ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Cán bộ trong quá trình triển khai thực hiện các công việc của Chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên
- Giới hạn về không gian: huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên
- Việc xây dựng kế hoạch, quá trình triển khai các công việc đào tạo, tập huấn cán bộ trong XDNTM của các địa phương.
Địa điểm và thời gian nghiên cứu
Ban chỉ đạo XDNTM, phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên và xã Kha Sơn
- Số liệu nghiên cứu hiện trạng thu thập từ năm 2010 - 2018;
- Dữ liệu sơ cấp khảo sát sâu năm 2018.
Nội dung nghiên cứu
- Tình hình xây dựng NTM của huyện Phú Bình từ năm 2010 đến năm 2017
Năm 2018, huyện Phú Bình đã chú trọng đến việc xây dựng nông thôn mới (XDNTM) thông qua công tác đào tạo và tập huấn cho cán bộ các cấp Đánh giá hiệu quả của các chương trình đào tạo này là rất quan trọng để nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương trong quá trình xây dựng NTM.
Để nâng cao hiệu quả công tác đào tạo và tập huấn cho cán bộ trong xây dựng nông thôn mới (NTM) tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, cần triển khai các giải pháp như: tăng cường chương trình đào tạo thực tiễn, tổ chức các buổi tập huấn định kỳ, mời chuyên gia tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm từ các địa phương thành công, đồng thời xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả sau đào tạo để điều chỉnh kịp thời Việc này sẽ giúp cán bộ nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết, từ đó nâng cao chất lượng công tác xây dựng NTM tại địa phương.
Phương pháp nghiên cứu
3.3.1 Phương pháp thu thập số liệu a Thông tin thứ cấp
Thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau như sách, báo, tạp chí, internet, báo cáo tổng kết và kết quả nghiên cứu khoa học là rất quan trọng Các dữ liệu và thông tin này thường được lấy từ các cơ quan như Sở, giúp đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của thông tin.
Nông nghiệp và phát triển nông thôn tại Thái Nguyên được thống kê bởi Cục Thống kê, Phòng Thống kê huyện và UBND tỉnh Thái Nguyên Tất cả thông tin được kiểm định thực tế và khi sử dụng cần có trích dẫn đầy đủ Thông tin sơ cấp là nguồn dữ liệu quan trọng cho việc phân tích và nghiên cứu trong lĩnh vực này.
+ Phỏng vấn trực tiếp cán bộ các cấp tham gia thực hiện các công việc trong XDNTM tại địa bàn xã Kha Sơn thuộc huyện Phú Bình
+ Phỏng vấn và điều tra công tác tập huấn cán bộ trong XDNTM của huyện Phú Bình
3.3.2 Các chỉ tiêu nghiên cứu
- Trình độ, kinh nghiệm, nhận thức, phương pháp, kỹ năng điều hành, khả năng phối hợp của các cán bộ trực tiếp thực hiện công việc tại thôn, xã
- Công tác đào tạo, tập huấn (kế hoạch, đối tượng, thời gian, nội dung, tài liệu, phương pháp thực hiện…) cho các đối tượng thực hiện Chương trình NTM
- Công tác tuyên truyền, vận động, huy động các nguồn lực đối với người dân, các tổ chức công đồng, doanh nghiệp…
3.3.3 Phương pháp xử lý và tổng hợp thông tin
Số liệu được tổng hợp và xử lý bằng phần mềm Excel
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Tình hình triển khai Chương trình XDNTM của huyện Phú Bình 2016 - 2017
4.1.1 Kết quả triển khai Chương trình XDNTM của huyện Phú Bình năm 2016 4.1.1.1 Công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý Chương trình:
BCĐ Chương trình xây dựng NTM đã được kiện toàn qua việc thay đổi vị trí các thành viên từ cấp huyện đến xã, ban hành quy chế hoạt động và giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên dựa trên chức năng của họ Việc cụ thể hóa các quy định hướng dẫn từ Trung ương và tỉnh đã giúp triển khai thực hiện đạt kết quả cao, góp phần hoàn thành mục tiêu Xây dựng NTM của địa phương.
Năm 2016, Ban Chỉ đạo huyện đã xây dựng và ban hành Đề án huy động nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020, được HĐND huyện thông qua Hiện tại, đề án đang được triển khai thực hiện bước đầu.
Phối hợp với Văn phòng điều phối nông thôn mới tỉnh, các Sở, ban ngành tiến hành rà soát, hướng dẫn và đánh giá kết quả thực hiện các chương trình, dự án tại các xã, đặc biệt là các tiêu chí khó khăn như giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường Theo kế hoạch về đích NTM được UBND tỉnh phê duyệt năm 2016, đến nay, các xã đã hoàn thành đạt chuẩn các tiêu chí xây dựng nông thôn mới theo quy định.
4.1.1.2 Công tác tuyên truyền, tập huấn, phát động thi đua:
- Công tác thông tin, tuyên truyền vận động cán bộ, đảng viên và nhân dân về xây dựng NTM trong năm 2016:
Cấp huyện đã tổ chức được 12 buổi tuyên truyền, 01 cuộc thi, 04 lớp tập huấn tuyên truyền về Chương trình NTM và 700 tin bài
Cấp xã đã tổ chức được 20 buổi tuyên truyền, 7300 tin bài tuyên truyền trên loa và 01 cuộc phát động
Thông qua các buổi tuyên truyền và tập huấn, Chương trình xây dựng nông thôn mới đã tạo ra sự chuyển biến tích cực và đồng thuận trong cộng đồng Người dân đã nhận thức rõ vai trò chủ thể của mình trong quá trình này, dẫn đến sự thay đổi trong ý thức về trách nhiệm tham gia xây dựng nông thôn mới Phong trào này đã trở thành một phong trào thi đua mạnh mẽ, được người dân tích cực ủng hộ và tham gia vào việc chỉnh trang, tu sửa các công trình tại địa phương.
4.1.1.3 Kết quả thực hiện các nội dung xây dựng NTM a Quy hoạch xây dựng NTM:
Toàn huyện đã hoàn thành Đồ án quy hoạch xây dựng xã NTM giai đoạn 2011 - 2015 tại 19/19 xã Các xã được chỉ đạo và hướng dẫn trong việc lập hồ sơ, đồng thời triển khai cắm mốc chỉ giới quy hoạch cho một số hạng mục thiết yếu về hạ tầng nông thôn.
Xã đã hoàn tất phê duyệt Đề án xây dựng NTM và Đề án phát triển sản xuất, đảm bảo công tác chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là sản xuất nông, lâm nghiệp, được thực hiện theo quy hoạch và đề án đã đề ra Mục tiêu chính là phát triển sản xuất và nâng cao thu nhập cho người dân, nhằm cải thiện đời sống và thúc đẩy sự phát triển bền vững cho cộng đồng.
Năm 2016, tổ chức tập huấn, chuyển giao ứng dụng khoa học - kỹ thuật: được
Trong năm qua, đã có 298 lớp đào tạo với hơn 16.300 lượt người tham dự Chúng tôi đã triển khai 6 dự án mới, bao gồm 4 dự án trồng trọt và 2 dự án chăn nuôi, với tổng kinh phí hỗ trợ lên tới 5.320 triệu đồng Các dự án này được đánh giá cao về hiệu quả, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.
Tính đến nay, tổng số hợp tác xã là 19 HTX, trong đó có 1 HTX mới thành lập vào năm 2016 Về hiệu quả sản xuất kinh doanh, có 11 HTX hoạt động có lãi, trong khi 8 HTX còn lại không đạt hiệu quả.
Tổng số trang trại hiện có là 255, trong đó có 5 trang trại được cấp phép mới trong năm 2016 Các trang trại được phân loại theo lĩnh vực hoạt động, bao gồm 1 trang trại trồng trọt, 253 trang trại chăn nuôi và 1 trang trại thủy sản.
Mô hình phát triển sản xuất kinh doanh tiêu biểu tại vùng tứ Tân, bao gồm làng nghề đồ gỗ mỹ nghệ, chăn nuôi gà thả vườn và trồng trọt tại xã Đồng Liên, cho thấy khả năng nhân rộng hiệu quả Đồng thời, việc xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của các mô hình này.
Vào năm 2016, huyện Phú Bình đã đầu tư xây dựng, cải tạo và nâng cấp 157 tuyến đường giao thông nông thôn với tổng chiều dài 99,9 km, bao gồm: 16,7 km đường trục xã và liên xã với tổng mức đầu tư 17.876 triệu đồng; 46,7 km đường trục xóm với tổng mức đầu tư 45.491 triệu đồng; 33,5 km đường ngõ xóm với tổng mức đầu tư 32.196 triệu đồng; và 3 km đường trục chính nội đồng với tổng mức đầu tư 2.580 triệu đồng Đến cuối năm 2016, đã có 8/19 xã đạt tiêu chí giao thông, tăng 2 xã so với năm 2015.
Năm 2016, huyện đã cải tạo và nâng cấp 10,9 km kênh mương nội đồng với tổng giá trị 14.333,8 triệu đồng, đồng thời thực hiện công tác duy tu sửa chữa thường xuyên để phục vụ sản xuất Đến cuối năm, có 11/19 xã đạt tiêu chí về thủy lợi, tăng 2 xã so với năm 2015.
Trong lĩnh vực điện, chúng tôi đã hoàn thành việc xây dựng và cải tạo 21 trạm biến áp, cùng với 105,6 km đường dây trung thế và hạ thế, với tổng giá trị đầu tư lên tới 44,38 tỷ đồng Nhờ những nỗ lực này, tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện thường xuyên đã đạt 98,9%.
Trường học tiếp tục huy động nguồn lực và thực hiện xã hội hóa giáo dục để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh địa phương và đạt chuẩn quốc gia Đến nay, đã xây mới 2 trường và cải tạo, nâng cấp 6 trường với tổng đầu tư 16.608,1 triệu đồng Đến cuối năm 2016, có 12/19 xã đạt tiêu chí trường học, giảm 01 xã so với năm 2015.
Trong giai đoạn 2011-2015, huyện Phú Bình đã có 21/21 trạm y tế xã đạt chuẩn I, trong khi giai đoạn 2016-2020 có 16/21 trạm y tế xã đạt chuẩn mức độ II Tỷ lệ người dân toàn huyện được cấp thẻ bảo hiểm y tế đạt 78,2%, tương đương với 117.735 người, trong đó có 44.795 thẻ được cấp cho các đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, dân tộc thiểu số, người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn và đối tượng bảo trợ xã hội.
34 d Kết quả huy động nguồn lực:
Tổng nguồn vốn huy động thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới năm 2016: 369.120,7 triệu đồng, trong đó:
- Ngân sách trung ương : 98.896,6 triệu đồng
- Ngân sách tỉnh : 54.528,5 triệu đồng
- Ngân sách huyện : 15.102 triệu đồng
- Vốn huy động từ doanh nghiệp : 42.020 triệu đồng
- Nhân dân đóng góp : 70.654 triệu đồng
Trong năm 2016, nhân dân hiến 0,3 ha đất xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn
4.1.2 Kết quả triển khai Chương trình XDNTM của huyện Phú Bình năm 2017 4.1.2.1 Công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý Chương trình:
- Tổ chức kiện toàn BCĐ cấp huyện, BCĐ, BQL xây dựng NTM, Ban phát triển thôn ở các cấp xã;
Tình hình triển khai Chương trình XDNTM của huyện Phú Bình năm 2018
4.2.1 Kết quả thực hiện các tiêu chí trên toàn huyện
Năm 2018, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại huyện đã đạt được các tiêu chí cụ thể thông qua các giải pháp thiết thực, sự huy động nguồn lực hiệu quả và sự hưởng ứng tích cực từ cộng đồng địa phương.
- 10 xã đã hoàn thành 19 tiêu chí nông thôn mới gồm: Lương Phú, Nhã Lộng, Bảo
Lý, Thanh Ninh, Hà Châu, Xuân Phương, Úc Kỳ, Thượng Đình, Tân Đức, Điềm Thụy
- 05 xã còn lại đạt từ 12-15 tiêu chí
- Đến hết năm 2018 các xã đạt bình quân là 17,57 tiêu chí/xã
Để đạt tỷ lệ cao, các tiêu chí quan trọng bao gồm quy hoạch, điện, cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, lao động có việc làm, giáo dục và đào tạo, cũng như y tế, đều cần đạt 100%.
Bảng 4.1 Thống kê tình hình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Phú Bình giai đoạn 2016 - 2018
TT Đơn vị Số lượng tiêu chí đạt năm 2016
Số lượng tiêu chí đạt năm 2017
Số lượng tiêu chí đạt năm 2018
(Nguồn: Văn phòng điều phối NTM huyệnPhú Bình)
Theo thống kê của huyện, sự biến động về tiêu chí đạt được của các xã qua các năm là đáng kể Năm 2016, xã Thượng Đình đạt 14/19 tiêu chí và xã Điềm Thụy đạt 15/19 tiêu chí, nhưng đến năm 2017, cả hai xã đều hoàn thành mục tiêu Thành công này đến từ việc tập trung xây dựng đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng, và nâng cấp nhà văn hóa xóm Hơn nữa, mức thu nhập của người dân hai xã cao hơn so với trung bình toàn huyện, giúp dễ dàng huy động đóng góp cho chương trình xây dựng nông thôn mới Đặc biệt, nguồn vốn hỗ trợ từ doanh nghiệp tại xã Điềm Thụy cũng rất đáng kể.
Năm 2018, các xã Kha Sơn, Tân Khánh, Dương Thành và Đào Xá đăng ký thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), trong đó xã Tân Đức phấn đấu trở thành xã NTM kiểu mẫu Theo điều tra năm 2017, xã Kha Sơn còn thiếu 5 tiêu chí, chủ yếu liên quan đến giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường và an toàn thực phẩm Tương tự, xã Dương Thành, Tân Khánh và Đào Xá cũng chưa đạt 3 tiêu chí về giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường và an toàn thực phẩm Để hỗ trợ các xã này, huyện đã ưu tiên phân bổ xi măng cho xây dựng hạ tầng, bao gồm đường giao thông, kênh mương nội đồng và nhà văn hóa Về tiêu chí môi trường, các xã đã thực hiện quy hoạch lại khu nghĩa trang và khuyến khích mỗi hộ dân xây dựng hố đốt rác.
Năm 2016, xã Tân Khánh đạt tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, nhưng đến năm
2017 thì không đạt, do xóm Na Ri chưa nghiệm thu xong NVH xóm Nhưng đến năm 2018 xã đã đạt tiêu chí này
4.2.2 Tình hình xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn theo tiêu chí NTM năm 2018
Kết quả xây dựng cơ sở hạ tầng của các địa phương trong toàn huyện năm
Bảng 4.2 Kết quả xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn thực hiện chương trình xây dựng NTM huyện Phú Bình năm 2018
Hệ thống giao thông trong khu vực bao gồm đường xã và đường từ trung tâm xã đến đường huyện dài 2 km, đường trục xóm và liên xóm dài 43 km, đường ngõ, xóm dài 77 km, và đường trục chính nội đồng dài 23 km.
2 Thuỷ lợi Hồ, đập, kè, trạm bơm 3 Hồ, đập, trạm bơm
Kênh mương nội đồng 14 Km
3 Điện Trạm biến áp 11 Trạm
Lắp đặt đường dây trung áp, hạ áp 3 Km
Trường mầm non, mẫu giáo 1
5 Cơ sở vật chất văn hoá
Xây mới nhà văn hóa xã 2 Nhà
Sửa chữa nhà văn hóa xã Nhà
Xây dựng mới sân thể thao xã Sân
Cải tạo sân thể thao xã 1 Sân
Xây mới nhà văn hóa xóm 11 Nhà
Sửa chữa nhà văn hóa xóm 4 Nhà
Xây dựng mới sân thể thao xóm Sân
Cải tạo sân thể thao xóm Sân
6 Hạ tầng thương mại nông thôn Chợ nông thôn 2 Chợ
7 Y tế Trạm y tế xã Trạm
Nghĩa trang 2 Nghĩa trang Điểm thu gom và xử lý theo quy định 1 Điểm Công trình cấp nước sinh hoạt tập trung
9 Trụ sở xã 1 Trụ sở
(Nguồn: Văn phòng điều phối NTM huyện Phú Bình)
Năm 2018, huyện Phú Bình đã đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng nông thôn cho các xã đăng ký đạt chuẩn NTM và xã NTM kiểu mẫu, tập trung vào việc xây dựng và cải tạo hệ thống giao thông, trường học, nhà văn hóa, công trình thủy lợi và cơ sở hạ tầng thương mại Việc phát triển cơ sở hạ tầng này phụ thuộc vào nguồn lực từ nhà nước và người dân, với yêu cầu từ năm 2017 là phải có sự tham gia của cộng đồng trong quy hoạch và xây dựng Quy trình phân cấp, giao quyền chủ đầu tư, tổ chức đấu thầu, thi công và giám sát được thực hiện theo từng cấp huyện, xã, thôn xóm, với các bước cụ thể để đảm bảo hiệu quả và minh bạch.
4.2.3 Tình hình huy động các nguồn lực xây dựng NTM huyện Phú Bình năm 2018
Trong giai đoạn 2016 - 2018, huyện Phú Bình đã triển khai Chương trình xây dựng NTM bằng cách huy động và sử dụng nguồn lực từ nhà nước, doanh nghiệp và người dân, với kết quả được thể hiện rõ trong bảng 4.3.
Kết quả huy động vốn tại huyện Phú Bình trong những năm gần đây có sự biến động mạnh mẽ Năm 2017, huyện đã huy động được gần 5 lần so với năm 2016, nhờ vào sự gia tăng mạnh mẽ của tất cả các nguồn vốn, đặc biệt là vốn tín dụng, cùng với sự ra đời của nhiều hợp tác xã trang trại mới và phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM) diễn ra sôi nổi Đến năm 2018, huyện Phú Bình đã chi hơn 804 tỷ đồng cho chương trình xây dựng NTM, trong đó có hơn 70 tỷ đồng được huy động từ sự đóng góp của người dân và doanh nghiệp địa phương, chủ yếu nhằm phát triển cơ sở hạ tầng cho các xã tham gia chương trình.
Trong năm, năm huyện đã chi 323,917 tỷ đồng để hỗ trợ phát triển hợp tác xã (HTX) và 139,915 tỷ đồng cho phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, bao gồm xây dựng, cải tạo hệ thống giao thông, trường học, thủy lợi và nhà văn hóa Tuy nhiên, nguồn vốn tín dụng giảm mạnh, chỉ đạt 57,4% so với năm 2017, trong khi ngày công và hiện vật quy đổi của người dân đạt 20 tỷ đồng Đây là kết quả của sự nỗ lực và đồng thuận từ hệ thống chính trị, chính quyền, doanh nghiệp và người dân địa phương.
Bảng 4.3 Tổng hợp kết quả huy động nguồn lực thực hiện chương trình giai đoạn 2016 - 2018
STT Nội dung chỉ tiêu Kết quả huy động năm
Kết quả huy động năm
Kết quả huy động năm
II HUY ĐỘNG ĐÓNG GÓP CỦA
1 Ủng hộ đóng góp của doanh nghiệp 42.020,0 200.000,0 4.373,5
2 Đóng góp của người dân 70.654,0 90.000,0 70.000,0
2.2 Ngày công và hiện vật quy đổi 13.803,0 54.000,0 20.000,0
III VỐN TÍN DỤNG (Người dân vay để phát triển sản xuất) 120.000,0 1.114.562,0 639.834,0
(Nguồn: Văn phòng điều phối NTM huyện Phú Bình)
Kết quả triển khai công việc liên quan đến đào tạo, tập huấn cán bộ trong xây dựng NTM trên địa bàn huyện Phú Bình năm 2018
Để đánh giá khách quan những thành tựu và hạn chế trong quá trình triển khai đào tạo theo Bộ tiêu chí xây dựng NTM giai đoạn 2018 - 2020, chúng tôi đã điều tra các hoạt động tại xã Kha Sơn, nơi đăng ký về đích NTM 2018 Năng lực tổ chức triển khai của đội ngũ cán bộ cơ sở là yếu tố quyết định hiệu quả xây dựng NTM, bao gồm lập kế hoạch, thẩm định, phê duyệt, giải ngân, giám sát, đánh giá và công tác tuyên truyền, vận động, huy động và quản lý nguồn lực.
Việc xây dựng nông thôn mới (NTM) yêu cầu cán bộ ở cơ sở phải có kiến thức và năng lực tổng hợp Do đó, việc thường xuyên đào tạo và nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ là rất cần thiết, vì đây là một trong 19 tiêu chí quan trọng trong mục tiêu xây dựng NTM.
4.3.1 Nguồn lực cán bộ xây dựng NTM của địa bàn điều tra
Văn phòng điều phối NTM của huyện trong giai đoạn 2016 - 2020 gồm 6 thành viên, bao gồm 01 phó chủ tịch huyện, 01 trưởng phòng NN&PTNT, 01 phó phòng NN&PTNT và 3 chuyên viên Tất cả cán bộ Văn phòng điều phối đều có trình độ đại học trở lên, với nhiều năm kinh nghiệm và sự nhiệt huyết trong công việc.
Bảng 4.4 Đánh giá trình độ cán bộ huyện, xã, thôn n = 60
STT Chỉ tiêu đánh giá
Tỷ lệ (%) Tổng người (người) 8 100,0 16 100,0 36 100,0
1.1 Số người học hết lớp 12 8 100,0 16 100,0 27 75,0
2 *Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ
(Nguồn: Số liệu điều tra 2018)
Bảng trên cho thấy cán bộ huyện có năng lực tốt với 100% đạt trình độ đại học trở lên Trong khi đó, 62,5% cán bộ xã cũng có trình độ từ đại học, nhưng cán bộ của Ban chỉ đạo và Ban quản lý xây dựng NTM cấp xã còn yếu về chuyên môn, thiếu người có chuyên môn phù hợp trong quy hoạch và xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn Đối với cán bộ thôn, xóm, trình độ khá yếu với 80,5% không có bằng cấp, mặc dù họ được dân tín nhiệm bầu lên Những cán bộ này, mặc dù có trình độ thấp, nhưng với nhiều năm kinh nghiệm và sự tin tưởng từ cộng đồng, vẫn có khả năng kêu gọi sự hưởng ứng và đóng góp nguồn lực từ địa phương cho công tác xây dựng NTM.
Bảng 4.5 Cán bộ trong việc đổi vị trí công việc n = 60
(Nguồn: Số liệu điều tra 2018)
Theo bảng số liệu, có tới 69,4% cán bộ cấp thôn xóm thường xuyên đổi vị trí công việc Điều này dẫn đến việc trình độ chuyên môn thấp và ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả đào tạo, tập huấn, từ đó hạn chế khả năng triển khai công việc hiệu quả.
4.3.2 Kết quả hoạt động tuyên truyền, vận động, tập huấn, đào tạo năm 2018
Huyện đặc biệt chú trọng đến hoạt động tuyên truyền, vận động và đào tạo cho cán bộ xây dựng NTM cùng cán bộ cộng đồng thôn bản, thực hiện thường xuyên hàng năm Trong năm 2018, huyện đã giao nhiệm vụ cho các phòng chức năng tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn và tiến hành công tác tuyên truyền đến người dân Kết quả của những hoạt động này được thể hiện rõ trong bảng dưới đây.
Bảng 4.6 Công tác tuyên truyền, tập huấn và đào tạo NTM huyện Phú Bình 2018
Tuyên truyền Tập huấn, đào tạo
Trên các phương tiện thông tin đại chúng
I Cấp huyện (BCĐ, các phòng, ban, ngành, đoàn thể) 5 350 200 2 200
Tập huấn tuyên truyền về
NTM tại xã Dương Thành
2 Đài truyền thanh truyền hình huyện - - 185 - -
Phối hợp với VPĐP Chương trình MTQG XDNTM tỉnh,
(Nguồn: Văn phòng điều phối NTM huyện Phú Bình)
Theo thống kê, công tác đào tạo và tập huấn tại huyện còn hạn chế, chủ yếu chỉ tổ chức cho cán bộ huyện, trong khi cán bộ thôn lại chưa được quan tâm đầy đủ.
Có 47 xóm tham gia trực tiếp vào công tác huy động người dân xây dựng NTM nhưng chưa được tập huấn, chủ yếu dựa vào tuyên truyền qua phương tiện thông tin đại chúng Điều này cho thấy công tác đào tạo và tập huấn cho cán bộ huyện còn chưa hiệu quả.
4.3.3 Đánh giá kết quả đào tạo, tập huấn của cán bộ
Bảng 4.7 Đánh giá về kết quả đào tạo, tập huấn của cán bộ n = 60
Tỷ lệ (%) Tổng người (người) 8 100,0 16 100,0 36 100,0
1 Số lớp tập huấn được tham gia
2 Nội dung của các lớp tập huấn bao gồm các chuyên đề
( Mỗi xã một sản phẩm) 2 25,0 0 0,0 0 0,0
(Nguồn: Số liệu điều tra 2018)
Qua bảng thống kê, có thể nhận thấy rằng đa số cán bộ cấp huyện đã tham gia từ 4 đến 5 lớp tập huấn, chủ yếu diễn ra tại tỉnh Tuy nhiên, tỷ lệ cán bộ thôn, xóm không tham gia tập huấn vẫn chiếm tới 41,7%, điều này cần được lý giải.
Trong số 48 nhân viên, nhiều cán bộ trưởng thôn và bí thư thôn đã nêu lý do không tham gia họp là do bận rộn hoặc đã cử người đại diện Hơn nữa, mỗi cán bộ thôn chỉ được tham gia 6 chuyên đề trong các buổi tập huấn do huyện tổ chức, với chỉ 2 buổi và mỗi buổi gồm 3 chuyên đề Điều này cho thấy tiến độ triển khai bộ khung tập huấn của huyện còn chậm Các buổi tập huấn chủ yếu mang tính lý thuyết, ít để lại ấn tượng cho người học.
4.3.4 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới việc xây dựng NTM nói chung cũng như công tác đào tạo, tập huấn nói riêng
Việc ban hành quy định về đào tạo và tập huấn cán bộ nông thôn mới đang diễn ra chậm chạp Theo Nghị định số 199/2013/NĐ-CP, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có chức năng và nhiệm vụ rõ ràng trong việc này Hơn nữa, Quyết định 4072/QĐ-BNN-VPĐP ngày 05/10/2016 của Bộ trưởng cũng đã phê duyệt chương trình khung tập huấn và bồi dưỡng cán bộ cho các cấp trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016.
Vào ngày 20 tháng 9 năm 2017, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành công văn số 4073/UBND-CNN nhằm triển khai các chuyên đề tập huấn và bồi dưỡng cán bộ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 Tuy nhiên, sự chậm trễ này đã gây khó khăn trong việc hướng dẫn thực hiện các tiêu chí, ảnh hưởng đến quá trình triển khai công việc tại các địa phương.
Việc ban hành các văn bản và quyết định bắt buộc cho các địa phương trong đào tạo, tập huấn và triển khai các công việc kỹ thuật hoặc cộng đồng theo quy định của nhà nước hiện còn thiếu.
Sự phối hợp giữa các ban ngành cấp huyện trong xây dựng nông thôn mới (NTM) còn yếu kém, do trình độ chuyên môn hạn chế và sự chồng chéo trong nhiệm vụ Điều này gây khó khăn cho cán bộ cấp cơ sở, đặc biệt là ở thôn, xóm, trong việc tiếp cận nội dung tập huấn Hệ quả là công tác tuyên truyền và vận động người dân tham gia cũng như huy động nguồn lực cho xây dựng NTM gặp nhiều hạn chế.
Việc phân bổ kinh phí từ trung ương đến địa phương gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong việc sử dụng ngân sách cho các buổi tập huấn cán bộ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 Thiếu hướng dẫn cụ thể về cơ chế quản lý Quỹ xây dựng nông thôn mới dẫn đến việc nguồn kinh phí phụ thuộc vào ngân sách tỉnh, gây hạn chế về số lượng và không linh hoạt về thời gian, đặc biệt với những nội dung yêu cầu tính thời vụ.
4.3.4.3 Trình độ, năng lực của cán bộ
Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, tập huấn cán bộ trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái nguyên
Huyện đặt mục tiêu đến năm 2020, 100% cán bộ chuyên trách xây dựng nông thôn mới các cấp và 70% cán bộ trong hệ thống chính trị sẽ được bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về xây dựng nông thôn mới.
Để phát huy tính tiên phong và trách nhiệm, mỗi cán bộ, đảng viên cần hiểu rõ mục đích và vai trò của chương trình xây dựng NTM Họ phải rèn luyện nâng cao năng lực và phẩm chất cá nhân, từ đó tuyên truyền và vận động người dân hiểu và thực hiện chương trình Mỗi cá nhân cần phát huy khả năng và sức mạnh của mình để góp phần vào sự thành công chung.
Cán bộ đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, thể hiện rõ ràng qua hành động của mình Khi cán bộ chủ động, nhân dân sẽ theo gương và cùng tham gia Do đó, việc kiện toàn cơ quan chỉ đạo điều hành là cần thiết để đảm bảo mọi hoạt động diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
Cần thường xuyên kiện toàn Ban chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới từ huyện đến cơ sở, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên Ban chỉ đạo, Ban quản lý và Ban phát triển thôn Đồng thời, nâng cao công tác quản lý Nhà nước trong việc tham mưu, đề xuất của các cơ quan chuyên môn, nhằm hướng dẫn triển khai chương trình một cách hiệu quả Ngoài ra, cần trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn cho các cán bộ tham gia xây dựng nông thôn mới ở mọi cấp.
Văn phòng điều phối NTM huyện cần thường xuyên kiểm tra và đôn đốc việc triển khai đào tạo, tập huấn cán bộ xây dựng nông thôn mới Điều này phải được thực hiện theo đúng lộ trình và kịp thời khắc phục các khó khăn, vướng mắc để đảm bảo hoàn thành các nội dung theo kế hoạch.
Thứ ba, tích cực đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo, tập huấn
Cải tiến nội dung và phương pháp đào tạo bồi dưỡng cần thiết để nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ của cán bộ, từ đó tăng cường khả năng hoạt động thực tiễn và tổ chức cộng đồng Việc xây dựng nội dung chính xác, ngắn gọn và kết hợp nhiều phương pháp, bao gồm các bài tập tình huống và thực hành thực tế với giảng viên có chuyên môn cao, sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ xây dựng NTM Điều này không chỉ nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức cộng đồng mà còn tạo dựng niềm tin vững chắc từ phía người dân.
Thứ tư, chú trọng đào tạo, tập huấn của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
Huyện cần tăng cường nguồn vốn để tổ chức các buổi tập huấn cho cán bộ thôn, xóm, vì họ giữ vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới (NTM) Cán bộ cấp thôn xóm được người dân tín nhiệm cao và là những người chủ chốt trong việc vận động, thuyết phục cộng đồng tham gia vào quá trình xây dựng NTM.
Việc cán bộ có trình độ thấp và thường xuyên thay đổi vị trí công việc gây khó khăn trong việc tiếp thu và truyền đạt nội dung xây dựng nông thôn mới (NTM) đến người dân Do đó, cần thiết phải xây dựng một kế hoạch cụ thể để cải thiện tình hình này.
Thường xuyên giám sát và đánh giá đội ngũ cán bộ, đảng viên tại xã là cần thiết để củng cố tổ chức và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức xã, cũng như cán bộ thôn Việc này nhằm đảm bảo đáp ứng yêu cầu về công tác cán bộ trong cả giai đoạn trước mắt và lâu dài.
Để nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ thôn và tổ dân phố, các cấp từ huyện đến cơ sở cần thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn nhằm bù đắp lỗ hổng về kiến thức và kỹ năng nghiệp vụ, đặc biệt khi có chủ trương hoặc chính sách mới.
Cán bộ thôn đang phải gánh vác khối lượng công việc lớn và thường kiêm nhiệm nhiều vị trí như bí thư chi bộ kiêm trưởng ban công tác mặt trận Tuy nhiên, chế độ phụ cấp hiện tại lại quá thấp Vì vậy, cần thiết phải có chính sách tăng phụ cấp để khuyến khích và động viên đội ngũ cán bộ này trong công việc của họ.
Khuyến khích đề xuất ý kiến và xây dựng kế hoạch nhằm nâng cao trình độ của cán bộ dựa trên nhu cầu thực tiễn của từng địa phương, đảm bảo nội dung dễ hiểu, dễ tiếp thu và mang lại hiệu quả cao.
Thứ năm, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền:
Tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền để đạt được sự đồng thuận từ cán bộ và người dân nông thôn trong việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới Cần xác định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của người dân, coi họ là chủ thể chính trong quá trình này Cấp ủy đảng và chính quyền địa phương giữ vai trò lãnh đạo và chỉ đạo, tổ chức thực hiện chương trình một cách công khai và dân chủ, đảm bảo sự tham gia và giám sát của Nhân dân Đồng thời, các đoàn thể cần phát huy hiệu quả phong trào “Phú Bình chung sức xây dựng nông thôn mới”.
