BỘ Y TẾ TRƯỜNG ðẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI TRẦN THỊ HỒNG THẮM PHÂN TÍCH HOẠT ðỘNG CUNG ỨNG VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I CHUYÊN NGÀNH : QUẢN LÝ VÀ KINH TẾ DƯỢC Mà SỐ : CK1 60720412 Nơi thực hiện : Trường ñại học Dược Hà Nội Thời gian : Từ 01/01/2013 ñến 30/12/2013 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Song Hà HÀ NỘI 2014 LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Thị Song Hà – Trưởng Phòng Sau ðại Học - trường ðại học Dược Hà Nội – người ñã trực tiếp hướng dẫn giúp ñỡ tôi trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám ñốc, Trưởng khoa Dược Trung tâm Y tế dự phòng quận Thủ ðức, thành phố Hồ Chí Minh ñã tạo ñiều kiện thuận lợi ñể tôi khảo sát, nghiên cứu và thực hiện luận văn tốt nghiệp này. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo của trường ðại học Dược Hà Nội ñã truyền ñạt những kiến thức quý báu, tạo ñiều kiện thuận lợi ñể tôi hoàn thành nhiệm vụ khóa học. Trong thời gian nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp, tôi ñã nhận ñược sự ñộng viên của gia ñình, sự giúp ñỡ nhiệt tình của bạn bè và ñồng nghiệp. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc vì sự giúp ñỡ quý báu ñó. Tp. Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2014 Học viên Trần Thị Hồng Thắm MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ ðỒ THỊ ðẶT VẤN ðỀ 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 3 1.1.MỘT VÀI NÉT VỀ VẮC XIN TRONG CÔNG TÁC PHÒNG BỆNH TẠI NƯỚC TA TRONG NHỮNG NĂM GẦN ðÂY 3 1.1.1. Khái niệm 3 1.1.2. Các loại vắc xin ñang ñược sử dụng tại Việt Nam 4 1.2. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ðỘNG CUNG ỨNG VẮC XIN ỞCÁC TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG TẠI VIỆT NAM 8 1.2.1.Lựa chọn vắc xin 9 1.2.2. Hoạt ñộng mua và dự trù vắc xin 10 1.2.3. Hoạt ñộng bảo quản, tồn trữ và cấp phát 14 1.2.4. Hoạt ñộng sử dụng vắc xin 17 1.2.5 Một vài nét về thực trạng cung ứng vắc xin tại các Trung tâm Y tế dự phòng 18 1.3. MỘT VÀI NÉT VỀ TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC – TP HỒ CHÍ MINH 20 1.3.1. Quá trình hình thành 20 1.3.2. Tổ chức nhân lực của trung tâm 23 1.3.3. Hoạt ñộng của Hội ñồng khoa học trung tâm Y tế Quận Thủ ðức: 24 1.3.4. Khoa Dược Trung tâm y tế dự phòng quận Thủ ðức 25 1.3.5. Chức năng và nhiệm vụ của khoa Dược 26 CHƯƠNG 2: ðỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 29 2.1. ðỐI TƯỢNG VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU 29 2.1.1. ðối tượng nghiên cứu 29 2.1.2. Thời gian và ñịa ñiểm nghiên cứu 29 2.2. NỘI DUNG VÀ CHỈ TIÊU NGHIÊN CỨU 29 2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 29 2.3.1. Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang và hồi cứu 29 2.3.2. Phương pháp thu thập số liệu: Hồi cứu các dữ liệu liên quan ñến hoạt ñộng cung ứng vắc xin trong năm 2013 29 2.3.3. Phương pháp phân tích, xử lý và trình bày số liệu 31 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 32 3.1. PHÂN TÍCH HOẠT ðỘNG LỰA CHỌN VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 32 3.1.1. Vắc xin trong chương trình TCMR tại Trung tâm 32 3.1.2. Vắc xin trong chương trình Dịch vụ tại Trung tâm 34 3.2. PHÂN TÍCH HOẠT ðỘNG MUA SẮM VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 36 3.2.1. Quy trình mua sắm vắc xin tại Trung tâm Y tế dự phòng quận Thủ ðức 37 3.2.2. Kết quả mua sắm vắc xin dịch vụ năm 2013 43 3.3. HOẠT ðỘNG BẢO QUẢN VẮC XIN TẠI KHOA DƯỢC TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC 54 3.3.1. Bảo quản vắc xin trong chương trình TCMR 54 3.3.2. Bảo quản vắc xin trong chương trình Dịch vụ năm 2013 58 3.3.3. Hệ thống kho vắc xin tại khoa Dược trung tâm: 60 3.3.4. Số lượng trang thiết bị bảo quản vắc xin 61 3.3.5. Hoạt ñộng quản lý nghiệp vụ kho 62 3.4. PHÂN TÍCH SỐ LƯỢNG SỬ DỤNG VẮC XIN TRONG NĂM 2013 66 3.4.1. Chương trình vắc xin TCMR 66 3.4.2. Chương trình vắc xin Dịch vụ năm 2013 72 CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 75 4.1. HOẠT ðỘNG LỰA CHỌN VẮC XIN CỦA TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 75 4.2. HOẠT ðỘNG MUA SẮM VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 76 4.3. HOẠT ðỘNG BẢO QUẢN, CẤP PHÁT VÀ TỒN TRỮ VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG THỦ ðỨC NĂM 2013 77 4.4. HOẠT ðỘNG SỬ DỤNG VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 79 KẾT LUẬN VÀ ðỀ XUẤT 80 TÀI LIỆU THAM KHẢO 83 PHỤ LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BM : Biểu mẫu CB, VC, NLð : Cán bộ, viên chức, người lao ñộng. DSðH : Dược sỹ ñại học DSTH : Dược sỹ trung học VCDV : Vắc xin Dịch vụ HðKH HðMS : Hội ñồng khoa học : Hội ñồng mua sắm HSMT : Hồ sơ mời thầu HSDT : Hồ sơ dự thầu KSDB : Kiểm soát dịch bệnh LHQ : Liên hợp quốc TCMR : Tiêm chủng mở rộng TNHH : Trách nhiệm hữu hạn TPHCM : Thành phố Hồ Chí Minh TTYTDP : Trung tâm Y tế dự phòng. TYT : Trạm Y tế VSDTTW : Vệ sinh dịch tể trung ương WHO : World Health Organization – Tổ chức Y tế thế giới. KHTC : Kế hoạch tài chánh DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU BẢNG SỐ TÊN BẢNG SỐ TRANG Bảng 1.1 Danh mục vắc xin trong chương trình TCMR 6 Bảng 1.2 Lịch tiêm chủng cho trẻ sơ sinh (0-18 tháng) trong chương trình TCMR 6 Bảng 1.3 Lịch tiêm chủng cho trẻ em (1-10 tuổi) trong chương trình TCMR 7 Bảng 1.4 Lịch tiêm chủng Uốn ván cho Bà mẹ mang thai 7 Bảng 1.5 Một số loại vắc xin thường ñược dùng trong Y tế dự phòng 8 Bảng 1.6 Quy trình nhập kho vắc xin 14 Bảng 1.7 Quy trình xuất kho của vắc xin 17 Bảng 1.8 Cơ cấu nhân lực Trung Tâm Y tế dự phòng Thủ ðức năm 2013 24 Bảng 3.9 Bảng dự trù vắc xin TCMR năm 2013 33 Bảng 3.10 Danh mục vắc xin dịch vụ năm 2013 35 Bảng 3.11 Phương thức mua sắm vắc xin tại Trung tâm Y tế dự phòng quận Thủ ðức 36 Bảng 3.12 Tổng giá trị dự toán vắc xin dịch vụ năm 2013 38 Bảng 3.13 Biểu ñồ dự toán vắc xin Dịch vụ năm 2013 40 Bảng 3.14 Số lượng dự trù vắc xin dịch vụ năm 2013 41 Bảng 3.15 Số lượng nhà thầu tham dự ñấu thầu vắc xin Dịch vụ năm 2013 44 Bảng 3.16 Danh mục dự trù và số lượng sử dụng vắc xin năm 2013 47 Bảng 3.17 Nhiệt ñộ bảo quản các loại vắc xin trong chương trình TCMR 55 Bảng 3.18 Trang thiết bị bảo quản vắc xin 61 Bảng 3.19 Các bước báo cáo số lượng vắc xin 64 Bảng 3.20 Số lượng cấp phát và sử dụng vắc xin TCMR năm 2013 66 Bảng 3.21 Số lượng trẻ sơ sinh ñược tiêm ñủ mũi tại 12 Trạm Y tế 67 Bảng 3.22 Số lượng tiêm chủng trẻ em năm 2013 70 Bảng 3.23 Số lượng tiêm vắc xin uốn ván cho phụ nữ mang thai năm 2013 71 Bảng 3.24 Số lượng sử dụng vắc xin dịch vụ của 12 Trạm Y tế năm 2013 72 Bảng 3.25 Số lượng sử dụng vắc xin dịch vụ tại tuyến Trung tâm năm 2013 73 DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ ðỒ THỊ HÌNH SỐ TÊN HÌNH SỐ TRANG Hình 1.1 Chu trình cung ứng vắc xin 9 Hình 1.2 Sơ ñồ kiểm tra cấp phát 18 Hình 1.3 Sơ ñồ tổ chức của Trung tâm Y tế dự phòng Thủ ðức 23 Hình 1.4 Sơ ñồ tổ chức của khoa Dược 28 Hình 3.5 Sơ ñồ cung ứng vắc xin trong chương trình TCMR 32 Hinh 3.6 Sơ ñồ cung ứng vắc xin trong chương trình D ịch vụ tại trung tâm 34 Hình 3.7 Sơ ñồ hoạt ñộng mua sắm 42 Hình 3.8 Sơ ñồ Quy trình nhập kho vắc xin 62 Hình 3.9 Sơ ñồ Quy trình báo cáo vắc xin 63 1 ðẶT VẤN ðỀ Trên Thế giới, nhờ có vắc xin, các quốc gia ñã thanh toán vĩnh viễn những bệnh hiểm nghèo như ñậu mùa và sắp tới là bại liệt. ðã loại trừ ñược nhiều bệnh tại nhiều vùng lãnh thổ như uốn ván sơ sinh, sởi, các bệnh truyền nhiễm khác giảm mạnh cả số mắc lẫn số chết trên phạm vi toàn cầu. ðiều ñó chứng tỏ sử dụng vắc xin là biện pháp hết sức hiệu quả trong bảo vệ sức khỏe cộng ñồng. Ước tính nhờ tiêm chủng, mỗi năm cứu sống 3 triệu trẻ em và 750.000 trẻ thoát khỏi tàn tật do các bệnh truyền nhiễm. Một số nghiên cứu trên thế giới cho thấy: Vắc xin không chỉ là biện pháp bảo vệ sức khỏe hiệu quả nhất mà còn mang lại lợi ích kinh tế và xã hội to lớn. Kết quả nghiên cứu tại Mỹ và một số nước chỉ ra rằng 1 ñô-la Mỹ ñầu tư cho vắc xin bại liệt tiết kiệm ñược 3,4 ñô-la chi phí y tế trực tiếp và 2,7 ñô-la chi phí xã hội gián tiếp. Với 1 ñô-la ñầu tư cho vắc xin sởi sẽ làm giảm ñược 10,3 ñô-la chi phí y tế trực tiếp và 3,2 ñô-la chi phí xã hội gián tiếp [29] Tổ chức Y tế Thế giới tuân thủ một quy trình ngặt nghèo ñể ñánh giá các cơ sở sản xuất vắc xin cũng như các tiêu chuẩn chất lượng. Những quy trình này ñảm bảo những kỉ thuật sản xuất ưu việt nhất ñược áp dụng và các quốc gia sản xuất vắc xin có các cơ sở vật chất, máy móc ñể có thể sản xuất những loại vắc xin với chất lượng cao nhất. Chương trình Tiêm chủng mở rộng do quỹ Nhi ñồng Liên Hợp Quốc mua các vắc xin ñã ñược Tổ chức Y tế thế giới tiền thẩm ñịnh chất lượng và ñạt ñược các tiêu chuẩn quốc tế ñã ñặt ra. Chất lượng vắc xin ñược chuyển tới các quốc gia cũng ñược thường xuyên kiểm tra, giám sát qua nhiều vòng kiểm ñịnh ngẫu nhiên các mẫu sản phẩm sáu tháng một lần do Tổ chức Y tế thế giới thực hiện. Thêm nữa, việc tái thẩm ñịnh và ñánh giá ñầy ñủ chất lượng vắc xin ñược thực hiện hai năm một lần. Trong công tác chăm sóc sức khỏe ban ñầu cho nhân dân nói chung và việc tiêm vắc xin phòng ngừa một số bệnh truyền nhiễm nói riêng, Bộ Y Tế giao trách nhiệm cho Trung tâm Y tế dự phòng theo sát mục tiêu “Phòng bệnh [...]... riêng nên t i các Trung tâm Y t v c xin TCMR l a ch n không theo chu trình cung ng chung mà các Trung tâm Y t ch nh n c p phát và s d ng theo d trù hàng tháng t C c Y t d phòng – Trung tâm Y t d phòng t nh, thành ph - Trung tâm Y t d phòng qu n, huy n – Tram Y t phư ng, xã Trung tâm y t d phòng qu n, huy n ñư c l a ch n cung ng v c xin s d ng tiêm d ch v t i Trung tâm, l a ch n v c xin là công vi c quan... ng v c xin trong giai ño n hi n nay c a Trung tâm y t , chúng tôi ti n hành nghiên c u ñ tài: Phân tích ho t ñ ng cung ng v c xin t i Trung tâm Y t d phòng qu n Th ð c năm 2013 v i các m c tiêu sau: Phân tích 4 n i dung c a ho t ñ ng cung ng v c xin: l a ch n, mua s m,t n tr c p phát và s d ng v c xin trong chương trình tiêm ch ng m r ng và d ch v t i Trung tâm Y t d phòng qu n Th ð c năm 2013 T... 1.2 T NG QUAN V HO T ð NG CUNG TRUNG TÂM Y T D PHÒNG T I VI T NAM NG V C XIN CÁC V c xin cũng là thu c, tuy có tính ch t ñ c thù riêng so v i thu c nhưng vi c cung ng các lo i v c xin t i các Trung tâm Y t d phòng cũng tuân th theo quy trình cung ng thu c như sau: Cung ng v c xin là quá trình ñưa v c xin t nơi s n xu t ñ n t n tay ngư i s d ng Cung ng v c xin trong Trung tâm là ho t ñ ng nh m ñáp ng... H Chí Minh v chuyên môn; Và s qu n lý, ch ñ o c a y Ban Nhân Dân huy n trong vi c x y d ng k ho ch phát tri n y t trên ñ a bàn Huy n 20 ð n tháng 4/1997, Huy n Th ð c ñư c chia làm 3: Qu n Th ð c, Qu n 2 và Qu n 9 Lúc n y Trung tâm y t Huy n Th ð c ñ i tên thành Trung tâm y t Qu n Th ð c Do nhu c u c a s phát tri n ñ n tháng 2 năm 2007, Trung tâm Yt ñư c tách ra thành: Trung tâm Yt D phòng qu n Th ð... m Y t phư ng [10] Trung tâm Y t D phòng qu n Th ð c là m t trung tâm Y t tuy n qu n, nhi m v ch y u là làm công tác Y t d phòng, bên c ch ñó Trung tâm còn làm công tác khám ch a b nh cho nhân dân trên ñ a bàn, do ñó v i m i chuyên khoa và các Tr m Y t phư ng có nhu c u v thu c, v c xin và v t tư y t 23 khác nhau, có nh ng ñ c thù riêng ña d ng, ph c t p Vì v y vi c cung ng ñ nhu c u v thu c, v c xin. .. an toàn trung tâm ñã thi t l p ñư c m t h th ng qu n lý ch t lư ng v c xin ñúng các quy ñ nh c a pháp lu t và c a ngành, ñ ng th i phù h p v i tình hình v cơ s v t ch t, nh n s , trang thi t b ñ i v i m t trung tâm y t d phòng c p qu n1.3.2 T ch c nhân l c c a trung tâm T ch c Trung tâm Y t qu n Th ð c là m t Trung tâm Y t D phòng tr c thu c S Y t Tp HCM bao g m: 03 phòng ch c năng, 08 chuyên khoa... X y d ng danh m c thu c, v t tư và v c xin c a Trung tâm, hàng năm Trung tâm ñ u x y d ng danh m c thu c, cơ s v t ch t và v c xin s d ng t i trung tâm, x y d ng các hư ng d n s d ng thu c cho các khoa khám b nh và 12 Tr m y t phư ng, danh m c thu c do h i ñ ng khoa h c ñ xu t và ñư c Giám ñ c Trung tâm phê duy t X y d ng k ho ch, nhu c u thu c, hoá ch t, v t tư tiêu hao và v c xin s d ng t i Trung tâm. .. cung ng ñ nhu c u v thu c, v c xin và v t tư y t cho các khoa phòng là m t nhi m v thư ng xuyên và liên t c c a Trung tâm B ng 1.8: Cơ c u nhân l c Trung Tâm Y t d phòng Th ð c năm 2013 Stt Cán b Tuy n Trung tâm Tuy n tr m 1 Sau ñ i h c 12 0 2 ð ih c 24 12 3 Trung h c 67 48 4 Sơ h c 0 10 5 Cán b khác 8 12 112 82 T ng s Nhân l c là y u t quan tr ng ñ Trung tâm hoàn thành ñư c ch c năng nhi m v ñư c giao,... ð i v n chuy n C p C u v i 02 xe chuyên d ng làm vi c 24/24 s gi i quy t k p th i các trư ng h p c p c u trên ñ a bàn qu n Th ð c và khi có y u c u khác [10] 21 Khoa Dư c BAN GIÁM ð C Khoa Xét Nghi m Khoa CSSKSS KHOA Khoa ATVSTP Khoa YTCC Khoa KSDB TRUNG TÂM Khoa Liên Chuyên Khoa PHÒNG Khoa Tham v TRUNG TÂMn Phòng T Ch c Phòng K ho chTRUNG TÂM Tài chánh Phòng TTGDSK TR M Y T PHƯ NG Linh T y Trư ng Th... Trung tâm X y d ng quy trình tiêm và x trí các tai bi n khi tiêm v c xin t i Trung tâm trình giám ñ c phê duy t Vào tháng 12 hàng năm H i ñ ng khoa h c chu n b x y d ng k ho ch nhu c u thu c và v c xin cho năm sau Tham gia tư v n cho giám ñ c x y d ng các quy ñ nh: Quy ñ nh v cung ng thu c và v c xin Quy ñ nh v c p phát, giao nh n, lĩnh thu c và v c xin, qu n lí, ki m tra, ki m soát thu c, v c xin t i . SẮM VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 36 3.2.1. Quy trình mua sắm vắc xin tại Trung tâm Y tế dự phòng quận Thủ ðức 37 3.2.2. Kết quả mua sắm vắc xin dịch vụ năm 2013. SẮM VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG QUẬN THỦ ðỨC NĂM 2013 76 4.3. HOẠT ðỘNG BẢO QUẢN, CẤP PHÁT VÀ TỒN TRỮ VẮC XIN TẠI TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG THỦ ðỨC NĂM 2013 77 4.4. HOẠT ðỘNG SỬ DỤNG VẮC. phố - Trung tâm Y tế dự phòng quận, huyện – Tram Y tế phường, xã. Trung tâm y tế dự phòng quận, huyện ñược lựa chọn cung ứng vắc xin sử dụng tiêm dịch vụ tại Trung tâm, lựa chọn vắc xin là