Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải Lời cảm ơn Lời xin chân thành bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo Nguyễn Đình Thành tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tơi hồn thành luận văn Tôi xin chân thành cảm ơn thầy cô giáo khoa GDTC – Trường Đại học Vinh, thầy cô giáo giáo viên giảng dạy trường THPT Yên Định I Yên Định - Thanh Hoá, bạn bè đồng nghiệp em học sinh động viên, khích lệ, giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi cho q trình thực hồn thành khố luận Với bước đường nghiên cứu khoa học đặc biệt thời gian thực nghiệm cho khố luận cịn ngắn Vì vậy, khố luận khơng thể tránh khỏi mặt thiếu sót Rất mong góp ý thầy giáo quan tâm đến đề tài Một lần xin chân thành cảm ơn ! Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải Vinh, tháng 05 năm 2003 Người thực hiện: LÊ THANH HẢI Đặt vấn đề ự nghiệp đổi nƣớc ta với mục tiêu: “Dân giàu, nƣớc mạnh, S xã hội công bằng, dân chủ văn minh.” Đã tạo nên điều kiện thuận lợi cho phát triển đồng nhiều ngành khoa học nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội Với lực lƣợng gần 1/4 dân số – học sinh, sinh viên đóng vai trò quan trọng hệ thống TDTT quần chúng, đội ngũ tƣơng lai nghiệp công nghiệp hoá đại hoá đất nƣợc Đảng nhà nƣớc ta xác định rõ vị trí đặc biệt thể thao trƣờng học, coi GDTC mục tiêu mục tiêu đào tạo toàn diện, phận quan trọng hệ thống giáo dục quốc dân Đại hội Đảng lần thứ VII thể rõ đổi tƣ cách làm giáo dục Giáo dục đào tạo phải đƣợc coi quốc sách hàng đầu có mục đích chung : “Đào tạo nhân lực, bồi dƣỡng nhân tài, nâng cao dân trí.” Về nhiệm vụ đổi mớicủa giáo dục đào tạo, nghị đại hội lần thứ VII rõ: “Cần phải đại hoá nội dung phƣơng pháp giáo dục, dân chủ hoá nhà trƣờng, quản lý giáo dục” “Giáo dục cho ngƣời” mục tiêu có ý nghĩa chiến lƣợc : “Sức khoẻ cho ngƣời” khơng phần quan trọng Trí tụê tài sản quý giá tài sản nhƣng sức khoẻ tiền đề cần thiết để tạo tài Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải sản Vì vậy, để ngƣời đảm bảo sức khoẻ nhằm đáp ứng nhu cầu cho đời sống xã hội hoạt động TDTT hoạt động khơng thể thiếu đƣợc Hoạt động TDTT thật đa dạng phong phú, có lúc nơi Nhƣng để tuân theo đƣờng lối có nội dung cụ thể theo xác định rõ thể thao trƣờng học cần thiết phải đầu tƣ nghiên cứu định hƣớng cách rõ ràng Bởi lẽ GDTC trƣờng học phận hữu mục tiêu giáo dục đào tạo Đồng thời nội dung giáo dục toàn diện cho hệ trẻ nhằm tạo nguồn tri thức có lực thể chất, có sức khoẻ thích ứng với điều kiện phức tạp cƣờng độ lao động cao Đó lớp ngƣời phát triển cao trí tuệ, cƣờng tráng thể chất, phong phú tinh thần, sáng đạo đức Mục tiêu chiến lƣợc thể rõ yêu cầu bách sức khoẻ thể lực lớp ngƣời lao động kinh tế tri thức, nhằm phục vụ công công nghiệp hoá, đại hoá đất nƣớc Ngay từ thời xa xƣa, tƣ tƣởng ngƣời phải đƣợc phát triển hài hoà thể chất tinh thần, xuất kho tàng văn hoá chung xã hội loài ngƣời Từ nhà triết học cổ đại Hy Lạp – Aristot; ngƣời theo chủ nghĩa nhân đạo thời phục hƣng nhƣ : Mongten ; ngƣời thoe chủ nghĩa xã hội không tƣởng nhƣ : Xanhximong, Owen Đến nhà bác học, giáo dục học tiếng Nga nhƣ : MV Lomonoxop, VG Belinxki, KD Usinxki, PGh Legap nhiều ngƣời khác phát triển bảo vệ tƣ tƣởng học thuyết phát triển hài hoà lực thể chất tinh thần ngƣời Cho đến kỷ XIX lý tƣởng phát triển ngƣời toàn diện đƣợc CacMac Ănghen xác định rõ nội dung cụ thể Và gắn liền với thực tiễn đấu tranh cách mạng nhằm xây dựng xã hội thoe nguyên lý chủ nghĩa cộng sản Trong xã hội có giai cấp ngƣời lao động khơng có điều kiện phƣơng tiện cần thiết để phát triển tồn diện lực Tình trạng Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải thoái hoá thể chất tinh thần họ bị đe doạ Chỉ có chế độ xã hội chủ nghĩa phát triển chế độ cộng sản tƣơi đẹp thực đƣợc giáo dục tồn diện mâu thuẫn xã hội cũ bị tiêu diệt hoàn toàn CacMac nhấn mạnh: “Giáo dục tƣơng lai sẽ: kết hợp lao động sản xuất với trí dục thể dục Đó khơng biện pháp để tăng thêm sức sản xuất xã hội mà biện pháp để đào tạo ngƣời phát triển toàn diện” (CacMac-Ănghen tuyển tập, tập 23, tr495, tiếng Nga ) Học thuyết phát triển ngƣời toàn diện đƣợc Lê Nin sâu phát triển sáng tạo Đặc biệt Lê Nin quan tâm sâu sắc đến tƣơng lai hệ trẻ, đến sống họ Ngƣời nhấn mạnh: “Thanh niên đặc biệt cần có yêu đời sảng khối cần thao lành mạnh: Thể dục, bơi lội, tham quan, tập thể lực, hứng thú phong phú tinh thần, học tập, phân tích nghiwn cứu cố gắng phối hợp hoạt động với nhau” (VI Lê Nin, “Bàn niên” – NXB Thanh niên cận vệ 1935,tr189.) Trung thành với học thuyết Mac – Lê Nin, Đảng ta Hồ chủ tịch từ trƣớc đến ý giáo dục toàn diện cho hệ trẻ, quan tâm đến TDTT coi mục tiêu quan nghiệp giáo dục cộng sản chủ nghĩa cho niên Với vai trò to lớn nhƣ vậy, việc kết hợp giáo dục giáo dục thể chất vơ quan trọng Bởi đƣờng để thực đƣợc mục tiêu giáo dục xã hội chủ nghĩa đào tạo ngƣời phát triển toàn diện Để thực đƣợc mục tiêu yêu cầu công tác GDTC phải ngày phát triển hơn, ngày phong phú nội dung phƣơng pháp Trong chƣơng trình thể dục dành cho học sinh PTTH Bộ giáo dục đào tạo ban hành gồm có nội dung là: Thể dục, Điền kinh cac môn tự Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải chọn Hiện có nhiều cơng trình nghiên cứu lĩnh vực GDTC nhằm nâng cao chất lƣợng giáo dục đào tạo nhƣ: Nghiên cứu ứng dụng tập phát triển tốc độ sức mạnh tốc độ nhằm cao thành tích chạy 100 mét; nghiên cứu áp dụng số tập bổ trợ nhằm nâng cao thành tích mơn đẩy tạ; Bƣớc đầu dùng số số đánh giá trạng phát triển thể chất học sinh… Tuy nhiên chƣa có cơng trình nghiên cứu sâu nhằm xác định lựa chon nội dung môn học thể dục tự chọn cho phù hợp với học sinh THPT Với chƣơng trình môn học thể dục cho học sinh THPT Bộ giáo dục đào tạo ban hành mơn học thể dục tự chọn đƣợc học 14 tiết/1 năm Nhƣ vậy, lựa chon nội dung môn học tự chọn không khoa học, không phù hợp với đặc điểm học sinh khơng mang lại hiệu giáo dục cao Xuất phát từ mục tiêu tiến hành nghiên cứu đề tài: "Nghiên cứu lựa chọn nội dung môn học thể dục tự chọn cho học sinh trường THPT Yên Định I - Yên Định - Thanh Hoá"  Luận văn tốt nghiệp Lê Thanh Hải Chương TỔNG QUAN CAC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1 Các quan điểm Đảng nhà nứoc ta GDTC trường học Trung thành với học thuyết Mac – Lê Nin giáo dục ngƣời toàn diện, quan điểm giáo dục toàn diện Đức, Trí, Thể, Mĩ lao động khơng tƣ lý luận mà trở thành phƣơng trâm đạo thực tiễn Đảng nhà nƣớc ta GDTC phận hữu thiếu, phận quan trọng hệ thống giáo dục quốc dân Những nguyên lí GDTC tƣ tƣởng, quan điểm Đảng nhà nƣớc ta quán triệt đƣờng lối GDTC TDTT qua giai đoạn cách mạng - Nghị đại hội Đảng lần VII tháng 06/1991 khẳng định: “…Công tác TDTT cần coi trọng nâng cao GDTC trƣờng học.” - Giáo dục thể chất nội dung bắt buộc hiến pháp nƣớc cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Hiến pháp năm 1992 có ghi: “…Việc dạy học TDTT trƣờng học bắt buộc” - Nghị hội nghị TW Đảng lần IV khoá Giáo dục Đào tạo khẳng định mục tiêu : “…Nhằm xây dựngcon ngƣời phát triển cao trí tuệ, cƣờng tráng thể chất, phong phú tinh thần, sáng đạo đức” Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải - Chỉ thị 133/TTG ngày 7/3/1995 thủ tƣớng phủ việc xây dựng quy hoạch phát triển ngành TDTT GDTC trƣờng học ghi rõ: “…Bộ Giáo dục Đào tạo cần coi trọng việc GDTC trƣờng học, quy định tiêu chuẩn rèn luyện thể thao cho học sinh cấp, có quy chế bắt buộc trƣờng” - Nghị đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ VIII năm 1996 khẳng định: “…Giáo dục - Đào tạo với khoa học công nghệ phải thực trở thành quốc sách hàng đầu” Và nhấn mạnh đến việc chăm lo giáo dục thể chất ngƣời : “…Muốn xây dựng đất nƣớc giàu mạnh, văn minh có phát triển trí tuệ, sáng đạo đức lối sống, mà cịn có ngƣời cƣờng tráng thể chất, chăm lo thể chất cho ngƣời trách nhiệm toàn xã hội cấp đoàn thể” - Chỉ thị 112/CT ngày 9/5/1999 HĐBT công tác thể dục thể thao năm trƣớc mắt có ghi: “…Đối với học sinh, sinh viên trƣớc hết phải thực nghiêm túc việc dạy học môn thể dục thể thao” - Nghị đại hội TW khoá VIII có ghi: “…GDTC nhà trƣờng phận hữu mục tiêu giáo dục, đào tạo, đồng thời nội dung giáo dục toàn diện cho hệ trẻ nhằm tạo nguồn tri thức có lực thể thao, có sức khoẻ thích ứng với điều kiện phức tạp cƣờng độ lao động cao Đó lớp ngƣời phát triển cao trí tuệ, cƣờng tráng thể chất, phong phú tinh thần, sáng đạo đức Mục tiêu chiến lƣợc thể rõ yêu cầu bách sức khoẻ thể lực lớp ngƣời lao động kinh tế tri thức, nhằm phục vụ cơng cơng nghiệp hố, đại hoá đất nƣớc” 1.2 Những nguyên tắc sở khoa học sư phạm lựa chọn xây dựng môn học thể dục Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải Để xác định nguyên tắc sở khoa học sƣ phạm lựa chon xây dựng mơn học thể dục nói riêng mơn học khác nói chung, nhiều cơng trình khoa học nghiên cứu vấn đề Trong thực tế đƣợc trình bày tạp chí Giáo dục thời đại, tạp chí Giáo dục viện khoa học giáo dục Theo quan điểm nhiều tác giả nguyên tắc sở để lựa chọn xây dựng chƣơng trình nhƣ sau: 1.2.1 Nguyên tắc - Chƣơng trình mơn học phải thống với mục đích đào tạo - Chƣơng trình phải đảm bảo tính khoa học cao, nội dung chƣơng trình phải cân đối dòng vào, dòng lƣợng kiến thức phân phối xếp khoa học, phù hợp với nhận thức ngƣời học - Chƣơng trình phải sát với mục tiêu, thực tiễn nhà trƣờng, - Chƣơng trình phải có cấu trúc logic, nội dung, quỹ thời gian chƣơng trình phải xếp từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, mang tính hợp lý phù hợp với tiếp nhận chủ thể dạy học - Chƣơng trình phải mang tính đại, chƣơng trình đƣợc lựa chon thành tựu khoa học lĩnh vực chuyên môn nhu cầu lực ngƣời học - Chƣơng trình phải đảm bảo nguyên tắc mang tính khả thi - Chƣơng trình phải mang tính phát triển xây dựng chƣơng trình không cho mà cho năm Do phải mang tính dự báo su tƣơng lai, đón đầu đƣợc xu phát triển yêu cầu đào tạo thời gian tới 1.2.2 Cơ sở Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải - Căn vào mục đích yêu cầu đào tạo nhà trƣờng phong trào tập luyện học sinh - Căn vào trình độ chung nhu cầu tập luyện môn thể thao ƣa thích - Căn vào thực tế đội ngũ giáo viên giảng dạy, kinh nghiệm sở đào tạo - Căn vào sở vật chất, sở đào tạo nhà trƣờng - Căn vào mục đích đào tạo tiến khoa học, địi hỏi phong trào tập luyện, trình độ tập luyện học sinh Chương MỤC ĐÍCH – NHIỆM VỤ – PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU 2.1 Mục đích nghiên cứu: Đánh giá đặc điểm tình trạng thể chất học sinh trƣờng THPT Yên Định I - Yên Định - Thanh Hoá Nghiên cứu cở sở lý luận thực tiễn để lựa chọn nội dung môn học thể dục tự chọn cho học sinh trƣờng THPT Yên Định I - Yên Định - Thanh Hố nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng mơn học thể dục nói riêng chất lƣợng đào tạo mặt cho nhà trƣờng nói chung 2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu: 2.2.1 Cơ sở lý luận thực tiễn nhằm lựa chọn xây dựng nội dung môn học thể dục tự chọn cho học sinh trƣờng THPT Yên Định I - Yên Định Thanh Hoá 2.2.2 Khảo sát thể chất học sinh trƣờng THPT Yên Định I - Yên Định - Thanh Hoá Luận văn tốt nghiệp  Lê Thanh Hải 2.2.3 Thử nghiệm đánh giá hiệu chƣơng trình mơn thể dục tự chọn phù hợp với đặc điểm học sinh trƣờng THPT Yên Định I - Yên Định Thanh Hoá 2.3.Phương pháp sử dụng nghiên cứu 2.3.1 Phƣơng pháp phân tích tổng hợp tài liệu Nhằm thu thập tài liệu lý luận khoa học đại GDTC trƣờng học, cac quan điểm Đảng nhà nƣớc quy định GDTC tình hình Các cơng trình khoa học xây dựng chƣơng trình mơn học…Qua phân tích tổng hợp kinh nghiệm sƣ phạm làm sở khoa học cho nghiên cứu chƣơng trình mơn học tự chọn 2.3.2.Phƣơng pháp vấn, toạ đàm Phƣơng pháp nghiên cứu điều tra vấn đƣợc sử dụng phổ biến cơng trình nghiên cứu khoa học sƣ phạm, xã hội học, tâm lý học Từ bổ xung liệu cần thiết tạo điều kiện thuận lợi xác định trạng vấn đề nghiên cƣú 2.3.3.Phƣơng pháp thực nghiệm Là phƣơng pháp sử dụng phổ biến nghiên cứu sƣ phạm GDTC, đối tƣợng nghiên cứu chịu tác động kiểm tra trực tiếp, dự kiến khoa học thực nghiệm tạo cần thiết cho nghiên cứu, loại trừ ảnh hƣởng ngoại lai cuối khả tái diễn tƣợng làm cho thực nghiệm có giá trị 2.3.4.Phƣơng pháp quan sát sƣ phạm Là phƣơng pháp thu thập thông tin đối tƣợng nghiên cứu trực giác trực tiếp lên đối tƣợng nhân tố khác có liên quan đến đối tƣợng Đặc điểm bật phƣơng pháp quan sát sƣ phạm ngƣời quan sát trực tiếp tiếp cận thực tế khách quan tới đối tƣợng thực nghiệm, đối tƣợng nghiên cứu Các hình thức quan sát: 10 ... định lựa chon n? ?i dung môn học thể dục tự chọn cho phù hợp v? ?i học sinh THPT V? ?i chƣơng trình mơn học thể dục cho học sinh THPT Bộ giáo dục đào tạo ban hành mơn học thể dục tự chọn đƣợc học 14 tiết/1... trƣờng THPT Yên Định I - Yên Định - Thanh Hoá - Giáo viên tổ Hoá - Sinh – Thể dục trƣờng THPT Yên Định I Yên Định - Thanh Hoá 2.4.2.Địa ? ?i? ??m nghiên cứu: - Trƣờng Đ? ?i học Vinh - Trƣờng THPT Yên Định. .. vậy, lựa chon n? ?i dung môn học tự chọn không khoa học, không phù hợp v? ?i đặc ? ?i? ??m học sinh khơng mang l? ?i hiệu giáo dục cao Xuất phát từ mục tiêu tiến hành nghiên cứu đề t? ?i: "Nghiên cứu lựa chọn