BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH LÊ THU HƯƠNG NHẬN XÉT THỰC TRẠNG MASSAGE TRẺ SƠ SINH TRONG DỊCH VỤ CHĂM SÓC TẠI NHÀ CỦABỆNH VIỆN PHỤ SẢN TRUNG ƯƠNG NĂM 2020 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP NAM ĐỊNH – 2020 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH LÊ THU HƯƠNG NHẬN XÉT THỰC TRẠNG MASSAGE TRẺ SƠ SINH TRONG DỊCH VỤ CHĂM SÓC TẠI NHÀ CỦA BỆNH VIỆN PHỤ SẢN TRUNG ƯƠNG NĂM 2020 Chuyên nghành: Điều dưỡng sản phụ khoa BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN PGS TS LÊ THANH TÙNG NAM ĐỊNH - 2020 i LỜI CẢM ƠN Trước hết,tơi xin bày tỏ lịng kính trọng biết ơn sâu sắc đến PGS-TS Lê Thanh Tùng, người thày tận tình dạy dỗ,hướng dẫn tơi suốt q trình học tập hồn thành chun đề tốt nghiệp Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu,Phòng Đào tạo sau đại học,các thày cô Bộ môn Sản phụ khoa,Bộ môn Điều dưỡngtrường Đại học Điều dưỡng Nam Định tạo điều kiệngiúp đỡ vàhướng dẫn tơi suốt q trình học tập trường Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cán bộ, nhân viên, khoa phòng tạo điều kiện giúp đỡ tơi q trình học tập thực chuyên đề tốt nghiệp Cuối xin bày tỏ cảm ơn đến người thân yêu gia đình, bạn bè đồng nghiệp,đặc biệt anh chị em khóa, người ln bên tôi, động viên giúp đỡ vật chất tinh thần suốt trình học tập hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp Học viên Lê Thu Hương ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Báo cáo chuyên đề riêng Nội dung Báo cáo chuyên đề hoàn toàn trung thực, khách quan chưa công bố cơng trình khác Báo cáo thân thực hướng dẫn giáo viên hướng dẫn Nếu có điều sai trái, tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm Học viên Lê Thu Hương iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i LỜI CAM ĐOAN ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT iii ĐẶT VẤN ĐỀ Chương 1.CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Cơ sở pháp lý vấn đề 1.1.2 Cơ sở khoa học 1.1.2.1 Cơ sở thực hành nghề nghiệp 1.1.2.2 Khái niệm 1.1.3 Lợi ích việc massage 1.1.4 Những điểm cần ý 1.2 Cơ sở thực tiễn Chương 2.LIÊN HỆ THỰC TIỄN 11 2.1 Quy trình massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà 11 2.1.1 Chuẩn bị dụng cụ 12 2.1.2 Chuẩn bị người thực 12 2.1.3 Chuẩn bị phòng 12 2.1.4 Chuẩn bị trẻ 12 2.1.5 Chú ý 12 2.1.6 Thực massage cho trẻ 13 2.1.7 Theo dõi: 20 2.2 Thực trạng massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2020 20 2.2.1 Chuẩn bị dụng cụ 20 2.2.2 Chuẩn bị người thực 21 2.2.3 Chuẩn bị phòng 21 2.2.4 Chuẩn bị trẻ 21 iv 2.2.5 Thực massage cho trẻ 21 Chương BÀN LUẬN 35 3.1 Nhận xét thực trạng massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2020 35 3.1.1 Ưu điểm 35 3.1.2 Hạn chế 36 3.1.3 Nguyên nhân việc chưa làm 36 3.2 Đề xuất giải pháp 37 KẾT LUẬN 38 TÀI LIỆU THAM KHẢO v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BYT Bộ Y tế CSTN Chăm sóc nhà ĐD Điều dưỡng HS Hộ sinh IAIM (The Internaional Hiệp hội massage cho trẻ em quốc tế Association of Infant Massage) PSTW Phụ sản Trung ương WHO (The World Health Tổ chức Y tế giới Organization) ĐẶT VẤN ĐỀ Massage phương pháp xoa bóp,từng nghệ thuật sùng mộ áp dụng suốt trình lịch sử lồi người.Ai Cập:Xoa bóp giúp chữa lành bệnh “Giả vờ”(Hysteri);Ấn Độ:Xoa bóp giúp phục hồi sức khỏe;Trung Quốc:Xoa bóp phận khơng thể thiếu Y học;Hi lạp, La Mã:Xoa bóp giúp tăng sức vận động bắp vận động viên[4] Đến nay, hầu giới sử dụng phương pháp khơng với mục đích tăng cường sức khỏe, thư giãn giảm mệt mỏi mà phương pháp chữa bệnh, đặc biệt bệnh xương khớp, tim mạch thần kinh Massagelà dạng sờ chạm hiệu nhất,với tác động trị liệu tích cực ghi nhận đa dạng bệnh nhân Sờ chạm giao tiếp trẻ sơ sinh người khác Việc sờ chạm trẻ sớm từ sau sinh giúp trẻ phát triển tốt Thiếu sờ chạm người gây nên hiệu tiêu cực sau: Trẻ nhỏ trẻ em trại mồ côi nhận tối thiểu sờ chạm dẫn đến nhận thức chậm chậm phát triển thần kinh.Sờ chạm có hiệu tích cực: Trong số trẻ sinh non,chăm sóc Kangaroo có tác động tích cực nhận thức phát triển vận động gắn kết với cha mẹ[5] Phương pháp massage áp dụng rộng rãi cho người lớn trẻ nhỏ,massage cách tuyệt vời để gắn kết tình cảm với trẻ.Theo WHO gắn kết tình cảm bà mẹ trẻ sơ sinh yếu tố quan trọng thúc đẩy việc tăng trưởng phát triển tối ưu cho trẻ sơ sinh.Massage giúp tăng cường lưu thơng tuần hồn khắp thể, vận động, từ giúp trẻ cảm thấy thoải mái, dễ chịu…Massage không giúp trẻ phát triển thể chất mà cịn thúc đẩy q trình phát triển tồn diện trẻ tâm lý tình cảm [11].Massage liệu pháp giúp trẻ tăng cân tốt hơn, giảmstress, giảm đau, ngủ ngon Massage kích thích nhiều giác quan, giúp trẻ phát triển trí não Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương(PSTW), công tác điều trị chăm sóc trẻ sơ sinh đặc biệt trẻ sinh non có nhiều tiến bộ, góp phần làm giảm tỉ lệ tử vong Trong đó, massage phương pháp hỗ trợ tích cực Trung tâm hồi sức điều trị sơ sinh bước đầu thực quy trình massage trẻ sơ sinh từ tháng 01/2017 Và Dịch vụ Chăm sóc nhà(CSTN), việc massage cho trẻ đủ tháng cũngđã xây dựng thời gian thực bước đầu để đưa quy trình vào chăm sóc thiết yếu cho trẻ sơ sinh.Do vậy, chuyên đề: “Nhận xét thực trạng massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ươngnăm 2020”được thực với mục tiêu: Mơ tả quy trình massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2020 Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2020 Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Cơ sở pháp lý vấn đề - Theo Điều Thông tư 07/2011/TT-BYT ngày 26/01/2011 Bộ Y tế, việc tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khỏe quy định sau [2]: + Bệnh viện có quy định tổ chức hình thức tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khỏe phù hợp + Người bệnh nằm viện điều dưỡng viên, hộ sinh viên tư vấn, giáo dục sức khỏe, hướng dẫn tự chăm sóc, theo dõi, phịng bệnh thời gian nằm viện sau viện - Liệu pháp massage hình thức điều trị lâu đời với chứng sử dụng Trung Quốc, Ấn Độ Ai Cập cách 2000 năm - Hippocrates mô tả Y văn “Nghệ thuật chà xát” (400 năm trước Công nguyên 1.1.2 Cơ sở khoa học 1.1.2.1 Cơ sở thực hành nghề nghiệp Theo Virginia Henderson, thực hành điều dưỡng đáp ứng đủ 14 nhu cầu người bệnh [1]: Ðáp ứng nhu cầu hô hấp Giúp đỡ bệnh nhân ăn, uống dinh dưỡng Giúp đỡ bệnh nhân tiết Giúp đỡ bệnh nhân tư thế, vận động tập luyện Ðáp ứng nhu cầu ngủ nghỉ ngơi Giúp bệnh nhân mặc thay quần áo Giúp bệnh nhân trì thân nhiệt Giúp bệnh nhân vệ sinh cá nhân hàng ngày Giúp bệnh nhân tránh nguy hiểm nằm viện 27 - Động tác “Lắc vuốt ngón”: + Cầm từ gốc ngón tay trẻ, lắc nhẹ sau vuốt từ ngón + Cầm ngón chân trẻ lắc nhẹ, sau vuốt từ ngón 28  Massage ngực: Điều hòa phổi tim, giúp phổi tim đập nhẹ nhàng - Động tác “Cánh bướm”: Đặt hai ngón tay ngực trẻ, từ từ vuốt hai bên bả vai trẻ - Động tác “Chữ thập”: Kéo tay từ phía bả vai bên trẻ sang phía sườn bên kia, hai tay luân phiên cho hai bên 29  Massage bụng: Giúp điều hòa hệ thống đường ruột giảm chứng táo bón - Động tác “Mặt trăng, mặt trời” (Khơng áp dụng cho trẻ cịn cuống rốn): Dùng cạnh bàn tay vuốt nhẹ từ phần bụng trẻ xuống đổi tay - Động tác “Xoay trịn”: Dùng ngón tay xoay trịn bụng trẻ theo chiều kim đồng hồ 30 - Động tác “Đi bộ”: Hãy tưởng tượng ngón tay bạn ngón chân rón theo hình vịng cung từ trái sang phải bụng trẻ, dùng tồn ngón tay bạn nhẹ nhàng chuyển động - Động tác” ILOVE YOU”: 31 + “I” dùng tay phải vuốt lần theo hình chữ “I”trên phần bụng trái trẻ, phía bên phải bạn + “LOVE” lùi tay đưa ngang từ trái sang phải theo hình chữ “L” + “YOU” tạo vịng cung hình chữ “U”, kéo xuống sang hướng từ trái sang phải  Massage lưng: Giúp phát triển bắp hỗ trợ xương sống - Động tác “Lên xuống”: + Để hai bàn tay lưng sát phần cổ trẻ: tay song song hướng tránh cột sống trẻ,vuốt lúc tay từ xuống đến hết vị trí L5 trẻ quay ngược lại 32 - Dùng ngón tay ấn nhẹ dọc theo bên thẳng lưng từ bả vai xuống đến thắt lưng trẻ - Động tác “Mở sách”: Dùng hai tay vuốt từ lưng hai phía bả vai 33  Massage mơng mặt sau chi dưới: - Đặt tay bên mông trẻ vuốt dọc từ mông đến hết đầu ngón chân ngược lại Tiếp tục bên cịn lại - Sau kết thúc bên làm đồng thời bên mông chân  Thư giãn: - Động tác “Gấp tay vào mở tay ra”: Gấp mở đôi cánh tay ra, làm đặn từ từ liên tục 34 - Động tác “Co duỗi chân”: Co duỗi chân trẻ liên tục khoảng lần ĐD trưởng đơn vị quan sát đánh giá ĐD thực quy trình massage: 100% ĐD, HS đơn vị (09 ĐD HS) đến nhà trẻ thực an toàn đầy đủ bước masssge theo quy trình massage hiệp hội IAIM, nhiên: -Một số ĐD,HS làm động tác massage chưa thục, nhuần nhuyễn, hai bàn tay chưa dẻo dai,mềm mại - Một số ĐD làm động tác massage chưa nhẹ nhàng mạnh tay nên có trẻ khơng hợp tác -Một số ĐD cịn thực động tác massage chưa theo thứ tự quy trình hiệp hội IAIM -Đơi số ĐD quên 1-2 động tác massage -Thời gian ĐD thực động tác có lúc chưa đủ 5s, động tác chưa làm đủ lần - Đôi tổng thời gian ĐD thực massage cho trẻ chưa đủ 15 phút - ĐD đến nhà thực massage có số trẻ bị đói buồn ngủ nên trẻ khóc, khơng muốn massage 35 Chương BÀN LUẬN 3.1 Nhận xét thực trạng massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà (CSTN) Bệnh viện Phụ sản Trung ương (PSTW) năm 2020 3.1.1 Ưu điểm - Quy trình massage trẻ sơ sinh bước đầu áp dụng Dịch vụ CSTNcủa Bệnh viện PSTW.Mỗi trẻ Điều dưỡng, Hộ sinh đơn vị massage lần/ngày - Các ĐD, HS thực theo qui trình massage xây dựng hướng dẫn cho nhiều sản phụ thực tự massage cho trẻ - Quy trình massage cho trẻ Dịch vụ CSTN Bệnh viện PSTW có nhiều ưu điểm bước đầu cho kết tốt thông qua số tỉ lệ trẻ tăng cân nhanh, tiêu hóa tốt, quấy khóc, trẻ ngủ ngon tăng cường gắn kết tình cảm mẹ bé Một số ưu điểm việc massage cho trẻ cần kể đến là: + Quy trình massage cho trẻ Dịch vụ CSTN xây dựng dựa hướng dẫn hiệp hội IAIM quy trình chuẩn đầy đủ bước Các bước thực quy trình mô tả cụ thể, chi tiết giúp cho người thực dễ thực + Ban lãnh đạo bệnh viện Phòng điều dưỡng bệnh viện ủng hộ việc triển khai thực quy trình massage trẻ sơ sinh Dịch vụ CSTN với mục đích nâng cao chất lượng chăm sóc trẻ bà mẹ sau sinh + 100% ĐD, HS có trình độ cao đẳng trở lên có thời gian cơng tác 10 năm + Nhân viên,ĐD, HS đơn vị nhiệt tình, tinh thần thái độ tốt 36 +Sản phụ gia đình sản phụ có nhu cầu mong muốn tiếp nhận thông tin, cho bé hưởng quyền chăm sóc cung cấp dịch vụ tốt + Sản phụ viện nhà đỡ mệt mỏi,đỡ đau nên sản phụ ý lắng nghe, hiểu lợi ích massage cho trẻ ĐD tư vấn, hướng dẫn + Thời gian ĐD tiếp xúc với sản phụ người chăm sóc nhà nhiều thời gian nằm viện 3.1.2 Hạn chế Vì bước đầu thực hành để đưa quy trình massage vào thực thường qui, số bất cập thực như: - Chưa có quy định cụ thể việc massage cho trẻ, chưa có quy chế rõ ràng bệnh viện việc thực quy trình massagecho trẻ Dịch vụ CSTNnên việc thực chưa thành hệ thống - Nhân lực ĐD, HS đơn vị thiếu -ĐD, HS đơn vị đến nhà sản phụ massage cho trẻ chưa liên tục (một trẻ không ĐD đến massage mà luân phiên) - Thời gian ĐD, HS đến nhà massage cho trẻ cịn khoảng (15 phút) - Sản phụ lo lắng massage ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ như:Sợ trẻ đau rốn, lạnh … - Một số sản phụ nghĩ việc massage không cần thiết -Giá thành dịch vụ massage nhà cịn cao dịch vụchăm sóc trẻ bên ngồi thị trường -Một số sản phụ chưa đủ điều kiện kinh tế để đăng ký dịch vụ - Việc hướng dẫn cho sản phụ thực massage cho trẻ sau xuất viện để đảm bảo trẻ massage nhà thường xuyên chưa đảm bảo 3.1.3 Nguyên nhân việc chưa làm - Chưa có lớp Đào tạo chuyên biệt massage sơ sinh cho ĐD,HS đơn vị theo quy chuẩn 37 - Bệnh viện chưa có quy định cụ thể việc áp dụng quy trình massage cho trẻ Dịch vụ CSTN -Thời gian nhân viên y tế đến nhà sản phụ thường không dài nên không đủ thời gian cho sản phụ học cách massage cho trẻ 3.2 Đề xuất giải pháp Dựa ưu điểm hạn chế sở, đưa giải pháp sau nhằm nâng cao hiệu massage trẻ sơ sinh Dịch vụ CSTN cụ thể sau: -Bệnh viện PSTW ban hành quy trình thức qui định áp dụng, chuẩn bị tốt sở vật chất cho quy trình này, phát triển quy trình cách có hệ thống chun nghiệp -Thường xuyên kiểm tra, đánh giá quy trình Cần có chế độ khen thưởng thích hợp để khích lệ tinh thần làm việc nhân viên - Mở lớp đào tạo chuyên sâu để nâng cao trình độ chuyên môn cho ĐD, HS hiểu tầm quan trọng massage kiến thức, kỹ cần thiết để thực massage có hiệu - Thường xuyên cho ĐD,HS tham dư hội nghị, hội thảo, truyền thông chăm sóc sơ sinh massage sơ sinh để cập nhật kiến thức - Tăng cường hướng dẫn cho bà mẹ người tham gia hỗ trợ bà mẹ chăm sóc trẻ quy trình massage cho trẻ - Cung cấp tờ rơi, hướng dẫn massage cho trẻ để tư vấn cung cấp thông tin cho sản phụ, người chăm sóc cụ thể mang lại kết cao 38 KẾT LUẬN Quy trình massage trẻ sơ sinh Dịch vụ CSTNlà quy trình đầy đủ bước, xây dựng dựa tài liệu Hiệp hội IAIM khuyến cáo sử dụng Quy trình massageđược mơ tả đầy đủ, chi tiết dễ thực hiện, trẻ ĐD, HS thực massage thời gian trẻ nhà Việc massage trẻ sơ sinh nhà ĐD, HS đơn vị thực theo quy trình mà đơn vị, bệnh viện quy định Tuy nhiên, cần xây dựng thêm để hồn thiện quy trình, nâng cao chất lượng Kỹ tư vấn cho sản phụ người hỗ trợ chăm sóc quy trình massage cịn hạn chế Cần có kế hoạch xây dựng quy trình, kế hoạch đào tạo nghiệp vụ cho ĐD, HS tư vấn quy trình sau kết thúc Dịch vụ CSTN Nhân lực ĐD,HS thiếu nên việc massagecho trẻ luân phiên chưa liên tục.Đơn vị CSTN cần xây dựng lịch làm việc ĐD, HS để đảm bảo ĐD, HS đến nhà massage cho trẻ không thay đổi nhiều người Giá thành dịch vụ massage nhà cao dịch vụ chăm sóc trẻ ngồi thị trường Cần xây dựng lại bảng giá dịch vụ massage nhà cho phù hợp Cần tăng cường lực người để nâng cao hiệu massage trẻ sơ sinh Dịch vụ CSTN tốt TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt Lê Thị Bình, (2016), Điều dưỡng tập 1, Nhà xuất Giáo dục Việt Nam, Hà Nội Bộ Y tế (2011), Thông tư 11/2017 TT-BYT: Thông tư hướng dẫn Cơng tác điều dưỡng chăm sóc người bệnh bệnh viện Đinh Phương Hịa (2018), Lợi ích massage sơ sinh Hội Phụ Sản khoa & SĐCKH Việt Nam,(2006-2007),Chăm sóc sơ sinh Hội Nhi khoa Việt Nam(12/2018), Tập huấn nâng cao kỹ chăm sóc da bé Trường Đại học Y khoa Hà Nội(2004),Kỹ thuật vật lý trị liệu,Nhà xuất Y học Hà Nội Trường Đại Học Điều Dưỡng Nam Định,Bộ môn Phục hồi chức (2009),Tài liệu thực hành dành cho khối Đại học Tiếng Anh Aly H., Moustafa M.F., Hassannein S.M cộng sự.(2004), “Physical activity combined with massage improves bone mineralization in premature infants: A randommized trial”, A.J Perinatol, 24,tr.305-309 Anna- Kaisa Niemi Hilary McClafferty (2017), “Review of Randomized Controlled Trials of massage in Preterm Infants”,Children (Basel), 4(4), tr.21 10 Basiri- Moghadam K., Kaian mehr M Jani S (2015), “The effect of massage on neonatal jaundice in stable preterm newborn infants: A randommized controlled trial”,J.Pak.Med Assoc,65, tr.602-606 11 Day J (2014), Benefits of infant masage.Pract Midwife, 17(5), pg 18-21 12 Diego M.A., Field T Hernannez – Reif M (2014), “Pretern infant weght gain is increased by massage therapy and exercisee via different underlying mechanisms”, Early Hum Dev., 90, tr 137-140 13 Fallah R., Akhavan Karbasi S., Golestan M cộng sự.(2013), “Sunflower oil veus no oil moderate pressure massage leads to greatter increases in weight in preterm neonates who are low birth weight“ 14 Field, T & Hernandez –Reif,M, (2001) Sleep problems in Infants decrease following massage therapy Early Child Development and Care,168,95-104 15 Gonzalez, A.P., Vasquez – Mendoza, G., Garcia –Vela, A., GuzmanRamirez, A., Salazar-Torres, M., Romeo- Gutirrez, G Weight gain in preterm Infants followingparent-administered vimala massage: A randomized controlled trial.Am.J.Perinatol.2009,26,247-252 16 Guzzetta A et al., (2011), The effects of preterm infant massage on brain electrical activity.Dev Med Child Neurol, 53 Suppl 4, pg 46-51 17 Iacono G, Merolla R, D’ Amico D, et al (2005) “Gastrointestinal symptoms in infancy: a population-based prospective study“Dig Liver Dis2005, 37: 432-8 18 M M Lai et al (2016), PREMM: preterm early massage by the mother: protocol of a randomised controlled trial of massage therapy in very preterm infants, BMC Pediatr 16(1), pg 146 19 Lamas K, lindholm L, Stenlund H, Engstrom B, Jacobsson C, Effects of abdominal massage in management of constipation – a randomized controlled trial Int J Nurs Stud.2009 Jun ;46(6):759-67 Epub 2009 Feb 12 20 Mendes, E.W.,Procianoy, R.S massage therapy reduces hospital stay and occurrence of late-onset sepsis in very preterm neonates.J.Prenatol.2008,28,815-820 21 Miguel A Diego, Tiffany Field and Maria Hernandez-Reif (2014) Preterm Infant Weight Gain is Increased by massage Therapy and Exercise Via Different Underlying Mechanisms.Early human development 90(3), pg 137-140 22 Midtsun A., A Litland and E Hjalmhult (2018) “Mother experiences learning and performing infants massage- a qualitative study” J Clin Nurs,3,134 23 Moyer- Mileur, L.J., Haley, S., Slater, H., Beachy, J., Smith, S.L massage improves growth quality by decreasing body fat depositison in male preterm infant J Pediatr 2013, 162, 490-495 24 Smith S.L., Lux R., Haley S (2013), “The effect of massage on heart rate variability in preterm infants “,J Perinatol, 33, tr 59-64 25 Smith S.L., Haley S., Slater H (2013), “Heart rate variabity during caregiving and sleep after massage theraphy in preterm Infants“, Early Hum Dev., 89,tr 525-529 26 Wang L., J L He and X H Zhang (2013) The efficacy of massageon preterm infants: a meta-analysis Am J Perinatol, 30(9), pg 731-8 27 Vimala McClue (2000).Infant massge – A hand book for loving parents, Batam, New York 28 Yates C.C., Michell A.J., Booth M.Y.(2014), “The effects of massage theraphy to induce sleep in infants born preterm“, Pediatr Phys Ther., 26, tr 405-410 ... massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2020 Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2020. .. đưa quy trình vào chăm sóc thiết yếu cho trẻ sơ sinh. Do vậy, chuyên đề: ? ?Nhận xét thực trạng massage trẻ sơ sinh Dịch vụ Chăm sóc nhà Bệnh viện Phụ sản Trung ươngnăm 2020? ??được thực với mục tiêu:... DƯỠNG NAM ĐỊNH LÊ THU HƯƠNG NHẬN XÉT THỰC TRẠNG MASSAGE TRẺ SƠ SINH TRONG DỊCH VỤ CHĂM SÓC TẠI NHÀ CỦA BỆNH VIỆN PHỤ SẢN TRUNG ƯƠNG NĂM 2020 Chuyên nghành: Điều dưỡng sản phụ khoa BÁO CÁO CHUYÊN