ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN MINH TẤN GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TẠI HUYỆN QUẾ VÕ - TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN MINH TẤN GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TẠI HUYỆN QUẾ VÕ - TỈNH BẮC NINH Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: TS.NGUYỄN THỊ YẾN THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn công trình nghiên cứu riêng tôi, chưa công bố nơi Mọi số liệu sử dụng luận văn thông tin xác thực Tôi xin chịu trách nhiệm lời cam đoan Thái Nguyên, ngày tháng năm 2015 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Minh Tấn Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn ii LỜI CẢM ƠN Qua trình nghiên cứu làm luận văn, nhận giúp đỡ, ủng hộ cô giáo hướng dẫn, anh, chị, đồng nghiệp, bạn bè gia đình tạo điều kiện để hoàn thiện luận văn Trước tiên, xin chân thành cảm ơn TS Nguyễn Thị Yến, cô giáo hướng dẫn luận văn cho tôi, cô giúp có phương pháp nghiên cứu đắn, nhìn nhận vấn đề cách khoa học, lôgíc, qua giúp cho đề tài có ý nghĩa thực tiễn có tính khả thi Tiếp theo, xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo huyện Quế Võ, phòng, ban huyện Quế Võ giúp nắm bắt thực trạng, vướng mắc đề xuất Giải pháp nâng cao chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh Cuối cùng, xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo phòng, ban huyện Quế Võ góp ý tạo điều kiện cho để hoàn thành luận văn Ngoài ra, bên cạnh giúp đỡ thầy giáo hướng dẫn, đồng nghiệp, nhận ủng hộ, giúp đỡ bạn bè gia đình để hoàn thành luận văn Một lần xin chân thành cảm ơn TS.Nguyễn Thị Yến tận tình bảo, hướng dẫn, giúp đỡ tạo điều kiện để hoàn thành luận văn tốt nghiệp Tôi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng năm 2015 Tác giả Nguyễn Minh Tấn Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU vii DANH MỤC HÌNH VẼ viii MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng phạm vi nghiên cứu Ý nghĩa khoa học đề tài Kết cấu luận văn Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ LAO ĐỘNG, CHẤT LƯỢNG LAO ĐỘNG NÔNG THÔN 1.1 Một số vấn đề lý luận lao động chất lượng lao động nông thôn 1.1.1 Khái niệm lao động 1.1.2 Nông thôn 1.1.3 Chất lượng lao động 13 1.1.4 Các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng lao động nông thôn 16 1.2 Cơ sở thực tiễn 19 1.2.1 Kinh nghiệm số nước giới 19 1.2.2 Kinh nghiệm số địa phương Việt Nam 25 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 30 2.1 Câu hỏi nghiên cứu 30 2.2 Phương pháp nghiên cứu 30 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn iv 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu 30 2.2.2 Phương pháp tổng hợp xử lý số liệu 30 2.2.3 Phương pháp phân tích số liệu 31 2.3 Hệ thống tiêu nghiên cứu 31 2.3.1 Các tiêu đánh giá số lượng lao động 31 2.3.2 Các tiêu đánh giá chất lượng lao động 34 Chương 3: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TẠI HUYỆN QUẾ VÕ - TỈNH BẮC NINH 35 3.1 Đặc điểm địa bàn nghiên cứu 35 3.1.1 Vị trí địa lý 35 3.1.2 Điều kiện tự nhiên 36 3.1.3 Tình hình kinh tế xã hội 38 3.1.4 Đánh chung đặc điểm địa bàn Quế Võ 41 3.2 Thực trạng chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh 43 3.2.1 Số lượng cấu lao động huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh 43 3.2.2 Trình độ văn hóa, mức độ đào tạo chuyên môn lao động 49 3.2.3 Năng suất thu nhập lao động 54 3.2.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh 60 3.2.5 Một số nhận xét chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh 62 Chương 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TẠI HUYỆN QUẾ VÕ - TỈNH BẮC NINH 66 4.1 Phương hướng, giải pháp nâng cao chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2015 - 2020 66 4.1.1 Phương hướng nâng cao chất lượng lao động tỉnh Bắc Ninh 66 4.1.2 Mục tiêu huyện Quế Võ đến năm 2020 67 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn v 4.2 Giải pháp 68 4.2.1 Giải pháp lâu dài 68 4.2.2 Giải pháp ngắn hạn 80 4.3 Kiến nghị 82 KẾT LUẬN 84 TÀI LIỆU THAM KHẢO 85 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Diễn giải TS Tiến sỹ WB Ngân hàng giới CNH Công nghiệp hóa HĐH Hiện đại hóa NNNT Nông nghiệp nông thôn QL18 Quốc lộ 18 KHCN Khoa học công nghệ KTXH Kinh tế xã hội LĐTB&XH KHKT Lao động thương binh xã hội Khoa học kỹ thuật Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn vii DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU Bảng 3.1: Diện tích loại đất đại bàn huyện Quế Võ năm 2014 37 Bảng 3.2: Cơ cấu nhóm đất chủ yếu địa bàn huyện Quế Võ năm 2014 38 Bảng 3.3: Dân số lao động huyện Quế Võ năm 2011-2014 45 Bảng 3.4: Kết dự án Phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em huyện Quế Võ từ năm 2011 - 2014 48 Bảng 3.5: Cơ cấu chuyên môn - kỹ thuật lao động huyện Quế Võ năm 2014 51 Bảng 3.6: Nguyện vọng công việc lao động huyện Quế Võ 53 Bảng 3.7: Năng suất số giống trồng nông nghiệp công nghiệp ngắn ngày năm 2011 - 2014 54 Bảng 3.8: Mức thu nhập bình quân lao động địa bàn huyện Quế Võ năm 2014 56 Bảng 3.9: Cơ cấu nguồn hình thành thu nhập lao động huyện Quế Võ năm 2014 58 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn viii DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 3.1 Sơ đồ vị trí huyện Quế Võ 35 Hình 3.2 Sơ đồ cấu độ tuổi lao động huyện Quế Võ giai đoạn 2011 - 2014 46 Hình 3.3: Sơ đồ cấu giới tính lao động huyện Quế Võ năm 2014 47 Hình 3.4: Biểu đồ cấu trình độ học vấn lao động huyện Quế Võ 49 Hình 3.5: Biểu đồ mức độ tăng trưởng suất số giống trồng chủ yếu giai đoạn 2011 - 2014 55 Hình 3.6: Biểu đồ so sánh suất trồng chủ yếu huyện Quế Võ với suất trung bình tỉnh Bắc Ninh năm 2014 56 Hình 3.7: Tỷ lệ hộ nghèo địa bàn huyện Quế Võ giai đoạn 2011-2014 58 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 71 hình tập trung để tổ chức đào tạo nghề truyền thống như: làm gốm, đan chiếu, dệt may - Huy động nguồn vốn đầu tư cho đào tạo nghề Đây việc làm thiết thực điều kiện nhiều khó khăn huyện Thực tế từ trước đến ngân sách nhà nước trọng đến công tác phổ cập văn hóa mà chưa quan tâm đến công tác đào tạo nghề Do thời gian tới huyện cần: + Huy động đóng góp nhân dân thể chất lẫn tinh thần để xây dựng sở đào tạo nghề với quy mô sở + Thực chương trình kêu gọi ủng hộ tổ chức từ thiện cho nghiệp đào tạo nghề niên huyện nói chung đặc biệt người nghèo khó tàn tật + Tăng nguồn ngân sách huyện để xây hoàn thiện sở đào tạo nghề nhỏ lẻ manh mún - Tổ chức chương trình để đưa niên có tài học tỉnh, thành phố lớn nước nước Chỉ với việc làm người lao động có điều kiện tiếp cận KHKT đại, kiến thức kinh nghiệm thiết thực thời đại Như họ đóng góp cống hiến tài cho nghiệp CNH HĐH huyện nhà - Tổ chức gặp gỡ doanh nghiệp, sở đào tạo nghề để làm cầu nối giới thiệu học nghề việc làm cho niên, phối hợp tổ chức hình thức, ngày hội việc làm cho niên, tổ chức hình thức cho niên tham quan sở sản xuất, dạy nghề hình thức giao lưu định hướng nghề nghiệp, việc làm cho niên Tổ chức lớp khởi doanh nghiệp vừa nhỏ cho niên - Mở lớp tập huấn chuyển giao KHCN, ngành nghề lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp dịch vụ sở địa phương Tiếp tục triển khai hình thức tổ tiết kiệm vay vốn, hỗ trợ vốn học nghề, lập nghiệp, Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 72 lao động nước cho niên Chú ý việc xây dựng phát triển mô hình kinh tế hiệu 4.2.1.2 Hoàn thiện công tác bố trí quy hoạch, bồi dưỡng cán bộ, đổi nâng cao hiệu hoạt động Đảng bộ, Mặt trân tổ quốc đoàn thể Công tác bố trí, quy hoạch bồi dưỡng cán phần việc sử dụng hiệu nguồn nhân lực có kinh nghiệm, có trình độ Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, Đảng viên có tư đổi mới, có lĩnh trị vững vàng, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có tinh thần đoàn kết, ý thức tổ chức kỷ luật cao, có phong cách làm việc khóa học, đáp ứng yêu cầu công đổi hội nhập Tạo chuyển biến sâu sắc công tác đào tạo, bồi dưỡng cán theo quy hoạch, theo tiêu chuẩn chức danh, trọng bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cán lãnh đạo quản lý Củng cố, nâng cao chất lượng mặt hệ thống đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Huy động nguồn lực tăng cường đầu tư ngân sách nhà nước cho việc đào tạo, bồi dưỡng cán Tiếp tục triển khai sâu rộng Cuộc vận động “Học tập làm theo gương đạo đức Hồ Chí Minh”, tạo chuyển biến mạnh mẽ toàn hệ thống trị Đảng viên việc “làm theo” gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với việc kiểm điểm, phê bình tự phê bình, đánh giá, phân loại chất lượng tổ chức sở Đảng Đảng viên cuối năm Kiện toàn máy tổ chức, hoạt động chuyên trách Mặt trận đoàn thể theo hướng tinh gọn Mặt trận đoàn thể làm nòng cốt xây dựng Đảng Quan tâm quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng kiện toàn đội ngũ cán Mặt trân đoàn thể có phẩm chất, lực kỹ năng, nghiệp vụ công tác vận động nhân dân Xây dựng tiêu chuẩn chức danh; bổ sung chế độ, sách cán Mặt trận đoàn thể, phù hợp với yêu cầu thời kỳ Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 73 4.2.1.3 Chú trọng vấn đề y tế nâng cao sức khỏe dân cư Thực tốt công tác khám, chữa bệnh chăm sóc sức khỏe nhân dân; công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; bảo vệ chăm sóc trẻ em Tiếp tục thực có hiệu chương trình mục tiêu quốc gia y tế, dân số - kế hoạch hóa gia đình, coi trọng công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân, đẩy mạnh công tác xã hội hóa lĩnh vực y tế Chủ động phòng chống dịch bệnh nguy hiểm; nâng cao chất lượng khám, điều trị, thực tốt chủ trương khám, chữa bệnh miễn phí cho trẻ em tuổi Xây dựng đội ngũ y, bác sĩ giỏi chuyên môn, có đạo đức nghề nghiệp; quan tâm đào tạo bác sĩ tuyến sở người chỗ Xây dựng đầu tư trang thiết bị y tế cho trạm y tế xã, thị trấn Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thông dân số, sức khỏe cộng đồng Phấn đấu 100% trẻ em tuổi tiêm đầy đủ lại vắc xin; phấn đấu tuyên truyền, giáo dục 100% đối tượng độ tuổi sinh đẻ tư vấn biện pháp tránh thai dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản 100% phụ nữ có điều kiện sinh khám điều trị phụ khoa Vận động 100% phụ nữ mang thai khám thai lần 95% khám thai lần, đồng thời tuyên truyền, vận động bà mẹ đến sinh sở y tế Giảm dần tỷ lệ tăng dân số tự nhiên xuống 1,15% 4.2.1.4 Đảm bảo phù hợp phát triển nguồn nhân lực với điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội huyện Trong báo cáo định hướng kinh tế xã hội năm 2010-2015 huyện Quế Võ, Đảng huyện đưa số tiêu để phát triển nguồn nhân lực: Tỉ lệ tăng dân số tự nhiên: 1,35%, thu nhập bình quân đầu người 2025 triệu đồng/năm, tỉ lệ lao động qua đào tạo đạt 55%, tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng tuổi: 6,8% Phát triển nguồn nhân lực chiến lược chung toàn xã hội để đưa kinh tế tiến nhanh tiến mạnh, hòa xu thời đại Tuy Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 74 đường chung cho tất kinh tế mà phải cần đảm bảo phù hợp phát triển nguồn nhân lực với điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội vùng miền Thực tế buộc huyện phải có đường phát triển nguồn nhân lực phải lên từ từ không nóng vội chủ quan Mục tiêu phương hướng đào tạo nguồn nhân lực phải đáp ứng ba mặt quy mô, chất lượng, hiệu Thực mục tiêu không tiết kiệm kinh phí sức lực mà nâng cao trình độ cho người lao động cách hợp lí hiệu Bên cạnh đó, hoàn cảnh khó khăn nên công tác giáo dục không tuyên truyền mà cần phải động viên, khuyến khích tận nhà hỗ trợ cách thiết thực để nâng cao thể lực chất lượng cho người dân 4.2.1.5 Cần trọng yếu tố truyền thống văn hóa chiến lược phát triển nguồn nhân lực Ngày nay, mà giới hòa xu toàn cầu hóa, kinh tế hội nhập đường tất yếu quốc gia, vùng miền, nhiều vấn đề “hòa tan” tránh khỏi Vì thế, yếu tố truyền thống văn hóa ngày trọng xem động lực cho phát triển KTXH điều kiện tiên cho phát triển bền vững Huyện Quế Võ xem mảnh đất màu mỡ cho sinh tồn phát triển giá trị văn hóa truyền thống Lý để khẳng định điều vị trí huyện giáp ranh với nhiều vùng, miền, đa dạng dân tộc anh em sinh sống Nên có phong phú văn hóa, đa dạng tập quán tồn đan xen tạo thành vườn hoa đầy màu sắc giá trị văn hóa Hơn nữa, nơi có đường quốc lộ 18 qua, vùng đất cách mạng với người có tinh thần yêu nước mãnh liệt Đây lợi để khơi gợi truyền thống tốt đẹp người Việt Nam động lực cho phát triển nguồn nhân lực Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 75 Từ tập quán giá trị văn hóa truyền thống sinh người với phẩm chất cần cù, siêng năng, chịu khó có tinh thần học hỏi cao Vì cần phải phát huy mạnh động thời kết hợp phẩm chất người thời đại động, thông minh, sáng tạo để tạo lập người phát triển toàn diện, thích nghi với xu chung giới mà không làm giá trị truyền thống tốt đẹp Góp phần xây dựng huyện Quế Võ hùng mạnh tương lai, vững bền đường tiến tới thành công nghiệp CNH HĐH 4.2.1.6 Bảo tồn, giữ gìn phát huy sắc văn hóa dân tộc, phát triển văn hóa thông tin, truyền thanh, truyền hình Nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao sở Tiếp tục giữ gìn phát huy sắc văn hóa: sưu tầm, khôi phục lễ hội tiêu biểu thôn, xã Xây dựng phát huy tốt thiết chế văn hóa sở Nâng cao tỷ lệ hộ nghe nhìn; tăng thời lượng chất lượng thu, phát truyền thanh, truyền hình, hệ thống truyền thanh; 100% xã có hệ thống phát thanh: củng cố trì hoạt động đội thông tin lưu động huyện, phát huy hiệu tủ sách pháp luật, thư viện Tiếp tục đẩy mạnh vận động (toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa) Phấn đấu đến năm 2020 có 95% gia đình, 90% làng, cụm, tổ dân cư 100% quan trường học đạt chuẩn văn hóa; ngăn chặn đẩy lùi tập tục lạc hậu, mê tin dị đoan Củng cố phát huy mạnh mẻ phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao Sưu tầm trưng bày vật bảo tồn, bảo tàng giữ gìn tôn tạo giá trị văn hóa vật thể phi vật thể 4.2.1.7 Đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội, thu hút đầu tư, tạo việc làm Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 76 - Thực tốt công tác sách xã hội, chương trình mục tiêu giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân bảo đảm an sinh xã hội Quan tâm thực tốt sách xã hội, sách đối tượng, gia đình thương binh liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng Huy động nguồn lực, lồng ghép dự án, giải pháp đồng để đẩy mạnh sản xuất, bước nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội Hướng dẫn giúp đỡ nhân dân ứng dụng tiến khoa học kỹ thuật sản xuất, đồng thời vận động đồng bào biết tổ chức sống Lồng ghép chương trình án để hỗ trợ đầu tư sản xuất cho hộ nghèo, nâng cao thu nhập, giảm tỷ lệ hộ nghèo 3,5% Tạo điều kiện cho hộ vươn lên làm giàu, nâng dần tỷ lệ hộ khá, tích lũy nhân dân Đẩy mạnh công tác đào tạo nghề theo hướng nhu cầu việc làm chỗ, Nhất doanh nghiệp địa bàn; tiếp tục thực biện pháp tạo thêm việc làm cho người lao động từ chương trình phát triển kinh tế, chương trình mục tiêu, chương trình phát triển cộng đồng, chương trình xuất lao động - Khôi phục phát triển ngành nghề truyền thống, tạo công ăn việc làm tăng cường thu nhập đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa Ở huyện Quế Võ xác định có nhiều nghề truyền thống làm gốm, dệt cói, … Những ngành nghề gắn liền với điều kiện tự nhiên nguyên vật liệu tự nhiên, sẵn có huyện nhà Một thời gian người dân sinh sống làm giàu từ công việc thiết thực Nhưng bước vào năm đổi mới, dường ngành nghề truyền thống ngày mai chí không tồn thay vào loại hình kinh doanh khác với xu phát triển xã hội Trong thời buổi nay, ngành nghề truyền thống mang giá trị lịch sử to lớn, trước ngưỡng cửa giao lưu quốc tế hội mang lại giá trị kinh tế lớn Vì vậy, cần phải Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 77 khôi phục làng nghề, ngành nghề truyền thống Bởi lẽ cầu nối nông nghiệp công nghiệp, thành thị nông thôn, truyền thống đại Hơn nữa, vật phẩm truyền thống mắt người khách tứ xứ tác phẩm vô quý giá để nói lên đặc trưng vùng miền mà họ qua Lưu giữ ngành nghề truyền thống không với mục đích để thu hút khách du lịch, xuất nước để tăng nguồn lợi nhuận, tạo việc làm tăng mức sống cho người dân mà lưu giữ quý báu, thiêng liêng ông bà tổ tiên Chính lí trên, huyện cần thực biện pháp sau: - Đào tạo ngành nghề truyền thống cho lực lượng niên thất nghiệp đặc biệt chị em phụ nữ - Huy động vốn vay để hỗ trợ cho việc mở rộng khôi phục ngành nghề trở thành máu thịt người dân: làm gốm, chum vại, dệt cói - Thực chương trình quảng bá làng nghề ngành nghề truyền thống qua phương tiện thông tin đại chúng như: internet, báo chí, truyền truyền hình , đặc biệt qua lễ hội festival - Chính quyền địa phương cần phải có sách bảo trợ bảo hộ ngành nghề có nguy bị mai dần theo năm tháng - Xây dựng đội ngũ cán quản lí cải cách có hiệu vấn đề khôi phục phát triển làng nghề, ngành nghề truyền thống - Tăng cường xây dựng sở hạ tầng tạo điều kiện cho công tác tiến hành hoàn thiện chiều sâu bề rộng Một nguyên nhân chung gây nên tình trạng thất nghiệp vấn đề thiếu vốn Thiếu vốn vấn nạn riêng cá nhân hay tập thể mà thực trạng chung toàn xã hội Giải tốt vấn đề Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 78 điều kiện giải hàng loạt mắt xích cấu việc làm nói riêng tiền đề phát triển kinh tế nói chung Trong năm qua, huyện Quế Võ nhận không hỗ trợ từ bên thông qua tổ chức từ thiện nhà nước Nhưng thực tế số vốn hỗ trợ thấp so với nhu cầu huyện Xuất phát từ yêu cầu vốn tạo điều kiện cho người lao động nói chung người thất nghiệp, thiếu việc làm nói riêng tạo lập việc làm mở rộng sản xuất kinh doanh Huyện cần phải tranh thủ tối đa nguồn lực vốn huy động nước nước Song song với việc làm đó, cần phải thay đổi chế cho vay cách hợp lí tùy vào điều kiện hoàn cảnh cụ thể, thay đổi thời gian cho vay, không nên thu hồi vốn sớm, có khoản cho vay khác đối tượng khác Đồng thời huyện phải mở lớp tập huấn, chương trình cho người lao động sử dụng vốn vay chất lượng hiệu để tránh tình trạng thu hồi vốn Những việc làm giải pháp thiết thực hoàn cảnh điều kiện huyện Quế Võ thời điểm để cải thiện chất lượng nguồn nhân lực Tuy vốn thực nguồn lực quan trọng tiến trình nâng cao nguồn nhân lực Nhưng không hiệu giải pháp tạo thêm việc làm cho người lao động Đây vấn đề không đơn giản, cần trình, chặng đường hai ngày giải Huyện cần phải xây dựng mô hình tạo việc làm thích hợp: - Phát triển kinh tế hộ gia đình Tuy kinh tế hộ gia đình thành phần kinh tế huyện chưa trọng quan tâm mức Để phát triển thành phần kinh tế này, huyện cần tổ chức chương trình để tôn vinh gia đình điển hình làm kinh tế giỏi, để khuyến Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 79 khích hộ kinh tế ngày phát triển mà tạo điều kiện cho hộ khác học hỏi rút kinh nghiệp cho Đây hoạt động phù hợp với khả điều kiện người dân, đặc biệt tầng lớp niên - Đẩy mạnh xuất nước chỗ Đây giải pháp nhiều tỉnh nước số quốc gia giới thực mang đến kết tốt vấn để giải việc làm cho người lao động Giải pháp định hướng lâu dài giải vấn đề trước mắt Một phần người lao động nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống Đồng thời học hỏi kinh nghiệm bên để nâng cao tay nghề trình độ đáp ứng nhu cầu lao động có trình độ chuyên môn huyện tương lai 4.2.1.8 Tăng cường phát triển văn hóa, hợp tác giao lưu với địa phương nước quốc tế Hợp tác giao lưu với địa phương nước quốc tế góp phần tăng cường tình cảm nhân dân địa phương, bên cạnh giúp cho việc học hỏi tiến bộ, chia sẻ khó khăn, hợp tác phát triển kinh tế- xã hội nhiều vấn đề khác mà bên quan tâm Quế Võ có diện tích rộng đường ranh giới giáp với nhiều huyện địa bàn tỉnh Thành phố Bắc Ninh, huyện Gia Bình giáp tỉnh bên cạnh Hải Dương, Bắc Giang Có quốc lộ 18 chạy qua điều kiện thuận lợi việc phát triển mối quan hệ kinh tế - văn hóa - xã hội với địa bàn lân cận Chính thế, huyện Quế Võ cần tranh thủ với địa phương bạn hợp tác việc trao đổi kinh nghiệm phát triển nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường giao lưu Tăng cường kêu gọi đầu tư nước từ tổ chức quốc tế nguồn vốn hỗ trợ phát triển thức (ODA), nguồn vốn hỗ trợ tổ chức Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 80 phi phủ (NGOs), sử dụng hiệu nguồn đầu tư để góp phần cải thiện đời sống dân cư, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa bàn 4.2.2 Giải pháp ngắn hạn Bên cạnh giải pháp mang tính chất lâu dài cần có giải pháp ngắn hạn để giải nhanh chóng khó khăn trước mắt huyện nhà, bên cạnh tạo tảng cho việc thực định hướng dài lâu Theo tôi, thời gian trước mắt cần trọng vào giải pháp sau 4.2.2.1 Chính sách thu hút cán bộ, giáo viên, y bác sỹ, cán khuyến nông, khuyến lâm công tác lâu dài định cư Quế Võ Để giải tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động ngành yêu cầu cao huyện nhà hệ thống sách đáp ứng dài lâu cần sách ngắn hạn Trước tiên sách ưu đãi cho người công tác công tác lâu năm địa bàn Những người có trình đóng góp cho huyện từ lúc khó khăn ban đầu, họ gương tiêu biểu cho hệ sau nối tiếp truyền thống, đến xã xa trung tâm huyện, tham gia vào hoạt động nâng cao đời sống kinh tế-xã hội Bên cạnh cần có sách bổ trợ thêm cho cán bộ, giáo viên, y bác sĩ để nâng cao đời sống điều kiện khó khăn Một sách đảm bảo lực lượng đạt yêu cầu an tâm lên công tác Ngoài cần thực sách kêu gọi người địa bàn học nơi đóng góp sức lực phát triển quê hương Họ người huyện nhà, có tinh thần sẵn sàng đóng góp thỏa đáng Liên kết với trường, trung tâm đào tạo có chất lượng để họ cung cấp lượng lao động phù hợp lên địa bàn, vừa tạo công ăn việc làm, vừa nâng tầm chất lượng nhân lực chung địa bàn huyện 4.2.2.2 Quy hoạch cán thông qua công việc để lựa chọn, bố trí, sử dụng phát huy tốt lực nội cán bộ, chuyên viên, lao động máy Nhà nước tổ chức xã hội Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 81 Quy hoạch cán thông qua tuyển chọn, bố trí, sử dụng việc sử dụng hiệu nguồn lực cán sẵn có Ngoài việc kêu gọi thêm lượng cán cần xem xét cấu lại công việc cho phù hợp với lực Đồng thời có quy chế làm việc ngày chuẩn mực tạo môi trường làm việc trọng đến hiệu Có thể tham khảo mô hình làm việc, phương thức cải cách hành địa phương khác để áp dụng phù hợp với huyện Quế Võ Những cán Đảng viên có người tiêu biểu qua thử thách gian khó huyện nhà năm qua, cần xem xét để bố trí vào vị trí cần kinh nghiệm lĩnh Dùng lớp cán trước để đào tạo lại hệ thống cán việc bắt nhịp với tình hình địa bàn công việc 4.2.2.3 Bồi dưỡng, đào tạo cán am hiểu sâu pháp luật; tri thức quản lý kinh tế, quản lý hành chính, quản lý nhà nước Trong bối cảnh mới, lượng kiến thức ngày khổng lồ, phương pháp làm việc, tình hình kinh tế - xã hội có nhiều biến động việc cập nhật tri thức trở thành yêu cầu bắt buộc Do vậy, phải thường xuyên tổ chức lớp đào tạo bổ thức kiến thức lĩnh vực liên quan, kiến thức quản lý, pháp luật cho cán cấp cao, kiến thức chuyên môn cho cán chuyên môn Tạo thành hệ thống học tập tự học tập để không ngừng nâng cao lực thân cho phù hợp với yêu cầu tình hình Đẩy mạnh phong trào học tập làm việc theo gương Hồ Chí Minh Cử cán học tập tuyến địa phương tiến bộ, tạo hạt mầm cán tiên tiến, gây dựng phong trào Tóm lại, cần trọng ba yếu tố giải pháp ngắn hạn, bổ sung lực lượng từ lao động trình độ cao từ nguồn huyện thông qua sách thu hút giữ chân; đào tạo tốt lực Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 82 lượng lao động có, trọng vào lực lượng quản lý nhà nước quan trọng yếu để tạo tảng cho giai đoạn sau; bố trí lại hệ thống cán theo hướng phù hợp với lực tạo lớp kế cận, sử dụng hiệu nguồn lao động có 4.3 Kiến nghị Trên sở tìm hiểu thực tế, trình nghiên cứu thực đề tài cách tích cực tâm huyết Tôi xin đưa số kiến nghị sau: + Đối với tỉnh Bắc Ninh Trong huyện địa bàn huyện Quế Võ quan tâm đặc biệt Tuy để tạo điều kiện thuận lợi cho huyện nâng cao chất lượng lao động KHKT cần phải thực biện pháp sau: - Xây dựng sở hạ tầng: Các khu công nghiệp tập trung, xí nghiệp, nhà máy công trình dân sinh điện đường trường trạm huyện, đặc biệt xã xa trung tâm huyện tạo cho người dân có điều kiện môi trường thuận lợi để sinh sống sản xuất kinh doanh đồng thời tạo thêm nhiều việc làm cho niên - Thực biện pháp có tính khả thi cao giải việc làm cho người lao động như: liên kết với tổ chức để giải vấn đề xuất lao động chỗ nước ngoài, mở sở đào tạo nghề tập trung để nâng cao trình độ chuyên môn kĩ thuật cho người lao động - Tích cực huy động nguồn vốn từ phủ tổ chức cá nhân để hỗ trợ cho hoạt động liên quan đến vấn đề lao động việc làm vấn đề xúc huyện - Đẩy mạnh tốc độ đô thị hóa thị trấn đặc biệt xã chương trình, dự án hợp lí khả thi nhằm đẩy mạnh cấu chuyển dịch cấu lao động, ngành nghề huyện thích ứng với nhịp độ phát triển tỉnh nói riêng đất nước nói chung Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 83 + Đối với huyện Quế Võ - Huyện cần thường xuyên cập nhật thông tin nước quốc tế để vạch chương trình, sách phù hợp với thời đại tránh tình trạng tụt hậu - Tích cực huy động nguồn lực tối đa từ nhà nước nhân dân để xây dựng trung tâm hướng nghiệp dạy nghề Đồng thời liên kết với số tổ chức có quy mô cấp tỉnh, cấp quốc gia để thành lập trung tâm đào tạo, tư vấn tuyển dụng việc làm Liên kết với địa phương khác để giải vấn đề - Thực chương trình tín dụng cách hợp lí tùy vào đối tượng, cá nhân vay với lãi suất ưu đãi - Thường xuyên tổ chức phong trào cho niên để hạn chế tệ nạn xã hội khơi gợi giá trị truyền thống tốt đẹp cho niên Đồng thời đẩy mạnh chương trình xóa đói giảm nghèo kế hoạch hóa gia đình gia đình, thôn xóm - Đầu tư vào phát triển ngành nghề truyền thống, nâng tầm trở thành giá trị văn hóa du lịch vừa tạo công văn việc làm, vừa mang lại mảng giá trị to lớn cho huyện nhà - Xem phát triển kinh tế nhiệm vụ trọng tâm giúp giải đại đa số vấn đề quan trọng khác, đồng thời trọng sách nâng cao chất lượng lao động địa bàn, tạo sức dài lâu cho kinh tế huyện nhà Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 84 KẾT LUẬN Huyện Quế Võ huyện nghèo, muốn rút ngắn quãng đường tiến tới thành công CNH, HĐH không đường khác phải huy động nguồn lực cách tối đa, yếu tố định nhân tố người, đặc biệt trọng đến chất lượng nguồn nhân lực, nội dung mà huyện gặp nhiều khó khăn Vì nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vấn đề trọng tâm quan trọng huyện tương lai Qua nghiên cứu thực tế địa bàn với việc tích cực tham khảo tài liệu, phân tích, đánh giá vấn đề trọng tâm đề tài: Giải pháp nâng cao chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh xin kết luận vài điểm sau: - Đề tài hệ thống hóa số vấn đề lý luận thực tiễn lao động chất lượng lao động nông thôn Đồng thời đóng góp kinh nghiệm nâng cao chất lượng lao động Việt Nam số nước giới làm tiền đề học cho phát triển nguồn nhân lực huyện Quế Võ - Đề tài đánh giá chất lượng, phân tích thực trạng lao động nông thôn huyện Quế Võ - Bắc Ninh từ năm 2011 - 2014 Xác định nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng lao động; Chỉ vấn đề tồn cần khắc phục nguyên nhân vấn đề - Trên sở kết nghiên cứu đề tài đề xuất số giải pháp ngắn hạn dài hạn nhằm nâng cao chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh, giai đoạn 2016-2020 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Giáo dục Đào tạo (2006), Giáo trình Kinh tế trị Marx Lênin, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội Bộ Lao động Thương binh xã hội, Viện khoa học lao động xã hội, Xu hướng lao động xã hội Việt Nam 2009 Viện Ngôn ngữ học (2005), Từ điển tiếng Việt, NXB Đà Nẵng Nguyễn Đình Nam, Lê Nghiêm, Lê Đình Thắng, Nguyễn Hữu Tiến (1995), Kinh tế phát triển nông thôn, NXB Nông nghiệp, Hà Nội Phạm Minh Trí, Nguyễn Đình Long (2007), Nông nghiệp đa chức Việt Nam, NXB Nông nghiệp, Hà Nội Trần Chí Thiện (2013), Giáo trình nguyên lý thống kê, NXB Thống kê, Hà Nội Tỉnh ủy Bắc Ninh, Nghị Đại hội đại biểu Đảng tỉnh Bắc Ninh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2010-2015 Robert B Ekelund, Jrobert F Hesbert (2004), Lịch sử học thuyết kinh tế, NXB Thống kê, Hà Nội http:/www.bacninh.gov.vn Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn ... lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh 62 Chương 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TẠI HUYỆN QUẾ VÕ - TỈNH BẮC NINH 66 4.1 Phương hướng, giải pháp nâng. .. nâng cao chất lượng lao động nông thôn huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2015 - 2020 66 4.1.1 Phương hướng nâng cao chất lượng lao động tỉnh Bắc Ninh 66 4.1.2 Mục tiêu huyện Quế Võ đến... qua huyện Quế Võ - tỉnh Bắc Ninh tập trung nguồn lực nhằm nâng cao chất lượng lao động đặc biệt chất lượng lao động nông thôn Trình độ lao động nông thôn ngày cải thiện, xuất lao động nông thôn