Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam đang nổi lên như một trong những quốc gia có nền công nghiệp sản xuất phát triển mạnh mẽ tại Châu Á, thu hút nhiều thương hiệu và nhà cung cấp máy móc quốc tế Nhu cầu về máy móc thiết bị trong ngành sản xuất gia tăng, với tổng giá trị nhập khẩu đạt hơn 26,8 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2019, tăng 12,3% so với cùng kỳ năm trước Các doanh nghiệp đang hướng tới việc áp dụng công nghệ 4.0 và trí tuệ nhân tạo để tiết kiệm nguồn lực, nâng cao sản lượng và chất lượng sản phẩm Do đó, việc thẩm định giá máy móc thiết bị ngày càng trở nên quan trọng, nhằm cung cấp thông tin giá trị tài sản cho nhà nước và doanh nghiệp.
Thị trường Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành thẩm định giá Hiện có nhiều công ty thẩm định giá uy tín như Công ty cổ phần thẩm định giá và tư vấn Việt Nam (VNVC), Công ty cổ phần Thẩm định giá Thành Đô, Công ty Cổ phần Định giá và Dịch vụ Tài chính Việt Nam (VVFC), và Công ty Cổ phần thẩm định giá IVC Việt Nam, tất cả đều đã tích lũy nhiều kinh nghiệm và nằm trong top 10 công ty thẩm định giá hàng đầu hiện nay.
Trong bối cảnh thị trường máy móc thiết bị (MMTB) đang phát triển mạnh mẽ, dịch vụ thẩm định giá máy móc thiết bị trở nên ngày càng quan trọng đối với cả doanh nghiệp và cá nhân Dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn tại Công ty Cổ phần Thẩm định giá IVC Việt Nam, tôi đã nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện hoạt động thẩm định giá máy móc thiết bị tại Công ty cổ phần Thẩm định giá IVC Việt Nam” Mục tiêu của đề tài là hệ thống hóa các lý thuyết và phân tích thực trạng tại công ty để xác định những hạn chế và nguyên nhân gặp phải, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thẩm định giá tại công ty.
Khóa luận tốt nghiệp Học viện ngân hàng
Tổng quan nghiên cứu
Nghiên cứu nước ngoài
Ngành thẩm định giá, đặc biệt là định giá máy móc thiết bị, đang được chú trọng tại các nước phát triển, với nhiều nghiên cứu hiện có chủ yếu tập trung vào định nghĩa và khái quát chung Tuy nhiên, vẫn thiếu các nghiên cứu tổng quát và so sánh giữa các công ty Các quốc gia cũng đang nỗ lực xây dựng hệ thống tiêu chuẩn định giá vững chắc để hỗ trợ báo cáo định giá, trong đó có những tiêu chuẩn như “Ủy ban Máy móc và Chuyên môn Kỹ thuật (MTS)” của Hiệp hội Thẩm định viên Hoa Kỳ (ASA) và “Tiêu chuẩn thống nhất về thực hành đánh giá chuyên nghiệp (USPAP)”, nhằm cung cấp các phương pháp định giá tài sản, bao gồm máy móc và thiết bị.
Austin.C Otegbulu, Tiến sĩ, FNIVS (2018) đã thực hiện nghiên cứu về đề tài
Tiêu chuẩn hóa về nhà máy và thiết bị tại các nước đang phát triển đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tính đồng nhất, nhất quán và độ tin cậy trong các báo cáo định giá Nghiên cứu từ 26 công ty ở Lagos cho thấy thiếu thông tin về công suất máy, số sê-ri, model, cấu tạo máy, loại khuyết tật và phương pháp định giá Bài viết đề xuất cần đào tạo chuyên sâu về định giá và xây dựng các tiêu chuẩn định giá toàn diện để khắc phục những thiếu sót này Rowland (2012) nhấn mạnh việc hợp lý hóa các phương pháp định giá để đạt được kết luận khách quan về giá trị tài sản, đặc biệt là máy móc thiết bị Nghiên cứu của Elfa (1976) cũng chỉ ra sự cần thiết xây dựng mô hình chung cho việc định giá máy móc thiết bị có đặc tính công nghiệp.
SV: Nguyễn Thị Ngọc Anh Lớp K19CLCTCA
Khóa luận tốt nghiệp Học viện ngân hàng
Nghiên cứu tại Việt Nam
Tại Việt Nam, nghiên cứu về máy móc thiết bị chủ yếu được thực hiện bởi sinh viên, với hai bài khóa luận nổi bật từ Học viện Ngân hàng Bài đầu tiên của Nguyễn Văn Hiệp (2016) tập trung vào việc hoàn thiện công tác định giá tại Công ty TNHH Thẩm định giá và tư vấn Tài chính Việt Nam, nêu rõ ưu điểm như quy trình đúng quy định và nhân viên có năng lực, đồng thời đề xuất giải pháp như tổ chức đào tạo thường xuyên cho nhân viên Bài thứ hai của Nguyễn Phương Linh (2019) phân tích lý thuyết và thực trạng định giá tại Công ty cổ phần Thẩm định giá và tư vấn Việt Nam (VNVC), chỉ ra các thành tựu, nguyên nhân và hạn chế, từ đó đưa ra các giải pháp nâng cao hệ thống lưu trữ thông tin và nghiệp vụ của đơn vị.
Tại Học viện Tài chính, có các khóa luận nghiên cứu tập trung vào việc hoàn thiện quy trình và phương pháp thẩm định giá máy thiết bị tại công ty.
Cổ phẩn Tư vấn - Dịch vụ về Tài sản - Bất động sản DATC” (2016) của sinh viên Bùi Thị Hồng Quyên đã phân tích thực trạng quy trình và phương pháp tại công ty thực tập, nhằm phát hiện những lỗ hổng ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động Từ đó, cô đã đề xuất các giải pháp để hoàn thiện và khắc phục nhược điểm, tuy nhiên các giải pháp này vẫn chưa được trình bày một cách cụ thể và rõ ràng Sinh viên Phạm Chung Kiên cũng đã nghiên cứu đề tài liên quan.
Bài viết “Tăng cường hiệu quả thẩm định giá máy, thiết bị làm tài sản đảm bảo tại Ngân hàng Việt Nam thương tín VietBank” (2016) đã nêu rõ những thành tựu nổi bật trong việc định giá máy móc, thiết bị làm tài sản đảm bảo tại VietBank, đồng thời chỉ ra những hạn chế cần khắc phục để nâng cao hiệu quả công tác thẩm định giá trong tương lai.
Khóa luận tốt nghiệp tại Học viện Ngân hàng nghiên cứu về định giá tài sản, phân tích những nguyên nhân ảnh hưởng đến quy trình này và đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả công tác định giá tài sản tại ngân hàng.
Mục đích nghiên cứu
- Hệ thống cơ sở lý luận về máy móc thiết bị và thẩm định giá máy móc thiết bị
- Phân tích đánh giá thực trạng hoạt động thẩm định giá máy móc thiết bị tại CTCP Thẩm định giá IVC Việt Nam
- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện hoạt động thẩm định giá máy móc thiết bị tại CTCP Thẩm định giá IVC Việt Nam
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích tổng hợp, phân tích
Nghiên cứu tình huống cụ thể dựa trên dữ liệu thứ cấp từ công ty và thực trạng hiện tại nhằm xác định những hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp.
- Chương 1: Cơ sở lý luận về máy móc thiết bị và thẩm định giá máy móc thiết bị
- Chương 2: Thực trạng hoạt động thẩm định giá máy móc thiết bị tại Công ty Cổ phần Thẩm định giá IVC Việt Nam
- Chương 3: Giải pháp hoàn thiện hoạt động định giá máy móc thiết bị tại
Công ty Cổ phẩn Thẩm định giá IVC Việt Nam
SV: Nguyễn Thị Ngọc Anh Lớp K19CLCTCA
Khóa luận tốt nghiệp Học viện ngân hàng
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MÁY MÓC THIẾT BỊ VÀ
THẨM ĐỊNH GIÁ MÁY MÓC THIẾT BỊ
Máy móc thiết bị là những tài sản hữu hình ngoài bất động sản, phục vụ tạo thu nhập cho những người chủ sở hữu.
Máy móc là thiết bị cơ khí, bao gồm các máy riêng lẻ hoặc dây chuyền sản xuất, được cấu tạo từ nhiều bộ phận và chức năng cụ thể để thực hiện các công việc nhất định Thông thường, máy móc bao gồm những bộ phận cơ bản cần thiết cho hoạt động hiệu quả.
- Ngoài ra một số máy còn có bộ phận điện và điều khiển
Xu hướng phát triển của máy móc là ngày càng nhỏ gọn, ít tiêu hao năng lượng, nhiên vật liệu và ngày càng tự động hóa cao.
Thiết bị là các bộ phận phụ trợ hỗ trợ hoạt động của máy móc Xu hướng phát triển hiện nay là thiết bị ngày càng nhỏ gọn, đa năng và có khả năng kết nối với các thiết bị khác.
Theo tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế (IVSC), máy móc thiết bị bao gồm cả những thiết bị không cố định, những máy nhỏ hoặc tập hợp các máy riêng lẻ, cũng như một máy cụ thể thực hiện một loại công việc nhất định.
Theo tiêu chuẩn thẩm định giá khu vực ASEAN, máy móc thiết bị được coi là tài sản bao gồm dây chuyền sản xuất, máy móc và thiết bị Trong một số trường hợp đặc biệt, tài sản này còn có thể bao gồm cả nhà xưởng.
Khóa luận tốt nghiệp Học viện ngân hàng
1.2 Đặc điểm máy móc thiết bị
So với bất động sản, máy móc thiết bị có một số khác biệt cơ bản:
*Máy móc thiết bị là tài sản có thể di dời được
Máy móc thiết bị được xếp vào nhóm động sản do khả năng di dời của chúng, cho phép chuyển từ vị trí này sang vị trí khác Điều này dẫn đến việc giá cả máy móc, đặc biệt là máy móc mới, thường không có sự chênh lệch lớn giữa các khu vực địa lý khác nhau Hơn nữa, trong quá trình định giá máy móc thiết bị, cần phải xem xét các chi phí liên quan đến vận chuyển và lắp đặt.
*Máy móc thiết bị có tính đa dạng và phong phú
Sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ đã tạo ra nhiều loại máy móc thiết bị với tính năng vượt trội, yêu cầu người định giá phải liên tục cập nhật kiến thức Việc nâng cao trình độ và hiểu biết về thị trường máy móc thiết bị là cần thiết, đặc biệt là kiến thức sâu rộng về các khía cạnh khác nhau của thiết bị, nhằm đảm bảo chất lượng công tác định giá.
*Máy móc thiết bị có tuổi thọ ngắn hơn
Khác với bất động sản có tuổi thọ vật lý và kinh tế dài, máy móc thiết bị thường có tuổi thọ ngắn hơn và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như môi trường, trình độ sử dụng và cường độ làm việc Đặc điểm này rất quan trọng trong việc định giá máy móc thiết bị đã qua sử dụng, giúp người định giá đánh giá chất lượng còn lại và đưa ra mức giá hợp lý nhất cho thiết bị cần định giá.
*Máy móc thiết bị có thể chuyển nhượng, thay đổi chủ sở hữu dễ dàng
Hầu hết các loại máy móc thiết bị, ngoại trừ một số thiết bị đặc biệt, được coi là có tính lỏng cao hơn bất động sản, điều này dẫn đến việc gia tăng giao dịch máy móc thiết bị Sự gia tăng này cũng tạo ra nhiều chứng cứ thị trường mới.
SV: Nguyễn Thị Ngọc Anh Lớp K19CLCTCA
Khóa luận tốt nghiệp tại Học viện Ngân hàng tập trung vào việc phân tích các giao dịch tương tự, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc ước tính giá trị thị trường của máy móc và thiết bị.
Có nhiều phương pháp phân loại máy móc thiết bị, và việc phân loại này phụ thuộc vào các tiêu chí nhất định để phục vụ cho công tác định giá.
*Phân loại theo tính chất tài sản
Máy móc thiết bị chuyên dùng là những thiết bị phục vụ cho các nhiệm vụ đặc thù và chuyên biệt, thường ít được giao dịch trên thị trường Điều này khiến việc thu thập thông tin về giá cả thị trường của chúng trở nên khó khăn, thậm chí đôi khi không có dữ liệu giao dịch nào.
Máy móc thiết bị thông thường và phổ biến là những sản phẩm được sử dụng rộng rãi trên thị trường Do tính phổ biến này, việc trao đổi và mua bán chúng diễn ra thường xuyên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu thập thông tin về giao dịch và giá cả.
Việc phân loại máy móc thiết bị giúp lựa chọn phương pháp định giá phù hợp Đối với máy móc chuyên dụng, thường áp dụng giá trị phi thị trường và phương pháp chi phí Ngược lại, với máy móc thông thường, giá trị thị trường và phương pháp so sánh trực tiếp là lựa chọn phổ biến.
*Phân loại theo công năng sử dụng
- Máy móc thiết bị động lực: Máy móc động lực, máy phát điện, máy biến áp và thiết bị nguồn điện; máy móc thiết bị động lực khác.
Máy móc thiết bị công tác bao gồm nhiều loại thiết bị quan trọng như máy công cụ, máy móc trong ngành khai khoáng, máy kéo, và máy phục vụ nông, lâm nghiệp Ngoài ra, còn có máy bơm nước và xăng dầu, thiết bị luyện kim, cũng như các thiết bị gia công bề mặt chống gỉ và ăn mòn kim loại Các loại máy móc này cũng được sử dụng trong ngành điện ảnh, sản xuất dược phẩm, lọc hóa dầu, và thăm dò khai thác dầu khí, đóng vai trò thiết yếu trong nhiều lĩnh vực công nghiệp khác nhau.
Khóa luận tốt nghiệp Học viện ngân hàng
