Hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại cục quản lý thị trường tỉnh tiền giang

Hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại cục quản lý thị trường tỉnh tiền giang Hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại cục quản lý thị trường tỉnh tiền giang Hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại cục quản lý thị trường tỉnh tiền giang

Các nghiên cứu trước liên quan

An toàn thực phẩm và quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm là chủ đề quan trọng và được quan tâm hiện nay Nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước đã được thực hiện, mang đến những góc nhìn đa dạng về vấn đề này.

 Công trình nghiên cứu trong nước

- Bùi Thị Hồng Nương, Quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm ở Việt Nam hiện nay, Luận án Tiến sỹ, 2019

Luận án hình thành khái niệm quản lý nhà nước (QLNN) về an toàn thực phẩm (ATTP), nêu rõ đặc điểm và vai trò của QLNN trong lĩnh vực này Bài viết nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường QLNN về ATTP ở Việt Nam hiện nay Đồng thời, luận án cũng phân tích những ưu điểm và hạn chế trong quản lý ATTP tại Việt Nam trong thời gian qua Cuối cùng, luận án đề xuất các quan điểm và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về ATTP trong tương lai.

Luận án là một công trình nghiên cứu khoa học chuyên sâu, có giá trị lý luận và thực tiễn, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các nghiên cứu tiếp theo.

- Lê Thị Linh, Thực hiện pháp luật trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm trên địa bàn Hà Nội, Luận văn Thạc sỹ, 2016

Luận văn đã làm rõ các vấn đề lý luận về việc thực hiện pháp luật vệ sinh an toàn thực phẩm tại Hà Nội, trong bối cảnh chung của cả nước Bài viết phân tích và đánh giá thực trạng hệ thống pháp luật Việt Nam liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm, đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật trong lĩnh vực này.

- Trần Thị Khúc, Quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, Luận văn Thạc sỹ, 2014

Bài luận văn này đánh giá sâu sắc về kiến thức và thực hành của cán bộ quản lý an toàn thực phẩm tại các cấp từ tỉnh đến xã, cùng với sự tham gia của cộng tác viên an toàn vệ sinh thực phẩm và các đối tượng liên quan như người sản xuất, chế biến, kinh doanh và tiêu dùng tại tỉnh Bắc Ninh Qua đó, bài viết sẽ nhận diện và phân tích những vấn đề nổi cộm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, từ đó đưa ra những nhận định và giải pháp phù hợp.

Để nâng cao quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm tại tỉnh Bắc Ninh, cần tìm hiểu các ưu điểm và tồn tại hiện tại Việc nhận định nguyên nhân của những vấn đề này sẽ giúp đưa ra giải pháp thích hợp, từ đó cải thiện hiệu quả quản lý và bảo đảm an toàn thực phẩm cho cộng đồng.

- The World Bank, Quản lý nguy cơ an toàn thực phẩm ở Việt Nam - Những thách thức và cơ hội, 2017

Nghiên cứu này áp dụng bộ công cụ phân tích của Vụ Thương Mại và Cạnh tranh thuộc Nhóm Ngân hàng Thế giới trong tài liệu Cải cách ATTP, với 8 nguyên tắc trụ cột chính Bộ công cụ này cung cấp hướng dẫn toàn diện từ khởi đầu đến việc xác định ưu tiên trong quá trình cải tổ an toàn thực phẩm Nó cũng bao gồm nhiều nghiên cứu trường hợp hữu ích từ các quốc gia khác, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp và điều phối hiệu quả trong quản lý an toàn thực phẩm.

- Tác giả Ngô Thị Xuân nghiên cứu về “Quản lý nhà nước về VSATTP trên địa bàn Huyện Thái Thụy, Tỉnh Thái Bình”

Bài nghiên cứu đã phân tích thực trạng QLNN về VSATTP (tập trung năm

2012 đến 2014), đã làm rõ nội dung QLNN về VSATTP; chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến QLNN về VSATTP trên địa bàn Huyện

Tác giả Chu Thế Vinh đã tiến hành nghiên cứu về thực trạng an toàn vệ sinh thực phẩm tại các cơ sở ăn uống ở Thành phố Đà Lạt, Tỉnh Lâm Đồng trong giai đoạn 2012 - 2013 Nghiên cứu này nhằm đánh giá công tác quản lý an toàn thực phẩm và đưa ra những khuyến nghị cần thiết để cải thiện tình hình vệ sinh thực phẩm tại địa phương.

Tác giả đã phân tích sâu sắc về tình hình vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) tại Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá điều kiện VSATTP ở 369 cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống trong khu vực này Mặc dù nghiên cứu chỉ giới hạn tại số lượng cơ sở cụ thể, nhưng nó cung cấp cái nhìn tổng quan về thực trạng VSATTP tại Đà Lạt.

- Tác giả Nguyễn Thị Tuyết Loan nghiên cứu về “Quản lý nhà nước về

An toàn thực phẩm từ thực tiễn Tỉnh Đồng Tháp”

Thực trạng quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) tại tỉnh Đồng Tháp và trên toàn quốc đang gặp nhiều vấn đề, đặc biệt là sự chồng chéo trong quản lý giữa các ngành và thiếu sự phối hợp đồng bộ.

- Tác giả Nguyễn Tiến Dũng nghiên cứu về “Quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trong lĩnh vực y tế từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh”

Bài viết này làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm (ATTP) trong lĩnh vực y tế Nó phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về ATTP tại Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2016 Bên cạnh đó, bài viết cũng phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về ATTP trong lĩnh vực y tế trên địa bàn thành phố Cuối cùng, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về ATTP nói chung và trong lĩnh vực y tế tại Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng.

Ngoài các công trình nghiên cứu thì vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn luôn đƣợc quan tâm bởi truyền thông, báo chí:

- Thu Hiền, Thực phẩm bẩn tác động trực tiếp đến sự phát triển kinh tế (K2), báo Pháp luật & Công dân, 19/10/2018

Bài viết nêu rõ thực trạng vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm của một số doanh nghiệp, gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng và ảnh hưởng đến uy tín chất lượng hàng hóa Điều này dẫn đến nguy cơ tiềm ẩn cho sự phát triển kinh tế, cho thấy rằng vệ sinh an toàn thực phẩm cần được chú trọng hơn nữa.

- Đỗ Mai Thành, Kinh nghiệm quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm của châu Âu

Tác giả đã nêu rõ các tiêu chuẩn và quy định an toàn thực phẩm, bao gồm quy trình kiểm soát mối nguy HACCP, thực hành canh tác nông nghiệp tốt GAP, và quy định truy nguyên nguồn gốc Đây là những tiêu chuẩn mà Liên minh Châu Âu áp dụng để quản lý an toàn thực phẩm, từ đó rút ra bài học quý giá cho Việt Nam trong công tác quản lý an toàn thực phẩm.

Bài viết của tác giả Trần Đáng (2012) với tiêu đề “Một số vấn đề bức xúc về ATTP hiện nay: thực trạng và giải pháp” đã được trình bày tại Hội thảo Khoa học của Bộ Y tế, nêu rõ các thách thức hiện tại về an toàn thực phẩm (ATTP) và đề xuất những giải pháp thiết thực nhằm cải thiện tình hình này.

Bài viết nêu rõ những vấn đề nổi bật liên quan đến công tác đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP), chỉ ra những bất cập và yếu kém trong lãnh đạo, quản lý ATTP Đồng thời, bài viết cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của các Hội, Hiệp hội trong việc đảm bảo ATTP và đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả công tác này vì sự nghiệp phát triển bền vững.

Mục tiêu nghiên cứu

Dựa trên lý luận về quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, bài viết phân tích thực trạng công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm Những vấn đề hiện tại trong công tác này sẽ được nêu rõ nhằm cải thiện hiệu quả quản lý và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

7 giải pháp phù hợp nhằm hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang

Làm cho công tác phòng chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang đạt hiệu quả cao hơn.

Câu hỏi nghiên cứu

Trong công tác phòng chống vi phạm an toàn thực phẩm, việc làm rõ các cơ sở lý luận quản lý nhà nước là rất quan trọng Các cơ sở này bao gồm việc xác định trách nhiệm của các cơ quan chức năng, xây dựng hệ thống pháp luật chặt chẽ và áp dụng các biện pháp kiểm tra, giám sát hiệu quả Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của người dân về an toàn thực phẩm và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong việc giám sát chất lượng thực phẩm Sự phối hợp giữa các cấp quản lý và các tổ chức liên quan cũng là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn thực phẩm trong xã hội.

Câu hỏi 2: Thực trạng công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang thời gian qua như thế nào?

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang trong thời gian tới, cần triển khai một số giải pháp quan trọng Trước hết, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về an toàn thực phẩm cho cả người tiêu dùng và các doanh nghiệp Thứ hai, cần nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát của lực lượng chức năng thông qua việc đào tạo chuyên môn và trang bị thiết bị hiện đại Cuối cùng, cần xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm, từ đó đảm bảo an toàn thực phẩm cho cộng đồng.

Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

Thực trạng công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang

Nội dung: Nghiên cứu hoạt động quản lý ATTP đối với sản phẩm đƣợc sản xuất tại các doanh nghiệp ở tỉnh Tiền Giang

Không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang

Nghiên cứu về công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang trong giai đoạn 2017-2019 cho thấy sự cần thiết phải tăng cường các biện pháp kiểm tra và xử lý vi phạm Dựa trên số liệu thu thập, các giải pháp đề xuất nhằm cải thiện tình hình an toàn thực phẩm sẽ được triển khai đến năm 2025-2030, với mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Phương pháp nghiên cứu

 Phương pháp thu thập thông tin

Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp bao gồm việc sử dụng các thống kê và báo cáo của chính phủ về vệ sinh an toàn thực phẩm, cùng với những dữ liệu từ các nghiên cứu đã được thực hiện trước đó bởi Cục vệ sinh an toàn thực phẩm Ngoài ra, thông tin cũng được khai thác từ nhiều nguồn khác nhau như sách, báo, internet và truyền hình để đảm bảo tính toàn diện và chính xác của số liệu.

Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp được thực hiện qua các cuộc điều tra bằng bảng câu hỏi và phỏng vấn các chuyên gia, bao gồm cán bộ quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm và cán bộ tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang Kết quả thu được sẽ giúp đánh giá hiệu quả công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại địa phương này.

Phương pháp thống kê mô tả cung cấp cái nhìn tổng quan về bộ máy vệ sinh an toàn thực phẩm tại tỉnh Tiền Giang, bao gồm số lượng cán bộ, kết quả hoạt động thanh tra và kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm Bài viết cũng nêu rõ số lượng đơn vị vi phạm về điều kiện an toàn thực phẩm cùng với số vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra trong khu vực, từ đó phản ánh tình hình an toàn thực phẩm tại địa phương.

- Phương pháp so sánh: so sánh sự khác biệt kết quả công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh Tiền Giang trong 3 năm 2017-

Phương pháp tổng hợp được áp dụng để đánh giá kết quả công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm của cơ quan quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm Nghiên cứu này phân tích mức độ và số vụ vi phạm liên quan đến người sản xuất, kinh doanh thực phẩm và người tiêu dùng tại địa điểm nghiên cứu Qua đó, chúng tôi sẽ tìm ra những thành tựu đạt được cũng như những tồn tại trong công tác này, từ đó đề xuất các giải pháp thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm.

Những đóng góp của đề tài

Đề tài nghiên cứu sẽ có các đóng góp về mặt lý thuyết và thực tiễn nhƣ sau:

Về mặt lý luận: Đề tài sẽ góp phần phát triển lý thuyết về quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm

Bài viết này thực hiện phân tích đánh giá thực trạng công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang Nó tập trung vào việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng, những kết quả đạt được, cũng như những tồn tại hạn chế trong công tác này Từ đó, bài viết xác lập cơ sở thực tiễn và đề xuất các nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang.

Kết cấu của đề tài

- Chương 1: Cơ sở lý luận về công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm

- Chương 2: Thực trạng công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại

Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang

- Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang

Các khái niệm

Thực phẩm là thuật ngữ đƣợc sử dụng khá phổ biến, có thể hiểu: “Thực phẩm là đồ làm món ăn nói chung, phân biệt với lương thực.” (Như Ý, 1996)

Thực phẩm được định nghĩa là bất kỳ vật phẩm nào chứa các thành phần như đường, bột, chất béo, chất đạm, vitamin, khoáng chất và nước, mà con người có thể tiêu thụ để cung cấp năng lượng và dinh dưỡng cho cơ thể Nguồn gốc của thực phẩm có thể từ thực vật, động vật, vi sinh vật hoặc các sản phẩm chế biến qua nhiều phương pháp khác nhau.

Theo khoản 20, Điều 2, Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 ngày 17/6/2010, thực phẩm được định nghĩa là sản phẩm mà con người tiêu thụ dưới dạng tươi sống hoặc đã qua chế biến, bảo quản Đáng lưu ý, thực phẩm không bao gồm mỹ phẩm, thuốc lá và các chất được sử dụng như dược phẩm.

An toàn thực phẩm (ATTP) là tập hợp các điều kiện và biện pháp cần thiết từ quá trình nuôi trồng, sản xuất, chế biến, bảo quản, phân phối, đến vận chuyển và sử dụng thực phẩm, nhằm đảm bảo thực phẩm sạch, an toàn và không gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng Việc thực hiện ATTP đòi hỏi sự hợp tác của nhiều ngành liên quan như nông nghiệp, công thương, y tế, cùng với sự tham gia tích cực của người tiêu dùng và các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm.

Theo một cách hiểu khác, ATTP là khả năng không gây ngộ độc của thực phẩm đối với con người khi sử dụng

Theo khoản 1, Điều 2 của Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 ngày 17/6/2010, An toàn thực phẩm được định nghĩa là việc đảm bảo rằng thực phẩm không gây hại cho sức khỏe và tính mạng con người.

ATTP là hệ thống các nguyên tắc và điều kiện nhằm đảm bảo thực phẩm an toàn cho sức khỏe con người Hệ thống này bao gồm các quy định, quy trình, tiêu chuẩn quốc gia (QCVN), tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN), và tiêu chí cơ sở (TCCS) trong các lĩnh vực nuôi trồng, sản xuất, chế biến, kinh doanh, bảo quản, vận chuyển và sử dụng thực phẩm.

1.1.3 Quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm

Từ những vấn đề đã đƣợc làm rõ ở trên, có thể đƣa ra khái niệm QLNN về ATTP theo quan điểm của tác giả nhƣ sau:

Quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm (ATTP) là một lĩnh vực chuyên ngành, trong đó nhà nước áp dụng pháp luật và chính sách để điều chỉnh hành vi của cá nhân và tổ chức trong các hoạt động nuôi trồng, chế biến, sản xuất và kinh doanh thực phẩm Mục tiêu của hoạt động này là đảm bảo ATTP tuân thủ đúng quy định pháp luật, đồng thời thực hiện chức năng và nhiệm vụ đối với toàn xã hội Các cơ quan nhà nước thực hiện quản lý ATTP nhằm duy trì sự ổn định và phát triển bền vững cho xã hội.

1.1.4 Vi phạm an toàn thực phẩm

Vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) là hành vi vi phạm các quy định pháp luật liên quan đến ATTP, có thể là cố ý hoặc vô ý Các tổ chức và cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm sẽ bị xử lý theo mức độ vi phạm, có thể là xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự Nếu gây thiệt hại, họ phải bồi thường và khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật.

* Các hình thức vi phạm về an toàn thực phẩm

Theo quy định pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính, vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm (ATTP) được định nghĩa là những hành vi có lỗi của tổ chức hoặc cá nhân vi phạm các quy định của pháp luật liên quan đến quản lý nhà nước.

12 trong lĩnh vực ATTP mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính

Căn cứ vào khái niệm về tội phạm đƣợc quy định trong Bộ luật Hình sự

Tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm (ATTP) được định nghĩa là những hành vi vi phạm quy định liên quan đến ATTP trong quá trình sản xuất và kinh doanh thực phẩm, gây ra nguy hiểm cho xã hội.

Bộ luật Hình sự quy định rằng những người đủ năng lực và độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự sẽ bị xử lý nếu có hành vi xâm hại đến tính mạng và sức khỏe của người tiêu dùng thực phẩm, đồng thời vi phạm quy định của Nhà nước về chất lượng sản phẩm hàng hóa.

1.1.5 Phòng chống vi phạm an toàn thực phẩm

Phòng chống vi phạm an toàn thực phẩm là tập hợp các biện pháp và phương pháp do cơ quan chức năng, tổ chức xã hội và công dân thực hiện nhằm hạn chế và ngăn chặn các hành vi vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm.

Những tác hại, hậu quả của vi phạm an toàn thực phẩm

Mất vệ sinh an toàn thực phẩm gây ra hậu quả nghiêm trọng, không chỉ làm gia tăng các bệnh nguy hiểm cho con người mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế và xã hội Việc vi phạm an toàn thực phẩm có thể dẫn đến nhiều hệ lụy khác nhau, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và sự ổn định của nền kinh tế.

- Hậu quả đối với kinh tế

Thực phẩm đóng vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế của Việt Nam và nhiều quốc gia đang phát triển, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn có ý nghĩa chính trị và xã hội quan trọng Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm là yếu tố then chốt để nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế Để có thể cạnh tranh hiệu quả, thực phẩm cần được sản xuất, chế biến và bảo quản an toàn, tránh ô nhiễm vi sinh vật, đồng thời không chứa hóa chất, chất cấm hay phụ gia vượt quá mức quy định.

Việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và quốc gia trong sản xuất thực phẩm là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng Ở Việt Nam, ngành sản xuất và kinh doanh thực phẩm đóng vai trò thiết yếu trong nền kinh tế, do đó, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm chính là yếu tố then chốt để thành công trong việc tiếp thị sản phẩm Nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm không chỉ tạo dựng uy tín mà còn mang lại lợi nhuận lớn cho các doanh nghiệp Ngoài ra, thực phẩm cũng là hàng hóa chiến lược, việc đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn sẽ góp phần gia tăng nguồn thu từ xuất khẩu thực phẩm trong một lĩnh vực cạnh tranh và hấp dẫn.

Do đó những hậu quả của vi phạm về an toàn thực phẩm sẽ gây thiệt hại rất lớn đối với sự phát triển kinh tế

- Hậu quả đối với con người

Việc không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm các bệnh cấp tính, mãn tính và thậm chí có nguy cơ tử vong.

Thiệt hại từ bệnh tật ảnh hưởng trực tiếp đến cá nhân, bao gồm chi phí khám bệnh, phục hồi sức khỏe, và mất thu nhập do nghỉ việc Đối với các nhà sản xuất thực phẩm, thiệt hại có thể đến từ việc thu hồi, hủy bỏ sản phẩm, lưu giữ hàng hóa, và mất lợi nhuận do quảng cáo không hiệu quả Một trong những thiệt hại nghiêm trọng nhất là sự mất lòng tin của người tiêu dùng Ngoài ra, còn có các chi phí liên quan đến điều tra, phân tích, khảo sát, kiểm tra thực phẩm độc hại và giải quyết hậu quả.

Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa hậu quả từ việc mất vệ sinh an toàn thực phẩm, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội Điều này cũng ảnh hưởng đến việc bảo vệ môi trường sống tại các quốc gia đang phát triển.

Vai trò của công tác phòng chống vi phạm an toàn thực phẩm

Thứ nhất, đảm bảo an toàn thực phẩm được thực hiện có hiệu quả trong phạm vi an toàn xã hội

Môi trường cho hoạt động đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) bao gồm tất cả các yếu tố và điều kiện cần thiết để tạo ra khung cảnh hiệu quả cho các hoạt động này Nó bao gồm các yếu tố khách quan và chủ quan, cũng như các mối liên hệ ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến hoạt động đảm bảo ATTP Một môi trường thuận lợi được xem như là bệ phóng, giúp tăng cường hiệu lực và hiệu quả của các hoạt động này Do đó, việc xây dựng môi trường thuận lợi cho hoạt động đảm bảo ATTP là một trong những nhiệm vụ quan trọng của quản lý nhà nước về ATTP.

Những môi trường chính, cần thiết để hoạt động đảm bảo ATTP phát huy hiệu quả:

Môi trường pháp lý về an toàn thực phẩm (ATTP) bao gồm các quy định và luật lệ do nhà nước thiết lập, yêu cầu cá nhân, tổ chức và cộng đồng tuân thủ để đảm bảo ATTP cho xã hội Sự rõ ràng, chính xác và công bằng trong môi trường pháp lý này sẽ nâng cao hiệu quả của các hoạt động bảo đảm ATTP và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.

Môi trường văn hóa - xã hội bao gồm các giá trị, nếp sống, tập quán và thói quen, cùng với các mối quan hệ xã hội được hình thành từ luật lệ và quy định của pháp luật Những yếu tố này ảnh hưởng đến tâm lý, thái độ và hành vi của con người Để quản lý hiệu quả, nhà nước cần xây dựng một môi trường văn hóa - xã hội phù hợp với truyền thống của từng vùng, đồng thời thúc đẩy nhận thức và hành vi tích cực về an toàn thực phẩm trong toàn xã hội.

Môi trường kỹ thuật trong lĩnh vực an toàn thực phẩm (ATTP) bao gồm các yếu tố liên quan đến số lượng, tính chất và trình độ của các ngành khoa học công nghệ Những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn của thực phẩm.

Để nâng cao hiệu quả trong nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ vào sản xuất và quản lý an toàn thực phẩm (ATTP), cần xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về ATTP Đồng thời, phát triển nền khoa học - kỹ thuật và công nghệ tiên tiến, đáp ứng các yêu cầu về ATTP trong sản xuất và kinh doanh Cuối cùng, tạo lập môi trường văn hóa - xã hội tích cực sẽ nâng cao nhận thức, hành vi và nhu cầu về ATTP trong cộng đồng.

Thứ hai, điều tiết hoạt động đảm bảo an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng thực phẩm, an toàn thực phẩm, đảm bảo sức khỏe cộng đồng

Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết hoạt động đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) cho cộng đồng bằng cách sử dụng quyền lực và nguồn lực để ảnh hưởng đến hành vi sản xuất, kinh doanh thực phẩm Mục tiêu chính là buộc các cá nhân và tổ chức tuân thủ các quy định pháp luật về ATTP, từ đó nâng cao chất lượng thực phẩm và góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Mặc dù nền kinh tế thị trường có khả năng tự điều tiết, trong lĩnh vực an toàn thực phẩm (ATTP) vẫn tồn tại nhiều hành vi không được kiểm soát như gian lận thương mại, sản xuất và kinh doanh hàng giả, cũng như việc sử dụng hóa chất cấm và thuốc kích thích Do đó, nhà nước cần can thiệp để quản lý và ngăn chặn những hành vi này, đảm bảo sức khỏe cộng đồng Bằng cách ban hành các quy định pháp luật về ATTP và yêu cầu tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng, nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người tiêu dùng và nâng cao chất lượng thực phẩm.

16 những hạn chế như đã nêu trên của nền kinh tế thị trường nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu đã đề ra về ATTP

Những nội dung chính trong điều tiết hoạt động đảm bảo ATTP từ phía nhà nước:

- Điều tiết hành vi của các tổ chức, cá nhân trong sản xuất kinh doanh thực phẩm

- Phân bổ, nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực QLNN về ATTP

Những việc cần làm để điều tiết hoạt động đảm bảo ATTP đạt hiệu quả:

- Xây dựng và thực hiện một hệ thống chính sách rõ ràng về phân bổ, nâng cao chất lƣợng sử dụng các nguồn lực trong QLNN về ATTP

- Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu, công bố các QCVN, TCVN, quy định kĩ thuật về ATTP

- Có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp trong đảm bảo ATTP sản xuất, kinh doanh thực phẩm

Thứ ba, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng

Trong nền kinh tế thị trường, các chủ thể sản xuất và kinh doanh thực phẩm cạnh tranh tự do và có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, với lợi ích kinh tế là biểu hiện cụ thể của mối quan hệ này Mọi hoạt động đều hướng tới lợi ích cá nhân, nhưng lợi ích kinh tế có hạn và không thể phân chia đồng đều Sự tranh giành lợi ích có thể dẫn đến mâu thuẫn, và trong những trường hợp này, nhà nước sử dụng quyền lực và nguồn lực để giải quyết các xung đột về lợi ích Trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh thực phẩm, tồn tại một số loại mâu thuẫn cơ bản.

- Mâu thuẫn giữa các cá nhân, tập thể sản xuất, kinh doanh trên thị trường

Mâu thuẫn giữa cá nhân và tập thể sản xuất, kinh doanh với người tiêu dùng xảy ra khi sản phẩm thực phẩm kém chất lượng, không đảm bảo an toàn thực phẩm, gây đe dọa đến sức khỏe con người.

Trong lĩnh vực an toàn thực phẩm (ATTP), nhà nước không chỉ giải quyết các mâu thuẫn lợi ích giữa các chủ thể kinh tế mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường cạnh tranh tự do.

Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh trong sản xuất và kinh doanh thực phẩm, đảm bảo tuân thủ pháp luật và đạo đức kinh doanh Qua đó, nhà nước khuyến khích các cá nhân và tập thể nâng cao năng lực mà không sử dụng thủ đoạn tiêu cực nhằm hạ bệ đối thủ hay gây hại cho quyền lợi của người tiêu dùng Bằng việc ban hành và thực thi pháp luật, nhà nước nghiêm cấm các hành vi cạnh tranh không lành mạnh và yêu cầu chịu trách nhiệm pháp lý đối với những hành vi này Đồng thời, để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, nhà nước cũng ngăn chặn các hành vi sản xuất và kinh doanh thực phẩm giả, không rõ nguồn gốc, không đảm bảo an toàn thực phẩm, cũng như việc lạm dụng hóa chất cấm và các loại thuốc trong quá trình sản xuất và chế biến nông sản.

Sự cần thiết của công tác phòng, chống vi phạm về an toàn thực phẩm

Chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP) có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, đặc biệt khi nhu cầu tiêu thụ thực phẩm ngày càng tăng Mặc dù thị trường thực phẩm ngày càng đa dạng, nhưng không phải sản phẩm nào cũng đảm bảo chất lượng vệ sinh ATTP Một số thương nhân vì lợi nhuận đã kinh doanh hàng kém chất lượng Do đó, cần có sự quản lý chặt chẽ từ Nhà nước để ngăn chặn thực phẩm kém chất lượng, đồng thời ban hành quy chuẩn về vệ sinh ATTP giúp người dân nhận biết thực phẩm an toàn và đưa ra lựa chọn đúng đắn khi mua sắm Công tác phòng, chống vi phạm về ATTP sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

Sự phát triển kinh tế và xã hội của Việt Nam được thúc đẩy nhờ vào sự quản lý hiệu quả của Nhà nước, giúp các sản phẩm thực phẩm của đất nước có cơ hội xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Quản lý chặt chẽ về vệ sinh an toàn thực phẩm không chỉ tạo uy tín cho Việt Nam trên trường quốc tế mà còn thu hút du khách, góp phần phát triển nền kinh tế Điều này giúp cải thiện hình ảnh đất nước và khuyến khích du lịch Hơn nữa, sự quyết liệt của nhà nước trong việc loại bỏ các cơ sở kinh doanh kém chất lượng tạo điều kiện cho những nhà sản xuất thực phẩm chân chính có cơ hội cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường.

Việc ban hành các quy chuẩn và quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm từ các cơ quan nhà nước tạo ra hành lang pháp lý thuận lợi cho các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thực phẩm.

Vai trò của quản lý nhà nước trong lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm là rất quan trọng, đòi hỏi các cơ quan nhà nước cần nâng cao năng lực quản lý và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm pháp luật Điều này không chỉ đảm bảo sức khỏe cho người dân mà còn tạo động lực cho sự phát triển kinh tế xã hội Thực hiện tốt công tác vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ gia tăng lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần xây dựng thành công chế độ xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam.

Nội dung công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm

Các cơ quan Quản lý nhà nước có trách nhiệm về an toàn thực phẩm (ATTP) cần chủ động và phối hợp chặt chẽ trong việc tuyên truyền và ngăn chặn vi phạm ATTP Nhà nước quản lý vấn đề này không chỉ từ góc độ hàng hóa mà còn thông qua việc đấu tranh chống lại các hành vi vi phạm của tổ chức và cá nhân trong hoạt động thương mại Điều quan trọng là xác định cách thức hiệu quả để quản lý công tác phòng, chống vi phạm ATTP nhằm ngăn ngừa và hạn chế các hành vi vi phạm liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm.

Quản lý nhà nước trong 19 lĩnh vực thương mại bao gồm các hoạt động thiết yếu, đã được tham khảo ý kiến từ các chuyên gia như được nêu trong phần phụ lục.

Công tác tuyên truyền về phòng chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) được coi là nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của tổ chức và cá nhân trong sản xuất, kinh doanh Đặc biệt, tuyên truyền đóng vai trò quan trọng trong việc tạo sự đồng thuận giữa người dân và doanh nghiệp, giúp ngăn ngừa vi phạm liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm Các cơ quan chức năng, đặc biệt là Cục Quản lý thị trường, cần chỉ đạo các đội Quản lý thị trường xây dựng kế hoạch phối hợp với Đài phát thanh và truyền hình tỉnh, cùng các báo trung ương để thực hiện phóng sự và đưa tin về chính sách của Đảng và pháp luật nhà nước trong công tác chống vi phạm ATTP Đồng thời, cần hợp tác với các tổ chức, đoàn thể và ban quản lý chợ, trung tâm thương mại để tuyên truyền quy định về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm đến các tổ chức, cá nhân kinh doanh và cộng đồng địa phương.

* Công tác đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ

Công tác đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) cho công chức, nhân viên Cục Quản lý thị trường là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm về ATTP Trong bối cảnh hiện nay, khi các hành vi vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm ngày càng phức tạp và tinh vi, việc trang bị kiến thức nghiệp vụ cho công chức Cục Quản lý thị trường trở nên cần thiết để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao.

Cục Quản lý thị trường nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đào tạo và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho công chức, nhân viên Cục thường xuyên tạo điều kiện và khuyến khích công chức học tập để nâng cao năng lực chuyên môn Đồng thời, Cục phối hợp với các doanh nghiệp tổ chức các khóa đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ về an toàn thực phẩm (ATTP) Các hoạt động này bao gồm hội nghị về ATTP, cử công chức tham gia các lớp bồi dưỡng và hội thảo do Cục tổ chức, cũng như trao đổi, học tập kinh nghiệm kiểm tra, kiểm soát và xử lý các vi phạm về ATTP tại các tỉnh có hoạt động thương mại phát triển và các tỉnh biên giới, nơi có nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm cao.

* Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm

Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm có vai trò quan trọng trong việc duy trì kỷ cương pháp luật và ngăn chặn vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) Trước tình trạng vi phạm ATTP ngày càng phức tạp, Cục Quản lý thị trường cần chỉ đạo các Đội Quản lý thị trường tăng cường quản lý địa bàn, nắm bắt thông tin và phối hợp với doanh nghiệp để xây dựng kế hoạch kiểm tra, kiểm soát Đồng thời, cần phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng trong các Ban chỉ đạo tỉnh để tăng cường kiểm tra, kiểm soát vi phạm VSATTP, đặc biệt trong các dịp cao điểm tiêu thụ hàng hóa.

Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh thủ đoạn vi phạm pháp luật ngày càng tinh vi và khó kiểm soát Sự phối hợp giữa các nhà sản xuất và các chủ thể quyền còn hạn chế, trong khi quy trình thiết lập hồ sơ xử lý và kết luận hành vi vi phạm trở nên phức tạp hơn Do đó, người công chức quản lý thị trường (QLTT) cần nâng cao năng lực và kỹ năng để đáp ứng yêu cầu công việc.

Để nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý về vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) trong thời gian tới, cần khắc phục những khó khăn và tồn tại hiện tại Đồng thời, cần phát huy nỗ lực và cố gắng để đạt được kết quả cao hơn trong lĩnh vực này.

Công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng là rất quan trọng trong việc đấu tranh chống vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm (ATTP), một vấn nạn xã hội luôn hiện hữu Để hoàn thành nhiệm vụ này, Cục Quản lý thị trường cần chú trọng và tăng cường phối hợp trong quản lý thị trường, đặc biệt là trong việc ngăn chặn vi phạm ATTP tại các địa phương.

Công tác phối hợp giữa các ngành chức năng và chính quyền địa phương là rất quan trọng trong việc thanh tra và kiểm soát an toàn thực phẩm (ATTP) Các cơ quan như Sở Công thương, Cục Quản lý thị trường, Sở Y tế, Công an tỉnh, và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các ban ngành liên quan cần hợp tác chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả trong công tác phòng, chống vi phạm ATTP.

Phối hợp với tổ chức, cá nhân sản xuất và kinh doanh, cùng các hiệp hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhằm tuyên truyền cho công chức, nhân viên quản lý thị trường về các quy định pháp luật liên quan đến an toàn thực phẩm Tham gia các hiệp hội như hội bảo vệ người tiêu dùng để nắm bắt thông tin và tình hình hoạt động, đồng thời phối hợp trong việc bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng khi xảy ra tranh chấp.

* Công tác trang bị cơ sở vật chất, cơ sở dữ liệu thông tin

Cơ sở vật chất và cơ sở dữ liệu thông tin là yếu tố quan trọng trong công tác phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP), cung cấp các phương tiện và thông tin cần thiết cho công chức Lãnh đạo Cục Quản lý thị trường cần chú trọng đến việc trang bị cơ sở vật chất, cải thiện điều kiện làm việc, như xây dựng trụ sở mới và sửa chữa nơi làm việc cho các Đội Trang thiết bị và công cụ hỗ trợ chuyên môn cũng đã được trang bị đầy đủ, đảm bảo phục vụ hiệu quả cho công tác xử lý vi phạm.

Cập nhật thông tin thường xuyên về 22 phạm vi là rất quan trọng, nhằm phản ánh chính xác tình hình và đáp ứng yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ Điều này sẽ tạo cơ sở vững chắc cho công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng quản lý thị trường.

Các nhân tố ảnh hưởng tới công tác phòng, chống vi phạm an về an toàn thực phẩm

1.6.1 Chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm

Chính sách là tập hợp các chương trình và biện pháp cụ thể nhằm giải quyết vấn đề hoặc thực hiện mục tiêu đã đề ra trong một khoảng thời gian nhất định.

Pháp luật là hệ thống quy tắc xử sự bắt buộc do nhà nước ban hành hoặc công nhận, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị Nó đóng vai trò điều chỉnh các quan hệ xã hội, đảm bảo sự phát triển phù hợp với lợi ích của giai cấp này.

Trong lĩnh vực quản lý nhà nước, chính sách là sự thể hiện cụ thể của đường lối chính trị chung, được xây dựng dựa trên cương lĩnh của đảng cầm quyền Chính sách gắn liền với quyền lực chính trị và bộ máy nhà nước, thể hiện mong muốn chính trị qua các nghị quyết và văn kiện Trong khi đó, pháp luật là những quy tắc xử sự mang tính pháp lý, được ban hành theo quy trình nghiêm ngặt và có giá trị ràng buộc Chính sách chỉ là những mục tiêu cần đạt được trước khi được luật hóa thành quy tắc bắt buộc, trong khi pháp luật được đảm bảo thực hiện bằng sức mạnh cưỡng chế của nhà nước Do đó, chính sách là nền tảng để hình thành pháp luật, và cả hai đóng vai trò quan trọng trong quản lý nhà nước Nếu chính sách pháp luật phù hợp với thực tiễn và được luật hóa, sẽ mang lại hiệu quả tích cực cho xã hội.

23 nâng cao hiệu quả thi hành của pháp luật từ đó nền tảng để hoạt động QLNN đạt hiệu quả cao và ngƣợc lại

Để nâng cao hiệu quả phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) trong tình hình hiện nay, cần thiết phải xây dựng và phát triển chính sách và pháp luật về ATTP của Đảng và Nhà nước một cách phù hợp với thực tiễn xã hội Việc này sẽ góp phần nâng cao hiệu quả thi hành và tạo nền tảng vững chắc cho các hoạt động phòng, chống vi phạm về ATTP.

Lòng tham lợi nhuận đã dẫn đến sự bùng nổ thực phẩm bẩn và thực phẩm giả, khi nhiều người vì lợi ích cá nhân mà bất chấp đạo đức Họ bị cuốn vào cơn lốc kiếm tiền nhanh chóng, bán rẻ lương tâm để làm giàu, mà không nghĩ đến hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe cộng đồng Sự mờ mắt bởi tiền bạc khiến họ quên đi nhân phẩm và trách nhiệm đối với xã hội, chỉ chăm chăm vào việc làm đầy hầu bao của mình.

1.6.3 Trình độ quản lý của các cơ quan quản lý Nhà nước

Trình độ quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) Sự hiệu quả trong công tác này phụ thuộc nhiều vào năng lực và chuyên môn của các cán bộ quản lý.

Hoạt động tổ chức quản lý nhà nước hiệu quả sẽ tạo ra một hệ thống bộ máy từ trung ương đến địa phương, thiết lập mối quan hệ chặt chẽ giữa các cơ quan trong việc thi hành pháp luật, từ đó tối ưu hóa nguồn lực sử dụng Ngược lại, nếu tổ chức không hiệu quả, sẽ dẫn đến những vấn đề tiêu cực như bộ máy cồng kềnh, kém hiệu quả, không phát huy được nguồn lực và thiếu sự thống nhất, gây chồng chéo trong phối hợp giữa các cơ quan chức năng.

Nguồn lực đầu tư cho phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) bao gồm tất cả các yếu tố cần thiết cho quản lý nhà nước về ATTP, như đội ngũ cán bộ, công chức từ trung ương đến địa phương, nguồn tài chính, cơ sở vật chất và trang thiết bị Trong đó, con người, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, công chức, đóng vai trò quan trọng nhất, vì năng lực và trình độ của họ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của các hoạt động phòng, chống vi phạm ATTP.

Vi phạm về an toàn thực phẩm (ATTP) là một vấn đề nghiêm trọng, và hiệu quả trong việc phòng, chống các vi phạm này chủ yếu phụ thuộc vào yếu tố con người Con người không chỉ là nguồn lực chính mà còn là nền tảng cho mọi thành công hay thất bại trong công tác quản lý ATTP Do đó, đội ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nước về ATTP cần phải trang bị kiến thức vững vàng, tư duy khoa học, khả năng nghiên cứu và hiểu biết sâu sắc về các văn bản chính sách pháp luật của nhà nước, cùng với kinh nghiệm thực tiễn để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của mình.

Yếu tố tổ chức và nguồn lực đầu tư đóng vai trò quyết định trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm hiện nay.

1.6.4 Hiểu biết của người tiêu dùng

Sự hiểu biết của người tiêu dùng về vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất và kinh doanh thực phẩm của các doanh nghiệp Việc thiếu thông tin chính xác về quy định trong chế biến sản phẩm có thể dẫn đến vi phạm VSATTP, khiến họ trở thành những người vi phạm mà không hay biết Đồng thời, một số cơ sở lợi dụng sự thiếu chặt chẽ trong quy định để vi phạm hoặc cố tình che giấu hành vi sai trái, như gắn nhãn sai, tái sử dụng sản phẩm hết hạn, hoặc sử dụng động vật chết do dịch bệnh trong chế biến thực phẩm.

Sự hiểu biết của người tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) và là cơ sở để nhà nước xây dựng chính sách phù hợp Điều này giúp cộng đồng tiếp cận tốt hơn với các quy định pháp luật Tuy nhiên, sự khác biệt về trình độ dân trí giữa các vùng miền gây khó khăn cho việc thực thi các chính sách Hiện nay, khả năng tiếp cận và ý thức chấp hành các quy định về ATTP của cộng đồng Việt Nam vẫn còn hạn chế, làm gia tăng khó khăn trong công tác phòng, chống vi phạm ATTP.

Kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm

1.7.1 Kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm Cục quản lý thị trường tỉnh Bắc Giang

Sau một thời gian tích cực triển khai mô hình chợ thí điểm đảm bảo an toàn thực phẩm tại chợ Hà Vị, thành phố Bắc Giang đã hoàn thành dự án với tổng kinh phí khoảng 2,5 tỷ đồng Mô hình này đã bố trí cho hơn 200 hộ kinh doanh, đảm bảo các điểm bán hàng thuận lợi, vệ sinh và đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quy định.

Xây dựng mô hình chợ điểm về ATTP của Cục Quản lý thị trường tỉnh Bắc Giang đem lại lợi ích từ nhiều mặt:

Nâng cao chất lượng phục vụ và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động mua bán, giao thương là rất cần thiết Đồng thời, cần thúc đẩy việc thiết lập và hình thành các chuỗi “sản xuất - chế biến - tiêu thụ” thực phẩm sạch, an toàn và bền vững, nhằm đảm bảo sự ổn định trong thị trường thực phẩm.

Tạo cơ hội cho người tiêu dùng lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng và an toàn cho sức khỏe, góp phần hạn chế dịch bệnh lây lan qua thực phẩm Đồng thời, nâng cao ý thức và trách nhiệm của thương nhân trong việc thực hiện các quy định an toàn thực phẩm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và khuyến khích thay đổi thói quen tiêu dùng theo hướng tích cực, thúc đẩy nếp sống văn minh.

1.7.2 Kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm Cục quản lý thị trường tỉnh Quảng Ngãi

Hoạt động phòng, chống vi phạm về an toàn thực phẩm (ATTP) tại tỉnh Quảng Ngãi cho thấy sự phát triển nhanh chóng của dịch vụ nấu ăn lưu động, lan rộng ra hầu hết các huyện, thành phố và thị xã trong tỉnh cũng như các tỉnh lân cận Việc quản lý các cơ sở cung cấp dịch vụ này gặp nhiều khó khăn do tốc độ phát triển nhanh và rộng, dẫn đến một số vấn đề tiêu cực như sử dụng thực phẩm không qua kiểm soát để giảm chi phí và tăng lợi nhuận Người chế biến thực phẩm chủ yếu dựa vào kinh nghiệm mà không được đào tạo bài bản, trong khi nhận thức pháp luật về ATTP của các chủ cơ sở còn hạn chế Họ thường học kiến thức ATTP chỉ để hoàn tất hồ sơ theo quy định và tuyển nhân viên tự do mà không kiểm soát sức khỏe của lao động phổ thông Hiện tại, chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định cụ thể về quản lý dịch vụ nấu ăn lưu động.

Năm 2014, Cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ngãi ghi nhận rằng hoạt động thanh tra, kiểm tra chế biến thực phẩm gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là vào ban đêm và khi xử lý vi phạm trong các sự kiện như tiệc tùng.

Tỉnh Quảng Ngãi hiện có 100 cơ sở dịch vụ nấu ăn lưu động, với xu hướng gia tăng Để giải quyết tình trạng này, tỉnh đã chủ động giám sát đầy đủ số lượng các cơ sở, đồng thời khuyến khích tham gia học tập kiến thức từ các cơ quan quản lý Ngoài ra, tỉnh cũng đã ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về quản lý đối với các cơ sở cung cấp dịch vụ nấu ăn lưu động.

1.7.3 Kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm Cục quản lý thị trường tỉnh Sóc Trăng

Việc ban hành Quyết định số 01/QĐ - ATVSTP ngày 14/01/2013 của Chi cục ATVSTP tỉnh Sóc Trăng về hướng dẫn các chỉ tiêu công bố phù hợp quy định ATTP cho các sản phẩm thực phẩm đã mang lại nhiều lợi ích Quy định này giúp giảm thiểu sự rườm rà trong thủ tục hành chính, nâng cao tính hiệu quả và tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở trong việc tiếp cận quy định về công bố hợp quy Nhờ đó, hoạt động phòng, chống vi phạm về ATTP tại tỉnh Sóc Trăng được cải thiện rõ rệt.

1.7.4 Kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tỉnh Cục quản lý thị trường Bình Dương

Thực tiễn hoạt động phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm (ATTP) tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Bình Dương cho thấy sự phát triển nhanh chóng của kinh tế - xã hội, với nhiều khu công nghiệp hình thành và hàng nghìn suất ăn được phục vụ tại các bếp ăn tập thể Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến các vụ vi phạm ATTP quy mô lớn tại các bếp ăn này Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống vi phạm ATTP, vào ngày 11/06/2014, Ban chỉ đạo ATVSTP tỉnh Bình Dương đã ban hành quy chế số 64/QC/SYT - VSIP nhằm quản lý và kiểm soát tốt hơn tình hình ATTP trong các khu công nghiệp.

- KCN về phối hợp quản lý ATTP giữa Sở Y tế, ban quản lý khu công nghiệp Việt

Ban quản lý khu công nghiệp Việt Nam - Singapore và ban quản lý khu công nghiệp tỉnh Bình Dương có trách nhiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể Quy chế này được thiết lập nhằm giảm thiểu các vụ ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn trong khu công nghiệp, góp phần bảo đảm an toàn sức khỏe cho công nhân và nâng cao chất lượng bữa ăn.

1.7.5 Bài học kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm cho Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang

Dựa trên kinh nghiệm phòng, chống vi phạm an toàn thực phẩm tại một số chi cục quản lý thị trường ở các tỉnh, thành phố, có thể rút ra những bài học quan trọng cho tỉnh Tiền Giang Những bài học này sẽ giúp nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Cục Quản lý thị trường Tiền Giang cần tăng cường phối hợp giữa các đơn vị trong công tác phòng, chống an toàn thực phẩm (ATTP) Việc triển khai thực hiện các chỉ tiêu công bố hợp quy và công bố phù hợp quy định ATTP cho các sản phẩm thực phẩm phổ biến tại địa phương là rất quan trọng Đồng thời, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Sở Y tế tỉnh Tiền Giang và Ban Quản lý các khu công nghiệp để đảm bảo an toàn thực phẩm, đặc biệt là kiểm soát nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa chế biến thực phẩm.

Để nâng cao chất lượng sản phẩm thực phẩm, cần đẩy mạnh đầu tư vào cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật và nhân lực cho công tác kiểm tra, giám sát và quản lý chất lượng, đặc biệt tại các chợ đầu mối trong tỉnh.

Tỉnh Ba cần khẩn trương hoàn thiện dự án cải tạo và xây dựng các chợ trên địa bàn theo quy chuẩn của Bộ Công Thương, đồng thời triển khai chợ thí điểm về an toàn thực phẩm (ATTP).