(NB) Giáo trình Truyền thông khuyến nông là giáo trình dùng cho chương trình đào tạo hệ Cao đẳng. Nội dung cuốn giáo trình cung cấp cho học sinh về truyền thông; thiết kế tin bài khuyến nông; thiết kế áp phích; thiết kế tờ rơi sách mỏng; sử dụng các phương tiện truyền thông. Mời các bạn cùng tham khảo!
KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ TRUYỀN THÔNG
CÁC HÌNH THỨC VÀ PHƯƠNG THỨC TRUYỀN THÔNG
Cán bộ khuyến nông không thể thay đổi công việc của mình, chỉ được sử dụng trong những trường hợp cụ thể Người nông dân tiếp thu thông tin qua các giác quan với tỷ lệ như sau: 10% qua sờ, nếm, ngửi; 15% qua nghe; và 75% qua nhìn thấy.
1.5 CÁC HÌNH THỨC VÀ PHƯƠNG THỨC TRUYỀN THÔNG
Truyền thông có nhiều hình thức khác nhau, trong đó truyền thông trực tiếp giữa hai người là hình thức đơn giản nhất Hình thức phức tạp hơn là truyền thông gián tiếp qua các phương tiện thông tin đại chúng với sự tham gia của nhiều người Quá trình truyền thông bao gồm 4 thành phần cơ bản và diễn ra qua 6 bước hoặc giai đoạn.
- Thành phần thứ nhất là nguốn thông tin, tức là người có những quan điểm hoặc các ý nghĩ cần truyền cho người khác
Thành phần thứ hai trong truyền thông là người nhận, tức là những cá nhân hoặc nhóm mà các quan điểm, ý kiến được nhắm đến để truyền đạt Đối tượng chính của quá trình truyền thông này là người nông dân.
Thành phần thứ ba trong quá trình truyền thông là sự hiện diện của một thông điệp rõ ràng, có khả năng được chuyển tải từ nguồn đến người nhận Thông điệp này bao gồm các thông tin, tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ mới trong lĩnh vực nông nghiệp.
Thành phần cuối cùng của thông điệp là việc nó cần phải được truyền tải qua một kênh hoặc phương tiện trung gian, nhằm tạo ra một lối đi hiệu quả từ nguồn gốc đến người nhận.
Người cán bộ khuyến nông có thể cung cấp những thông tin trên cho nông dân thông qua các hoạt động tập huấn, đào tạo, huấn luyện,
1.6 CÁC GIAI ĐOẠN BƯỚC TRONG QUÁ TRÌNH TRUYỀN THÔNG KHUYẾN NÔNG
Bốn thành phần trên nó thường chuyển động qua 6 bước chính
Tính sáng tạo là đặc tính thiết yếu của một truyền thông viên, giúp họ nhận thức rõ ràng nội dung cần truyền đạt Điều này rất quan trọng vì đối tượng nhận thông tin rất đa dạng về trình độ văn hóa, phong tục tập quán và lối sống Vì vậy, người cán bộ khuyến nông không chỉ cần có kiến thức vững về nông nghiệp mà còn phải hiểu biết về tâm lý học và nông thôn Nếu vấn đề không được nhận thức đúng, chắc chắn sẽ dẫn đến sự truyền đạt kém hiệu quả.
Khi muốn mời một người bạn ở lại nhà như một vị khách, tôi cần phải truyền đạt rõ ràng ý định của mình để họ hiểu có nên ở lại dùng bữa hay trò chuyện hay không Để làm điều này, tôi phải nắm vững cách tiếp đón và chắc chắn rằng tôi thực sự muốn họ ở lại chơi vài ngày.
Quan điểm và nhận thức là cấu trúc của trí tuệ mà người khác không thể trực tiếp cảm nhận Để truyền đạt chúng, cần phải mã hóa thành các ký hiệu có thể nhìn thấy, nghe thấy hoặc cảm nhận Ký hiệu, như từ ngữ, hình ảnh và âm nhạc, thay thế cho quan điểm và nhận thức, cho phép chúng ta giao tiếp hiệu quả hơn.
Trong lĩnh vực khuyến nông, việc chọn đúng kí hiệu để diễn đạt nhận thức là vô cùng quan trọng, nhưng không phải lúc nào cũng dễ dàng Nội dung khuyến nông đa dạng và đối tượng cũng phong phú về trình độ và phong tục tập quán, do đó cần có những kí hiệu phù hợp với từng nhóm người Đôi khi, một động tác hay nét mặt có thể truyền đạt ý nghĩa tốt hơn lời nói Để người nhận hiểu rõ thông điệp, người làm công tác khuyến nông phải mã hoá ý nghĩ của mình bằng các kí hiệu chính xác, nhằm đảm bảo rằng thông điệp được truyền tải một cách hiệu quả và chính xác.
Một thông điệp là một nhận thức được mã hoá thành các kí hiệu, với mục tiêu truyền tải quan điểm một cách đầy đủ và chính xác Để thông điệp được hiểu rõ, nó cần phải được truyền đạt đến người nhận qua lời nói, văn bản, hình ảnh hoặc các hành động cụ thể Việc trình bày thông điệp một cách hiệu quả là rất quan trọng để đảm bảo rằng ý nghĩa mà nguồn muốn truyền đạt được tiếp nhận đúng cách.
Có nhiều phương pháp truyền đạt thông điệp, trong đó nói và viết là hai cách phổ biến Hiện tại, bạn đang đọc một thông điệp được mã hóa thành từ ngữ trong văn viết Nếu tôi ghi âm và phát qua cassette, nhiều người có thể cùng nghe, đó là một phương pháp khác Việc lựa chọn kênh truyền đạt phù hợp phụ thuộc vào tình hình truyền thông, khoảng cách giữa các kênh, độ dài của thông điệp, và các phương tiện, kỹ thuật có sẵn.
Khi lựa chọn kênh truyền đạt thông điệp, có 11 điều quan trọng cần lưu ý Cán bộ khuyến nông cần áp dụng các phương pháp truyền thông đa dạng để phù hợp với từng đối tượng Việc sử dụng nhiều kênh khác nhau là cần thiết để đảm bảo thông tin được truyền đạt hiệu quả.
Bất kể kênh truyền thông nào được sử dụng, việc người nhận có tiếp nhận được thông điệp hay không phụ thuộc vào môi trường xung quanh và trạng thái tâm lý của họ Môi trường có thể bao gồm tiếng ồn, điều kiện ánh sáng và khoảng cách giữa nguồn phát và người nhận Trong khi đó, trạng thái tâm lý liên quan đến sự sẵn sàng của người nhận trong việc tiếp nhận thông điệp, điều này phụ thuộc vào khả năng và mức độ quan tâm của họ đối với nội dung thông điệp.
Khi người nhận mệt mỏi hoặc bận rộn, thông điệp có thể được gửi đi nhưng chưa chắc họ đã tiếp nhận Nếu giả định rằng họ đã nhận thông điệp, ta cần xem xét tính đầy đủ và chất lượng của thông điệp đó, liên quan đến độ trung thực của thông tin Môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến độ trung thực, nhưng ngoài ra, sự tiếp nhận thông điệp còn phụ thuộc vào tình trạng hoạt động của năm giác quan của người nhận Những giác quan này giúp chúng ta tin vào thông điệp, nhưng cũng có thể bị đánh lừa Một người truyền thông viên giỏi sẽ sử dụng nhiều kênh truyền đạt để người nhận có thể tiếp nhận thông điệp qua nhiều giác quan khác nhau Kinh nghiệm cho thấy đây là phương pháp hiệu quả để đảm bảo sự tiếp nhận thông tin Do đó, khi đào tạo và huấn luyện nông dân, cán bộ khuyến nông cần chú ý đến các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tiếp nhận thông tin của họ.
Người nhận thông điệp cần giải mã để hiểu nội dung, điều này phụ thuộc vào khả năng nhận biết các ký hiệu của họ Tuy nhiên, có thể xảy ra trường hợp người nhận hiểu sai ý nghĩa của thông điệp, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng Những trở ngại này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phản hồi trong giao tiếp Trong nhiều tình huống, việc phản hồi ngay lập tức là không khả thi, chẳng hạn như khi viết thư hoặc phát thanh Do đó, việc mã hóa và truyền đạt thông điệp cần được thực hiện một cách thận trọng.
KIẾN THỨC LÝ THUYẾT
TIN BÀI
2.1.1 Quan niệm về thể loại Tin
Tin là thể loại báo chí ngắn gọn, cô đúc và kịp thời, phản ánh những sự kiện quan trọng đang xảy ra, đã xảy ra hoặc sắp xảy ra trong xã hội Tin được thể hiện qua chữ viết, lời nói và hình ảnh, nhằm thúc đẩy và cải thiện xã hội.
- Tin là thể loại cơ bản, xung kích nhất trong các thể loại báo chí
Tin tức là nguồn thông tin phản ánh những sự kiện và hiện tượng mới, đang diễn ra hoặc sắp xảy ra, mà nhiều người quan tâm Những tin tức này thường đề cập đến các sự việc có thật, tiêu biểu và có ý nghĩa đối với cộng đồng, giúp người đọc nắm bắt được những vấn đề quan trọng và có tính điển hình trong xã hội.
- Tin đáp ứng những câu hỏi bức xúc của quần chúng về những cái mới xảy ra, để biết và có những hành động đúng đắn
Tin tức phản ánh những sự kiện cụ thể diễn ra tại một địa điểm và thời gian nhất định, mang ý nghĩa rõ ràng từ một góc nhìn nhất định Đây là những sự kiện có thật, có thể là vừa xảy ra, đang diễn ra hoặc sắp xảy ra.
Tin tức không chỉ đơn thuần phản ánh các vấn đề của đời sống mà còn chứa đựng nhiều khía cạnh trong các sự kiện tiêu biểu Khi có những vấn đề cần được làm rõ hơn, các thể loại như bình luận, điều tra và phóng sự sẽ tiếp tục khai thác sâu hơn để cung cấp cái nhìn toàn diện hơn.
Tin là thể loại báo chí phổ biến và năng động nhất, thể hiện sự nhạy bén và tính xác thực trong việc phản ánh các sự kiện mới Với nhiệm vụ thông tin kịp thời, thể loại Tin cung cấp những tin tức, sự kiện thời sự mới nhất một cách đơn giản và ngắn gọn.
Tin tức luôn gắn liền với sự kiện, bởi sự kiện chính là đối tượng mà tin tức phản ánh Sự kiện không chỉ là nội dung cốt lõi của tin mà còn là yếu tố then chốt trong việc truyền đạt thông tin đến người đọc.
Tin tức không chỉ đơn thuần là sự kiện, mà là cách thức phản ánh sự kiện đó Mối quan hệ giữa tin tức và sự kiện thể hiện ở khả năng và nhiệm vụ của tin tức trong việc truyền tải thông tin Ngoài tin tức, mọi thể loại báo chí khác cũng đều có sự liên quan chặt chẽ đến sự kiện hoặc xuất phát từ các sự kiện.
Không phải mọi sự kiện đều được đưa tin; tin tức chỉ tập trung vào những sự kiện thời sự cấp bách Những sự kiện này bao gồm các sự kiện mới xảy ra, đang diễn ra, sắp xảy ra hoặc vừa được phát hiện.
Sự kiện thời sự cấp bách thường phản ánh những mốc quan trọng trong quá trình phát triển của các sự kiện lớn hơn, từ thời điểm bắt đầu cho đến khi kết thúc.
Tin báo chí khác biệt với các thể loại báo chí khác ở cách thức phản ánh sự kiện thời sự, tạo nên sự khác biệt về nội dung và hình thức.
Tin tức cần bám sát các sự kiện mới một cách nhạy bén, phản ánh đúng thời điểm quan trọng như sự mở đầu, kết thúc hoặc những khoảnh khắc mà sự kiện thể hiện những đặc điểm mới.
Tin tức không phản ánh đầy đủ diễn biến sự kiện mà chỉ thông báo kịp thời tại những thời điểm tiêu biểu, nơi sự kiện bộc lộ bản chất rõ ràng nhất Tin tức giống như những “lát cắt” tại những thời điểm đỉnh cao, cho thấy rõ nét bản chất của sự kiện.
Nếu sự kiện mà Tin phản ánh vẫn còn những vấn đề cần thảo luận hoặc làm rõ, các thể loại khác như Bình luận, Điều tra, Ký chính luận và Phóng sự sẽ tiếp tục tham gia để cung cấp cái nhìn đầy đủ và toàn diện hơn.
Tin trả lời các câu hỏi cơ bản một cách ngắn gọn, tập trung vào bốn câu hỏi chính: Chuyện gì? (What), Khi nào? (When), Ở đâu? (Where), Ai? (Who) Ngoài ra, các dạng tin ngắn và tin tường thuật còn có thể trả lời các câu hỏi như: Với ai? (Which), Như thế nào? (How), Tại sao? (Why) Thông thường, ba câu hỏi đầu tiên được trả lời một cách súc tích trong một câu văn.
2.1.3 Các dạng tin thông dụng
Nhiệm vụ của bài viết là thông báo ngắn gọn về sự kiện, với độ dài từ 30 đến 60 chữ, tương ứng với thời gian đọc từ 10 đến 20 giây trên đài phát thanh hoặc truyền hình.
- Trên báo in, dạng tin này thường được bố trí tâp trung trong một chuyên mục
Ví dụ : Tin giờ chót, Tin vắn thế giới; Thờisự quốc tế; Tin mới nhận; Tin vắn
- Tin vắn có nhiệm vụ thông báo vắn tắt về những sự việc , sự kiện xảy ra hàng ngày hàng giờ trong đời sống
- Do dung lượng rất ngắn nên thông thường nó chỉ có thể trả lời bốn câu hỏi: Chuyện gì ? ở đâu ? Khi nào ? Ai ?
- Toàn bộ nội dung của một Tin vắn có thể chỉ gói gọn trong một hoặc hai câu văn
- Tin vắn không có lời bình Nó có thể có hoặc không cần có đầu đề (tít)
TRUYỀN THANH
2.2.1 Mục đích của truyền thanh
Thông tin được cung cấp cho nông dân một cách kịp thời và tiết kiệm chi phí Người dân có thể tiếp nhận thông tin hàng ngày, ngay cả khi họ đang làm việc hoặc nghỉ ngơi.
- Nội dung được cụ thể bằng âm thanh có tính thuyết phục cao, nhanh hơn các phương tiện thông tin khác
- Thông tin luôn được cập nhật hàng ngày
Ví dụ : Thông tin về sâu bệnh dịch hại, kế hoạch phun thuốc, tiêm phòng cho trẻ nhỏ, hội họp…
Những người không biết đọc hoặc chỉ biết đọc ít vẫn có thể tiếp cận thông tin về khuyến nông lâm, cũng như các vấn đề liên quan đến sản xuất và đời sống tại địa phương.
Các chương trình truyền thanh hấp dẫn có thể được ghi lại trên băng cát-sét, cho phép người dân dễ dàng nghe lại vào thời gian phù hợp, từ đó gia tăng số lượng thính giả.
- Người phát thanh phải là người địa phương có giọng nói địa phương hấp dẫn, rõ ràng
- Cần phát thanh vào những thời điểm được mọi người có điều kiện nghe được
- Người phát thanh phải có kinh nghiệm thu hút sự chú ý của người nghe
2.2.2 Các hình thức truyền thanh phổ biến
Theo nhiều chuyên gia, người nông dân có thể thu được thông tin qua các giác quan với khả năng tiếp thu như sau:
- Nhớ được khoảng 10% những gì họ đọc được
- Nhớ được khoảng 20% những gì họ nghe được
- Nhớ được khoảng 30% những gì họ nhìn thấy
- Nhớ được khoảng 50% những gì họ nhìn thấy, nghe thấy
- Nhớ được khoảng 70% những gì họ thảo luận, tranh luận
- Nhớ được khoảng 80% những gì họ đã làm và tự đúc rút kinh nghiệm
Khoảng 95% kiến thức được ghi nhớ khi người học tham gia vào việc giảng dạy hoặc huấn luyện người khác Phương pháp này hiệu quả trong việc truyền đạt các kỹ thuật mới, sản phẩm mới, dự báo dịch bệnh và các biện pháp phòng trừ, cũng như thông tin về dịch vụ mới Những thông tin này thường mang đặc điểm rõ ràng và dễ hiểu.
- Kỹ thuật không phức tạp, đơn giản và dễ làm
- Tính khả thi cao, cần được phổ biến rộng rãi
- Đã được khẳng định trong thực tế
- Nằm trong những ưu tiên phát triển của địa phương
Phương tiện thông tin đại chúng gồm:
- Nhóm truyền thanh (đài, băng cát-sét)
- Nhóm kết hợp nghe nhìn (phim, tivi, video)
- Nhóm ấn phẩm (báo trí, tranh ảnh và những tờ rơi)…
Khi áp dụng các phương tiện truyền thông trong khuyến nông, chúng có khả năng truyền tải thông tin đến nhiều người cùng lúc Tuy nhiên, các phương tiện này không thể thay thế vai trò của cán bộ khuyến nông Do đó, chỉ nên sử dụng chúng trong những tình huống cụ thể.
- Tuyên truyền để giúp nông dân nhận thức được những sáng kiến mới và động viên họ đẩy mạnh tăng gia sản xuất
Đưa ra lời khuyến cáo kịp thời về khả năng bùng nổ của các loài sâu bệnh là rất quan trọng, nhằm giúp nông dân có thể áp dụng các biện pháp xử lý hiệu quả Việc này không chỉ bảo vệ mùa màng mà còn nâng cao năng suất cây trồng, đảm bảo an toàn thực phẩm cho cộng đồng.
Mở rộng phạm vi ảnh hưởng của các hoạt động khuyến nông là rất quan trọng; ví dụ, một buổi trình diễn giống lúa mới chỉ thu hút được một số nông dân tham gia, nhưng nếu kết quả của buổi trình diễn được viết thành bài báo hoặc phát trên đài, sẽ có nhiều người biết đến và tiếp cận thông tin hơn.
Chia sẻ kinh nghiệm giữa nông dân ở các địa phương khác, chẳng hạn như thành công trong việc chăn nuôi giống lợn siêu thịt, có thể tạo ra tác động tích cực Nếu những câu chuyện này được phát thanh trên đài, chúng sẽ khuyến khích nông dân ở những nơi khác áp dụng các phương pháp hiệu quả, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng chăn nuôi.
Trả lời thắc mắc của người dân là rất quan trọng, vì những lời khuyên về cách khắc phục các vấn đề nếu được phát sóng trên đài, ti-vi hoặc đăng tải trên báo sẽ tiếp cận được nhiều người hơn.
Để giúp nông dân ghi nhớ thông tin và lời khuyến cáo, việc nhắc đi nhắc lại nhiều lần là rất cần thiết Họ thường quên nhanh chóng những điều đã được trình bày trong các cuộc họp Tuy nhiên, nếu những thông tin này được lặp lại thường xuyên qua các phương tiện truyền thông, khả năng ghi nhớ của người dân sẽ được cải thiện đáng kể.
Nông dân thường có xu hướng tin tưởng vào thông tin từ các phương tiện truyền thông như đài và báo chí hơn là những gì cán bộ khuyến nông truyền đạt Điều này cho thấy sự cần thiết phải củng cố lòng tin của nông dân đối với các vấn đề liên quan đến sản xuất nông nghiệp.
Thông tin trên các phương tiện đại chúng cần có sự tham gia của chuyên gia, vì không phải cán bộ khuyến nông nào cũng có khả năng viết báo hay sản xuất phim Nhiệm vụ của cán bộ khuyến nông là phát huy hiệu quả thông tin qua nhiều hình thức, như cung cấp bài viết cho nông dân, ghi âm chương trình phát thanh nông thôn để phát lại, phát tài liệu và tờ rơi, hoặc tổ chức cho nông dân xem các chương trình truyền hình về kỹ thuật nông nghiệp.
2.2.3 Những nguyên tắc sử dụng phương tiện thông tin đại chúng
Muốn sử dụng có hiệu quả các phương tiện thông tin đại chúng cho khuyến nông, thì người nông dân phải:
- Tiếp cận được phương tiện thông tin như có radio hoặc tivi không?
Nhiều người có đài hoặc ti vi nhưng không thường xuyên sử dụng, hoặc không thể nghe được tiếng phổ thông Việc này cho thấy sự khác biệt trong thói quen tiếp nhận thông tin của từng cá nhân và cộng đồng.
Để thu hút sự chú ý của nông dân, thông tin cần được gói gọn vào những vấn đề thiết thực mà họ quan tâm Nội dung phải đáp ứng đúng nhu cầu và mong muốn của họ, đồng thời được trình bày một cách hấp dẫn để tạo sự hứng thú khi nghe hoặc xem.
Thông tin khuyến nông cần được trình bày một cách chặt chẽ và hấp dẫn để thu hút sự chú ý của người nghe hoặc người xem Nếu nội dung quá dài hoặc không có cấu trúc rõ ràng, người tiếp nhận sẽ dễ cảm thấy nhàm chán và nhanh chóng quên mất thông tin quan trọng Do đó, việc cung cấp thông tin một cách ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu là rất cần thiết.
+ Đơn giản và ngắn gọn, dễ hiểu, dựng từ ngữ quen thuộc với nông dân
HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH
KHÁI NIỆM THIẾT KẾ ÁP PHÍCH TUYÊN TRUYỀN
Thiết kế áp phích là một ấn phẩm truyền thông quan trọng, mang đến thông điệp mà đơn vị sáng tạo muốn truyền tải Thông qua sự kết hợp giữa hình ảnh đồ họa như biểu tượng, bức hình và chữ viết, thiết kế áp phích giúp truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả nhất.
Thiết kế áp phích thường được chia làm 3 loại:
- Áp phích quảng cáo: Là các áp phích quảng cáo dịch vụ / sản phẩm lớn hay được đặt tại các nơi công cộng…
Áp phích nghệ thuật là sản phẩm thể hiện ý tưởng sáng tạo của các nhà thiết kế đồ họa, đồng thời cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá các chiến dịch marketing đặc biệt.
Áp phích truyền tải thông tin cộng đồng bao gồm nhiều loại như áp phích sự kiện, áp phích phim, áp phích người nổi tiếng, và áp phích tuyên truyền, cổ động, giúp nâng cao nhận thức và thu hút sự chú ý của cộng đồng.
Áp phích cho chủ thể được thiết kế đặc biệt cho các đối tượng như ban nhạc, người nổi tiếng, sự kiện và nhiều chủ đề khác Hình ảnh của những đối tượng này thường là điểm nhấn trung tâm của áp phích, thu hút sự chú ý của người xem.
Áp phích thể hiện quan điểm là những tác phẩm nghệ thuật chứa đựng các câu danh ngôn và thông điệp truyền cảm hứng, nhằm khuyến khích và động viên người khác Những áp phích này không chỉ nhắc nhở con người về những giá trị sống tốt đẹp mà còn mang lại sức mạnh và niềm tin cho họ trong cuộc sống.
MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG ÁP PHÍCH TUYÊN TRUYỀN
Áp phích tuyên truyền được sử dụng để cung cấp thông tin đến đông đảo người dân, thường được đặt ở những địa điểm đông người và dễ thu hút sự chú ý Chúng nhằm tuyên truyền về các vấn đề, sự kiện, hoặc chiến dịch sắp diễn ra Để truyền tải thông tin hiệu quả, nội dung của áp phích cần ngắn gọn, súc tích, kết hợp với hình ảnh biểu tượng có khả năng chạm đến cảm xúc của mọi người.
Với sự phát triển mạnh mẽ của internet, áp phích không chỉ giới hạn trong không gian thực mà còn được sử dụng rộng rãi trên các nền tảng trực tuyến như website, ứng dụng di động và phần mềm Trên môi trường internet, chúng được gọi là banner.
MỐT SỐ NGUYÊN TẮC THIẾT KẾ AP PHÍCH
3.2.1 Nguyên tắc thiết kế màu sắc của áp phích
Khi thiết kế áp phích quảng cáo, việc lựa chọn màu sắc phù hợp với mục đích và yêu cầu của khách hàng là rất quan trọng Nên hạn chế sử dụng quá nhiều màu sắc trong một mẫu áp phích để tránh gây rối mắt và đảm bảo rằng thông điệp chính được nổi bật.
Việc phối hợp màu sắc cần đảm bảo sự hài hòa và tương thích với nhau Nên tránh kết hợp các màu sắc quá chói với những màu nhạt, cũng như không nên phối màu xanh dương hoặc xanh lá với màu đỏ, hay trắng với vàng và xanh dạ quang.
Hình 02: Nguyên tắc màu sắc thiết kế áp phích
3.2.2 Nguyên tắc lựa chọn font chữ cho áp phích
Font chữ được chia thành hai loại: serif (chữ có chân) và sans serif (chữ không chân) Trong thiết kế ấn phẩm hiện đại, font sans serif thường được ưa chuộng hơn Dưới đây là một số kinh nghiệm quý báu mà bạn có thể áp dụng trong quá trình thiết kế ấn phẩm.
Không nên dùng quá nhiều font chữ (>= 5 font chữ) trên cùng 1 ấn phẩm thiết kế áp phích, dễ gây rối cho người xem
Hạn chế sử dụng các font chữ có chân như Times New Roman trong thiết kế và khuyến khích việc áp dụng các font chữ không chân để tạo sự hiện đại và sáng tạo hơn.
Không nên dùng các font chữ nghệ thuật quá cầu kỳ, gây rối mắt trong thiết kế
Chọn cỡ chữ phù hợp cho ấn phẩm áp phích, rõ ràng, dễ đọc
Khoảng cách giữa các dòng văn bản trong ấn phẩm không được quá dầy, gây rối mắt Cũng không được quá rộng gây mất thẩm mỹ
Các tiêu đề, slogan cần dùng font chữ nổi bật và dễ nhìn, dễ gây ấn tượng cho người xem
Cần kiểm tra lỗi chính tả trước khi đi in, tránh lỗi lầm đáng tiếc xảy ra gây ảnh hưởng hình ảnh thương hiệu.
Hình 03: Lựa chọn font chữ phù hợp
28 với nguyên tắc thiết kế áp phích
3.2.3 Nguyên tắc sắp xếp bố cục trong áp phích
Tùy thuộc vào đặc điểm sản phẩm, bạn có thể chọn bố cục cho tấm áp phích Thông thường, logo của đơn vị hoặc tổ chức lớn hơn sẽ được đặt bên trái, trong khi logo của đơn vị nhỏ hơn sẽ nằm bên phải.
Tên đơn vị tổ chức và chủ quản cần được viết bằng chữ in hoa và sử dụng font chữ không chân Tên chương trình hoặc nội dung chính của ấn phẩm nên được thể hiện to, rõ ràng và đặt ở vị trí dễ gây ấn tượng với người xem, thường là ở giữa ấn phẩm áp phích.
Hình 04: Bố cục trong thiết kế áp phích
3.2.4 Nguyên tắc thiết kế nền và các chi tiết cho áp phích
Nền hình ảnh thường được thiết kế bằng cách sử dụng những hình ảnh liên quan đến sự kiện, sau đó làm mờ để tạo ra một phông nền hài hòa Điều này giúp tạo không gian trống trên ảnh, thuận tiện cho việc điền thông tin cần thiết.
Sử dụng nền màu sắc phẳng kết hợp với họa tiết để tạo ra sự hài hòa giữa cổ điển và hiện đại Tránh lạm dụng chi tiết và màu sắc, nhằm giữ cho đối tượng chính trên ấn phẩm nổi bật và thu hút sự chú ý.
Các chi tiết trong thiết kế ấn phẩm cần phải phù hợp với phong cách tổng thể Nên hạn chế việc sử dụng quá nhiều họa tiết trang trí và giảm thiểu hình ảnh gốc chưa qua xử lý Hình 05 minh họa thiết kế nền cho áp phích sự kiện.
CÁC SẢN PHẨM HÌNH ẢNH
Theo nghiên cứu, thị giác chiếm đến 80% khả năng tiếp nhận thông tin, cho thấy sức mạnh to lớn của hình ảnh trong truyền thông Lựa chọn hình ảnh ấn tượng và phù hợp không chỉ cung cấp thông tin mà còn ảnh hưởng đến thái độ và cảm xúc, từ đó nâng cao tính thuyết phục của thông điệp.
Hình ảnh được sử dụng với các mục tiêu chủ yếu sau:
- Thu hút sự chú ý ngay lập tức của đối tượng truyền thông, tăng cường hiệu quả về mặt thẩm mỹ của sản phẩm truyền thông
Đối với những người có trình độ thấp, hình ảnh là phương tiện truyền tải thông tin hiệu quả, giúp họ dễ dàng và nhanh chóng tiếp cận nội dung mà không cần khả năng đọc.
- Hình ảnh chuyển tải những thông điệp khó thể hiện được bằng lời
- Hình ảnh minh họa và làm tăng độ tin cậy của các thông tin đưa ra
Nhìn vào hình ảnh, ai cũng hiểu ô nhiễm không khí có tác động xấu tới đời sống
Hình ảnh minh họa không chỉ tăng cường độ tin cậy cho nội dung mà còn thu hút sự chú ý của người đọc Một bức ảnh thể hiện sản phẩm đang được bày bán, cùng với hình ảnh người mua thể hiện sự quan tâm, và cô gái bán hàng tươi cười hạnh phúc với doanh thu của cửa hàng, sẽ tạo ấn tượng mạnh mẽ và khuyến khích khách hàng tiềm năng.
Các sản phẩm thuốc tắm đã được tiêu thụ rộng rãi trong cả nước
3.4.2 Kỹ năng tạo ra sản phẩm hình ảnh cơ bản
3.4.2.1 Yêu cầu đối với một bức ảnh tốt
Một bức ảnh tốt - sử dụng được trong các sản phẩm truyền thông của dự án phải đạt được các yêu cầu sau:
- Phản ánh cuộc sống thực tế: nên chụp người hoặc đối tượng có sự chuyển động có động tác, nét mặt biểu cảm
- Phù hợp với nội dung thông điệp
Hình ảnh không chỉ đơn thuần mang tính minh họa mà còn cung cấp thông tin phong phú, giúp nội dung trở nên hấp dẫn và thuyết phục hơn.
Để đảm bảo chất lượng kỹ thuật cho hình ảnh, cần đảm bảo rằng ảnh có độ nét cao, không bị nhòe, bố cục hợp lý và ánh sáng tốt Đặc biệt, đối với ảnh kỹ thuật số, độ phân giải tối thiểu phải đạt 1.800 pixel và 300 dpi để đảm bảo chất lượng hình ảnh tốt nhất.
- Tính độc đáo: góc chụp ảnh có thể tạo ra cách nhìn mới, khác biệt với các hình ảnh cùng nội dung
3.4.2.2 Một số nguyên tắc chụp ảnh:
- Nguyên tắc một phần ba (1/3):
Chia bức ảnh thành 9 phần bằng cách sử dụng quy tắc một phần ba Các điểm giao nhau của các đường thẳng là những điểm thu hút ánh nhìn nhất, vì vậy nên đặt các đối tượng quan trọng, như mắt hoặc khuôn mặt của nhân vật, tại những vị trí này để tạo sự hấp dẫn cho bức ảnh.
- Giữ vững máy ảnh để tránh bị nhòe do rung tay:
Để có những bức ảnh sắc nét, hãy giữ máy ảnh bằng cả hai tay hoặc đặt nó trên bề mặt phẳng vững chắc Khi sử dụng chế độ lấy nét tự động, hãy ấn nhẹ nút chụp cho đến khi thấy chấm xanh xuất hiện trên màn hình, sau đó mới nhấn nút để chụp.
- Tiến đến gần chủ thể để chụp ảnh, tránh các khoảng trống thừa do đứng quá xa
- Có sự tương phản về màu sắc trong bức ảnh
- Một số điều nên tránh:
+ Để cây mọc trên đầu nhân vật
+ Chụp ảnh kiểu “kỷ niệm”, sắp đặt
+ Cắt một phần của chủ thể/nhân vật không hợp lý
Bức ảnh một thành viên nhóm dệt thổ cẩm đang làm việc đạt yêu cầu vì:
- Chụp được nhân vật đang làm công việc của họ một cách tự nhiên
- Chụp cận cảnh nên không có chi tiết thừa
- Có sự tương phản về màu sắc làm nổi bật chủ thể
3.4.2.3 Kỹ năng viết chú thích ảnh
Chú thích là những bài viết ngắn đi kèm với hình ảnh, giúp giải thích, bình luận hoặc hoàn thiện nội dung của hình ảnh Mọi hình ảnh đều cần có chú thích để cung cấp thông tin đầy đủ và rõ ràng.
Cần tránh việc lặp từ giữa hình ảnh và nội dung bài viết, cũng như tránh sử dụng từ ngược nghĩa Hình ảnh phải có ý nghĩa rõ ràng, giúp độc giả không phải băn khoăn hay tìm kiếm câu trả lời mà không có.
Chú thích có thể là:
Nội dung chú thích Ví dụ
Chú thích trả lời cho những câu hỏi mà người ta đặt ra cho hình ảnh: Ai? Ở đâu?
Gia đình anh Bùi Văn Dương, thuộc dân tộc Mường, là một trong ba triệu hộ nghèo tại Việt Nam, sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa và làm thuê theo vụ để kiếm sống.
Thông tin bổ sung không thể hiện trong ảnh
Nhóm thường xuyên tổ chức các buổi gặp gỡ để kiểm tra đàn ong và thảo luận về các phương pháp phát triển nghề nuôi ong Họ cũng đóng góp vào quỹ chung nhằm mua thuốc phòng bệnh cho ong và hỗ trợ các thành viên trong nhóm khi cần vay tiền.
Chú thích tóm tắt thông điệp chính
3.4.3 Xây dựng câu chuyện hình ảnh
Phóng sự ảnh, hay còn gọi là Câu chuyện bằng ảnh, là một tập hợp các bức ảnh được sử dụng để kể lại một câu chuyện hoặc gợi lên nhiều cảm xúc cho người xem, dựa trên những sự kiện có thật.
Một phóng sự ảnh tiêu biểu thường bao gồm từ 7 đến 15 bức ảnh, kèm theo phần chú thích chi tiết để xác thực tính chân thực của sự kiện.
Một số bức ảnh có thể có chú thích chung khi chúng diễn tả cùng một sự kiện từ các góc nhìn khác nhau Những bức ảnh này thường được chụp một cách tự nhiên, phản ánh thực tế tức thời Tuy nhiên, nếu có một cấu trúc câu chuyện rõ ràng trước khi chụp, việc lựa chọn và chụp ảnh sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Trình tự sắp xếp ảnh trong một phóng sự có thể dựa trên diễn biến thời gian và không gian, cho phép người xem cảm nhận được câu chuyện một cách mạch lạc Việc sắp xếp ảnh theo trình tự này giúp tái hiện lại những sự kiện thực tế một cách sinh động và dễ hiểu.
Nội dung Ảnh Chú thích
Cộng đồng/Nhân vật chính gặp phải vấn đề gì
Cộng đồng/Nhân vật chính trong bối cảnh ban đầu
- nhân vật bên mâm cơm/căn nhà thể hiện sự khó khăn,
- nhân vật trên con đường gập
Các khó khăn, mâu thuẫn, vấn đề mà cộng đồng/nhân vật chính gặp phải
Nếu như các khó khăn, mâu thuẫn, vấn đề vẫn cứ tiếp diễn thì cộng đồng/nhân vật sẽ gặp phải tình huống như thế nào?
Dự án đã làm gì
Các hoạt động của cộng đồng/nhân vật chính trong dự án (ví dụ: họp nhóm, chăn nuôi, trồng trọt, tham gia làm đường…)
Cộng đồng/Nhân vật chính đã tham gia Dự án như thế nào?
Cộng đồng/Nhân vật chính đã có những sáng tạo/thay đổi gì trong quá trình thực hiện các hoạt động của Dự án?