NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI
1.1 Khái quát chung về bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm về Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
Bán hàng là giai đoạn cuối cùng trong quy trình sản xuất và kinh doanh, đánh dấu sự chuyển đổi vốn từ hình thái sản phẩm, hàng hóa sang hình thái tiền tệ hoặc vốn trong thanh toán.
Bán hàng theo góc độ kinh tế là quá trình chuyển đổi hàng hóa từ hình thái vật chất sang hình thái tiền tệ, tức là từ "hàng" sang "tiền" (H-T) Quá trình này có những đặc điểm chính trong các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp thương mại nói riêng.
Giao dịch mua bán được hình thành từ sự thỏa thuận giữa người mua và người bán, trong đó người bán đồng ý bán và người mua đồng ý mua, kèm theo việc thanh toán hoặc cam kết thanh toán Đồng thời, quyền sở hữu hàng hóa cũng thay đổi: người bán mất quyền sở hữu, trong khi người mua trở thành chủ sở hữu của hàng hóa đã giao dịch.
Trong quá trình tiêu thụ hàng hóa, doanh nghiệp cung cấp sản phẩm cho khách hàng và nhận lại doanh thu bán hàng Doanh thu này đóng vai trò quan trọng trong việc xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Quá trình bán hàng có thể chia thành hai giai đoạn:
• Giai đoạn 1: Căn cứ vào hợp đồng kinh tế đã kí kết để xuất giao hàng
Giai đoạn 2 là thời điểm khách hàng thực hiện thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán thông qua các giấy tờ hóa đơn Tại giai đoạn này, doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được tiền, đủ để bù đắp các khoản chi phí sản xuất và đạt được lợi nhuận từ sản phẩm.
Quá trình lưu chuyển hàng hoá diễn ra qua nhiều phương thức bán hàng, trong đó bán buôn và bán lẻ là hai phương thức chủ chốt Hiện nay, các phương thức này đã được mở rộng để đáp ứng xu hướng và nhu cầu ngày càng đa dạng của người tiêu dùng.
Bán hàng đại lý là hình thức kinh doanh trong đó chủ hàng giao sản phẩm cho đại lý, và đại lý nhận thù lao thông qua hoa hồng hoặc chênh lệch giá Doanh thu từ hàng bán được ghi nhận khi đại lý thực hiện thanh toán hoặc đồng ý thanh toán.
Phương thức bán hàng trực tiếp
Theo phương thức này, khách hàng ủy quyền cho cán bộ nghiệp vụ nhận hàng tại kho của doanh nghiệp Khi doanh nghiệp giao thành phẩm, khách hàng sẽ thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán ngay Điều này có nghĩa là quá trình chuyển giao hàng và ghi nhận doanh thu diễn ra đồng thời, đảm bảo điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng.
Bán hàng online là hình thức mà doanh nghiệp đăng tải sản phẩm lên các kênh thương mại điện tử, cho phép khách hàng truy cập internet để mua hàng và thanh toán trực tuyến Sau khi đặt hàng, khách hàng có thể nhận hàng tại nhà hoặc thanh toán bằng tiền mặt cho bên vận chuyển Doanh thu từ các giao dịch này sẽ được ghi nhận khi chủ kênh thương mại điện tử thực hiện thanh toán hoặc xác nhận giao dịch.
Theo phương thức này, khi giao hàng cho người mua, hàng hóa được coi là đã tiêu thụ và doanh nghiệp không còn quyền sở hữu Người mua thanh toán một khoản tiền ngay tại thời điểm mua và chấp nhận trả dần các khoản còn lại trong các kỳ tiếp theo với tỷ lệ lãi suất nhất định Thông thường, số tiền trả ở các kỳ sau sẽ bằng nhau, bao gồm cả phần gốc và phần lãi trả chậm.
Theo phương thức này, doanh nghiệp sẽ định kỳ gửi hàng cho khách hàng theo các thỏa thuận trong hợp đồng Khách hàng có thể là đơn vị nhận bán hàng đại lý hoặc là những khách hàng thường xuyên mua hàng theo hợp đồng kinh tế Khi hàng hóa được xuất kho giao cho khách hàng, quyền sở hữu vẫn thuộc về doanh nghiệp cho đến khi điều kiện ghi nhận doanh thu được thỏa mãn Doanh thu chỉ được ghi nhận khi khách hàng thực hiện thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán, khi đó doanh nghiệp đã chuyển giao các lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm cho khách hàng.
Các phương thức trao đổi không tương tự
Hàng đổi hàng là phương thức tiêu thụ trong đó người bán trao đổi sản phẩm của mình để nhận lại sản phẩm hoặc vật tư từ người mua Giá trao đổi tương ứng với giá bán của sản phẩm trên thị trường Phương thức này có thể được chia thành ba trường hợp khác nhau.
- Xuất kho lấy hàng ngay
- Xuất hàng trước, lấy vật tư sản phẩm sau
- Nhận hàng trước, xuất hàng trả sau
Các trường hợp khác được coi là bán hàng
Ngoài các phương thức bán hàng truyền thống, doanh nghiệp còn có thể tiêu thụ thành phẩm thông qua việc xuất khẩu, tặng thưởng hoặc trả lương cho cán bộ, nhân viên trong nội bộ Hình thức này không chỉ giúp nâng cao tinh thần làm việc mà còn tăng cường sự gắn kết giữa doanh nghiệp và nhân viên.
1.1.2 Khái niệm doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu
Doanh thu theo chuẩn mực kế toán số 14, được ban hành theo quyết định 149 ngày 31/12/2001 của Bộ Tài Chính, được định nghĩa là tổng các lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu được trong kỳ hạch toán Doanh thu này phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường và đóng góp vào việc tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là tổng số tiền thu được từ các hoạt động và giao dịch liên quan đến việc bán sản phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ cho khách hàng Doanh thu này bao gồm cả các khoản phụ thu và phí phát sinh ngoài giá bán.
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ ĐIỆN ĐIỆN TỬ PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ ĐIỆN ĐIỆN
TỬ PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH
2.1 Tổng quan về đơn vị thực tập
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển công ty cổ phần công nghệ Điện Điện tử Phát thanh Truyền hình.
Công ty Cổ phần Công nghệ Điện Điện tử Phát thanh Truyền hình, viết tắt là “Công ty”, được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 0103006921 bởi Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội vào ngày 07/03/2005, với lần thay đổi thứ hai diễn ra vào ngày 07/01/2008.
Công ty hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần, tuân thủ Luật doanh nghiệp và các quy định hiện hành của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Người đại diện: Ông Phùng Thế Cường
- Địa chỉ trụ sở chính: Phòng 202 - Nhà A - Đền Lừ 1 - P Hoàng Văn Thụ -
- Tài khoản: 3180211080020010 tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Thanh Trì – Hà Nội.
Công ty cổ phần công nghệ điện, điện tử, phát thanh và truyền hình chuyên cung cấp thiết bị vật tư điện, điện tử và dịch vụ truyền hình Doanh nghiệp hoạt động hợp pháp dưới sự điều hành và giám sát của luật doanh nghiệp, đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Sau hơn 15 năm hoạt động, Công ty cổ phần công nghệ điện, điện tử, phát thanh, truyền hình đã vượt qua nhiều khó khăn trong quá trình hình thành và xây dựng niềm tin với người tiêu dùng Đến nay, công ty đã khẳng định vị thế của mình trong ngành.
Công ty không ngừng phát triển và khẳng định vị thế của mình, đồng thời hướng tới việc thu hút đa dạng đối tượng khách hàng Chúng tôi mong muốn trở thành đối tác và nhà cung cấp tin cậy cho các công ty lớn trong và ngoài nước.
Ngành nghề kinh doanh của công ty tương đối đa dạng, phải kể đến như:
Chúng tôi chuyên mua bán máy móc, vật tư và thiết bị trong các lĩnh vực như văn phòng, điện, điện tử, điện lạnh, viễn thông, phát thanh, truyền hình, điều khiển tự động hóa, chống sét, quang học, giao thông vận tải, khai khoáng, nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp, xây dựng và phụ tùng thay thế.
- Buôn bán thiết bị y tế.
- Dịch vụ cho thuê văn phòng, nhà xưởng, kho tàng, bến bãi, dịch vụ vận tải và vận chuyển hành khách.
- Khảo sát, thiết kế, lắp đặt, bảo dưỡng sửa chữa các Đài, Trạm phát thanh truyền hình.
- Sửa chữa, lắp ráp, kinh doanh máy móc vật tư chuyên ngành Phát thanh
Tình hình kết quả kinh doanh Qúy 4/2020:
BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
Qúy 4/2020 Đơn vị tính : VNĐ
Doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ 01 VI.25
Các khoản giảm trừ doanh thu 02
3 Doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ (10 = 01 - 02)
4 Giá vốn hàng bán 11 VI.27
Lợi nhuận gộp bán hàng và cung cấp dịch vụ (20
Doanh thu hoạt động tài chính 21 VI.26
7 Chi phí tài chính 22 VI.28
Trong đó : Chi phí lãi
Chi phí quản lý doanh nghiệp 25
Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh {30 20 + (21 - 22 ) - (24 +
Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế ( 50 = 30 +
Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành 51 VI.30
Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 52 VI.30
8 Lãi cơ bản trên cổ phiếu 70
Nhìn vào báo cáo trên chúng ta nhận thấy:
- Trong quý 4/2020 công ty vẫn duy trì được tình hình bán hàng ổn định
- Kết quả kinh doanh cho thấy lợi nhuận sau thế dương, tức trong quý này doanh nghiệp có phát sinh lãi
Việc xác định kết quả kinh doanh được thực hiện tự động qua bút toán kết chuyển trên phần mềm kế toán Misa, với chu kỳ thực hiện định kỳ hàng quý.
Phân tích kết quả kinh doanh giúp nhận diện tình hình hoạt động của doanh nghiệp Trong giai đoạn 2019-2020, mặc dù đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt và ảnh hưởng tiêu cực từ dịch Covid-19, công ty vẫn đặt ra những chỉ tiêu cao và nỗ lực khắc phục hậu quả Tất cả nhân viên đang cố gắng hết sức để đưa công ty phát triển bền vững và đạt được các mục tiêu đã đề ra.
2.1.2 Đặc điểm tổ chức kinh doanh của công ty
Công ty Cổ phần Công nghệ Điện Điện tử Phát thanh Truyền hình hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ và thương mại, thu lợi từ cả hai mảng này Ngành nghề chính của công ty là cung cấp sản phẩm công nghệ điện, điện tử, vật tư phát thanh và thiết bị truyền hình Để tìm kiếm khách hàng, công ty sử dụng website và đội ngũ nhân viên kinh doanh, những người sẽ giới thiệu sản phẩm và tư vấn cho doanh nghiệp về dịch vụ cung ứng, đồng thời hỗ trợ bộ phận điều phối và lắp đặt hàng hóa cho khách hàng Sơ đồ quá trình kinh doanh của công ty có thể được khái quát rõ ràng để minh họa cho hoạt động thương mại của mình.
Sơ đồ 2 1: Quy trình kinh doanh của Công ty
Mua hàng theo đơn đặt hàng hoặc mua hàng nhập kho để bán
Bán hàng tại kho hoặc vận chuyển cho khách hàng
Thu tiền và thanh toán
2.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý hoạt động kinh doanh của Công ty
Công ty cổ phần này đã có hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điện, điện tử, phát thanh truyền hình, xây dựng thương hiệu và uy tín vững mạnh Nhờ cung cấp sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao với giá thành hợp lý, công ty luôn chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh Sự linh hoạt trong quản lý không chỉ giúp tăng tài sản và thu nhập mà còn nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho toàn thể cán bộ, công nhân viên.
Công ty có quy mô nhỏ nên bộ máy quản lý khá gọn nhẹ, bộ máy quản lý của công ty được tổ chức theo sơ đồ sau:
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu bộ máy quản lý công ty
Hội đồng quản trị đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra các quyết định chiến lược liên quan đến công ty, bao gồm chiến lược kinh doanh, huy động vốn và mở rộng quy mô Tất cả các quyết định quan trọng này đều do Hội đồng quản trị quyết định.
Giám đốc công ty có trách nhiệm trực tiếp quản lý và đại diện cho hội đồng quản trị trong việc quyết định mọi vấn đề liên quan đến hoạt động và tổ chức sản xuất kinh doanh của công ty.
Phòng Kinh doanh đảm nhận vai trò quan trọng trong việc quản lý nguồn cung cấp hàng hóa đầu vào và theo dõi tình hình tiêu thụ hàng hóa đầu ra của công ty Ngoài ra, phòng còn có trách nhiệm xây dựng kế hoạch và phương án kinh doanh, đồng thời đề xuất các biện pháp nhằm thúc đẩy hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Phòng kế toán có nhiệm vụ thu thập, ghi chép, xử lý, phân tích một
Phòng Truyền thông Phó giám đốc tích các thông tin tài chính – kế toán, lập báo cáo kế toán (báo cáo tài chính, báo cáo quản trị)
Phòng truyền thông của doanh nghiệp là yếu tố then chốt trong việc xây dựng hình ảnh thương hiệu và ảnh hưởng đến cách nhìn nhận của nhà đầu tư, đối tác, nhân viên và công chúng Bộ phận này hoạt động dưới sự chỉ đạo của Giám đốc điều hành, đảm nhận vai trò tư vấn cho các hoạt động quản lý hình ảnh và danh tiếng của công ty.
2.1.4 Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty
2.1.4.1 Tổ chức bộ máy kế toán tại công ty
Công ty áp dụng hình thức kế toán tập trung nhằm phù hợp với đặc điểm tổ chức kinh doanh trong ngành điện, điện tử và phát thanh truyền hình Tất cả các hoạt động kế toán được thực hiện tại một phòng kế toán duy nhất, đảm bảo sự nhất quán và hiệu quả trong công tác quản lý tài chính.
Sơ đồ 2.3: Cơ cấu bộ máy kế toán của công ty
