TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Ngày nay trong xu thế toàn cầu hóa và khu vực hóa để hội nhập và phát triểnViệt Nam không ngừng đẩy mạnh “Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa đất nước”, đổimới toàn
ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm Tài nguyên thực vật
Hoạt động bảo tồn khi bắt đầu
Nhiệm vụ bảo tồn tài nguyên di truyền cây nông nghiệp ở Việt Nam bắt đầu từ sau Chiến tranh thế giới lần thứ nhất, khi Đông Dương trở thành một trong những vùng xuất khẩu gạo quan trọng Người Pháp đã thu thập và lưu giữ nguồn gen lúa để chọn lọc các giống có năng suất và phẩm chất tốt hơn nhằm thúc đẩy khai thác thuộc địa và xuất khẩu lúa gạo Đồng thời, họ cũng nhập nội và thiết lập các đồn điền cao su và cà phê, dẫn đến việc nghiên cứu và đánh giá quỹ gen của hai loại cây này.
Hoạt động bảo tồn sau kháng chiến chống Pháp
Sau Hiệp định Geneve, công tác bảo tồn quỹ gen cây nông nghiệp đã được triển khai ở cả miền Nam và Bắc Tại miền Bắc, từ những năm 1960, Học viện Nông Lâm đã tiến hành thu thập quỹ gen lúa, nhiều giống lúa vẫn được lưu giữ trong ngân hàng gen cho đến nay Đồng thời, các tập đoàn quỹ gen cây ăn quả và cây công nghiệp đầu tiên cũng đã được thành lập tại Phú.
Hộ, Phú Thọ và Phủ Quỳ, Nghệ An đã trải qua những khó khăn do chiến tranh và tình hình kinh tế khó khăn sau chiến tranh, dẫn đến sự gián đoạn trong công việc Các cơ sở nghiên cứu khoa học và đào tạo bị hủy hoại trong chiến tranh và xuống cấp nghiêm trọng trong thời kỳ hậu chiến, khiến nhiệm vụ bảo tồn quỹ gen bị ngừng trệ.
Hoạt động bảo tồn có hệ thống
Năm 1987, Uỷ ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước ban hành Quy chế lâm thời về bảo tồn nguồn gen, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc quản lý tài nguyên gen Đến năm 1996, Trung tâm Tài nguyên di truyền thực vật được thành lập dựa trên Bộ môn Quỹ gen cây trồng thuộc Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Việt Nam Năm 2005, trung tâm này được đổi tên thành Trung tâm Tài nguyên thực vật theo Quyết định số 220/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ Quyết định số 23/2006/QĐ-BNN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của trung tâm này như một đơn vị sự nghiệp khoa học trực thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam.
3.1.2 Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Tài nguyên thực vật
3.1.2.1 Chức năng và nhiệm vụ
Trung tâm Tài nguyên thực vật là một đơn vị thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, chuyên nghiên cứu, thu thập và bảo tồn tài nguyên thực vật quốc gia, đồng thời khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên này.
Trung tâm được Nhà nước cấp kinh phí hoạt động và đầu tư, đồng thời có quyền sử dụng con dấu và mở tài khoản riêng tại Kho bạc Nhà nước Hà Đông – Hà Nội theo quy định pháp luật.
Tên giao dịch quốc tế tiếng Anh của Trung tâm là: Plant Resources Center, viết tắt là PRC.
Xây dựng chương trình và dự án nghiên cứu khoa học về bảo tồn tài nguyên thực vật là rất quan trọng Các kế hoạch này cần được thiết lập cho từng năm, năm năm và dài hạn, sau đó trình lên cấp có thẩm quyền để phê duyệt Việc tổ chức thực hiện các kế hoạch này sẽ đảm bảo hiệu quả trong việc chuyển giao công nghệ và bảo tồn tài nguyên thực vật.
- Thực hiện nghiên cứu khoa học (có bao gồm nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản có định hướng) và chuyển giao công nghệ về các lĩnh vực:
Ngân hàng gen thực vật Quốc gia có vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển nguồn gen Điều này bao gồm việc thu thập và lưu giữ các loại gen như hạt giống, đồng ruộng, mẫu in vitro và ADN Ngoài ra, ngân hàng cũng thực hiện đánh giá, tư liệu hóa và cung cấp thông tin về nguồn gen để phục vụ cho nghiên cứu khoa học, mở rộng sản xuất và hỗ trợ quá trình chọn tạo giống.
Xây dựng giải pháp bảo tồn và khai thác tài nguyên thực vật cần tập trung vào việc bảo tồn đa dạng di truyền, ứng dụng công nghệ sinh học, cải tiến sinh lý và kỹ thuật hạt giống, làm giàu quỹ gen, cùng với việc ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý dữ liệu và thông tin liên quan đến tài nguyên thực vật.
+ Bảo tồn thông qua sử dụng tài nguyên thực vật, phát triển và duy trì các điểm bảo tồn insitu nguồn gen cây trồng;
+ Đa dạng sinh học nông nghiệp, động thái biến động đa dạng thực vật;
+ Điều phối hoạt động màng lưới bảo tồn quỹ gen cây trồng.
Thực hiện hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, cùng với việc hợp tác chuyên gia và đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực tài nguyên thực vật, phù hợp với quy định của Nhà nước.
Liên kết và hợp tác trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ là rất quan trọng, bao gồm việc thử nghiệm các kỹ thuật mới và đào tạo nguồn nhân lực Những hoạt động này cần được thực hiện với các tổ chức trong nước theo quy định của pháp luật.
- Quản lý sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực, kinh phí, tài sản đƣợc giao theo đúng quy định của pháp luật.
Trung tâm Tài nguyên thực vật đƣợc cơ cấu theo sơ đồ sau:
Khoa Tổ học và chức,
Hợp Hành tác chính quốc tế
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Trung tâm Tài nguyên thực vật
Nguồn: Phòng Tổ chức Hành chính (2017)
- Lãnh đạo Trung tâm Tài nguyên thực vật có Giám đốc và 2 Phó Giám đốc
Giám đốc Trung tâm được Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bổ nhiệm theo đề nghị của Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam Người này hoạt động theo chế độ thủ trưởng và chịu trách nhiệm trước Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam cũng như trước pháp luật về tất cả các hoạt động của Trung tâm.
Phó Giám đốc Trung tâm được bổ nhiệm bởi Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam theo đề nghị của Giám đốc Trung tâm Người này hỗ trợ Giám đốc Trung tâm và chịu trách nhiệm trước Giám đốc cũng như trước pháp luật về các nhiệm vụ được phân công.
- Phòng nghiệp vụ giúp việc Giám đốc thực hiện nhiệm vụ:
+ Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế;
+ Phòng Tổ chức, Hành chính;
+ Phòng Tài chính Kề toán.
Phòng có Trưởng phòng và Phó trưởng phòng.
Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam có quyền thành lập phòng quản lý tổng hợp, nhưng số lượng phòng không được vượt quá 3 phòng đã nêu, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể.
- Các đơn vị nghiên cứu:
+ Bộ môn Quản lý Ngân hàng gen;
+ Bộ môn Nhân giống và Đánh giá nguồn gen;
+ Bộ môn Bảo tồn insitu và khai thác nguồn gen;
+ Bộ môn Dữ liệu và thông tin tài nguyên thực vật;
+ Bộ môn Đa dạng sinh học nông nghiệp.
3.1.3 Tình hình nguồn lực của Trung tâm Tài nguyên thực vật
3.1.3.1 Tình hình nguồn nhân lực của Trung tâm Tài nguyên thực vật
Trung tâm Tài nguyên thực vật hiện có gần 100 cán bộ viên chức, cho thấy sự ổn định trong tình hình nguồn nhân lực qua các năm Thông tin chi tiết về nguồn nhân lực của đơn vị được thể hiện qua bảng 3.1.
Bảng 3.1 Đánh giá tình hình nguồn nhân lực của Trung tâm Tài nguyên thực vật
Phó Giáo sư Tiến sĩ Thạc sĩ Đại học Cao đẳng Trình độ khác
Nhiệm vụ nghiên cứu Nhiệm vụ quản lý
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.2.1 Phương pháp thu thập tài liệu
*Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp:
Dữ liệu thứ cấp là thông tin được thu thập bởi người khác, bao gồm cả dữ liệu thô chưa qua xử lý và dữ liệu đã được xử lý.
- Ƣu điểm của việc sử dụng dữ liệu thứ cấp là tiết kiệm tiền bạc, thời gian.
Nhược điểm của việc sử dụng nguồn dữ liệu thứ cấp bao gồm: dữ liệu này thường được thu thập cho các nghiên cứu với mục đích khác, có thể không phù hợp với vấn đề hiện tại; khó khăn trong việc phân loại dữ liệu; sự khác biệt về biến số và đơn vị đo lường; và do đã qua xử lý, nên việc đánh giá độ chính xác và độ tin cậy của nguồn dữ liệu trở nên khó khăn.
Dữ liệu thứ cấp là thông tin không được thu thập trực tiếp bởi người nghiên cứu Trong luận văn, tác giả sử dụng nhiều tài liệu khác nhau làm dữ liệu thứ cấp, bao gồm các nguồn tài liệu phong phú.
- Báo cáo tài chính từ năm 2015 đến năm 2017;
- Các sổ sách kế toán tổng hợp từ năm 2015 đến năm 2017;
- Các sổ sách kế toán chi tiết từ năm 2015 đến năm 2017;
- Các chứng từ kế toán liên quan từ năm 2015 đến năm 2017;
- Cơ chế tài chính, chính sách kế toán từ năm 2015 đến năm 2017.
Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp bao gồm việc thu thập thông tin trực tiếp từ người nghiên cứu thông qua các cuộc điều tra hoặc phỏng vấn Dữ liệu sơ cấp được coi là nguồn thông tin đáng tin cậy vì nó phản ánh chính xác ý kiến và trải nghiệm của đối tượng nghiên cứu.
Dữ liệu sơ cấp trong luận văn được thu thập qua phương pháp điều tra, bao gồm lập phiếu điều tra và phỏng vấn nhằm đánh giá trình độ, chức năng, khả năng hoàn thành công việc và sai sót trong quá trình làm việc của Phòng Kế toán Phiếu điều tra sẽ được phát cho các cán bộ và Thủ trưởng của đơn vị để thu thập ý kiến về công tác kế toán, từ đó rút ra các kết luận cần thiết Các đối tượng cụ thể được điều tra và phỏng vấn sẽ được xác định rõ ràng trong quá trình này.
Bảng 3.4 Danh mục các đối tƣợng đƣợc phỏng vấn để thu thập dữ liệu
- Lãnh đạo đơn vị chủ quản
- Kế toán trưởng đơn vị
- Nhân viên phòng Tài chính Kế toán
Dữ liệu sơ cấp là nguồn thông tin quý giá cho nghiên cứu, nhưng việc thu thập chúng thường phức tạp và tốn kém Để giảm thiểu những khó khăn này, thay vì khảo sát toàn bộ đơn vị trong tổng thể, người ta áp dụng phương pháp điều tra chọn mẫu, chỉ nghiên cứu một số đơn vị nhất định.
3.2.2 Phương pháp xử lý số liệu
- Phương pháp sử dụng exel: sử dụng bảng tính exel để tính toán các số liệu kế toán.
3.2.3 Phương pháp phân tích số liệu
Phương pháp thống kê mô tả là công cụ quan trọng giúp mô tả các đặc tính cơ bản của dữ liệu thu thập từ nghiên cứu thực nghiệm Nó cung cấp các tóm tắt đơn giản về mẫu và các thước đo, đồng thời kết hợp với thống kê suy luận để tạo ra cái nhìn tổng quát hơn Thông qua các bảng mô tả chi tiết, thống kê mô tả cho phép phân tích và trình bày các chỉ tiêu từ nguồn dữ liệu một cách hiệu quả.
- Phương pháp thống kê so sánh:
So sánh số liệu thu chi hoạt động qua 3 năm liên tiếp của đơn vị để thấy đƣợc tình hình biến động ngân sách qua các năm.
So sánh nguồn nhân lực của đơn vị qua các năm và số cán bộ làm công tác kế toán qua 3 năm liên tiếp của đơn vị.
- Phương pháp chuyên gia: Hỏi trực tiếp các chuyên gia, người có kinh nghiệm trong nghề kế toán.
3.2.4 Thiết kế khung phân tích Đề tài hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại Trung tâm Tài nguyên
Sơ đồ: Khung th phân ựcvật tích
Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu:
- Các những vấn đề liên quan đến tổ chức công tác kế toán các đơn vị SNCL.
- Các nghiên pháp tiếp cận, thập số liệu, xử lý số liệu,…
Hệ thống lý luận cơ bản về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị SNCL.
Giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại Trung tâm Tài nguyên thực vật
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI TRUNG TÂM TÀI NGUYÊN THỰC VẬT 54 1 Thực trạng tổ chức bộ máy kế toán
4.1.1 Thực trạng tổ chức bộ máy kế toán
Phòng Tài chính Kế toán tại Trung tâm Tài nguyên thực vật đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát và quản lý tài chính, giúp ban giám đốc điều hành hiệu quả mọi hoạt động của đơn vị Tác giả đã nghiên cứu thực trạng tổ chức bộ máy kế toán tại Trung tâm.
Tổ chức bộ máy kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý công tác kế toán của các đơn vị Để tổ chức bộ máy kế toán hiệu quả, cần chú trọng thực hiện đầy đủ các nội dung liên quan.
- Căn cứ và đặc điểm, yêu cầu cụ thể của đơn vị;
Dựa vào cơ sở và biên chế của bộ máy kế toán hiện tại, cần tổ chức và phân chia các bộ phận kế toán trong đơn vị một cách hợp lý để tối ưu hóa hiệu quả công việc.
Quy định và phân công nhiệm vụ, chức năng, quyền hạn cho từng bộ phận kế toán và cán bộ nhân viên kế toán là rất quan trọng Điều này giúp thiết lập mối quan hệ rõ ràng giữa các bộ phận, từ đó nâng cao hiệu quả vai trò của kế toán trong công tác quản lý.
Hình thức tổ chức công tác kế toán của Trung tâm Tài nguyên thực vật là hình thức kế toán tập trung.
Theo hình thức này, Trung tâm chỉ cần một phòng kế toán duy nhất để thực hiện toàn bộ công việc kế toán Tại các bộ phận không có tổ chức kế toán riêng, kế toán viên sẽ đảm nhiệm việc hướng dẫn và kiểm tra hạch toán ban đầu cho các nghiệp vụ kinh tế - tài chính phát sinh, đồng thời chuyển chứng từ hạch toán ban đầu về phòng kế toán định kỳ để thực hiện kiểm tra và ghi chép sổ sách.
Kế Kế toán toán tiền thuế mặt, vật tƣ
Sơ đồ 4.1 Bộ máy kế toán của Trung tâm Tài nguyên thực vật
Nguồn: Phòng Tài chính Kế toán
Trưởng phòng - Kế toán trưởng:
Kế toán trưởng chịu trách nhiệm trước Trung tâm và Nhà nước về quản lý tài chính của Trung tâm theo quy định của pháp luật.
Lập kế hoạch tài chính đảm bảo thống nhất và phù hợp với hoạt động thực tế.
Kiểm soát mọi hoạt động thu chi và duyệt chứng từ thanh toán là nhiệm vụ quan trọng, giúp phân tích và đánh giá tình hình triển khai kế hoạch tài chính Điều này cung cấp cơ sở để tham mưu cho công tác quản lý của lãnh đạo Trung tâm.
Trung tâm tổ chức công tác kế toán hiệu quả bằng cách phân công cán bộ và nhân viên thực hiện nhiệm vụ cụ thể Đồng thời, việc đôn đốc và kiểm tra tiến độ công việc của từng cá nhân được thực hiện chặt chẽ Ngoài ra, Trung tâm cũng đề xuất chương trình công tác và các biện pháp thực hiện phù hợp để nâng cao hiệu quả công việc.
Phó trưởng phòng – Kế toán tổng hợp – Kế toán kho bạc:
Nhiệm vụ của chúng tôi là phối hợp chặt chẽ với kế toán trưởng để xây dựng dự toán ngân sách nhà nước, đồng thời thực hiện báo cáo phân tích và đánh giá tình hình tài chính của Trung tâm, nhằm cung cấp thông tin hỗ trợ cho quá trình ra quyết định.
Lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong quản lý, đặc biệt trong việc đối chiếu, kiểm tra và kiểm soát số liệu tổng hợp cũng như chi tiết Họ có trách nhiệm lập báo cáo tài chính và gửi đến các cơ quan, đơn vị theo quy định hiện hành.
Chúng tôi có trách nhiệm theo dõi và quản lý tất cả các hoạt động thu chi tại kho bạc, đồng thời theo dõi sự biến động của từng loại nguồn kinh phí Việc đối chiếu và kiểm tra số phát sinh cũng như số dư các nguồn kinh phí là cần thiết để đảm bảo cân đối nguồn tiền, từ đó đáp ứng kịp thời và hiệu quả cho các hoạt động của toàn Trung tâm.
Chịu trách nhiệm thanh toán tất cả các khoản thu chi bằng tiền mặt, đồng thời theo dõi và phân loại các khoản tạm ứng, phải thu, phải trả đúng hạn Cần thường xuyên kiểm tra, giám sát, đối chiếu và kiểm kê số dư quỹ ghi trên sổ kế toán với số dư tiền mặt thực tế cùng thủ quỹ.
Chúng tôi có trách nhiệm kê khai thuế, tổng hợp các khoản thuế và nộp báo cáo thuế cho Cục Thuế Hà Nội, đồng thời thực hiện nghĩa vụ nộp các khoản thuế theo quy định hiện hành.
Kế toán lương, các khoản phải nộp theo lương:
Chịu trách nhiệm lập bảng tính và thanh toán lương cùng các khoản phải nộp cho cán bộ công nhân viên Phối hợp với kế toán ngân hàng để thực hiện chuyển lương qua tài khoản và nộp các khoản cho cơ quan bảo hiểm, công đoàn ngành Thường xuyên kiểm tra và theo dõi biến động tiền lương của cán bộ công nhân viên.
Có trách nhiệm trong giao dịch và theo dõi mọi hoạt động thu chi với ngân hàng Cần theo dõi tình hình biến động nguồn kinh phí để đảm bảo tính chính xác Đồng thời, thực hiện đối chiếu và kiểm tra số phát sinh cùng số dư của các nguồn kinh phí.
Kế toán tài sản cố định:
Theo dõi tình hình biến động của tài sản cố định (TSCĐ), bao gồm số hao mòn và giá trị còn lại Lập báo cáo chi tiết và tổng hợp về việc tăng, giảm TSCĐ, đồng thời phối hợp với các phòng ban liên quan để thực hiện thủ tục thanh lý TSCĐ Thực hiện kiểm kê TSCĐ tại đơn vị sử dụng vào cuối mỗi năm.
Có chức năng quản lý việc thu chi tiền mặt, chịu trách nhiệm về quản lý tiền mặt.
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI
Trung tâm Tài nguyên thực vật trong quá trình tổ chức công tác kế toán luôn tuân thủ chế độ kế toán của Nhà nước.
Tổ chức bộ máy kế toán tại Trung tâm Tài nguyên thực vật hiện nay được cấu trúc hợp lý với 8 thành viên, phù hợp với mô hình kế toán tập trung Tất cả công việc kế toán được thực hiện tại phòng kế toán, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phân công và chuyên môn hóa, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo sự thống nhất trong toàn đơn vị.
Phòng Kế toán – Tài chính đảm nhận vai trò hạch toán kế toán tài chính và kiểm tra, kiểm soát mọi hoạt động thu chi tại Trung tâm Đội ngũ cán bộ kế toán hiện tại đã đủ năng lực để đảm bảo chất lượng trong việc thực hiện các nhiệm vụ của phòng.
Quy trình công việc trong bộ phận kế toán được tổ chức rõ ràng, tạo điều kiện cho sự phối hợp hài hòa giữa các cán bộ Sự đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong công việc giúp các thành viên trong phòng chia sẻ kinh nghiệm và hoàn thành nhiệm vụ một cách hiệu quả.
Tác giả đã phỏng vấn 6 cán bộ kế toán trong phòng về sự phối hợp của các nhân viên trong phòng nhƣ sau:
Câu hỏi: Anh (chị) cho biết sự phối hợp trong công việc của các cán bộ tại phòng của anh (chị)?
- Các đồng nghiệp có sự phối hợp hài hòa trong công việc, cùng nhau giải quyết công việc và không có sự chèn ép trong công việc
Hộp thông tin 1 Về sự phối hợp trong công việc của phòng TCKT
Nguồn: Tác giả điều tra
- Thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin kế toán:
Trung tâm đã thực hiện hiệu quả công tác tổ chức chứng từ kế toán, bao gồm việc lập, luân chuyển, ghi sổ, bảo quản và lưu trữ chứng từ một cách đầy đủ, khoa học, giúp dễ dàng kiểm tra và tìm kiếm.
Trung tâm đã thiết lập hệ thống tài khoản đầy đủ theo yêu cầu của Bộ Tài chính, nhằm phục vụ công tác hạch toán hiệu quả Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế được thực hiện một cách đơn giản, dễ hiểu và dễ áp dụng, đồng thời đảm bảo cung cấp thông tin chi tiết và đầy đủ cho công tác quản lý.
Trung tâm thực hiện ghi sổ kế toán bằng cách sử dụng các sổ kế toán phù hợp với quy mô và loại hình hoạt động của mình, giúp việc tổng hợp số liệu trở nên dễ dàng hơn để lập báo cáo tài chính.
+ Báo cáo kế toán đƣợc lập đầy đủ đúng theo yêu cầu Về cơ bản đáp ứng đƣợc yêu cầu quản lý của lãnh đạo đơn vị.
Trung tâm đã thực hiện kiểm tra kế toán định kỳ nhằm tránh sai sót trong hạch toán, quản lý quỹ và tài sản Hoạt động này được duy trì thường xuyên để nâng cao hiệu quả quản lý Ngoài ra, công tác kiểm tra còn được thực hiện từ các cơ quan cấp trên và bên ngoài như Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Viện Khoa học.
Nông nghiệp Việt Nam, Kiểm toán Nhà nước…) cũng được thực hiện thường xuyên theo quy định.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong kế toán tại Trung tâm hiện đang sử dụng phần mềm kế toán phù hợp và đáp ứng yêu cầu quản lý Tuy nhiên, phòng Tài chính Kế toán vẫn yêu cầu đơn vị cung cấp phần mềm thường xuyên hoàn thiện và nâng cấp để đáp ứng tốt hơn nhu cầu quản lý tài chính ngày càng cao.
4.2.2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
Tổ chức công tác kế toán theo hình thức kế toán tập trung gặp nhiều hạn chế, đặc biệt là trong việc kiểm tra và giám sát hoạt động kế toán tại chỗ Việc này dẫn đến thiếu thông tin kịp thời cho lãnh đạo và các bộ phận phụ thuộc, đặc biệt trong bối cảnh tự chủ tài chính hiện nay Bộ máy kế toán chưa có bộ phận chuyên trách để xây dựng và kiểm tra kế hoạch tài chính của từng bộ phận trước khi tổng hợp kế hoạch chung cho toàn Trung tâm Hơn nữa, công tác kế toán quản trị chưa được chú trọng, làm giảm khả năng cung cấp thông tin kịp thời cho lãnh đạo.
4.2.2.2 Tổ chức thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin kế toán
* Về tổ chức hệ thống chứng từ kế toán
Bảng thống kê thu nhập được sử dụng để kê khai thu nhập hiện tại và kèm theo bảng kê thanh quyết toán chứng từ cho từng đợt Theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành, việc kê khai báo cáo thu nhập cá nhân chưa được thực hiện kịp thời.
- Những chứng từ đã quá thời hạn lưu trữ có thể làm thủ tục hủy nhưng vẫn chƣa thực hiện công tác hủy chứng từ.
- Việc lập, ghi chép số liệu ban đầu còn chƣa cẩn thận và có thiếu sót, chƣa ký đầy đủ chữ ký khi lập chứng từ phát sinh.
Tác giả lấy một số chứng từ cụ thể dưới đây:
Việc lập chứng từ ban đầu hiện vẫn còn nhiều thiếu sót, như chưa ghi đầy đủ thông tin theo hướng dẫn, cụ thể là thiếu chữ ký của lãnh đạo đơn vị duyệt chi và chưa ghi rõ ngày tháng trên chứng từ.
* Về tổ chức hệ thống tài khoản kế toán
Việc tiếp nhận các khoản viện trợ chưa thực hiện việc mở tài khoản riêng cho từng dự án tại ngân hàng, điều này không tuân thủ quy định của chế độ quản lý tài chính Nhà nước đối với nguồn viện trợ.
Một số khoản chi sự nghiệp của Trung tâm chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến chậm đổi mới và chưa đồng bộ với cơ chế quản lý tài chính hiện tại Điều này làm cho các khoản chi phí không được phân bổ hợp lý cho các nhiệm vụ thường xuyên và các đề tài, dự án Cụ thể, các khoản chi này bao gồm chi phí mua sắm tài sản.
+ Các khoản chi chung về nhiên liệu như điện, nước, xăng dầu…
Tại Trung tâm Tài nguyên thực vật, việc ghi sổ kế toán chưa được thực hiện kịp thời, dẫn đến khó khăn cho lãnh đạo khi cần thông tin về chi phí cho các hoạt động Bộ phận kế toán chưa đáp ứng nhanh chóng trong việc thu thập, xử lý và cung cấp dữ liệu Mặc dù Trung tâm sử dụng chứng từ ghi sổ, nhưng số liệu hàng tháng chưa được cập nhật kịp thời, thường mất tới 3 tháng mới tổng hợp được thông tin chi tiêu ngân sách.
* Về tổ chức báo cáo kế toán
Hệ thống báo cáo kế toán hiện nay chỉ tuân thủ các quy định của chế độ kế toán và một số báo cáo cuối năm theo yêu cầu của cơ quan chủ quản Tuy nhiên, hệ thống này chủ yếu tập trung vào khía cạnh số liệu mà chưa thực sự tiến hành phân tích chất lượng của các báo cáo.
NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI TRUNG TÂM TÀI NGUYÊN THỰC 81 4.4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI TRUNG TÂM TÀI NGUYÊN THỰC VẬT 83 4.4.1 Sự cần thiết, yêu cầu và nguyên tắc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán
Tổ chức công tác kế toán tại Trung tâm Tài nguyên thực vật chịu ảnh hưởng từ Luật NSNN và các chính sách quản lý tài chính đối với đơn vị hành chính, sự nghiệp Sự thay đổi trong cơ chế và chính sách quản lý của Nhà nước dẫn đến việc điều chỉnh quy chế của Trung tâm để tuân thủ quy định Hiện tại, Trung tâm áp dụng các chính sách tài chính và kế toán cụ thể như sau:
Các chính sách tài chính
- Luật ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13
Nghị định số 43/2006/NĐ-CP, được ban hành vào ngày 25 tháng 04 năm 2006, quy định về quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ tổ chức bộ máy và biên chế tài chính đối với các sự nghiệp công lập Nghị định này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị sự nghiệp công lập trong việc quản lý và sử dụng tài chính, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức này.
- Nghị định số 115/2005/NĐ-CP ngày 05/9/2005 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ.
- Hệ thống mục lục ngân sách theo Quyết định số 33/2008/QĐ–BTC ngày 02/06/2008.
Thông tư 71/2006/TT-BTC, ban hành ngày 09/08/2006, hướng dẫn thực hiện Nghị định số 43/2006/NĐ-CP, ngày 25/04/2006, quy định về quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc tổ chức bộ máy và biên chế tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập.
Thông tư 161/2012/TT-BTC ngày 02/10/2012 của Bộ Tài Chính quy định về chế độ kiểm soát và thanh toán các khoản chi ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Để cập nhật và điều chỉnh một số nội dung, Bộ Tài Chính đã ban hành thông tư 39/2016/TT-BTC ngày 01/03/2016, sửa đổi bổ sung các điều khoản của thông tư 161/2012.
- Thông tƣ liên tịch số 55/2015/TTLT-BTC- BKHCN ngày 22 tháng 4 năm
Năm 2015, Thông tư liên tịch số 27/2015/TTLT-BTC-BKHCN đã được ban hành, hướng dẫn định mức xây dựng và phân bổ dự toán cho các nhiệm vụ Khoa học và Công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước Thông tư này quy định rõ ràng về việc khoán chi thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ, nhằm đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính nhà nước.
- Thông tƣ số 40/2017/TT-BTC ngày 28/4/2017 của Bộ Tài chính quy định chế độ công tác phí, chế độ chi hội nghị;
- Thông tƣ 61/2014/TT-BTC ngày 12/5/2014 của Bộ Tài Chính về hƣỡng dẫn mở tài khoản tại kho bạc Nhà nước;
Thông tư 162/2014/TT-BTC, ban hành ngày 06/11/2014 bởi Bộ Tài Chính, quy định về chế độ quản lý và tính hao mòn tài sản cố định (TSCĐ) trong các cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và các tổ chức sử dụng ngân sách Nhà nước.
- Quy chế chi tiêu nội bộ của Viện KH Nông nghiệp Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số 680/QĐ-KHNN-TC ngày 30/6/2017.
- Các văn bản pháp quy của Nhà nước quy định về chế độ, tiêu chuẩn và các định mức chi từ kinh phí chi thường xuyên.
Các chính sách kế toán đơn vị áp dụng:
- Thông tƣ 107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2017 của Bộ Tài chính
+ Kỳ kế toán: Năm từ 1/1 đến ngày 31/12
+ Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán: đồng Việt Nam
+ Hình thức kế toán: Chứng từ - Ghi sổ trên điều kiện có sử dụng kế toán trên máy.
+ Phương pháp tính hao mòn TSCĐ: Phương pháp đường thẳng
Ban lãnh đạo hiện nay yêu cầu sử dụng thông tin kế toán để nắm bắt tình hình tài sản, thu chi và kết quả hoạt động của đơn vị Bộ máy kế toán đã cung cấp những thông tin cơ bản và một số thông tin bổ sung, giúp lãnh đạo có cái nhìn tổng thể về hoạt động và các chính sách quản lý Trong bối cảnh thực hiện cơ chế tự chủ tài chính và hội nhập, việc cung cấp thông tin kế toán quản trị trở nên cần thiết hơn bao giờ hết Do đó, ban lãnh đạo Trung tâm sẽ dần chuyển hướng để đáp ứng nhu cầu sử dụng thông tin kế toán quản trị.
4.4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI TRUNG TÂM TÀI NGUYÊN THỰC VẬT
4.4.1 Sự cần thiết, yêu cầu và nguyên tắc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán Trung tâm Tài nguyên thực vật
4.4.1.1 Sự cần thiết hoàn thiện tổ chức công tác kế toán Trung tâm Tài nguyên thực vật
Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán là nhiệm vụ thiết yếu cho bất kỳ đơn vị nào trong quá trình thành lập và phát triển Để thực hiện hiệu quả nghị định 43/2006/NĐ-CP và nghị định 16/2015/NĐ-CP, công tác kế toán đóng vai trò quyết định trong việc đánh giá và kiểm soát tình hình tài chính, sử dụng kinh phí và chấp hành dự toán thu chi Quản lý tài chính tốt giúp các đơn vị sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí cấp, kiểm soát đúng nguyên tắc và chế độ Hơn nữa, tổ chức kế toán khoa học cung cấp thông tin kinh tế tài chính chính xác và kịp thời, hỗ trợ cho việc điều hành hoạt động và đạt được các mục tiêu đã đề ra.
4.4.1.2 Yêu cầu hoàn thiện tổ chức công tác kế toán Trung tâm Tài nguyên thực vật
Để nâng cao hiệu quả và chất lượng công tác nghiên cứu khoa học, cần hoàn thiện tổ chức công tác kế toán phù hợp với đặc điểm của đơn vị.
Đảm bảo tính thống nhất giữa kế toán và quản lý là yếu tố quan trọng, giúp tổ chức công tác kế toán trở thành công cụ hiệu quả trong quản lý Điều này cung cấp thông tin cần thiết và hữu ích cho các nhà quản lý và cơ quan chức năng trong việc quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước.
Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán cần tuân thủ Luật kế toán và các quy định hiện hành, đồng thời phải dự báo các thay đổi trong chính sách tương lai Trong bối cảnh Việt Nam, việc chấp hành pháp luật còn hạn chế và chế tài kỷ luật tài chính chưa nghiêm, việc kiểm soát và quản lý tài chính tập trung là rất cần thiết Phân cấp tổ chức công tác kế toán song song với việc tăng cường trách nhiệm của các đơn vị sử dụng ngân sách sẽ nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và kế toán ngân sách.
Giải pháp hoàn thiện công tác tổ chức kế toán cần phải phù hợp với điều kiện cụ thể của đơn vị, bao gồm năng lực của cán bộ và cơ sở vật chất hiện có.
Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán cần được thực hiện ở tất cả các khâu và yếu tố cấu thành bộ máy kế toán, nhằm đảm bảo đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính một cách chính xác và kịp thời.
Các giải pháp hoàn thiện cần chú trọng đến sự phát triển của công nghệ thông tin và dịch vụ ngân hàng, đồng thời phải đảm bảo hiệu quả kinh tế, tiết kiệm chi phí và dễ dàng trong việc thực hiện.
4.4.1.3 Nguyên tắc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán Trung tâm Tài nguyên thực vật
Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại Trung tâm Tài nguyên cần phải đạt đƣợc các nguyên tắc sau:
- Hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán phải dựa trên các nguyên tắc của tổ chức hạch toán kế toán trong các đơn vị hành chính sự nghiệp.
Hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán cần dựa trên các đặc điểm và điều kiện hiện có tại Trung tâm, cũng như định hướng phát triển của ngành trong tương lai, đồng thời phải phù hợp với sự phát triển chung của đất nước Mỗi đơn vị trong các lĩnh vực hoạt động khác nhau đều có những đặc thù và yêu cầu quản lý riêng Trong cùng một lĩnh vực, quy mô và đặc điểm hoạt động của đơn vị cũng tạo ra những nét riêng biệt Do đó, việc nghiên cứu và hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán phải căn cứ vào những đặc điểm này để đảm bảo tính hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra.