STT Diễn giải ĐVT Bình quân chung Nhóm tác nhân bán buôn Yên Sơn Tuyên Quang Hà Nội
1 Tuổi bình quân Tuổi 38,5 41 38 36,5 2 Trình độ văn hoá
- Cấp II % 34,7 42,8 32,7 28,6 - Cấp III % 51,1 57,2 67,3 71,4 3 Số lao động/hộ Lao động 1 1 1 2 4 Số năm hoạt động Năm 5,5 7 5,5 4 5 Số vốn lưu động Tr.đồng 220 100 250 300 6 Tỷ lệ sản phẩm mua từ
- Các hộ sản xuất % 37,5 45 42,5 25 - Hợp tác xã % 62,5 55 57,5 75 7 Khối lượng bán buôn/năm Kg 2.750 2.500 2.500 3.000 Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra (2016)
Độ tuổi bình quân của tác nhân người bán buôn tại Yên Sơn, thành phố Tuyên Quang và Hà Nội hay còn gọi là tác nhân người bán buôn Yên Sơn là 41, bán buôn Tuyên Quang là 38 và bán buôn Hà Nội là 36,5. Số chủ hộ có trình độ cấp II là 42,8; 32,7 và 28,6. Số chủ hộ có trình độ cấp III là 57,2; 67,3 và 71,4. Nhìn chung giữa các tác nhân người bán buôn Yên Sơn, Tuyên Quang và Hà Nội có sự khác biệt về trình độ. Nhóm tác nhân này thường phải thuê thêm từ 1 đến 2 lao động. Tác nhân người bán buôn có thời gian hoạt động trung bình là 5,5 năm. Lượng vốn bình quân của tác nhân này sử dụng trong hoạt động mua - bán là 220 triệu đồng và khối lượng bán buôn trong năm trung bình đạt 2.750 kg miến dong. b. Phương thức giao dịch, thanh toán và vốn kinh doanh
Các tác nhân bán buôn được hỏi nói rằng mình có cửa hàng làm điểm tập kết và bán miến dong hàng ngày. Người bán buôn tại Yên Sơn thuê kiốt bán miến tại các chợ trong huyện, người bán buôn tại Hà Nội thuê kiốt bán miến dong tại Hà Nội. Phương tiện vẫn chuyển của họ là ô tô tải.
Giao dịch giữa những những người bán buôn miến dong với khách hàng diễn ra trực tiếp hoặc tác động thông qua điện thoại. Thanh toán bằng tiền mặt, có thể khách hàng trả tiền ngay nhưng cũng có khi hai bên thoả thuận thanh toán theo đợt. Vì vậy, số vốn của tác nhân này khá lớn từ 100 đến 300 triệu đồng.
Đối với tác nhân bán buôn Hà Nội, miến dong được vận chuyển ra Hà Nội và được giao cho các cửa hàng bán buôn, bán lẻ. Các chủ buôn nói rằng họ có cửa hàng tại Hà Nội và sau khi giao buôn khoảng 70% miến dong cho những người bán buôn, bán lẻ Hà Nội, 30% bán lẻ tại cửa hàng.
Các chủ buôn địa phương nói rằng, mình có thể chủ động được nguồn vốn buôn bán với quy mô kinh doanh hiện tại, nhưng nếu mở rộng thêm hoạt động kinh doanh thì họ phải cần đến sự trợ giúp của các hình thức tín dụng.
c. Hợp đồng
Một đặc điểm khá riêng của kênh hàng này là bước đầu đã có hợp đồng tiêu thụ tuy chỉ qua thoả thuận mà không phải bằng giấy tờ. Khách hàng thông báo số lượng, chủng loại miến dong, giá cả căn cứ theo giá thị trường thời điểm đó. Tuy không có hợp đồng, cam kết bằng văn bản nhưng dựa vào uy tín của mình, quan hệ giữa những người buôn bán với khách hàng của mình là khá bền vững.
d. Chi phí, kết quả và hiệu quả hoạt động
Tác nhân bán buôn miến dong địa phương cho biết, giá bán miến của họ thường thấp hơn giá bán buôn miến dong tại thị trường Hà Nội.
Nhìn vào bảng số liệu trên có thể thấy rõ được rằng tác nhân người bán buôn phải bỏ ra lượng giá trị chi phí trung gian cao (bằng 4.443 nghìn đồng) chiếm 90% doanh thu. Giá trị gia tăng đạt được của tác nhân người bán buôn là 457 nghìn đồng (chiếm 9,3% doanh thu).
Trong số 4 kênh hàng có sự tham gia của người bán buôn có kênh bán buôn tại Yên Sơn, bán buôn tại thành phố Tuyên Quang và một kênh bán buôn tại Hà Nội. Tác nhân bán buôn Hà Nội có chi phí trung gian cao nhất do chi phí vận chuyển cao hơn 2 tác nhân bán buôn còn lại nhưng lại đạt giá trị gia tăng cao nhất (bằng 610 nghìn đồng, chiếm 11,1% doanh thu). Tác nhân Yên Sơn dù có chi phí vận chuyển thấp nhất nhưng do giá bán thấp hơn nên giá trị gia tăng đạt được của tác nhân này thấp hơn tác nhân bán buôn Hà Nội. Hiện nay đội ngũ những người bán buôn tại Yên Sơn chưa nhiều nhưng sẽ tăng nhanh trong thời gian tới.