- Nhóm 8: La thiên phổ độ tiế uý gồm bài 53 La thiên phổ độ tiế uý
63 Hồng phạm là thiên thuộc Chu Thư, là một trong những thiên quan trọng nhất của Kinh thư Hồng là to lớn,
phạm là khn khép. Thiên trình bày cửu trù, là 9 lĩnh vực, 9 đạo lớn để trị thiên hạ. Phần trên trích trong Thứ
trưng- những điểm về thời tiết có quan hệ đến đức chính của vua tơi.
64 Đại ý là: năm thứ mưa,nắng ,hơi ấm, khí lạnh, gió xuất hiện theo mùa làm cho cây cối, vạn vật phát triển.65 Đường Túc Tơng (711—762) Vị hồng đế thứ bảy của nhà Đường 65 Đường Túc Tơng (711—762) Vị hồng đế thứ bảy của nhà Đường
66Tải- có nghĩa là năm. Nhà Ðường 伏, nhà Ngô 伏 gọi là tải 伏. 67
Đốt bảo chân mà đưa vào ghi chép thẻ gỗ, muốn tỏ rõ sự chân thành, phơi bày mây sương mà ngăn trời xanh cần dựa vào thần lực, khẩn cầu thánh đức cúi soi dân tình. Nép nghĩ:
Thần xấu hổ về lỗi lầm, làm theo lẽ trái, nhìn sự vui, có ăn năn, một mình khơng thể là tấm tương thiện. Muôn họ do đâu làm gương nhân nghĩa, tĩnh tâm và suy nghĩ về nó, quay lại bản thân mình thành tâm vì nhân, nghĩa, lễ, trí, tín. Nếu như khơng đích thân coi giữ việc chính trị, đến như lúc mùa mưa, ấm áp, lạnh giá, gió mà khơng chuẩn bị sẵn.
Bề tơi Nguyễn Trực kính cẩn bình luận
Vì sao mưa dầm mà gây tắc, đúng lúc này cày cấy canh tác thì thất thời. Gà ngồi rừng rối loạn, ngựa hoang đoạn tuyệt trước cửa nhà xao xác ngõ hẻm, làng xóm. Lo liệu ốn hận chẳng phải hỏi âm đức, bao giờ sống lại dân yếu ớt, nép mong thần nhanh chóng tiêu diệt vết tích, tiếc thời giờ qua mau, ánh sáng loé lên, gió thuận mưa hồ. Sắc vàng tốt tươi truyền bố rộng rãi khắp cả đất Nam, nhà no người đủ, lúa vàng vọng sâu ở vùng tây thành. Kính cẩn dâng sớ.
Chú:
Kinh Thư chương Duyệt Mệnh có câu:“ Chớ mở lòng yêu, chớ xấu hổ điều lỗi, làm
theo lẽ trái”.
Kinh Dịch quẻ Dự hào sáu ba: ” Nhìn sự vui, ăn năn chậm, có ăn năn”. Lời Tượng
nói rằng: Nhìn sự vui, có ăn năn, ngơi khơng đáng vậy
Chương Hàm hữu nhất đức trong Kinh Thư có câu: Đức khơng đổi thầy. Chủ thiện là thầy.
Sách Đại học có câu: “Nghiêu Thuấn dùng nhân trị thiên hạ mà dân theo; Kiệt
Trụ dùng bạo trị thiên hạ mà dân theo. Nhưng khi mệnh lệnh của vua ban ra mà trái
với cái mà vua ham thích thì dân khơng theo.”
Bài Bách chu trong Mao Thi có câu: “Đêm tĩnh nghĩ suy/ Những muốn bay đi” Quẻ Gia nhân thượng cửu trong kinh Dịch có câu: “Lời Tượng nói rằng: Dường oai nghiêm vậy mà tốt, chỉ về trở lại trong mình vậy.”
Tiệt Nam Sơn trong Mao Thi có câu: “Ngài khơng đích thân coi giữ việc chính trị,
thì dân chúng khơng theo lời ngài nữa.”
Kinh Thư thiên Hồng Phạm có câu: “Thứ tám là các trưng: mưa, mặt trời mọc, ấm
áp, lạnh lẽo, gió gọi là thời, cả năm đầy đủ và có sự ứng nghiệm của nó. Các lồi cây cỏ đều rậm rạp tươi tốt thế thì các thứ khác có thể biết được’.
Đường Túc Tơng năm đầu tiên niên hiệu Chí Đức, Lý Bật khun hồng thượng
”Hãy thử đến nơi đất Bành, tước hầu phía tây tướng sĩ phía bắc đến, tiến về phía trước đến giúp đỡ lấy đó mà ứng theo, ở đó thường thích hợp để tụ họp, có thể cấp dưỡng qn. Đó đều do hồng thượng. Đến nơi đất Bành hiểm trở, hoàng thượng và Trương lương đệ đánh tiếng vang lớn tới bên ngồi. Nay lời Lí Bật đã nói, đạo qn dâng tấu báo bế tắc dừng lại giữa chừng. Hoàng thượng âm thầm ra lệnh khắc lên cây khơ để con cháu đời sau dùng, có tiếng là khơng có dục vọng. Trương lương đệ do là tức giận Bật.
Chú : Càn thụ kê, hiểu là cây khơ. Khơng có tiếng động mà ném.
Sử có câu: “Bầy ngựa hoang, bụi trần hay hơi thở của muôn vật trong không trung bụi bặm vậy.”
Sớ kỳ nhị 疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏 疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏 疏疏疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏, 疏疏疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏,疏疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏.疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏 疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏疏 Phiên âm:
Bình thần Thân Nhân Trung phụng bình. Kỳ tình chi văn. Khoa giáo sở thiếu. Tác giả gian hữu nhất nhị tiển kiến kỳ trú. Duy
Thánh chế văn tứ động đãng bút lực tung hoành. Hữu mạc trạng chi cơng. Hữu vơ cùng chi xảo đích thị tuyệt văn.
Duy
Đại Việt quốc Hồng Đức cửu niên, tuế thứ Ất Mùi bát nguyệt Đinh Sửu, việt nhị thập nhất nhật đinh khắc.
Quốc hoàng thần Lê mỗ, phủ tận ngu thành ngưỡng gan thơng thính, tác dĩ ngun dương dị đốc, thử khí hồnh khơng. Thần cẩn cụ tín hương sớ văn, đầu vu Bắc phương Trấn vũ Huyền thiên thượng đế bệ hạ, dĩ kỳ cam vũ, độ đạt vi tình. Khởi Huyền thiên thượng đế bệ hạ, khoan hôn mê chi quá, cử động thiên đế chi uy linh, tam nhật thành lâm, vạn phương đồng khánh. Hà kỳ căng vũ hạp cảnh lệ khí mạn thiên. Trì đường tiến chí ư mạn doanh. Quyến mẫu tất quy ư trầm mỗi dữ tai bất thiển vi ngược thị đa.
Giả thiêm túc chi hư danh. Thụ băng đồi chi thực họa. Thử nhật dạ thần thâm di vi ưu dã, cụ. Phục vọng táo trữ âm mai ế, chiếu diệu thanh minh. Cửu tân vạn quốc chi quang huy, cửu úy quần tâm chi chiêm ngưỡng. Duy thiên duy đế, mậu đức mậu công. Khởi chỉ ngu thần thần du mục kích chi sở tơn sùng, áp tứ cảnh kiềm lê vọng Chân Vũ quán hạ, đãng đãng nguy nguy, nhi nan danh chi vi thuỳ cung quán dã. Thần bất thăng khẩn khẩn cần cần chi chí. Cẩn phụng sớ dĩ văn.
Dịch:
Bài sớ thứ 2
Bề tơi Thân Nhân Trung kính cẩn bình luận. Sớ văn cầu trời quang, pháp mệnh ít ỏi. Tác giả đôi khi một vài lần hiếm hoi thấy chúng. Duy
Vua làm ra ý văn lay động, bút lực tung hồnh, có quy định cơng trạng , có sự khéo léo vô cùng là một sớ văn xuất chúng.
Nước Đại Việt năm Ất Mùi niên hiệu Hồng Đức thứ 9, kiến Đinh, tháng 8, ngày mồng một là ngày Đinh Sửu, vượt qua 12 ngày là ngày Quý Tị, Quốc hoàng thần Lê.... cúi sâu lịng thành của kẻ ngu muội kính cầu bề trên soi xét, làm phơi bày dương khí, khí nóng tràn đầy. Kính cẩn sửa soạn tín hương, sớ văn đến Bắc
phương Trấn Vũ Huyền Thiên Thượng đế Bệ hạ để cầu mưa ngọt. Cứu độ, thấu hiểu tấm lòng nhỏ bé xin Huyền Thiên thượng đế bệ hạ tha thứ cho lỗi lầm mê muội. Thi hành sự thiêng liêng, cao cả của thiên đế để làm mưa dầm suốt ba ngày, muôn phương đều vui mừng. Mưa lâu cả chốn, khí ác đầy trời. Ao hồ cỏ mọc rậm rạp, ngòi rạch đều mất đi cùng với thiên tai không nhỏ làm tàn hại rất nhiều.
Nếu được đủ hư danh, chịu thực hoạ sụt lở thì ngày đêm thần rất lấy làm lo âu, buồn rầu vậy. Sợ hãi nép mong tiêu trừ khói bụi mịt mù che lấp, soi sáng tiết thanh minh. Lâu nay sửa đổi sự vẻ vang, rực rỡ của vạn quốc; lâu nay an ủi sự kính mộ của những tấm lịng. Ấy là trời, ấy là đế; đức lớn, công lớn. Không chỉ là sự tôn sùng của những bề tôi ngu muội thần tận mắt trơng thấy, nắm giữ tứ phía dân chúng mong dưới Chân Vũ lồng lộng, hùng vĩ mà khó gọi tên là cung gì qn vậy. Bề tơi rất mực chân thành, khẩn khoản, kính cẩn dâng sớ.