 29)
B. Chuẩn bị.
Thầy: Soạn giáo án.
Trò: Soạn trớc bài ở nhà.
C.Tiến trình bài dạy.
I. Tổ chức lớp: (1') II. Kiểm tra bài cũ. 5':
? Hãy nêu một vài nét về nhà văn O. Hen- ri và tác phẩm : Chiếc lá cuối cùng.
? Hãy phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Giôn- xi trong truyện : Chiếc lá cuối cùng.
III.Bài mới:
T/g Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức
? Tại sao Xiu cùng cụ Bơ-men sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ nhìn cây thờng xu©n.
? Hành động của Xiu đối với Giôn-xi nh thế nào.
* Xiu chân thành và giàu lòng yêu thơng bạn, có sự đồng cảm sâu sắc.
I. Tìm hiểu chung.
II. Đọc - Hiểu văn bản 3. Ph©n tÝch.
a. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi.
b) Nh©n vËt Xiu (10')
- Vì lo cho bệnh tật và tính mệnh của Giôn-xi, vì nhớ đến ý định sẽ chết cùng với chiếc lá cuối cùng của bạn. Họ nhìn nhau và không dám nói gì vì họ biết chỉ
đêm tới lá sẽ rụng hết, Giôn-xi khó mà qua khái
- Xiu làm theo một cách chán nản
- Cúi khuôn mặt hốc hác gần gối... tha thiết an ủi, mong bạn cố sống, lo lắng bất lực chẳng biết làm gì để cứu bạn.
? Em hiểu gì về tấm lòng của ngời bạn.
? Sáng hôm sau , Xiu có biết chiếc lá
cuối cùng là do cụ Bơ-men vẽ không.
? Nếu Xiu biết trớc thì sao.
* Xiu cũng rất ngạc hiên khi nhìn thấy chiếc lá khiến truyện càng cảm
động và hấp dẫn hơn.
? Tại sao tác giả lại để cho Xiu kể lại chuyện về cái chết và nguyên nghân dẫn đến cái chết của cụ Bơ-men
? Qua đó em hiểu gì thêm về phẩm chất của cô hoạ sĩ trẻ này
* Xiu kính phục, nhớ tiếc cụ Bơ-men và hết lòng với bạn.
? Sự thật về chiếc lá còn liên quan
đến nhân vật nào.
? Cụ đợc giới thiệu ở phần tóm tắt nh thế nào
? Phần đầu đoạn trích cho thấy cụ có thái độ nh thế nào
* Cụ là ngời giàu lòng yêu thơng, lo lắng cho Giôn-xi và có lẽ đang nghĩ
đến cách vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi .
? Cụ đã vẽ bức tranh trong hoàn cảnh nh thế nào.
? Cụ phải trả giá nh thế nào cho bức vẽ chiếc lá đó.
- Học sinh khái quát, nhận xét.
- Xiu cũng ngạc hiên không ngờ chiếc lá cuối cùng còn bám lại, cô chỉ biết sau đó và cô bình tĩnh khi lần thứ 2 Giôn-xi bảo kéo mành lên
- Truyện sẽ kém hay đi vì Xiu không bị bất ngờ và chúng ta không biết đợc tâm trạng lo lắng thấm đợm tình ngời của cô.
- Tác giả không tả trực tiếp cái chết của cụ Bơ-men trong bệnh viện mà gián tiếp qua lời kể của Xiu .
→ câu chuyện diễn ra tự nhiên và ta hiểu thêm về Xiu: kính phục nhớ tiếc cụ hoạ sĩ và hết lòng với bạn.
c. Cụ hoạ sĩ Bơ-men
- Đó là một hoạ sĩ đã ngoài 60 tuổi, râu xồm, kiếm sống bằng cách ngồi làm mẫu vẽ cho các hoạ sĩ trẻ. Cụ mơ ớc vẽ một kiệt tác nhng đã 40 năm nay vẫn cha thực hiện đợc.
- Sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ, nhìn cây thờng xuân, nhìn nhau chẳng nói năng gì.→ Cụ đang lo lắng cho Giôn-xi và có lẽ trong thâm tâm đang nghĩ đến chiếc lá để cứu sống Giôn-xi
- Vẽ âm thầm, bí mật trong đêm ma gió, lạh buốt.
- Ngời ta tìm thấy 1 chiếc đèn bão còn thắp sáng, 1 chiếc thang đã bị lôi ra khỏi chỗ để của nó, vài chiếc bút lông rơi vung vãi, bảng pha màu xanh vàng trén lÉn.
- Cụ bị viêm phối nặng và đã chết vì s- ng phổi.
* Cụ thật là cao thợng, quên mình vì
ngời khác, lại cứ lẳng lặng mà làm không hề hé răng cho ai biết.
? Có thể gọi bức tranh đó là kiệt tác
đợc hay không? vì sao.
- Hoặc yêu cầu học sinh ghi vào phiếu học tập: chiếc lá là 1 kiệt tác vì:
+ Hình thức + Mục đích + Hoàn cảnh vẽ + Sự trả giá
- Học sinh điền phiếu, giáo viên kiểm tra đánh giá(trên máy chiếu).
* Bức tranh của cụ là một kiết tác vì
dã hớng tới và phục vụ cuộc sống của con ngời.
? Chứng minh truyện đợc kết thúc trên cơ sở 2 sự kiện bất ngờ đối lập nhau tạo nên hiẹn tợng đảo ngợc tình huèng 2 lÇn.
* Đảo ngợc tình huống 2 lần gây bất ngờ và hứng thú, xúc động cho ngời
đọc
? Tác dụng của việc đảo ngợc tình huống 2 lần? Phơng thức biểu đạt.
? Nhận xét về cách kể chuyện của tác giả.
* Kể xen tả và biểu cảm
Sắp xếp các tình tiết hấp dẫn, chặt
Học sinh thảo luận
- Nó rất đẹp, rất giống lá thật, cuống lá
màu xanh sẫm, rìa lá hình răng ca đã
nhuốm màu vàng úa, cả Giôn-xi và Xiu
đều không nhận ra
- Nó đã góp phần cứu sống 1 con ngời ,
đẩy lui ác bệnh
- Nó đợc hoàn thành trong một hoàn cảnh khắc nghiệt
- Nó đợc tạo ra bằng chính sinh mạng của ngời vẽ nó, bằng tình yêu thơng bao la, lòng hi sinh cao thợng → nó là kiệt tác vì đã hớng tới và phục vụ cuộc sống con ngêi.
4. Tổng kết (10') a. Nghệ thuật
- Học sinh thảo luận nhóm
+ Giôn-xi cứ ngày một tiến dần đến cái chết khiến độc giả thơng cảm, lo lắng.
Nhng tình huống bỗng đảo ngợc vào lúc truyện gần kết thúc, Giôn-xi trở lại với lòng yêu đời, bệnh tình thoát cơn nguy hiểm và độc giả thở phào, trút đợc gánh nặng lo âu → đảo ngợc tình huèng.
+ Cụ Bơ-men đang khoẻ mạnh, chẳng ai ngờ đến cái chết của cụ đợc thông báo cũng vào lúc truyện gần kết thúc
→ nhân vật trong truyện và cả độc giả
đều bất ngờ gây hứng thú cho ngời đọc.
- Kể xen tả và biểu cảm (đoạn cuối) - Sắp xếp các tình tiết hấp dẫn, chặt chẽ khÐo lÐo
chẽ khéo léo
? Khái quát giá trị nội dung của truyện
? Bài học cho bản thân.
? Em hiểu thế nào về nghệ thuật ch©n chÝnh.
? Em hiểu gì về tài năng của nhà văn n÷ O Hen-ri
? Miêu tả bức tranh trong truyện.
? Kể lại tóm tắt.
b. Néi dung
- Phản ánh tình yêu thơng cao cả của những ngời nghèo khổ
- Học sinh tự bộc lộ III. Luyện tập (6')
- Nghệ thuật chân chính đợc tạo ra từ tình yêu thơng con ngời .
- Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật vì
con ngêi.
- Yêu thơng quí trọng ngời nghèo khổ - Tài viết truyện với những kết thúc độc
đáo bất ngờ. (giống với An-dec-xen
đồng cảm với ngời nghèo khổ) - Học sinh kể chuyện
IV. Củng cố: (3')
- Yêu cầu học sinh nhắc lại nội dung, nghệ thuật của truyện V. H ớng dẫn học ở nhà: (1')
- Kể lại văn bản, nẵm đợc nội dung, nghệ thuật
- Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ về tình cảm của các nhân vật trong truyện - Soạn ''Hai cây phong''.
Tiết 31 Ngày soạn:
Ngày dạy: