(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên(Luận văn thạc sĩ) Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên
Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã chú trọng xây dựng và thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) như một động lực phát triển bền vững, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 nhấn mạnh BHXH là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng vào tiến bộ và công bằng xã hội, đồng thời đảm bảo ổn định chính trị - xã hội và đời sống nhân dân Mục tiêu cụ thể được đặt ra là đến năm 2021, khoảng 35% lực lượng lao động tham gia BHXH, tăng lên 45% vào năm 2025 và 60% vào năm 2030, với sự tham gia của nông dân và lao động khu vực phi chính thức.
Đảng và Nhà nước đặc biệt chú trọng đến chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT), coi đây là nền tảng quan trọng của hệ thống an sinh xã hội Sự phát triển của BHXH không chỉ là trách nhiệm của các cấp ủy đảng và chính quyền, mà còn là nhiệm vụ của các tổ chức xã hội, doanh nghiệp và mỗi công dân.
Phú Bình, huyện trung du của tỉnh Thái Nguyên, đang thu hút nhiều nhà đầu tư với khu công nghiệp Điềm Thụy, một trong những cụm công nghiệp lớn nhất tỉnh, sở hữu hạ tầng hiện đại Dân số huyện khoảng 140 nghìn người, trong đó chỉ có 21 nghìn người tham gia BHXH bắt buộc, trong khi số người tham gia BHXH tự nguyện chỉ đạt khoảng 1,3 nghìn người Mặc dù chính sách BHXH tự nguyện có nhiều ưu việt, nhưng số lượng người tham gia vẫn thấp do trình độ học vấn và nhận thức xã hội hạn chế, cùng với tình trạng lao động chưa qua đào tạo và thu nhập bấp bênh Đại dịch COVID-19 đã làm nhiều doanh nghiệp thua lỗ, ảnh hưởng đến đời sống an sinh xã hội của người lao động, khiến họ phải đối mặt với nhiều khoản chi tiêu trước mắt mà chưa nghĩ đến tương lai Người dân chưa hiểu rõ về chính sách BHXH tự nguyện, trong khi công tác tuyên truyền chưa hiệu quả, dẫn đến việc họ chưa nhận thức được quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia Thêm vào đó, thủ tục tham gia BHXH tự nguyện còn phức tạp và chất lượng dịch vụ công tại địa phương chưa tốt Cần tìm ra giải pháp để nâng cao nhận thức của người lao động về sự cần thiết tham gia BHXH, cũng như cải thiện tình hình thu nhập bấp bênh và nâng cao chất lượng quản lý trong thực hiện chính sách này.
Bài viết "Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên" thuộc chuyên ngành Quản lý kinh tế, nhằm làm rõ những hạn chế hiện tại và đề xuất giải pháp cho sự phát triển của BHXH tự nguyện Mục tiêu là nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người lao động trong việc tự bảo đảm an sinh, hướng tới BHXH toàn dân và phát triển bền vững, hiệu quả đối tượng tham gia.
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu tình hình phát triển bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp hiệu quả để thúc đẩy sự phát triển của BHXH tự nguyện trong thời gian tới.
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển BHXH tự nguyện
Trong giai đoạn 2018-2020, huyện Phú Bình đã tiến hành đánh giá kết quả thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện, xem xét các yếu tố ảnh hưởng và làm rõ những vấn đề còn tồn tại trong quá trình phát triển loại hình bảo hiểm này.
- Đề xuất giải pháp phát triển BHXH tự nguyện tại địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên thời gian tới đến năm 2025
3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu này tập trung vào thực trạng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện của người lao động tại huyện Phú Bình, đồng thời đánh giá công tác triển khai và phát triển BHXH tự nguyện trong khu vực Việc tìm hiểu này nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tham gia BHXH tự nguyện và những thách thức trong công tác phát triển loại hình bảo hiểm này tại địa phương.
- Đối tượng điều tra: Cán bộ chuyên môn về BHXH tự nguyện tại BHXH huyện Phú Bình, người lao động trên địa bàn huyện Phú Bình
Đề tài nghiên cứu này tập trung vào hai nội dung chính về bảo hiểm xã hội tự nguyện Thứ nhất, phát triển số lượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bao gồm công tác mở rộng đối tượng tham gia và đa dạng hóa các điểm thu BHXH Thứ hai, nâng cao chất lượng bảo hiểm xã hội tự nguyện, với các nội dung như quyền lợi của người tham gia, khả năng tiếp cận và thụ hưởng các chế độ BHXH, cùng với việc tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ cán bộ BHXH.
- Về thời gian: Các số liệu nghiên cứu được sử dụng từ năm 2018 đến năm 2020
- Về không gian: Luận văn thực hiện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên
4 Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Đề tài luận văn nghiên cứu về phát triển BHXH tự nguyện nhằm giải quyết các vấn đề hiện tại và tìm kiếm phương án thực hiện hiệu quả Mục tiêu là tháo gỡ khó khăn, góp phần vào sự phát triển bền vững của BHXH tự nguyện, đáp ứng yêu cầu hiện tại và thực hiện mục tiêu “BHXH toàn dân” mà ngành đề ra.
Những giải pháp và kiến nghị được đề xuất trong bài viết có thể được các cấp có thẩm quyền tham khảo và áp dụng vào thực tiễn, nhằm phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện Đây sẽ là tài liệu hữu ích để hỗ trợ Bảo hiểm xã hội huyện Phú Bình và các cơ quan Bảo hiểm xã hội khác, cũng như các địa phương có điều kiện tương tự.
5 Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục bảng, luận văn được kết cấu theo 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên
Chương 4: Giải pháp phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ
1.1 Cơ sở lý luận về phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện
1.1.1 Các khái niệm cơ bản
Khái niệm BHXH được hiểu theo nghĩa rộng và nghĩa hẹp:
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một hệ thống đảm bảo cung cấp hỗ trợ tài chính cho người lao động và gia đình khi họ gặp khó khăn về thu nhập do các sự kiện bảo hiểm BHXH không chỉ bù đắp một phần thu nhập bị giảm hoặc mất mà còn cung cấp dịch vụ việc làm và chăm sóc y tế Quỹ BHXH được hình thành từ sự đóng góp của các bên tham gia, nhằm mục tiêu ổn định đời sống cho người lao động và đảm bảo an sinh xã hội.
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một hệ thống tài chính nhằm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập cho người lao động và gia đình họ từ quỹ BHXH, khi người lao động gặp phải sự kiện bảo hiểm dẫn đến giảm hoặc mất thu nhập Mục tiêu của BHXH là đảm bảo ổn định đời sống cho gia đình người lao động và góp phần vào an sinh xã hội.
Theo Khoản 1 Điều 3 của Luật BHXH sửa đổi số 58/2014/QH13, BHXH được định nghĩa là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ gặp phải tình huống giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc qua đời, dựa trên việc đóng góp vào quỹ BHXH.
1.1.1.2 Bảo hiểm xã hội tự nguyện
Theo Khoản 3 Điều 3 của Luật BHXH sửa đổi số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014, BHXH tự nguyện là hình thức bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức, cho phép người tham gia tự chọn mức đóng và phương thức đóng phí phù hợp với thu nhập của mình Bên cạnh đó, Nhà nước cũng có chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia có thể hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
1.1.1.3 Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện
Phát triển, theo Từ điển Bách khoa Việt Nam, là khái niệm triết học phản ánh sự biến đổi trong thế giới Nó được coi là thuộc tính của vật chất, với mọi sự vật và hiện tượng trải qua các trạng thái khác nhau từ khi hình thành đến lúc kết thúc Nguồn gốc của phát triển nằm ở sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập.
Khi điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, an sinh xã hội cũng cần được cải thiện để đáp ứng nhu cầu thực tiễn Chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) phải ngày càng hoàn thiện và phù hợp với đời sống xã hội Sự phát triển của BHXH tự nguyện là yêu cầu khách quan và cần tuân theo nguyên lý phát triển bền vững.
Phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện là quá trình tổ chức và thực hiện chính sách nhằm củng cố và hoàn thiện hệ thống này Mục tiêu chính là nâng cao hiệu quả và tính bền vững của bảo hiểm xã hội tự nguyện, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho người tham gia.
- Gia tăng số người tham gia, tạo mọi điều kiện để người lao động có thể tiếp cận và tham gia BHXH tự nguyện
- Tạo sự tăng trưởng Quỹ BHXH, đảm bảo khả năng chi trả các chế độ BHXH cho người tham gia
- Mở rộng và nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ BHXH tự nguyện
- Giải quyết kịp thời những bất cập trong việc tổ chức thực hiện chính sách BHXH tự nguyện
1.1.2 Bản chất, vai trò và nguyên tắc hoạt động của bảo hiểm xã hội tự nguyện
1.1.2.1 Bản chất bảo hiểm xã hội tự nguyện
Bản chất kinh tế của BHXH tự nguyện
Bản chất kinh tế của bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện nằm ở việc người tham gia đóng góp một phần thu nhập để lập quỹ dự trữ, nhằm hỗ trợ khi gặp rủi ro giảm hoặc mất thu nhập BHXH không chỉ là một công cụ phân phối lại thu nhập mà còn là một phần của GDP, được phân bổ cho những người cần trợ giúp trong các tình huống như ốm đau, sinh đẻ, già yếu hay tử vong Sự phân phối trong BHXH diễn ra theo hai chiều: chiều ngang, phân phối giữa thời gian lao động và nghỉ hưu của người lao động, và chiều dọc, phân phối giữa người khỏe mạnh và người ốm, người trẻ và người già, cũng như giữa người có thu nhập cao và thấp Nhờ vào cơ chế này, đời sống của người lao động và gia đình họ được đảm bảo trước những rủi ro xã hội.
BHXH tự nguyện đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định cuộc sống của người tham gia và gia đình họ, đặc biệt khi gặp rủi ro làm giảm hoặc mất khả năng thu nhập từ lao động Quá trình tạo lập và sử dụng quỹ BHXH tự nguyện được đặc trưng bởi sự vận động của các nguồn tài chính, nhằm đảm bảo hỗ trợ kịp thời cho người tham gia.
Bản chất xã hội của BHXH tự nguyện