Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
Sự mở cửa của nền kinh tế trong nước đã tạo ra nhiều mô hình kinh tế thị trường mới, làm gia tăng tính cạnh tranh giữa các doanh nghiệp Để khẳng định vị thế, các doanh nghiệp cần linh hoạt trong quản lý và vận hành dây chuyền sản xuất, đặc biệt trong kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu Với sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế đối ngoại, doanh nghiệp không chỉ hoạt động trong nước mà còn mở rộng ra thị trường quốc tế, hợp tác với nhiều quốc gia Do đó, quy mô và kết cấu của vốn bằng tiền trở nên lớn và phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nguồn vốn và tài sản của doanh nghiệp, cung cấp thông tin tài chính chính xác để hỗ trợ ra quyết định Công tác kế toán liên quan đến vốn bằng tiền và các khoản phải thu giúp nhà quản lý nắm bắt tình hình tài chính, từ đó đưa ra quyết định tối ưu về đầu tư và chi tiêu Để tối đa hóa lợi nhuận, doanh nghiệp cần quản lý dòng tiền hiệu quả và ghi nhận các khoản thanh toán hợp lý với khách hàng, đặc biệt trong bối cảnh khó khăn trong việc cung ứng vật tư và tiêu thụ sản phẩm.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc tích lũy kiến thức, tôi đã dựa vào nền tảng học tập tại Học viện Ngân hàng và nhận được sự hướng dẫn tận tình từ giảng viên TS Nguyễn Thị Khánh.
Phương em đã chọn đề tài khóa luận tốt nghiệp là “Kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng tại Công ty TNHH Piaggio Việt Nam.” Qua nghiên cứu này, em đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán tại công ty, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.
Tổng quan nghiên cứu
Trước sự phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong ngành sản xuất và lắp ráp, việc nghiên cứu quá trình luân chuyển vốn bằng tiền và các khoản phải thu ngày càng trở nên quan trọng Nhận thức được vai trò thiết yếu của công tác kế toán trong lĩnh vực này, nhiều luận văn đã được thực hiện trong những năm gần đây, cùng với đó là nhiều giải pháp được đề xuất nhằm hoàn thiện quy trình kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu.
Tại Học viện Ngân hàng, chị Vương Kim Anh, K15 - 2016, đã nghiên cứu cách hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Đào tạo tư vấn PDCA Trong khóa luận, chị sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý thuyết và thực tiễn để phân tích các lý thuyết về kế toán vốn bằng tiền theo quyết định 48/2006/QĐ-BTC, đồng thời đánh giá thực trạng kế toán vốn bằng tiền tại công ty Chị đã trình bày sự biến động của tiền mặt và tiền gửi ngân hàng, cũng như đặc điểm quy trình thu chi tiền mặt của công ty dịch vụ Mặc dù chị đề xuất nhiều giải pháp nhằm cải thiện kế toán vốn bằng tiền, nhưng phần lớn các giải pháp này không có tính khả thi cao và không phù hợp với thực tiễn của công ty.
Một sản phẩm nghiên cứu khác cũng nằm trong đề tài vốn bằng tiền trên
3 tuy nhiên mới chỉ dừng lại ở kế toán vốn bằng tiền mà không đề cập tới các khoản thanh toán với người mua hay người bán.
Các khóa luận đã trình bày những nghiệp vụ thu, chi tiền mặt và tiền gửi ngân hàng, nhưng chưa phản ánh đầy đủ sự vận động của dòng tiền trong doanh nghiệp Trong bối cảnh các công ty sản xuất chiếm ưu thế và dịch Covid-19 ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế, việc quản lý dòng tiền để đảm bảo hoạt động hiệu quả trở nên rất quan trọng Đặc biệt, việc vận hành vốn bằng tiền và quản lý quá trình thu hồi nợ từ khách hàng cần được thực hiện một cách nhuần nhuyễn Tuy nhiên, trong phạm vi học viện, chưa có bài viết nào tổng hợp cả hai khía cạnh này một cách hoàn thiện Do đó, tôi đã nghiên cứu về kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng trong doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và phân phối xe máy.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm giải quyết các vấn đề sau:
Một là, khái quát cơ sở lý luận về kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng trong doanh nghiệp;
Bài viết này nhằm phân tích và đánh giá thực trạng công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng tại một doanh nghiệp thực tế Dựa vào những kiến thức đã học và trải nghiệm cá nhân, tác giả sẽ đưa ra nhận xét về những thành tựu cũng như những hạn chế còn tồn tại trong công tác kế toán này.
Để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn, doanh nghiệp cần áp dụng các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu từ khách hàng Việc này sẽ giúp cải thiện quy trình kế toán, từ đó tối ưu hóa việc quản lý tài chính và tăng cường khả năng sinh lời cho doanh nghiệp.
Câu hỏi nghiên cứu
Công ty TNHH Piaggio Việt Nam, với quy mô sản xuất lớn, đã áp dụng hệ thống hoá và phương pháp kế toán hiệu quả cho vốn bằng tiền và các khoản phải thu từ khách hàng Thực trạng công tác kế toán tại công ty này cho thấy sự chuyên nghiệp trong quản lý tài chính, đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong các giao dịch, từ đó hỗ trợ tối ưu hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Để nâng cao hiệu quả công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng tại Công ty TNHH Piaggio Việt Nam, cần thực hiện các giải pháp cụ thể như cải tiến quy trình kế toán, áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý tài chính, và tăng cường đào tạo nhân viên Bên cạnh đó, cần có các đề xuất về việc thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ và thường xuyên rà soát, đánh giá tình hình tài chính để đảm bảo tính chính xác và kịp thời trong việc thu hồi nợ.
Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành đề tài này, bài khoá luận đã dùng phương pháp:
- Phương pháp phỏng vấn trực tiếp: là phương pháp trao đổi trực tiếp những người cung cấp thông tin, dữ liệu phục vụ cho việc nghiên cứu khoá luận.
Thông qua phương pháp này, em đã thu thập được những thông tin cần thiết và số liệu có liên quan tới đề tài.
Phương pháp thu thập số liệu là cách tiếp cận nhằm thu thập thông tin qua các chứng từ, sổ sách và luân chuyển chứng từ của Công ty TNHH Piaggio Việt Nam.
5 sách để hệ thống hoá và kiểm soát thông tin về các nghiệp vụ kinh tế tài chính , phát sinh.
Ngoài phần mở đầu và kết luận, bài khoá luận gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng trong doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng tại Công ty TNHH Piaggio Việt Nam
Chương 3: Hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng tại Công ty TNHH Piaggio Việt Nam
Trong quá trình thực tập tại Công ty TNHH Piaggio Việt Nam, em đã nhận được sự hỗ trợ quý báu từ giảng viên hướng dẫn và các anh chị phòng Tài chính - Kế toán Mặc dù em đã nỗ lực hết mình để hoàn thành bài khoá luận, nhưng do thời gian và kiến thức còn hạn chế, không thể tránh khỏi một số sai sót trong nhận định và lý luận Em rất mong nhận được sự giúp đỡ và góp ý từ các thầy cô để bài khoá luận của mình được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ CÁC
KHOẢN PHẢI THU VỚI KHÁCH HÀNG TRONG DOANH NGHIỆP
1.1 Cơ sở lý luận về kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng
1.1.1 Khái niệm vốn bằng tiền và các khoản phải thu với khách hàng 1.1.1.1 Khái niệm vốn bằng tiền
Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC, vốn bằng tiền là một phần của tài sản lưu động trong doanh nghiệp, tồn tại dưới dạng tiền tệ với tính thanh khoản cao nhất Vốn này bao gồm tiền mặt tại quỹ, tiền gửi ngân hàng, tiền gửi tại Kho bạc Nhà nước và các khoản tiền đang chuyển.
Theo Thông tư 33/2017/TT-BTC, tiền mặt được định nghĩa là các loại tiền giấy và tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành.
Theo TS Nguyễn Văn Ngọc trong cuốn Từ điển kinh tế học của Đại học Kinh tế quốc dân, tiền gửi ngân hàng được định nghĩa là số tiền được gửi vào các tài khoản tại ngân hàng.
Ngoại tệ được định nghĩa là đơn vị tiền tệ khác biệt so với đơn vị tiền tệ kế toán mà một doanh nghiệp sử dụng.
Phải thu khách hàng là các khoản nợ mà doanh nghiệp thu từ khách hàng liên quan đến việc bán sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư, tài sản cố định và các khoản đầu tư tài chính, cũng như dịch vụ cung cấp.
1.1.1.2 Phân loại vốn bằng tiền
Vốn bằng tiền là một phần quan trọng trong tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp, bao gồm tiền mặt tại quỹ, tiền gửi ngân hàng và tiền đang chuyển Tài sản bằng tiền có thể được phân loại theo tính chất, bao gồm tiền Việt Nam, ngoại tệ và vàng bạc, kim khí Việc quản lý hiệu quả vốn bằng tiền là thiết yếu để duy trì sự ổn định tài chính trong doanh nghiệp.
Kế toán vốn bằng tiền cần sử dụng một đơn vị tiền tệ thống nhất là Đồng Việt Nam, với đơn vị tính là đồng và ký hiệu quốc gia là “đ”.
“VND”; trừ trường hợp được phép sử dụng một đơn vị tiền tệ theo luật định khác.
Khi doanh nghiệp sử dụng các đơn vị tiền tệ khác ngoài đơn vị tiền tệ chính thức trong kế toán và báo cáo tài chính, việc quy đổi giữa các đơn vị tiền tệ này sẽ dẫn đến chênh lệch tỷ giá hối đoái.
Kế toán vốn bằng tiền liên quan đến ngoại tệ yêu cầu ghi nhận giao dịch bằng ngoại tệ theo đơn vị tiền tệ kế toán Việc hạch toán này phải được thực hiện dựa trên tỷ giá hối đoái giữa đơn vị tiền tệ kế toán và ngoại tệ tại thời điểm giao dịch.
Khi thực hiện giao dịch thu tiền bằng ngoại tệ, cần quy đổi ngoại tệ sang Đồng Việt Nam theo tỉ giá hối đoái thực tế hoặc tỉ giá bình quân liên Ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước công bố tại thời điểm giao dịch Đối với các giao dịch chi tiền bằng ngoại tệ, việc ghi sổ kế toán cũng yêu cầu quy đổi ngoại tệ sang Đồng Việt Nam theo tỉ giá thực tế, có thể tính bằng các phương pháp như bình quân gia quyền, nhập trước xuất trước, nhập sau xuất trước, hoặc tỉ giá thực tế đích danh.
Khi thực hiện các giao dịch thu, chi tiền bằng ngoại tệ, nếu xảy ra chênh lệch tỷ giá hối đoái, cần ghi nhận chênh lệch này vào tài khoản doanh thu hoạt động tài chính hoặc chi phí hoạt động tài chính (nếu phát sinh trong giai đoạn sản xuất kinh doanh), hoặc vào tài khoản chênh lệch tỷ giá hối đoái (nếu phát sinh trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản).
Cuối năm tài chính, doanh nghiệp cần đánh giá lại các khoản tiền có gốc ngoại tệ theo tỷ giá hối đoái giao dịch bình quân liên Ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố Việc này có thể dẫn đến chênh lệch tỷ giá hối đoái, và các tài sản như vàng, bạc, kim khí quý, đá quý cũng được tính toán theo các phương pháp tương tự như đối với ngoại tệ.
Khi doanh nghiệp thực hiện các giao dịch thu và chi tiền tại quỹ, cần phải lập phiếu thu và phiếu chi, đồng thời đảm bảo có đủ chữ ký theo quy định của chế độ chứng từ kế toán.
