i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan các số liệu, kết quả nêu luận văn là trung thực và chưa từng được công bố bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác, mọi sự trích dẫn đã được chỉ rõ nguồn gốc Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực và nguyên bản của luận văn Hà Nội, Ngày tháng …… năm 2014 Tác giả Ngô Thị Vân Khánh ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và chân thành tới PGS.TS Nguyễn Hữu Ánh đã chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ rất tận tình suốt thời gian thực hiện và hoàn thành luận văn Tôi xin trân trọng cảm ơn Trường Đại học Thương Mại Hà Nội, Khoa Sau Đại học là sở đào tạo, đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thành luận văn Xin gửi lời cảm ơn đến Công ty Cổ phần bia Sài Gòn – Hà Nội và các quan, cá nhân đã giúp đỡ về nguồn tư liệu phục vụ cho việc thực hiện đề tài Cuối cùng xin cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè, đồng nghiệp động viên, ủng hộ, giúp tập trung nghiên cứu và hoàn thành bản luận văn thạc sỹ của mình Hà Nội, Ngày tháng …… năm 2014 Tác giả Ngô Thị Vân Khánh iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT vi DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ vii PHẦN MỞ ĐẦU: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1 Tính cấp thiết đề tài nghiên cứu Tổng quan tình hình nghiên cứu Xác lập tuyên bố đề tài 4 Mục tiêu nghiên cứu Câu hỏi nghiên cứu Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 6.1 Đối tượng nghiên cứu 6.2 Phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu 7.1 Phương pháp thu thập số liệu : 7.2 Phương pháp phân tích, xử lý liệu: .6 Kết cấu luận văn CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TỐN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1 Những vấn đề chung doanh thu, chi phí xác định kết kinh doanh doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm, ý nghĩa của doanh thu, chi phí và xác định kết quả hoạt động kinh doanh 1.1.2 Nội dung, yêu cầu quản lý doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh doanh nghiệp 11 1.2 Kế toán doanh thu, chi phí xác định kết hoạt động kinh doanh doanh nghiệp 16 iv 1.2.1 Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh doanh nghiệp dưới góc độ kế toán tài chính 16 1.2.2 Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh doanh nghiệp dưới góc độ kế toán quản trị 23 1.3 Kế toán doanh thu, chi phí xác định kết quả kinh doanh số quốc gia giới học kinh nghiệm các doanh nghiệp Việt Nam 29 1.3.1 Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh của số quốc gia Thế Giới 29 1.3.2 Bài học kinh nghiệm cho doanh nghiệp Việt Nam 32 KẾT LUẬN CHƯƠNG 34 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TỐN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN-HÀ NỘI 35 2.1 Tổng quan Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn- Hà Nội 35 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Doanh nghiệp 35 2.1.2 Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty Cổ phần Bia Sài Gòn- Hà Nội 36 2.1.3 Tổ chức máy quản lý của công ty cổ phần bia Sài Gòn- Hà Nội 39 2.1.4 Tổ chức công tác kế toán của công ty cổ phần bia Sài Gòn- Hà Nội .42 2.2 Đánh giá ảnh hưởng nhân tố môi trường đến kế toán doanh thu, chi phí kết quả kinh doanh cơng ty cổ phần bia Sài Gịn- Hà Nội 44 2.2.1 Nhân tố bên 44 2.2.2 Nhân tố bên ngoài 45 2.3 Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí xác định kết quả kinh doanh công ty cổ phần bia Sài Gòn- Hà Nội 46 2.3.1 Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần bia Sài Gòn- Hà Nội dưới góc độ kế toán tài chính .46 2.3.2 Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần bia Sài Gòn- Hà Nội dưới góc độ kế toán quản trị 62 v 2.4 Đánh giá thực trạng doanh thu, chi phí và kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần bia Sài Gòn – Hà Nội 65 2.4.1 Đánh giá thực trạng doanh thu, chi phí kết hoạt động kinh doanh cơng ty cổ phần bia Sài Gịn – Hà Nội góc độ kế tốn tài 65 2.4.2 Đánh giá thực trạng doanh thu, chi phí kết hoạt động kinh doanh công ty cổ phần bia Sài Gịn – Hà Nội góc độ kế toán quản trị .67 KẾT LUẬN CHƯƠNG 70 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HỒN THIỆN KẾ TỐN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN- HÀ NỘI 71 3.1 Dự báo triển vọng quan điểm hồn thiện kế tốn doanh thu, chi phí kết hoạt động kinh doanh Công ty Cổ phần bia Sài Gòn – Hà Nội 71 3.1.1 Dự báo triển vọng 71 3.1.2 Quan điểm hoàn thiện 72 3.2 Các giải pháp hồn thiện kế tốn doanh thu, chi phí kết hoạt động kinh doanh Cơng ty Cổ phần bia Sài Gịn – Hà Nội 74 3.2.1 Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần bia Sài Gòn – Hà Nội theo quan điểm kế toán tài chính 74 3.2.2 Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần bia Sài Gòn – Hà Nội theo quan điểm kế toán quản trị 76 3.3 Điều kiện để thực các giải pháp 82 3.3.1 Đối với Nhà Nước quan chức 82 3.3.2 Đối với doanh nghiệp 83 KẾT LUẬN 86 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 87 vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Ký tự Diễn Giải CP Cổ phần TNHH Trách nhiệm hữu hạn KQ Kết quả KQKD Kết quả kinh doanh TSCĐ Tài sản cố định VAT Thuế giá trị gia tăng TNDN Thu nhập doanh nghiệp TTĐB Tiêu thụ đặc biệt TNCN Thu nhập cá nhân GTGT Giá trị gia tăng TK Tài khoản BHYT Bảo hiểm y tế BHXH Bảo hiểm xã hội BHTN Bảo hiểm thất nghiệp BCTC Báo cáo tài chính VNĐ Việt Nam Đờng vii DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức sản xuất 36 Sơ đồ 2.2: Quy trình sản xuất sản phẩm 37 Sơ đồ 2.3: Sơ đồ cấu tổ chức công ty 40 Bảng 3.1 Phân loại chi phí bán hàng theo ứng xử chi phí .79 PHẦN MỞ ĐẦU GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Tính cấp thiết đề tài nghiên cứu Sau vài năm gia nhập tổ chức thương mại quốc tế, các doanh nghiệp Việt Nam không ngừng hoàn thiện để nâng cao khả cạnh tranh với các doanh nghiệp khác và ngoài nước Thị trường các sản phẩm nước giải khát ngày càng cạnh tranh gay gắt về cả chất lượng lẫn giá thành, các sản phẩm nước ngày càng khẳng định vị thế của mình so với hàng nhập Các doanh nghiệp phấn đấu chiếm lĩnh thị trường, nắm bắt thị hiếu người tiêu dùng, tận dụng tự tạo hội cho cạnh tranh, mục đích tạo mức doanh thu mong muốn Trong quá trình kinh doanh các doanh nghiệp phải ln gắn bó mình với thị trường, nhất là chế thị trường hiện đặt các doanh nghiệp sự cạnh tranh gay gắt lẫn Mục đích của bất kỳ doanh nghiệp nào là tới đa hóa lợi nḥn, vì thế doanh nghiệp phải có hàng hóa dịch vụ chất lượng tốt, giá cả hợp lý – nghĩa là giảm giá thành sản phẩm tăng khới lượng hàng hóa bán chất lượng được cải thiện và nâng cao Bên cạnh đó, chi phí là vấn đề không phần quan trọng đối với doanh nghiệp, để đạt được mục tiêu này thì vấn đề quan trọng là doanh nghiệp phải quản lý có hiệu quả hai chỉ tiêu bản là doanh thu và chi phí Với tư cách là công cụ quản lý, hạch toán kế toán gắn liền với hoạt động kinh tế xã hội, hạch toán kế toán đảm nhiệm chức cung cấp thông tin cách chính xác và hữu ích cho các nhà quản trị, nhà đầu tư quyết định kinh doanh cho hợp lý Các thông tin kế toán về hạch toán doanh thu và chi phí giúp các nhà quản trị có cái nhìn chính xác về tình hình hoạt động của doanh nghiệp từ đưa các quyết định quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Qua thực tế tìm hiểu công tác kế toán tại Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn- Hà Nội cho thấy kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả còn bất cập cần hoàn thiện Xuất phát từ lý đã nghiên cứu và lựa chọn đề tài: “Kế tốn doanh thu, chi phí xác định kết kinh doanh Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn- Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu của mình 2 Tổng quan tình hình nghiên cứu Cơng tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả hoạt động kinh doanh là vấn đề được các doanh nghiệp hết sức quan tâm, vì ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động kinh doanh tại các doanh nghiệp Trong năm gần ở Việt Nam đã có sớ công trình khoa học và các bài viết của các tác giả nghiên cứu về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả hoạt động kinh doanh Các nghiên cứu khoa học đều đưa các giải pháp nhằm hướng tới mục tiêu kiểm soát tốt doanh thu, chi phí kinh doanh doanh nghiệp, giúp nhà quản lý doanh nghiệp có được các thơng tin đầy đủ, kịp thời về các loại sản phẩm và dịch vụ doanh nghiệp Trước nghiên cứu về đề tài bài viết này đã tìm hiểu công tác tổ chức hạch toán Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh thông qua các công trình nghiên cứu luận văn thạc sỹ của số học viên cao học như: Luận văn thạc sĩ với đề tài: “Hồn thiện kế toán doanh thu, chi phí, kết hoạt động kinh doanh xăng dầu các công ty xăng dầu miền Bắc thuộc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam – Petrolimex - Luận văn Thạc sĩ kinh tế, Nguyễn Quang Nghị, 2010, Trường Đại học Thương Mại Luận văn của tác giả Nguyễn Quang Nghị mặt đã hệ thống lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí, xác định kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại, mặt khác đã đánh giá cách tổng quan về đặc điểm tình hình kinh doanh xăng dầu tại các công ty xăng dầu miền Bắc ảnh hưởng tới kế toán doanh thu, chi phí, xác định kết quả kinh doanh Và đã nêu bật được thực trạng kế toán doanh thu, chi phí, xác định kết quả kinh doanh ở Tổng công ty tình hình riêng ở các công ty xăng dầu miền Bắc kèm theo nhiều mẫu biểu minh họa phù hợp Giải pháp đưa phù hợp với tồn tại đã được nêu Tuy nhiên bài nghiên cứu, đề cập đến các nhân tố ảnh hưởng, tác giả không gắn liền với tác động của các nhân tớ lên Doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của các DN này mà chỉ nói đến tác động chung lên các DN kinh doanh xăng dầu Đồng thời, bài nghiên cứu chưa nêu rõ được sự khác biệt của các công ty xăng dầu miền Bắc đối với các công ty còn lại thuộc Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (do vị trí địa lý, các quy định riêng biệt khác…) Đề tài “Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí xác định kết kinh doanh các cơng ty TNHH kinh doanh máy tính địa bàn Hà Nội” của tác giả Phạm Thị Thu Thủy trường Đại học Thương mại năm 2011 Bài viết sâu vào nghiên cứu lý luận chung và thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH kinh doanh máy tính đại bàn Hà Nội và chủ yếu tập trung vào kế toán tài chính doanh nghiệp Các giải pháp đưa chủ yếu về mặt kế toán tài chính tập trung vào hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh, chưa có nhận xét khái quát về toàn cơng tác kế toán tại các công ty Đề tài luận văn thạc sỹ “Kế toán doanh thu, chi phí xác định kết kinh doanh Công ty Xăng dầu Bắc Thái” của Nguyễn Thanh Sơn (Năm 2013) – trường Đại học Thương Mại, Luận văn này đã khái quát hoá được vấn đề lý luận về tổ chức hạch toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh các doanh nghiệp xây lắp; tìm hiểu thực tế tình hình hạch toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Xăng dầu Bắc Thái Luận văn đã nêu bật được thực trạng kế toán doanh thu, chi phí, xác định kinh doanh của công ty Cổ phần Xăng dầu Bắc Hà dưới cả góc độ tài chính và góc độ quản trị Tuy nhiên bài nghiên cứu, đề cập đến các giải pháp hoàn thiện cho doanh nghiệp thì tác giả vẫn chưa đưa giải pháp cụ thể và khả thi Theo đề tài luận văn thạc sỹ “Hoàn thiện kế toán tiêu thụ xác định kết kinh doanh công ty Cổ phần Thương Mại Lạng Sơn” của tác giả Đặng Thúy Hằng trường Đại học Thương Mại năm 2009 Đề tài phân tích khá cụ thể lý luận về bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty Cổ phần Thương Mại Lạng Sơn Trong bài viết tác giả đưa nhiều ưu điểm và hạn chế về công tác kế toán tại công ty, công ty chỉ xác định kết quả tiêu thụ chung cho tất cả các mặt hàng mà không xác định kết quả tiêu thụ cho từng nhóm mặt hàng,… Từ hạn chế, tác giả đã đề xuất nhiều giải pháp khắc phục, nhiên các giải pháp chưa tập trung giải quyết quy trình hạch toán kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại đơn vị khảo sát Nhìn chung, nghiên cứu phần nào đã cho chúng ta thấy được tờn tại, khó khăn liên quan đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh ý kiến, giải pháp của tác giả đới với vấn đề Tuy nhiên chưa có