Bộ giáo dục đào tạo Trờng đại học Vinh _ Vâ Sü S¬n Mét sè giảI pháp nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng trung học sở huyện quỳ hợp, tỉnh nghệ an Luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục Vinh 2011 Lời cảm ơn Nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng trung học sở huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An đề tài mà tâm huyết Với kiến thức tiếp thu đợc qua trình học tập chơng trình cao học quản lý giáo dục, với kinh nghiệm tích luỹ 20 năm giảng dạy số năm tham gia công tác quản lý Phòng Giáo dục Đào tạo, đợc giảng dạy, hớng dẫn thầy giáo, cô giáo giúp đỡ đồng nghiệp , luận văn tốt nghiệp đà đợc hoàn thành Với tình cảm chân thành lòng biết ơn sâu sắc, xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Khoa sau đại học Trờng Đại học Vinh; thầy giáo, cô giáo đà tận tình giảng dạy giúp đỡ trình học tập Đặc biệt xin cảm ơn Phó Giáo S - Tiến sỹ Ngô Sỹ Tùng đà giúp nghiên cứu hoàn thành luận văn Xin cảm ơn Sở GD&ĐT Nghệ An, lÃnh đạo huyện Quỳ Hợp, cán quản lý trờng THCS huyện, phòng ban liên quan, bạn bè đồng nghiệp gia đình đà động viên, khích lệ giúp đỡ suốt trình học tập, nghiên cứu hoàn thành luận văn Mặc dù đà cố gắng song chắn luận văn không tránh khỏi thiếu sót Tôi mong nhận đợc góp ý, bổ sung thầy giáo, cô giáo, bạn đồng nghiệp Xin chân thành cảm ơn! Vinh, tháng năm 2011 Võ Sỹ Sơn mục lục Lời cảm ơn Mục lục mở đầu Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Khách thể đối tợng nghiên cứu Gi¶ thut khoa häc NhiƯm vơ nghiên cứu Phơng pháp nghiên cứu 10 Đóng góp luận văn 10 Cấu trúc luận văn Chơng Cơ sở lý luận vấn đề nâng cao chất lợng đội ngũ Cbql trờng THCS 1.1 Một số khái niệm có liên quan đến đề tài 10 1.1.1 Quản lý 11 1.1.2 Quản lý giáo dục 13 1.1.3 Quản lý trờng học 14 1.1.4 Chất lợng 16 1.1.5 Chất lợng cán quản lý 16 1.1.6 Chất lợng đội ngũ 18 1.1.7 Giải pháp nâng cao chất lợng CBQL trờng THCS 19 1.2 Trờng THCS hệ thống giáo dục quốc dân 19 1.2.1 Vị trí trờng THCS 19 1.2.2 Mục tiêu giáo dục phổ thông 20 1.2.3 Nhiệm vụ quyền hạn trờng THCS 21 1.3 Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ quyền hạn ngời CBQL trờng THCS 21 1.3.1 Vị trí, vai trò 21 11 11 1.3.2 Chức năng, nhiệm vụ quyền hạn 22 1.4 Tầm quan trọng việc nâng cao chất lợng cán quản lý trờng THCS 25 1.5 Những tiêu chuẩn chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS 26 1.5.1 Về phẩm chất trị đạo đức nghề nghiệp 27 1.5.2 Về lực chuyên môn nghiệp vụ s phạm 27 1.5.3 Về lực lÃnh đạo quản lý nhà trờng 28 1.5.4 Về số lợng, cấu đội ngũ cán quản lý 29 1.6 Các yếu tác động đến chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS 30 1.6.1 Hoạt động quản lý đội ngị CBQL trêng THCS 30 1.6.2 C¸c u tè t¸c ®éng ®Õn chÊt lỵng ®éi ngị CBQL trêng THCS 32 1.7 Sự lÃnh đạo Đảng việc nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL Chơng Thực trạng đội ngũ Cán quản lý trờng THCS hun Q Hỵp, tØnh NghƯ An 2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 Khái quát đặc điểm kinh tÕ- x· héi hun Q Hỵp, tØnh NghƯ An Đặc điểm tự nhiên dân c Đặc điểm kinh tế - xà hội Thực trạng giáo dục -đào tạo huyện Quỳ hợp, tỉnh Nghệ An Thực trạng chung giáo dục - đào tạo huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Thực trạng giáo dục THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Thực trạng đội ngũ CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Về số lợng cấu Về chất lợng CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Đánh giá chung chất lợng CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hỵp, tØnh NghƯ An 34 37 37 37 38 40 40 44 50 50 51 64 2.3.4 Thùc tr¹ng công tác quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp Chơng Một số giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh nghệ an 3.1 Những nguyên tắc để xây dựng giải pháp 3.1.1 Những để xây dựng giải pháp 3.1.2 Các nguyên tắc để xây dựng giải pháp 3.2 Một số giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS 3.2.1 Thực tốt công tác xây dựng quy hoạch CBQL 3.2.2 Nâng cao chất lợng công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, sử dụng, luân chuyển CBQL 3.2.3 Đổi công tác đào tạo, bồi dỡng CBQL 3.2.4 Thực đầy đủ chế độ, sách CBQL 3.2.5 Xây dựng hệ thống điều kiện đảm bảo làm việc, đặc biệt thông tin hỗ trợ công tác quản lý 3.2.6 Nâng cao chất lợng, hiệu công tác đánh giá CBQL 3.2.7 Tăng cờng lÃnh đạo Đảng, phối hợp tổ chức-đoàn thể việc nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL 3.3 Tổ chức thực giải pháp 3.4 Thăm dò tính khả thi giải pháp Kết luận kiến nghị Kết luận Kiến nghị Tài liệu tham khảo 66 71 71 71 72 73 73 75 78 81 82 84 86 88 89 92 92 93 95 bảng chữ viết tắt BCH : Ban chấp hành CNH - HĐH : Công nghiệp hoá - đại hoá CBQL : Cán quản lý CSVC : C¬ së vËt chÊt HS : Häc sinh GD & ĐT : Giáo dục đào tạo GD-ĐT : Giáo dục-đào tạo GV : Giáo viên GDTX : Giáo dục thờng xuyên PTCS : Phổ thông sở PP : Phơng pháp QLGD : Quản lý giáo dục MT : Mơc tiªu ND : Néi dung NXB : Nhà xuất TW : Trung ơng THCS : Trung học sở THPT : Trung học phổ thông THCN : Trung học chuyên nghiệp UBND : Uỷ ban nhân dân XHCN : Xà hội chủ nghĩa Mở đầu Lý chọn đề tài Hiện giới chứng kiến phát triển mạnh mẽ khoa học công nghệ, với xu thời đại chun tõ nỊn kinh tÕ c«ng nghiƯp sang nỊn kinh tế tri thức, thúc đẩy phát triển nhanh chóng làm thay đổi sâu sắc diện mạo kinh tÕ-x· héi cđa tõng qc gia, tõng khu vùc Toµn cầu hóa tạo khả hội làm hình thành nhân tố cho phát triển lĩnh vực đời sống xà hội nói chung giáo dục nói riêng Sự lên giáo dục đà trở thành đờng tất yếu thời đại trí tuệ ngời trở thành tài sản quý giá quốc gia Bởi vậy, để thích ứng giữ vai trò động lực thúc đẩy trình chuyển đổi kinh tế, ổn định xà hội, nớc giới đẩy nhanh trình đại hóa giáo dục tổ chức, phơng tiện quản lý giáo dục Sau 25 năm tiến hành công đổi dới lÃnh đạo Đảng, đà giành đợc thành tựu vô to lớn có ý nghĩa hết søc quan träng trªn mäi lÜnh vùc kinh tÕ - xà hội, giáo dục đà có bớc phát triển quy mô, mạng lới trờng lớp, chất lợng giáo dục có nhiều chuyển biến; công xà hội giáo dục bớc đợc cải thiện, Đó tính u việt chế độ ta, công đổi Những thành tựu đà khẳng định vai trò quan trọng giáo dục việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dỡng nhân tài cho đất nớc, góp phần thúc đẩy thành công nghiệp CNHHĐH đất nớc Bên cạnh thành tựu, đóng góp to lớn năm qua, giáo dục nhiều tồn yếu kém, cha đáp ứng, cha bắt kịp yêu cầu, đòi hỏi nghiệp công nghiệp hóa, đại hóa ®Êt níc Cã thĨ nãi, gi¸o dơc ViƯt Nam ®ang đứng trớc thời thách thức to lớn tiếp tục phát triển tụt hậu xa so với giáo dục giới Vì để nghiệp đổi Đảng thành công, hoàn thành nghiệp công nghiệp hóa, đại hóa đất nớc, giáo dục đào tạo vừa mục tiêu, vừa động lực phát triển, đờng quan trọng để phát huy nguồn lực ngời Đảng ta rõ: "Cùng với khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực bồi dỡng nhân tài, giáo dục phải ®i tríc mét bíc lµm tiỊn ®Ị cho CNH - HĐH đất nớc" [9] Quan điểm lại đợc Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX tiếp tục nhấn mạnh: "Phát triển giáo dục đào tạo động lực quan trọng thúc đẩy công nghiệp hóa, đại hóa, điều kiện để phát huy nguồn lực ngời, yếu tố để phát triển xà hội, tăng trởng nhanh bền vững."[12] Trong nghiệp đổi giáo dục đào tạo, đổi công tác quản lý khâu đột phá, cần đội ngũ cán quản lý có phẩm chất, lực, có t tởng dám đổi Nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý giáo dục đặt nh yêu cầu cấp bách hàng đầu việc tiếp tục triển khai, điều chỉnh nâng cao chất lợng giáo dục Hội nghị lần thứ Ban chấp hành TW Đảng khóa VIII đà rõ: "Hiện nay, nghiệp giáo dục đào tạo đứng trớc mâu thuẫn lớn yêu cầu cần phải phát triển nhanh quy mô giáo dục đào tạo, vừa phải gấp rút nâng cao chất lợng giáo dục đào tạo khả điều kiện đáp ứng yêu cầu nhiều hạn chế Đó mâu thuẫn trình phát triển Những thiếu sót chủ quan yếu quản lý đà làm cho mâu thuẫn thêm gay gắt" [9] Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15 tháng năm 2004 Ban Bí th việc xây dựng, nâng cao chất lợng đội ngũ nhà giáo cán quản lý giáo dục đà nêu: "Mục tiêu xây dựng đội ngũ nhà giáo cán quản lý giáo dục đợc chuẩn hoá, đảm bảo chất lợng, đủ số lợng, đồng cấu, đặc biệt trọng nâng cao lĩnh trị, phẩm chất, lối sống, lơng tâm, tay nghề nhà giáo; thông qua việc quản lý, phát triển hớng có hiệu nghiệp giáo dục để nâng cao chất lợng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng đòi hỏi ngày cao nghiệp công nghiệp hoá, đại hoá đất nớc"[15] Kết luận số 242-TB/TW ngày 15 tháng năm 2009 Bộ Chính trị phơng hớng phát triển giáo dục đào tạo đến năm 2020 đà khẳng định: "Công tác quản lý giáo dục nhiều yếu nguyên nhân chủ yếu nhiều yếu khác" Vì vậy, "xây dựng đội ngũ nhà giáo cán quản lý giáo dục đủ số lợng, đáp ứng yêu cầu chất lợng".[22] Ngày 22 tháng 10 năm 2009, Bộ Giáo dục Đào tạo đà ban hành Thông t số 29/2009/TT-BGDĐT việc ban hành Quy định Chuẩn hiệu trởng trờng trung học sở, trờng trung học phổ thông trờng phổ thông cã nhiỊu cÊp häc Víi hiƯu lùc thùc hiƯn kĨ từ ngày 10/12/2009, Chuẩn hiệu trởng nhằm mục đích: 1) Để hiệu trởng tự đánh giá, từ xây dựng kế hoạch học tập, rèn luyện, tự hoàn thiện nâng cao lực lÃnh đạo, quản lý nhà trờng; 2) Làm để quan quản lý giáo dục đánh giá, xếp loại hiệu trởng phục vụ công tác sử dụng, bổ nhiệm, miễn nhiệm, đào tạo, bồi dỡng đề xuất, thực chế độ, sách hiệu trởng; 3) Làm để sở đào tạo, bồi dỡng nhà giáo cán quản lý giáo dục xây dựng, đổi chơng trình đào tạo, bồi dỡng nhằm nâng cao lực lÃnh đạo, quản lý hiệu trởng.[4] Vận dụng kết luận vào thực tiễn, thấy công tác quản lý nhà trờng nhiều vấn đề phải suy nghĩ, trăn trở, phải tìm cách tháo gỡ Quỳ Hợp huyện miền núi tỉnh Nghệ An, năm qua đà hoàn thành việc phổ cập THCS, để phát triển, nâng cao chất lợng hiệu giáo dục THCS, đáp ứng với yêu cầu phát triển kinh tế, xà hội địa phơng cần có cách tiếp cận công tác quản lý trờng trung học sở toàn huyện Quản lý nhà trờng quản lý tài sản trí tuệ vô lớn giáo viên, học sinh xà hội Vì công tác quản lý trờng THCS giữ vị trí then chốt việc nâng cao chất lợng giáo dục THCS Trong thời gian qua, chất lợng giáo dục trung học huyện có bất cập, đà có số ý kiến bàn vai trò, trách nhiệm quản lý nhà trờng, đổi công tác quản lý trờng THCS huyện, nhng phần lớn ý kiến mang tính chủ quan, không hệ thống giá trị thực tiễn cha cao Từ nhận thức trên, chọn đề tài Một số giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An làm luận văn tốt nghiệp cao học quản lý giáo dục hy vọng thực thành công đề tài góp phần nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Mục đích nghiên cứu Nhằm mục đích nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS, góp phần nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện nhà trờng huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Khách thể đối tợng nghiên cứu 3.1 Khách thể nghiên cứu: Vấn đề nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An 3.2 Đối tợng nghiên cứu: Các giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Giả thuyết khoa học Nếu xây dựng đợc giải pháp cách khoa học, phù hợp với điều kiện thực tế có tính khả thi nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Nhiệm vụ nghiên cứu Chúng xác định nhiệm vụ nghiên cứu luận văn là: + Hệ thống hóa vấn đề lý luận công tác quản lý giáo dục + Khảo sát thực trạng công tác quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An + Đề xuất số giải pháp nâng cao chất lợng công tác quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An 10 nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An 3.1 Những nguyên tắc để xây dựng giải pháp Trong chiến lợc phát triển giáo dục đến năm 2015 đà nêu, giải pháp phát triển giáo dục đổi công tác quản lý giáo dục: Đổi chế phơng thức quản lý giáo dục theo hớng phân cấp cách hợp lý nhằm giải phóng phát huy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo, tính chủ động tự chịu trách nhiệm cấp, sở giáo dục, " Xây dựng thực chuẩn hóa, đào tạo bồi dỡng thờng xuyên đội ngũ cán quản lý giáo dục kiến thức, kỷ năng, nghiệp vụ, lý luận trị, rèn luyện phẩm chất đạo đức, đồng thời bố trí, xếp lại cán theo yêu cầu đổi phù hợp với lực phẩm chất ngời Sử dụng phơng tiện, thiết bị kỹ thuật thích hợp để nâng cao hiệu công tác quản lý Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa chiến lợc việc phát triển nguồn nhân lực Song, để có đợc sở đề giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp trớc yêu cầu đổi giáo dục phải dựa nguyên tắc sau: 3.1.1 Những để xây dựng giải pháp - Căn vào lý luận khoa học liên quan: Quản lý đội ngũ, quy hoạch, kế hoạch, phát triển đội ngũ cán quản lý; tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, luân chuyển cán quản lý; đào tạo, bồi dỡng cán quản lý; tra, kiểm tra, ®¸nh gi¸; thùc hiƯn chÕ ®é chÝnh s¸ch ®·i ngé cán quản lý trờng THCS Đây vấn đề đợc trình bày chơng - Căn vào vấn đề đạo định hớng có tính chiến lợc: Định hớng, mục tiêu phát triển giáo dục đào tạo Đảng Nhà nớc thời kỳ CNH-HĐH Hội nhập quốc tế Căn vào văn quy định hành 71 sử dụng, đào tạo, bồi dỡng, nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng học; Những nội dung đà đợc trình bày chơng chơng - Căn vào thực trạng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp; đà đợc trình bày phần mở đầu chơng 3.1.2 Các nguyên tắc để xây dựng giải pháp Việc đề xuất giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp cần dựa nguyên tắc sau đây: * Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu: Nguyên tắc đòi hỏi giải pháp đợc đề xuất phải nhằm vào việc nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp, đáp ứng yêu cầu đổi giáo dục phổ thông nói chung nâng cao chất lợng giáo dục trờng THCS toàn huyện * Nguyên tắc đảm bảo tính toàn diện Nguyên tắc đòi hỏi giải pháp đợc đề xuất phải tác động lên toàn trình công tác quản lý đội ngũ CBQL cá nhân CBQL * Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu Nguyên tắc đòi hỏi giải pháp đợc đề xuất phải đem lại hiệu thiết thực việc nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS địa bàn huyện * Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi Nguyên tắc đòi hỏi giải pháp đợc đề xuất phải phù hợp với yêu cầu đổi giáo dục giai đoạn nay; với định h ớng Sở GS&ĐT, với điều kiện thực tế địa phơng quan trọng điều kiện thực tế trờng THCS 3.2 Một số Giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS Thực ra, công tác quản lý đội ngũ cán trờng THCS huyện Quỳ Hợp đà triển khai nhiều giải pháp nhiều phơng diện khác Kế thừa 72 công việc đà thực hiện, vào sở lý luận khoa học quản lý giáo dục văn hành, vào thực tiễn nay, xin nhấn mạnh giải pháp sau 3.2.1 Thực tốt công tác xây dựng quy hoạch cán quản lý Quy hoạch cán chuẩn bị xây dựng lực lợng đội ngũ cán làm sở để bố trí, xếp cán theo kế hoạch, theo dự kiến liên quan chặt chẽ đến khâu công tác cán nh đào tạo, bố trí, sử dụng, luân chuyển cán Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đà khẳng định: "Xây dựng đội ngũ cán bộ, trớc hết cán lÃnh đạo quản lý cấp, vững vàng trị, gơng mẫu ®¹o ®øc, s¹ch vỊ lèi sèng, cã trÝ t, kiến thức lực hoạt động thực tiễn, sáng tạo gắn bó với nhân dân, thực thắng lợi nghiệp CNH-HĐH chủ trơng sách lớn nội dung công tác cán Đảng Nhà nớc ta".[14] Quy hoạch cán trình thực đồng chủ trơng, biện pháp để tạo nguồn xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt cán đứng đầu, sở dự báo nhu cầu cán nhằm bảo đảm hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ trị nhà trờng Để công tác quy hoạch đạt kết cao, thấy cần thực tốt vấn đề sau: - Căn vào tiêu chuẩn để xây dựng quy hoạch Trên sở tiêu chuẩn chung mà Nghị trung ơng khoá VIII, nghị Đại hội XI đà xác định, cần cụ thể hoá tiêu chuẩn chức danh CBQL trờng hớng phát triển cán bộ, làm sở hớng đích cho công tác quy hoạch - Khảo sát đánh giá lại đội ngũ CBQL có, "bản chất ngời tổng hoà mối quan hệ xà hội", nên đánh giá phải kết hợp chặt chẽ kênh thông tin: Cấp uỷ trực tiếp cấp uỷ cấp trên, Sở giáo dục đào tạo, thủ trởng quan, quần chúng nơi cán công tác sinh sống tự đánh giá cán quản lý 73 - Đảm bảo tính cấu quy hoạch việc quy hoạch cần theo hớng mở động, không nên bó hẹp nhà trờng, địa bàn; Quy hoạch cán phải đảm bảo tính liên tục, kế thừa, đợc bổ sung hàng năm, có hiệu lực pháp lý khả thi - Quy hoạch cần phải dựa vào dự báo quy mô phát triển nhà trờng nói chung nhà trờng nói riêng Nội dung công tác quy hoạch: Trên sở đạo Ban Thờng vụ huyện ủy, UBND huyện đạo phòng liên quan hớng dẫn nhà trờng tiến hành bớc xây dựng quy hoạch CBQL c¸c trêng THCS theo c¸c bíc sau: - Bíc 1: Ban hành văn hớng dẫn mục đích, yêu cầu, nội dung công tác xây dựng quy hoạch - Bớc 2: Trên sở thực trạng đội ngũ CBQL trờng THCS dự báo nhu cầu CBQL giai đoạn 2010 - 2015 Để xây dựng số lợng CBQL cho chức danh, xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dỡng chuyên môn, quản lý, lý luận trị - Bớc 3: Các trờng vào văn hớng dẫn đạo để xây dựng nguồn bổ sung quy hoạch cán quản lý hàng năm, quy hoạch chỗ trờng khác huyện, tỉnh Việc quy hoạch chức danh CBQL cần gắn với chức danh cấp uỷ sở phải ý đến việc quy hoạch cán trẻ có nhiều triển vọng; - Bớc 4: Lập hồ sơ đề nghị UBND huyện, Ban thờng vụ Huyện uỷ phê duyệt xây dựng quy hoạch CBQL; - Bớc 5: Tạo điều kiện cho cán quy hoạch đợc đào tạo, bồi dỡng thực điều chỉnh, luân chuyển để cán đợc rèn luyện thực tiễn, tích luỹ kinh nghiệm vị trí công tác khác Hàng năm định kỳ cần kiểm tra, đánh giá chất lợng cán thuộc diện quy hoạch để rút học công tác quy hoạch CBQL hàng năm 74 3.2.2 Nâng cao chất lợng công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, sử dụng, luân chuyển cán quản lý 3.2.2.1 Về tuyển chọn cán quản lý Tuyển chọn CBQL trờng THCS nhằm phát ngời có "tâm", "tầm" "tài" để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác quản lý nhà tr ờng Tuyển chọn CBQL trờng THCS phải lựa chọn số nguồn quy hoạch CBQL nhu cầu thực tế nhà trờng Tuyển chọn góp phần trì ổn định phát triển nhà trờng, ngợc lại tuyển chọn sai gây t tởng hoài nghi tập thể lÃnh đạo mà lòng tin giáo viên, nhân viên nhà trờng Tuyển chọn CBQL trờng THCS phải đảm bảo "chuẩn" cấp có thẩm quyền ban hành; phải dựa nguyên tắc công khai, dân chủ thu thập đầy đủ thông tin, nhằm trọng dụng ngời có tài, có đức, có lực quản lý thực Trong trình tuyển chọn tuỳ theo tình hình cụ thể nhà trờng mà u tiên cho tiêu chuẩn thích hợp, nh cấu độ tuổi, tỉ lệ cán nữ, cấu môn Khi xem xét tuyển chọn cán cần ý đến triển vọng phát triển cần có xem xét kỉ ngời có lực vợt trội nhng vài tiêu chuẩn không đáp ứng tiêu chuẩn nh tuổi quy định, cha phải đảng viên Cần tuyển chọn CBQL diện đà đợc quy hoạch đà đợc thử thách qua thực tế công tác 3.2.2.2 Về bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, luân chuyển, sử dụng cán quản lý: Việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, luân chuyển, sử dụng CBQL trờng THCS phải vào Quyết định số 27/2003/NĐ-TTg ngày 19/02/2003 cđa Thđ tíng ChÝnh phđ ban hµnh Quy chÕ bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, từ chức, miễn nhiệm cán bộ, công chức lÃnh đạo; Quyết định số 63/2008/QĐ- 75 UBND ngày 02/10/2008 Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An việc ban hành Quy định phân công, phân cấp quản lý tổ chức máy cán bộ, công chức, viên chức; Quyết định số 66/2008/QĐ-UBND ngày 14/10/2008 Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An vỊ viƯc ban hµnh Quy chÕ bỉ nhiƯm, bỉ nhiƯm lại, luân chuyển, từ chức, miễn nhiệm cán bộ, công chức lÃnh đạo; a/ Bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán quản lý Việc bổ nhiệm CBQL trờng THCS đợc tiến hành có nhu cầu, nhng công việc quan trọng công tác cán Bởi ngời CBQL ngời góp phần định đến chất lợng, hiệu tổ chức hoạt động nhà trờng Do đó, việc lựa chọn bổ nhiệm CBQL có đủ phẩm chất lực cho nhà trờng vừa củng cố, kiện toàn tổ chức máy, nâng cao lực lÃnh đạo chất lợng công tác, vừa làm để cấp quản lý xây dựng quy hoạch, đào tạo, bồi dỡng thực sách cán Để bổ nhiệm CBQL trờng THCS tiến hành theo cách khác nhau, bổ nhiệm hình thức thăm dò tín nhiệm qua kênh thông tin, hình thức bổ nhiệm đợc thực rộng rÃi; tổ chức thi tuyển, hình thức đợc số nơi thực hiện; Mỗi hình thức có tính u việt riêng, song theo quan quản lý cần nghiên cứu, ban hành tỉ chøc thi tun CBQL c¸c trêng THCS, nh thÕ nhà trờng chọn đợc đội ngũ cán có đủ phẩm chất lực đảm đơng trách nhiệm nặng nề nhà trờng Vì vậy, việc bổ nhiệm CBQL trờng THCS hình thức thăm dò tín nhiệm, cần phải lựa chọn, bổ nhiệm CBQL diện quy hoạch đà đợc đào tạo, bồi dỡng, đủ tiêu chuẩn theo quy định vị trí, chức danh phù hợp với chuyên môn đợc đào tạo Không bổ nhiệm CBQL diện quy hoạch CBQL không chuyên môn đợc đào tạo Còn việc bổ nhiệm CBQL trờng THCS hình thức thi tuyển cần có quy trình tổ chức chặt chẽ, tránh tình trạng bỏ sót ngời tài Ngời đợc bổ nhiệm cần trình bày đề án công tác nhiệm kỳ trình thực thi công việc 76 cần kiểm tra, đánh giá mức độ hoàn thành theo đề án đà đa ra, từ có đánh giá xếp loại cán hàng năm Khi CBQL đà hết nhiệm kì, phải dựa vào văn quy định việc xem xét bổ nhiệm lại, tuyệt đối không bổ nhiệm lại cán quản lý yếu phẩm chất lực, cán mà nhiệm kì công tác mức độ hoàn thành nhiệm vụ đợc giao thấp Bổ nhiệm lại CBQL khâu quan trọng góp phần trì ổn định phát triển nhà trờng b/ Miễn nhiệm cán quản lý Để sử dụng cán hợp lý, cần mạnh dạn thực tốt việc miễn nhiệm cán không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ Cần quán triệt t tởng vào, ra, lên, xuống việc bình thờng công tác cán Việc miễn nhiệm CBQL trờng THCS nhằm củng cố tăng cờng sức mạnh máy quản lý, tạo môi trờng lành mạnh cho nhân tố phát triển; miễn nhiệm đối tợng, thời điểm đem lại niềm tin cho cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trờng có tác dụng giáo dục cán c/ Về luân chuyển cán quản lý: Việc luân chuyển CBQL trờng THCS phải nằm quy hoạch, kế hoạch đến năm 2015 năm tiếp theo, thực Điều lệ trờng trung học văn UBND tỉnh Nghệ An nhiệm kì công tác CBQL sở giáo dục không nhiệm kỳ Luân chuyển CBQL khắc phục đợc tình trạng quan liêu, trì trệ, kinh nghiệm, chủ quan, không chịu đổi mới, từ tự thân chủ động rèn luyện, phấn đấu hoàn cảnh mới, môi trờng Các Phòng liên quan cần tham mu cho UBND huyện nghiên cứu kỉ phẩm chất, lực CBQL tập thể CBQL trờng, việc luân chuyển phải tạo đợc yếu tố tích cực, phòng không để tình trạng ổn định xảy Quán triệt t tởng cho CBQL thuộc diện luân chuyển để họ yên tâm, toàn tâm toàn ý với cơng vị công tác mới, đồng thời ổn định đội ngũ CBQL nơi tiếp 77 nhận cán luân chuyển đến, tránh tình trạng bè phái, cục gây ổn định Do đó, luân chuyển cán cần đánh giá mức độ, triển vọng công tác cán diện luân chuyển, không nể nang, tình cảm mà kìm hÃm phát triển nhà trờng d/ Về sử dụng cán quản lý: Đội ngũ CBQL nhà trờng thực phát huy hiệu chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn việc sử dụng CBQL sở trờng; phải tiến hành phân công, phân cấp rõ ràng để CBQL phát huy hết lực, phải xây dựng quy chế làm việc chặt chẽ khoa học; phân nhiệm phải với việc phân quyền nh tạo cho CBQL tính đoán thực thi công vụ Sử dụng cán nghệ thuật ngời đứng đầu cấp quản lý trực tiếp cán bộ; phải coi trọng việc kiểm tra, đánh giá cán việc làm thờng xuyên; phải ngăn ngừa kịp thời biểu làm giảm lòng tin cán bộ, giáo viên, nhân viên học sinh nhà trờng 3.2.3 Đổi công tác đào tạo, bồi dỡng cán quản lý Nghị TW (Khoá VIII) đà nêu: Mở rộng diện đào tạo, bồi dỡng cán hệ thống trị tổ chức xà hội thành phần kinh tế, đặc biệt trọng phát hiện, đào tạo bồi dỡng nhân tài, tạo nguồn cán lÃnh đạo cán quản lý cấp từ Trung ơng đến sở [10] Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm đến công tác giáo dục, rèn luyện, đào tạo bồi dỡng cán bộ, Ngời nói: Cán gốc công việc, huấn luyện cán công việc gốc Đảng [16] Để nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL phải nâng cao phẩm chất, lực CBQL Phẩm chất, lực CBQL yếu tố nội lực phải công tác đào tạo bồi dỡng Nên đào tạo, bồi dỡng CBQL khâu quan trọng nhằm trang bị kiến thức, tiếp thu kinh nghiệm, hình thành kỹ năng, trau dồi phẩm chất trị, t tởng, đạo đức tâm lý 78 Đào tạo, bồi dỡng CBQL hoạt động nhằm khắc phục mặt tiêu cực, phát huy mặt tích cực ngời, bù đắp thiếu hụt, khiếm khuyết cá nhân trình hoạt động Quá trình đào tạo, bồi dỡng trình tạo chất phát triển toàn diện ngời Ngày tiến hành nghiệp CNH-HĐH đất nớc hội nhập quốc tế, nên phải thay đổi cấu quản lý cho hiệu Vì vậy, đào tạo, bồi dỡng cán nói chung CBQL trờng THCS nói riêng không thĨ chØ chó träng ®Õn kiÕn thøc nghiƯp vơ, kiÕn thức quản lý mà kiến thức trị, kiến thức kinh tế, ngoại ngữ, tin học kiến thức hội nhập, toàn cầu hoá Phải có quan điểm mở rộng diện đào tạo, bồi dỡng CBQL đơng chức mà cán diện quy hoạch, cụ thể là: a/ Đối với cán đơng chức - Những cán quản lý đơng nhiệm việc đào tạo, bồi dỡng đơng nhiên; phải kết hợp vừa bồi dỡng tập trung theo kế hoạch tự bồi dỡng; Đặc biệt coi trọng việc tự bồi dỡng điều kiện tốt để nâng cao phẩm chất, lực - Có kế hoạch bồi dỡng thờng xuyên, định kỳ theo hình thức tập trung, chøc, tù båi dìng, trao ®ỉi kinh nghiƯm - Cã kế hoạch đào tạo theo hình thức tập trung, chức, nhằm đáp ứng tiêu chuẩn hoá cán gồm: - Mỗi cán quản lý phải có kế hoạch tự học, tự nghiên cứu, tự bồi dỡng b/ Đối với CBQL quy hoạch Nghị TW (Khoá VIII) đà nêu: Đào tạo, bồi dỡng trớc bổ nhiệm, đề bạt, khắc phục tình trạng bầu cử, bổ nhiệm đa đào tạo [10] Tầm quan trọng công tác đào tạo, bồi dỡng cán công tác quy hoạch cán thể hai giai đoạn: Trớc quy hoạch sau quy hoạch 79 hoạch phong phú có chất lợng Không có nguồn cán đà đợc đào tạo phải quy hoạch gợng ép làm cách hình thức - Giai đoạn sau quy hoạch: Đào tạo, bồi dỡng có vai trò định kết thực quy hoạch Xây dựng xong quy hoạch bớc khởi đầu, sau trình phải đào tạo, bồi dỡng, thử thách, rèn luyện cán quy hoạch - Nh vậy, tiến hành quy hoạch cán hàng năm, cần lựa chọn giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, nhiệt tình, tâm huyến với nghề nghiệp, thời gian công tác ngành năm trở lên, có tinh thần cống hiến, có uy tín cán bộ, giáo viên Việc đào tạo bồi dỡng phải gắn với bố trí, sử dụng cán sau đào tạo bồi dỡng Nội dung đào tạo, bồi dỡng: *) Góp phần nâng cao lý luận trị, tiếp cận cập nhật chủ trơng sách Đảng Nhà nớc phát triển kinh tế xà hội, phát triển giáo dục đào tạo *) Cung cấp để CBQL nắm vững kiến thức quản lý Nhà nớc *) Cung cấp để CBQL nắm vững kiến thức quản lý giáo dục *) Cung cấp để CBQL nắm vững kiến thức đổi giáo dục vỊ héi nhËp qc tÕ vỊ gi¸o dơc *) Cung cấp để CBQL nắm vững kiến thức quản lý hệ thống thông tin quản lý nhà trờng 3.2.4 Thực đầy đủ chế độ, sách cán quản lý Chế độ, sách cán quản lý nói chung, CBQL trờng THCS nói riêng có ý nghĩa định trực tiếp đến chất lợng cán Chế độ, sách đảm bảo, hợp lý động lực thúc đẩy tính tích cực, tài năng, sáng tạo, nhiệt tình, trách nhiệm đội ngũ cán bộ, giáo viên Động lực đợc tạo nên kết hợp hài hoà lợi ích vật chất tinh thần, kích thích khơi dậy tiềm năng, nội lực CBQL Vì vậy, việc nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS phải gắn liền với việc thực chế độ, 80 sách hợp lý nhằm phát huy tài đội ngũ CBQL Ngợc lại, chế độ sách không hợp lý sai lầm kìm hÃm, triệt tiêu động lực, cản trở phát triển, dễ làm nảy sinh t tởng tiêu cực nh vai trò định công tác quản lý việc nâng cao chất lợng giáo dục nhà trờng Các chế độ sách CBQL cần đợc quan tâm là: - Thực đầy đủ chế độ lơng loại phụ cấp theo quy định hành - Đầu t thoả đáng cho việc đào tạo, bồi dỡng CBQL trờng THCS, cần kết hợp đào tạo bồi dỡng kiến thức mang tính hàn lâm với tham quan học tập mô hình, điển hình tiên tiến - Có sách hỗ trợ cho CBQL đào tạo nâng cao trình độ học vấn, trình độ trị - Đầu t kinh phí, trang bị phơng tiện, điều kiện làm việc cho CBQL nhà trờng theo hớng đại hóa đáp ứng với yêu cầu đổi giáo dục phổ thông - Cần sớm ban hành văn hớng dẫn thực chế độ sách nhà giáo, nhà trờng; Giao quyền tự chủ quản lý tổ chức máy, quản lý ngân sách cho trờng học theo Nghị định 43 Chính phủ để nâng cao tinh thần trách nhiệm, nâng cao hiệu quản lý nhà trờng - Đổi công tác thi đua, khen thởng cho việc đánh giá thi đua đánh giá mức độ tiến nhà trờng gắn với vai trò, trách nhiệm CBQL Đồng thời có biện pháp mạnh CBQL không hoàn thành nhiệm vụ sai phạm ảnh hởng tới uy tín nhà trờng, uy tÝn cđa ngêi CBQL - ChÝnh s¸ch c¸n bé đợc thực thống từ Trung ơng đến sở, nhiên tuỳ tình hình thực tế địa phơng để có sách u đÃi CBQL giỏi, đào tạo thu hút nhân tài, sách cán nữ Phải xem quản lý nghề, cần đợc đào tạo quan tâm nh nghề khác Đào tạo trớc bổ nhiệm, bổ nhiệm gắn với quyền lợi trách nhiệm cần có sách thoả đáng 81 3.2.5 Xây dựng hệ thống điều kiện đảm bảo làm việc, đặc biệt thông tin hỗ trợ công tác quản lý Trong thời đại bùng nổ thông tin hội nhập quốc tế, thông tin với tri thức sở cho việc định quản lý Thông tin giúp cho CBQL có sở liệu đồ sộ liên quan đến nhà trờng, nhà giáo, ngời học, môi trờng giáo dục bên môi trờng bên ngoài; chủ trơng sách liên quan đến phát triển đất nớc, phát triển giáo dục đào tạo; thông tin giáo dục toàn cầu ; Chất lợng định, hiệu hành động phụ thuộc vào hàm lợng thông tin Sử dụng nhiều thông tin tri thức trình thực công việc đạt đợc chất lợng hiệu tốt Thông tin có vai trò quan trọng sản xuất, quản lý, ®iỊu hµnh, cịng nh mäi lÜnh vùc ®êi sèng xà hội Thông tin giúp cho CBQL làm việc khoa học hơn, hiệu hơn, động Việc xây dựng hệ thống thông tin quản lý nhằm mục đích: Cung cấp thông tin cần thiết đáng tin cậy kịp thời để làm kế hoạch định quản lý; Cung cấp chế thiết lập ngân hàng liệu cấp quốc gia cấp sở để làm thỏa mÃn nhu cầu ngày tăng thông tin; Tăng cờng khả quản lý, xây dựng kế hoạch kiểm soát lng th«ng tin; Thèng nhÊt vỊ néi dung thu thËp, thống kê, xử lý báo cáo thông tin toàn hệ thống giáo dục Vì vậy, CBQL trờng THCS cần sớm xây dựng hệ thống thông tin để hỗ trợ công tác quản lý Trớc mắt, theo cần: Xây dựng hệ thống thu thập, xử lý liệu cách thống có hệ thống từ Bộ GD&ĐT đến sở giáo dục; Bộ GD&ĐT cần cung cấp đầy đủ hệ thống văn pháp quy liên quan đến đến nhà trờng, nhà giáo, ngời học, gọi cẩm nang CBQL nhà trờng Bồi dỡng cán quản lý có khả định sử dụng công nghệ thông tin 82 Nhà trờng cần xây dựng lu giữ đầy đủ thông tin để quản lý thống tất liệu nhà trờng liên quan đến nhà trờng; Các thông tin nhà trờng cần xây dựng lu giữ là: */ HƯ thèng th«ng tin vỊ häc sinh */ HƯ thèng thông tin cán bộ, giáo viên */ Hệ thống thông tin nội dung, chơng trình dạy học giáo dục */ Hệ thống thông tin kiểm tra, đánh giá, xếp loại, khen thởng, kỉ luật hàng năm */ Hệ thống thông tin chủ trơng sách Đảng Nhà nớc liên quan đến giáo dục */ Hệ thống thông tin quản lý tài */ Hệ thống thông tin quản lý sở vật chất thiết bị dạy học */ Hệ thống thông tin công tác xà hội hoá */ Hệ thống thông tin nghiên cứu khoa học, đúc rút sáng kiến kinh nghiệm 3.2.6 Nâng cao chất lợng, hiệu công tác đánh giá cán quản lý Thông qua việc khảo sát, điều tra đội ngũ CBQL để nắm chất lợng đội ngũ CBQL, đánh giá phân loại CBQL, sở xếp bố trí, sử dụng hợp lý, phát huy lùc së trêng cđa tõng CBQL LËp quy ho¹ch CBQL, xác định kế hoạch đào tạo bồi dỡng, bớc xây dựng đội ngũ CBQL trờng, đáp ứng đợc yêu cầu đổi giáo dục, góp phần thực nhiƯm vơ ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi cđa hun Quỳ Hợp thời kỳ Đánh giá cán để không ngừng nâng cao phẩm chất trị, đạo đức cách mạng, lực hiệu công tác cán Làm tuyển chọn, xây dựng quy hoạch, đào tạo bồi dỡng, bố trí sử dụng, bỉ nhiƯm, miƠn nhiƯm, lu©n chun, khen thëng, kû lt thực chế độ sách cán 83 Đánh giá CBQL nội dung quan trọng công tác cán bộ, thành công công tác cán Đảng đà hình thành đợc quan điểm rõ ràng, quán phơng pháp sáng tạo, cụ thể đánh giá cán Đánh giá xác cán sở vững để đào tạo sử dụng hợp lý cán bộ, tạo động lực để cán đảng viên cống hiến sức lực, tâm trí hoàn thành tốt nhiệm vụ đợc giao Đánh giá cán không đúng, không xác dẫn đến sử dụng cán cách tuỳ tiện, làm động lực phấn đấu cá nhân, có làm xáo trộn tâm lý tập thể, gây nên trầm lắng, trì trệ công việc Bởi đánh giá cán phải đợc xem xét thực thống tảng quan điểm phơng pháp đắn, khoa học Trong thực tế công tác đánh giá cán nói chung đánh giá CBQL giáo dục nói riêng nhiều cấp, nhiều nơi có lúc chủ quan, cảm tính, cục bộ, thiếu dân chủ, thiếu minh bạch làm cho số cán có đức, có tài bị bỏ quên, số cán có t tởng hội, tài, lại đợc sử dụng; gây niềm tin, ổn định nội bộ, ảnh hởng đến hiệu hoạt động giáo dục nhà trờng Việc đánh giá phải đảm bảo khách quan, toàn diện, khoa học, công dân chủ; phản ánh phẩm chất, lực, hiệu công tác, phải đặt phạm vi công tác điều kiện cụ thể nhà trờng, địa phơng; phải vào kết đợc minh chứng phù hợp với tiêu chí, tiêu chuẩn đợc quy định văn pháp quy Để đánh giá cán bộ, cần lợng hoá chi tiết tiêu chuẩn CBQL giúp cấp quản lý triển khai đánh giá thu đợc kết xác hơn, khách quan Vừa qua, Bộ GD&ĐT đà ban hành thông t số 29/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009 ban hành Quy định Chuẩn hiệu trởng trờng THCS, trờng THPT trờng phổ thông có nhiều cấp học Trong quy định nêu rõ đối tợng tham gia đánh giá gồm: Thủ trởng quan quản lý trực tiếp; giáo viên, cán bộ, nhân viên nơi cán công tác tự đánh giá cán quản lý 84 Các nội dung đợc xem xét, đánh giá gồm: a/ Tiêu chuẩn 1: Phẩm chất trị đạo đức nghề nghiệp */ Phẩm chất trị */ Đạo đức nghề nghiệp */ Lối sống, tác phong */ Giao tiếp, ứng xử b/ Tiêu chuẩn 2: Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ s phạm */ Hiểu biết chơng trình giáo dục */ Trình độ chuyên môn */ Nghiệp vụ s phạm */ Tự học sáng tạo */ Năng lực ngoại ngữ CNTT c/ Tiêu chuẩn 3: Năng lực quản lý nhà trờng */ Phân tích dự báo */ Tầm nhìn chiến lợc */ Thiết kế định hớng triển khai */ Quyết đoán có lĩnh đổi */ Lập kế hoạch hoạt động */ Tổ chức máy phát triển đội ngũ */ Quản lý hoạt động dạy học */ Quản lý tài tài sản nhà trờng */ Phát triển môi trờng giáo dục; quản lý hành */ Quản lý công tác thi đua, khen thởng */ Xây dựng hệ thống thông tin; kiểm tra đánh giá Để kết đánh giá có giá trị cao cần quán triệt để giáo viên, cán nhân viên nắm vững nội dung, phơng pháp đánh giá; sau đánh giá phải ghi chép văn bản, lu giữ hồ sơ cán làm để xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dỡng, luân chuyển, bố trí sử dơng c¸n bé cđa cÊp cã thÈm qun 85 ... nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An làm luận văn tốt nghiệp cao học quản lý giáo dục hy vọng thực thành công đề tài góp phần nâng cao chất lợng đội ngũ cán. .. lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS Chơng 2: Thực trạng công tác quản lý trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Chơng 3: Một số giải pháp nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Quỳ. .. tỉnh Nghệ An Thực trạng giáo dục THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Thực trạng đội ngũ CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An Về số lợng cấu Về chất lợng CBQL trờng THCS huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ