TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT TRẦN THỊ THUÝ LỰA CHỌN VÀ ỨNG DỤNG MỘT SỐ BÀI TẬP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY BẰNG HAI TAY TRƯỚC MẶT CHO NỮ ĐỘI TUYỂN BÓNG CHUYỀN TRƯỜNG THPT CAO BÁ QUÁT - GIA LÂM - HÀ NỘI KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HÀ NỘI - 2011 TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT TRẦN THỊ THUÝ LỰA CHỌN VÀ ỨNG DỤNG MỘT SỐ BÀI TẬP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY BẰNG HAI TAY TRƯỚC MẶT CHO NỮ ĐỘI TUYỂN BÓNG CHUYỀN TRƯỜNG THPT CAO BÁ QUÁT - GIA LÂM - HÀ NỘI KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Chuyên ngành: CNKHSP TDTT - GDQP Người hướng dẫn khoa học TH.S HÀ MINH DỊU HÀ NỘI - 2011 lời cam đoan Tên tôi là: Trần Thị Thuý Sinh viên lớp: K33 - GDTC - GDQP trờng ĐHSP Hà Nội 2 Tôi xin cam đoan đề tài này là của riêng tôi, kết quả nghiên cứu của đề tài không trùng với bất cứ đề tài nào. Toàn bộ những vấn đề đợc đa ra bàn luận, nghiên cứu là những vấn đề mang tính thời sự, cấp thiết và đúng thực tế của trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội. Hà Nội, ngày 20 tháng 05 năm 2011 Sinh viên Trần Thị Thuý Danh mục chữ viết tắt STT Từ viết tắt Diễn giải 1 ĐC Đối chứng 2 GDQP Giáo dục quốc phòng 3 GDTC Giáo dục thể chất 4 GV Giáo viên 5 HLV Huấn luyện viên 6 HS Học sinh 7 NXB Nhà xuất bản 8 TT Thứ tự 9 TN Thực nghiệm 10 TDTT Thể dục thể thao 11 THPT Trung học phổ thông 12 SV Sinh viên 13 VĐV Vận động viên danh mục bảng biểu TT bảng Nội dung Trang Bảng 3.1 Kết quả số lần chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt của đội tuyển bóng chuyền nữ trờng THTP Cao Bá Quát năm 2011 23 Bảng 3.2 Kết quả kiểm tra thực trạng những sai lầm thờng mắc khi thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cơ bản của đội tuyển bóng chuyền nữ trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội (n = 20) 25 Bảng 3.3 Kết quả phỏng vấn lựa chọn một số bài tập ứng dụng trong giảng dạy - huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt (đệm bóng) cho đội tuyển bóng chuyền nữ trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội (n = 20) 26 Bảng 3.4 Kết quả phỏng vấn giáo viên, huấn luyện viên về các test kiểm tra đánh giá trình độ kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cho đội tuyển bóng chuyền nữ trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội (n = 20) 28 Bảng 3.5 Kết quả kiểm tra các test đánh giá trình độ kỹ thuật chuyền bóng thấp tay của đối tợng nghiên cứu trớc thực nghiệm 31 Bảng 3.6 Kết quả kiểm tra các test đánh giá trình độ kỹ thuật thuật chuyền bóng thấp tay của đối tợng nghiên cứu sau 6 tuần thực nghiệm 32 Bảng 3.7 Kết quả so sánh tự đối chiếu các test đánh giá trình độ kỹ thuật đệm bóng trớc và sau thực nghiệm của hai nhóm đối tợng nghiên cứu 33 mục lục Trang Đặt vấn đề 1 chơng 1: tổng quan các vấn đề nghiên cứu 4 1.1. Đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi học sinh THPT 4 1.2. Đặc điểm hoạt động luyện tập và thi đấu của bóng chuyền 7 1.3. Các yếu tố ảnh hởng đến hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt (đệm bóng) 11 Chơng 2: Nhiệm vụ, phơng pháp, tổ chức nghiên cứu 14 2.1. Nhiệm vụ nghiên cứu. 14 2.2. Phơng pháp nghiên cứu 14 2.3. Tổ chức nghiên cứu 17 Chơng 3: Phân tích kết quả nghiên cứu 19 3.1. Đánh giá thực trạng về việc sử dụng kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt của nữ đội tuyển bóng chuyền trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 19 3.2. Lựa chọn và ứng dụng các bài tập để nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt cho đội tuyển bóng chuyền nữ trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 25 Kết luận và kiến nghị 35 Tài liệu tham khảo 37 1 Đặt vấn đề Trong công cuộc đổi mới để xây dựng đất nớc ngày càng vững mạnh ngành thể dục thể thao (TDTT) cũng nh các ngành khác đã có những đóng góp to lớn cho sự phát triển chung của nớc nhà. Để hoà nhập với sự phát triển TDTT của khu vực và thế giới nhằm nâng cao uy tín trên vũ đài quốc tế trong văn kiện Đại hội IX của Đảng xác định: Đẩy mạnh hoạt động TDTT, nâng cao thể trạng và tầm vóc của ngời Việt Nam, phát triển phong trào TDTT quần chúng và mạng lới TDTT rộng khắp. Đào tạo, bồi dỡng đội ngũ giáo viên, vận động viên (VĐV) thể thao thành tích cao đa Việt Nam lên trình độ cao trong khu vực Đông Nam á và có vị trí cao trong nhiều môn .[ 2 ] Cũng nh các môn thể thao khác môn bóng chuyền là môn thể thao đợc nhiều giới và lứa tuổi a chuộng và tham gia luyện tập nhiều nhất. Tuy nhiên môn thể thao này ra đời muộn hơn so với với các môn thể thao khác: xuất hiện năm 1895 do một giáo viên thể dục ngời Mỹ tên là Uyliam Moocgân sáng lập. Chính vì sự hấp dẫn của nó mà ngay từ khi mới ra đời đã đợc rất nhiều ngời trên thế giới yêu thích và đón nhận, điều này đã tạo thuận lợi cho bóng chuyền phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Nó là môn thể thao đợc đa vào thi đấu chính thức tại các kỳ đại hội Olympic. Tập luyện bóng chuyền không chỉ nâng cao thành tích thể thao mà thông qua nó ngời ta sẽ tạo cho mình đợc những phẩm chất đạo đức quý giá nh tinh thần kiên trì, tự lập, sáng tạo, tinh thần đoàn kết. Năm 1913 giải bóng chuyền đầu tiên đợc tổ chức tại Paraquer và Mĩ là nớc đầu tiên giành đợc ngôi vô địch. Từ đó môn thể thao này đã có sự tranh đấu gay gắt giữa các quốc gia, rất nhiều quốc gia đã thành lập hiệp hội bóng chuyền. 2 Hiện nay ở một số nớc trên thế giới, môn bóng chuyền đã phát triển ở trình độ cao, đặc biệt là ở Châu Âu, Châu Mỹ với lợi thế về chiều cao, thể lực chuyên môn và sức bật tốt cũng nh sự điêu luyện trong thực hiện kỹ thuật động tác. ở Việt Nam bóng chuyền xuất hiện từ năm 1922 du nhập bằng con đờng quân đội do Pháp chiếm đóng. Mặc dù trải qua những thăng trầm của lịch sử nhng nó vẫn không ngừng đợc duy trì, củng cố và phát triển. Những năm gần đây bắt đầu có những khởi sắc đáng mừng. Đặc biệt là chiếc huy chơng đồng đầu tiên của đội bóng chuyền nữ nớc ta tại Đại hội TDTT Đông Nam á( Segames 19) tổ chức tại Inđônêxia. Kỹ thuật, chiến thuật và tâm lý thi đấu của VĐV dần đợc hoàn thiện cao hơn. Tuy vậy, thành tích của các VĐV bóng chuyền nớc ta so với các nớc trong khu vực cũng nh trên thế giới còn có một khoảng cách khá xa. Điều này đặt ra cho các nhà chuyên môn, các huấn luyện viên và các nhà khoa học một nhiệm vụ rất quan trọng, đó là làm sao tìm ra đợc các phơng pháp huấn luyện nâng cao thành tích thi đấu. Bóng chuyền là môn thể thao có tính tập thể cao, sự thắng bại của đội bóng phụ thuộc vào tính đoàn kết gắn bó của toàn đội. Tuy nhiên, để có thể chơi tốt vị trí của mình thì bản thân mỗi vận động viên phải có trình độ kỹ - chiến thuật cá nhân và t duy chiến thuật tốt. Muốn tập luyện và thi đấu bóng chuyền tốt thì ngoài các yếu tố trên thì đòi hỏi vận động viên phải nhanh chóng thích ứng với các tình huống thay đổi trong thi đấu. Hoạt động thi đấu bóng chuyền là tổ hợp các kỹ thuật cơ bản nh: phát bóng, đệm bóng, chuyền bóng, đập bóng, chắn bóng. Trong đó chuyền bóng thấp tay là một trong những kỹ thuật cơ bản và quan trọng trong bóng chuyền. Nó là khâu đầu tiên tạo tiền đề cho kỹ thuật tấn công ở khâu tiếp theo đạt hiệu quả cao. Đặc biệt kỹ thuật chuyền bóng thấp tay còn là kỹ thuật phòng thủ chắc chắn nhất khi đối phơng tấn công. 3 Bóng chuyền là một môn thể thao năng động nên rất đợc nhiều giới yêu thích và tập luyện nhng để đúng kỹ thuật và đạt đợc thành tích cao thì không hề đơn giản. Nếu ngay từ đầu ngời tập không tạo cho mình khái niệm đúng về kỹ thuật động tác thì dần dần trong quá trình tập luyện sẽ trở thành thói quen sai và rất khó sửa, hạn chế nhiều trong quá trình tiếp thu động tác và hoàn thiện kỹ thuật cũng nh nâng cao hiệu quả kỹ - chiến thuật. Qua thực tế tập luyện và thi đấu đã nhận thấy nữ đội tuyển bóng chuyền trờng trung học phổ thông (THPT) Cao Bá Quát - Hà Nội thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay còn nhiều hạn chế. Đại đa số các em cha hoàn chỉnh về kỹ thuật và còn mắc nhiều sai lầm khi thực hiện động tác. Việc chuyền bóng thấp tay của các em còn nhiều hạn chế sẽ ảnh hởng tới kỹ thuật tấn công ở khâu tiếp theo. Chính vì vậy cần xác định nguyên nhân tạo nên sự hạn chế và tìm cách khắc phục giúp các em nâng cao hiệu quả tập luyện và thi đấu môn bóng chuyền. Xuất phát từ thực tế đó để nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội đã tổ chức nghiên cứu đề tài Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt cho Nữ đội tuyển bóng chuyền trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội. * Mục đích nghiên cứu Khi đề tài đợc hoàn thành, các bài tập nhằm nâng cao hiệu quả của kỹ thuật chuyền bóng thấp tay đã đợc lựa chọn và ứng dụng, sẽ giúp các em học sinh trong đội tuyển bóng chuyền nữ trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội nói riêng và học sinh của các trờng THPT khác nói chung sẽ hoàn thiện đợc các khâu trong kỹ thuật bóng chuyền, góp phần nâng cao hiệu quả tập luyện và thi đấu cho các em. 4 chơng 1: tổng quan các vấn đề nghiên cứu 1.1. Đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi học sinh THPT 1.1.1. Đặc điểm tâm lý học sinh THPT ở lứa tuổi này các em đã có những bớc phát triển nhảy vọt về thể chất lẫn tinh thần. Biểu hiện là đã có những bớc phát triển qua tuổi thơ ấu sang tuổi trởng thành. ở giai đoạn này các em đã hình thành những phẩm chất về trí tuệ, tình cảm, đạo đức, phong cách và thái độ với công việc đợc giao. Sự phát triển của các em trong giai đoạn này tơng đối phức tạp, tâm lý của các em có những biến đổi mâu thuẫn với nhau, xuất hiện nhiều đột biến. Biểu hiện cơ bản nhất ở độ tuổi này là độ tuổi dậy thì. Các chức năng sinh lý mới hoàn toàn xuất hiện. Tuyến sinh dục hoạt động, biểu hiện ra bên ngoài bằng các dấu hiệu nh giọng nói, tính cách có nhiều thay đổi. Sự phát triển thân thể của các em đột ngột về chiều cao, hệ xơng có bớc đột biến và phát triển mạnh. Hệ thần kinh cũng đợc phát triển và hoàn thiện. Trong quá trình học tập, hệ thống tín hiệu thứ hai của các em đợc nâng cao, sự biến đổi mạnh mẽ về thể chất dẫn tới sự mất cân bằng của các bộ phận chức năng cơ thể. Sự mất cân bằng giữa trái tim và mạch máu, dung tích của tim tăng lên gấp đôi so với lứa tuổi trớc đó, nhng dung tích mạch máu tăng lên gấp 1,5 lần. Hệ tuần hoàn tạm thời bị rối loạn nên hiện tợng thiếu máu cục bộ ở bộ phận trên vỏ não làm cho các em trong quá trình tập luyện sẽ bị mệt mỏi, chán nản thần kinh không ổn định, dễ xúc động, dễ bị kích động làm cho các phản xạ giữa hng phấn và ức chế không ổn định dẫn đến mất tự chủ bản thân. [...]... giải quyết 2 nhiệm vụ sau: - Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng việc sử dụng kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội - Nhiệm vụ 2: Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 2.2 Phương pháp nghiên cứu... bị và bảo vệ khoá luận trước hội đồng 2.3.2 Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng chủ thể: một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội - Đối tượng khách thể: là 20 học sinh nữ đội tuyển bóng chuyền trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 2.3.3 Địa điểm nghiên cứu - Trường ĐHSP Hà Nội 2 - Trường THPT Cao Bá. .. học và dưới 10 năm công tác) Qua phỏng vấn ti lựa chọn được các bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cho đội tuyển bóng chuyền nữ trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội Nội dung các bài tập được trình bày ở bảng 3.3 26 Bảng 3.3: Kết quả phỏng vấn lựa chọn một số bài tập ứng dụng trong huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt (đệm bóng) cho đội tuyển bóng chuyền. .. trạng hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội Qua việc theo dõi quá trình thi đấu của đội tuyển bóng chuyền nữ trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội tại giải thi đấu giữa các trường trong khu vực thành phố Hà Nội vào năm gần đây đã nhận định và thống kê được hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt của đội. .. nhằm nâng cao kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội trước và sau khi áp dụng bài tập 2.2.5 Phương pháp thực nghiệm sư phạm Là phương pháp được sử dụng trong quá trình nghiên cứu đề tài để đánh giá hiệu quả của một số bài tập đã được lựa chọn và ứng dụng trong huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cho nữ đội tuyển bóng chuyền. .. đúng 8 40,0 2 Cẳng tay co khi tiếp xúc bóng 4 20,0 3 Động tác còn giật cục, không nhịp điệu 5 25,0 4 Các sai lầm khác 3 15,0 3.2 Lựa chọn và ứng dụng các bài tập để nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho đội tuyển bóng chuyền nữ trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 3.2.1 Lựa chọn hệ thống các bài tập ứng dụng trong huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cho đối tượng nghiên... chuyền nữ trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội là không đạt yêu cầu, mục tiêu đề ra Qua kết quả phân tích nêu trên đi đến kết luận: công tác huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho đội tuyển bóng chuyền nữ trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội trong năm 2010 không đạt hiệu quả cao Hay nói cách khác kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt chưa được sử dụng có hiệu quả trong... giờ) + Số buổi tập kỹ thuật đệm bóng trong một tuần là một buổi + Thời gian trong một buổi tập kỹ thuật đệm bóng từ 15 - 20 phút + Các bài tập hiện nay đang áp dụng để phát triển kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt và thể lực chuyên môn cho đội tuyển bóng chuyền nữ trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội bao gồm: 1 Bài tập mô phỏng hình tay tiếp xúc với bóng 2 Bài tập với bóng nhồi 3 Bài tập. .. các bài tập phù hợp 3.1.4 Đánh giá thực trạng công tác huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay của nữ đội tuyển bóng chuyền trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội năm 2010 Để có thể đánh giá chính xác về thực trạng kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt hiện nay của các em trong đội tuyển bóng chuyền nữ trường THTP Cao Bá Quát - Hà Nội tiến hành tìm hiểu thực trạng công tác huấn luyện của đội. .. THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 19 Chương 3: Phân tích kết quả nghiên cứu 3.1 Đánh giá thực trạng về việc sử dụng kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt của nữ đội tuyển bóng chuyền trường THPT Cao Bá Quát - Hà Nội 3.1.1 Phong trào TDTTtại nhà trường Trường THPT Cao Bá Quát là một trường có nhiều thành tích về các hoạt động thể thao, tại trường có nhiều môn thể thao như: bóng chuyền, bóng đá, . LỰA CHỌN VÀ ỨNG DỤNG MỘT SỐ BÀI TẬP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY BẰNG HAI TAY TRƯỚC MẶT CHO NỮ ĐỘI TUYỂN BÓNG CHUYỀN TRƯỜNG THPT CAO BÁ QUÁT - GIA LÂM - HÀ NỘI. để nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội đã tổ chức nghiên cứu đề tài Lựa chọn và ứng dụng một số. vụ 2: Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trớc mặt cho nữ đội tuyển bóng chuyền trờng THPT Cao Bá Quát - Hà Nội. 2.2. Phơng