Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Nhiều công trình và đề tài nghiên cứu đã được công bố liên quan đến xây dựng nông thôn mới, tập trung vào việc huy động các nguồn lực cho sự phát triển bền vững của khu vực nông thôn.
Hồ Chí Diên (2020), trong bài “Huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên ” đã chỉ ra trong giai đoạn từ
Từ năm 2016 đến 2018, huyện Võ Nhai đã triển khai chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, huy động được 257,176.9 triệu đồng, góp phần làm thay đổi đáng kể bộ mặt nông thôn Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, huyện vẫn gặp một số hạn chế cần sớm khắc phục, đặc biệt là công tác tuyên truyền và vận động ở một số xã, xóm chưa được thực hiện thường xuyên.
Trần Thị Hồng Phượng (2017) trong nghiên cứu về xây dựng nông thôn mới tại huyện Sóc Sơn nhấn mạnh rằng giải pháp quan trọng nhất là nâng cao hiểu biết pháp luật cho cán bộ và nông dân thông qua truyền thông, đồng thời tôn vinh những nông dân tiêu biểu Bên cạnh đó, Nhà nước cần tăng cường đầu tư cho các hoạt động tập huấn nhằm nâng cao trình độ quản lý kinh tế nông nghiệp và nông thôn cho đội ngũ cán bộ thôn Cốt lõi của việc xây dựng nông thôn mới là dân chủ hóa trong quan hệ với nông dân, xác định vai trò chủ thể của họ trong sự phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Mai Quỳnh Trọng (2019), trong công trình nghiên cứu “Giải pháp huy động vốn đề xây dựng nồng thân mới ở huyện Bắc Sơn, tinh Lạng Sơn ”, Luận
Nghiên cứu của các ThS Kinh tế nông nghiệp cho thấy, nguồn vốn từ doanh nghiệp, hợp tác xã và các hình thức kinh tế khác nên được tập trung vào các lĩnh vực đầu tư xây dựng công trình công cộng có thu phí như chợ, hệ thống cấp nước sạch, điện, và các công trình xử lý rác thải Bên cạnh đó, cần đầu tư vào sản xuất và chế biến nông sản, thực phẩm, bao gồm kho hàng, khu trồng rau công nghệ cao, và trang trại chăn nuôi Ngoài ra, việc đầu tư cho nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và tổ chức đào tạo cũng rất quan trọng để giúp người dân tiếp cận các kỹ thuật tiên tiến và phát triển giống cây, vật nuôi, cũng như các dịch vụ khuyến nông.
Vũ Thị Thu Hằng (2019) trong luận văn thạc sĩ "Giải pháp huy động nguồn lực trong xây dựng nâng thân mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên" đã đề xuất thành lập Ban giám sát công trình tại các xã để giám sát quá trình huy động, quản lý và sử dụng đóng góp của nhân dân Các thành viên của Ban giám sát sẽ được lựa chọn từ đại diện hộ gia đình trong xã thông qua sự bàn bạc và quyết định của người dân Hình thức huy động đóng góp từ nhân dân có thể thông qua hiện vật, tiền hoặc ngày công lao động.
ThS Dương Thị Bích Diệp (2014), trong bài nghiên cứu đăng trên Tạp chí Khoa học Xã hội Việt Nam ‘‘Chương trình xây dựng nông thôn mới ớ Việt
Bài viết "Thực trạng và giải pháp" đã chỉ ra những hạn chế trong quá trình xây dựng nông thôn mới hiện nay Để xây dựng NTM cấp xã hiệu quả, cần có phương pháp chủ động, sáng tạo và phù hợp với đặc điểm của từng xã, tránh việc áp dụng máy móc Do điều kiện và xuất phát điểm khác nhau, việc xây dựng đề án và chỉ đạo thực hiện cần dựa trên tình hình cụ thể, lợi thế và nhu cầu thiết thực của địa phương và người dân, từ đó xác định các nội dung ưu tiên thực hiện.
Phạm Văn Ut (2017) trong đề tài Thạc sĩ Quản lý công đã chỉ ra rằng đề án xây dựng nông thôn mới cấp xã tại huyện U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang còn chú trọng nhiều vào phát triển cơ sở hạ tầng, trong khi chưa đủ quan tâm đến phát triển sản xuất, tăng thu nhập, văn hóa và môi trường Các địa phương vẫn gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới và còn phụ thuộc nhiều vào vốn ngân sách hỗ trợ từ nhà nước.
Trong nghiên cứu của ThS Nguyễn Hoàng Yên (2017) mang tên “Huy động vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới: Những vấn đề pháp lý cần giải quyết”, tác giả chỉ ra rằng việc huy động vốn cho xây dựng nông thôn mới ở các địa phương hiện nay rất khác nhau Cụ thể, có nơi người dân chỉ đóng góp bằng ngày công hoặc hiện vật mà không có đóng góp tài chính, trong khi những nơi khác lại thu nhiều tiền từ dân Bên cạnh đó, một số địa phương ban hành quy định về mức đóng góp không phù hợp, dẫn đến tình trạng thu phí cao và không đồng đều giữa các khu vực.
Huy động đóng góp của người dân cho xây dựng nông thôn mới (NTM) hiện nay chưa có sự thống nhất, dẫn đến hiệu quả huy động vốn từ cộng đồng chưa cao Để cải thiện tình trạng này, cần xây dựng quy chế pháp lý điều chỉnh hoạt động huy động nguồn lực từ cộng đồng, tạo cơ sở cho công tác huy động vốn trong tương lai Đồng thời, cần sớm giải quyết sự khác biệt trong cách thức huy động đóng góp ở các địa phương hiện nay.
Dương Trần Việt (2018) trong nghiên cứu "Huy động các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới ở huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội" đã chỉ ra rằng để huy động nguồn lực tài chính từ cộng đồng, cần tăng cường công tác thông tin và tuyên truyền về chế độ chính sách đến từng cơ sở Đồng thời, các hình thức huy động cần linh hoạt và phù hợp với khả năng cũng như điều kiện sẵn có của người dân.
Để nâng cao hiệu quả công tác động viên và khuyến khích sự tham gia của người dân trong việc lựa chọn công trình và tiêu chí NTM, cần phát huy vai trò tích cực của người đứng đầu và xóa bỏ quan điểm “xin - cho” giữa cơ quan quản lý nhà nước và người dân Giải pháp huy động nguồn lực từ doanh nghiệp cần tập trung vào việc thuyết phục và động viên sự đóng góp của các doanh nghiệp, kết hợp nhiều hình thức huy động khác nhau và xây dựng chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án phát triển.
NN, NT và chính sách quan trọng nhất là trợ giúp công tác phát triển và dự báo thị trường nông sản.
Lưu Văn Hiền (2015) trong luận văn thạc sĩ “Đánh giá kết quả xây dựng nông thôn mới tại xã Trực Đại, huyện Ninh Trực, tỉnh Nam Định” đã nhấn mạnh rằng để xây dựng mô hình nông thôn mới thành công, cần phải có một phong trào quần chúng rộng khắp Điều này đòi hỏi việc phát huy toàn diện quyền làm chủ của nhân dân, sự tham gia chủ động và tích cực của từng người dân, cộng đồng dân cư, hệ thống chính trị cơ sở, cùng với sự hỗ trợ từ Nhà nước và chính quyền cấp cao.
Bùi Trọng Lượng (2018) trong luận văn Thạc sỹ Quản lý kinh tế đã nhấn mạnh rằng xây dựng nông thôn mới là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, vì vậy công tác tuyên truyền cần hướng đến mọi giai cấp, tầng lớp trong cộng đồng Mọi người dân sống ở nông thôn đều có trách nhiệm tham gia vào quá trình xây dựng nông thôn mới Công tác tuyên truyền cần được thực hiện liên tục, đa dạng về phương pháp và hình thức, đồng thời cần lấy hình ảnh, kết quả đạt được và những kinh nghiệm tốt từ các địa phương để nhân rộng Hơn nữa, việc phát huy vai trò của những người có uy tín tại địa phương là rất quan trọng trong công tác vận động và tuyên truyền.
Để xây dựng Nông thôn mới hiệu quả, cần tiếp tục triển khai chủ trương của Trung ương và tỉnh, tập trung vào huy động nội lực từ cộng đồng, hỗ trợ từ doanh nghiệp và đầu tư cần thiết từ nhà nước Nguyên tắc “nhân dân làm, nhà nước hỗ trợ” trong đầu tư hạ tầng nông thôn là rất quan trọng Đồng thời, việc động viên, khen thưởng kịp thời và nêu gương những điển hình tiên tiến cũng cần được chú trọng để thúc đẩy triển khai chương trình tại địa phương.
Vấn đề huy động nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới ở cấp huyện đã được nghiên cứu qua các đề tài liên quan đến xây dựng nông thôn mới hoặc các nghiên cứu chuyên sâu về huy động nguồn lực trong lĩnh vực này.
