BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI - - LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA - VŨNG TÀU GIAI ĐOẠN ĐẾN 2015 NGÀNH : QUẢN TRỊ KINH DOANH MÃ SỐ : PHẠM TẤN KÍNH Người hướng dẫn khoa học : PGS - TS Nguyễn Ái Đoàn Hà Nội, tháng 11 năm 2007 Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 Lý chọn đề tài: Phạm vi nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu: Bố cục đề tài: CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC 1.1 KHÁI NIỆM NỘI DUNG VỀ CHIẾN LƯỢC 3 1.1.1 Sự đời phát triển lý thuyết chiến lược 1.1.2 Khái niệm chiến lược kinh doanh 1.1.3 Yêu cầu chiến lược kinh doanh 1.1.4 Phân loại chiến lược kinh doanh 1.2 QUY TRÌNH HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC 10 1.2.1 Phân tích mơi trường chiến lược 10 1.2.2 Xác định quan điểm (tầm nhìn) chiến lược 16 1.2.3 Đề mục tiêu chủ yếu chiến lược 16 1.2.4 Định hướng phát triển chiến lược phận 17 1.2.5 Các giải pháp thực chiến lược 17 1.3 CÁC MƠ HÌNH PHÂN TÍCH CHIẾN LƯỢC 17 1.3.1 Phân tích môi trường cạnh tranh theo Michael Porter 17 1.3.2 Mô hình phân tích ma trận SWOT 19 1.3.3 Mơ hình phân tích I Ansoff 21 1.3.4 Mơ hình phân tích BCG (Boston Consulting Group) 26 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN 1.3.5 Mơ hình phân tích Mc Kinsey 28 1.3.6 Mơ hình phân tích Arthur D Litlle (ADL) 31 CHƯƠNG PHÂN TÍCH MƠI TRƯỜNG CHIẾN LƯỢC VÀ NỘI LỰC NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA - VŨNG TÀU 34 2.1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU 34 2.1.1 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN 34 2.1.2 Tăng trưởng kinh tế 39 2.1.3 Cơ cấu kinh tế (tính theo giá CĐ94) 42 2.2 QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA - VŨNG TÀU 44 2.2.1 Vị trí, chức 44 2.2.2 Nhiệm vụ, quyền hạn 44 2.2.3 Cơ cấu tổ chức 48 2.3 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ CHIẾN LƯỢC ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA- VŨNG TÀU ĐẾN NĂM 2015 49 2.3.1 PHÂN TÍCH MƠI TRƯỜNG VĨ MƠ 49 2.3.2 PHÂN TÍCH MƠI TRƯỜNG VI MƠ 58 2.3.3 PHÂN TÍCH MƠI TRƯỜNG NỘI BỘ 61 CHƯƠNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA- VŨNG TÀU ĐẾN NĂM 2015 VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 85 3.1 QUAN ĐIỂM CHIẾN LƯỢC VÀ CÁC MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU ĐẾN NĂM 2015 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 85 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN 3.1.1 CĂN CỨ PHÁP LÝ 85 3.1.2 QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN 86 3.1.3 MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN 86 3.1.4 NHIỆM VỤ PHÁT TRIỂN 91 3.2 LỰA CHỌN CÁC CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA- VŨNG TÀU ĐẾN NĂM 2015 92 3.2.1 Ma trận SWOT phương án chiến lược kinh doanh 92 3.2.2 Các giải pháp chiến lược phát triển ngành thuỷ sản tỉnh Bà RịaVũng Tàu đến năm 2015 95 3.3 CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 107 3.3.1 Giải pháp tài 107 3.3.2 Giải pháp phát triển nguồn nhân lực 109 3.3.3 Giải pháp thị trường 110 3.3.4 Giải pháp Quản lý chất lượng bảo vệ môi trường 111 3.3.5 Giải pháp Khoa học Công nghệ 113 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 116 TĨM TẮT LUẬN VĂN 118 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 : MA TRẬN SWOT 21 Bảng 1.2 : Các hướng phát triển DN theo H.I.Ansoff 22 Bảng 1.3 : Bảng đánh giá ngành DN theo mơ hình Mc Kinsey 28 Bảng 1.4 : Các loại chiến lược theo mơ hình Mc Kinsey 29 Bảng 2.1 : Cơ cấu lao động theo ngành kinh tế 39 Bảng 2.2 : Động thái tăng trưởng kinh tế tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu 39 Bảng 2.3 : Tăng trưởng kinh tế ngành 40 Bảng 2.4 : GDP bình quân đầu người BRVT so với nước 41 Bảng 2.5 : So sánh phát triển kinh tế Bà Rịa - Vũng Tàu với số địa phương 41 Bảng 2.6 : Cơ cấu kinh tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu 42 Bảng 2.7 : Cơ cấu kinh tế khơng tính dầu khí 43 Bảng 2.8 : Diễn biến tàu thuyền công suất năm 2002-2006 61 Bảng 2.9 : Phân loại tàu thuyền theo huyện năm 2006 62 Bảng 2.10 : Diễn biến cấu sản lượng khai thác hải sản giai đoạn 2002-2006 63 Bảng 2.11 : Diễn biến suất khai thác hải sản trung bình năm 2006 64 Bảng 2.12 : Tình hình sử dụng đất đai ni trồng thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu năm 2002- 2006 68 Bảng 2.13 : Tổng hợp doanh nghiệp tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh thủy sản năm 2006 72 Bảng 2.14 : Tổng hợp lao động ngành thủy sản Bà Rịa - Vũng Tàu 77 Bảng 2.15 : Diễn biến lao động theo trình độ độ tuổi 78 Bảng 3.1 : Định hướng khai thác thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đến 2015 95 Bảng 3.2 : Định hướng phát triển tàu thuyền tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến 2015 96 Bảng 3.3 : Dự báo nhu cầu nguyên liệu cho chế biến 97 Bảng 3.4 : Định hướng sản lượng thủy sản chế biến xuất 97 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN Bảng 3.5 : Dự kiến tình hình nguyên liệu cho chế biến thủy sản nội địa tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến năm 2015 98 Bảng 3.6 : Dự kiến chế biến thủy sản nội địa đến năm 2015 99 Bảng 3.7 : Định hướng phát triển lực chế biến thủy sản xuất tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến 2015 100 Bảng 3.8 : Kế hoạch phát triển diện tích ni trồng thủy sản đến 2015 104 Bảng 3.9 : Kế hoạch phát triển diện tích ni trồng thủy sản phân theo địa phương 104 Bảng 3.10 : Kế hoạch sản lượng nuôi trồng thủy sản phân theo địa phương đến năm 2015 105 Bảng 3.11 : Dự báo giá thủy sản xuất 106 Bảng 3.12 : Dự báo cấu giá trị KNXK thủy sản 107 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN DANH MỤC PHỤ LỤC Danh mục sở sản xuất chế biến thủy hải sản địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đến 31/12/2006 Danh mục dự án đầu tư thuộc ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đến năm 2015 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN Lời cảm ơn! Xin chân thành cảm ơn Quý Thầy, Cô Trường Đại Học Bách Khoa – Khoa Kinh tế Quản lý - Trung Tâm Đào tạo sau Đại học Hà Nội hết lòng truyền đạt cho kiến thức quý báu lĩnh vực Quản trị kinh doanh suốt trình học tập Đặc biệt hướng dẫn tận tình Thầy TS Nguyễn Ái Đoàn– Giảng viên Khoa Kinh tế Quản lý trình thực luận văn tốt nghiệp Xin chân thành cảm ơn bạn đồng nghiệp Sở Thủy sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp số liệu theo u cầu đề tài giúp tơi hồn thành luận văn tốt nghiệp Một lần nữa, xin tri ân lịng nhiệt tình giúp đỡ q báu Vũng Tàu, tháng 11 năm 2007 Sinh viên Phạm Tấn Kính Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài: Bà Rịa-Vũng Tàu tỉnh Đông Nam Bộ nằm Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, vùng có tốc độ phát triển kinh tế có mức đóng góp GDP lớn nước Trong năm qua, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có phát triển nhanh Kinh tế- xã hội, lĩnh vực phát triển bật công nghiệp, du lịch, hải sản, hệ thống cảng, hạ tầng kỹ thuật Cơ cấu kinh tế tỉnh có bước chuyển biến mạnh mẽ theo hướng cơng nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp Đến năm 2006, tỷ trọng công nghiệp GDP tăng lên 82,35% dịch vụ 13,88%, nơng nghiệp 3,77% Nếu khơng tính dầu khí công nghiệp chiếm 64,28%, dịch vụ 28,1%, nông nghiệp 7,62% Với cấu cho thấy ngành công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội tỉnh Tuy nhiên, theo đánh giá chuyên gia, thời gian qua ngành thủy sản tỉnh chưa khai thác tiềm lợi vị trí, nguồn tài nguyên thiên nhiên địa phương với 305,4 Km bờ biển, cửa luồng lạch thuận tiện cho tàu thuyền đánh cá 100.000Km2 thềm lục địa với 661 lồi cá, 35 lồi tơm, 23 lồi mực sản lượng khai thác năm 2006 đạt 175.000 tỷ trọng nguyên liệu phục vụ cho chế biến xuất cịn thấp, kim ngạch xuất cịn hạn chế Vì thế, để khai thác hiệu lợi vị trí nguồn tài nguyên thiên nhiên; nâng cao tỷ trọng giá trị chế biến xuất khẩu, đảm bảo môi trường cho phát triển bền vững nhằm kết hợp kiến thức lý luận trang bị thời gian tham gia chương trình đào tạo vào tình hình cơng việc thực tế quan Tôi xin lựa chọn đề tài cho luận văn là: “Một số giải pháp chiến lược phát triển ngành Thủy sản địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến năm 2015” Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN Phạm vi nghiên cứu: Điều tra, khảo sát tình hình thực tế thu thập số liệu từ huyện, thị xã, thành phố địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng tàu họat động khai thác đánh bắt ni trồng chế biến thủy sản Dự báo tình hình phát triển ngành Thủy sản đến 2015 cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội tỉnh Phương pháp nghiên cứu: - Áp dụng phương pháp phân tích thống kê, điều tra thu thập số liệu - Phương pháp so sánh tổng hợp số liệu - Phương pháp dự báo Bố cục đề tài: Đề tài “Một số giải pháp chiến lược phát triển ngành Thủy sản địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến năm 2015” chia làm phần: Phần I: Cơ sở lý luận chung hoạch định chiến lược Phần II: Phân tích nhân tố chiến lược ngành Thủy sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Phần III: Định hướng phát triển ngành thủy sản đến năm 2015 địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu số giải pháp thực Trong trình nghiên cứu biên soạn, luận văn nhận hướng dẫn nhiệt tình Thầy TS Nguyễn Ái Đoàn giúp đỡ bạn đồng nghiệp, Sở, Ban, Ngành, UBND huyện, số đơn vị SXKD địa bàn Do thời gian biên soạn gấp rút, nên không tránh thiếu sót định Rất mong đóng góp Ban, Ngành, đơn vị liên quan để đề án hoàn chỉnh, triển khai mang tính thực tiễn cao Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN Bảng 3.12 : Dự báo cấu giá trị KNXK thủy sản Danh mục ĐVT 2005 2010 2015 Tổng KNXK TS 1.000 USD 151.800 250.000 350.000 KNXK tôm 1.000 USD 4.506 70.000 105.000 KNXK cá 1.000 USD 34.543 82.500 100.000 KNXK TS khác 1.000 USD 57.751 97.500 120.000 Đến năm 2005 tỷ trọng KNXK tôm dự kiến chiếm khoảng 14%, cá 33%, thủy sản khác 53% Đến năm 2010 tỷ trọng KN tôm tăng lên chiếm khoảng 28% tổng KNXK thủy sản Tuy nhiên cấu KNXK cá chiếm khoảng 32%, tỷ trọng thủy sản khác lại giảm 41% Tổng KNXK thủy sản tăng giai đoạn 2002-2005 8,9%/năm, giai đoạn 2006-2010 9,86%/năm Tốc độ phát triển phù hợp cho ngành chế biến thủy sản Bà Rịa - Vũng Tàu 3.3 CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 3.3.1 Giải pháp tài Vốn vừa phương tiện vừa giải pháp quy hoạch Vốn đầu tư đáp ứng cho đầu tư cho nhu cầu vốn lưu động Cần đa dạng hóa nguồn vốn nhằm đáp ứng yêu cầu đầu tư khác Để đạt mục tiêu đề đến năm 2015 dự kiến tổng mức đầu tư phát triển cho ngành thủy sản tỉnh khoảng 7.000 tỷ đồng Trong vốn ngân sách khoảng 2.600 tỷ đồng chủ yếu đầu tư xây dựng hạ tầng cảng, bến cá; nơi neo đậu tránh gió bão, thủy lợi phục vụ ni tơm khu vực chế biến hải sản tập trung để di dời sở nhiễm; phần cịn lại huy động vốn thành phần kinh tế cách mở rộng mối quan hệ hợp tác với tỉnh đồng sông Cửu long, tỉnh miền Đông Nam bộ, trước hết thành phố Hồ Chí Minh với hình thức liên kết, liên doanh phát triển hạ tầng lĩnh vực nghề Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 107 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN cá cho tỉnh; tích cực vận động tiếp nhận nguồn vốn viện trợ phát triển thức (ODA) khoảng mua hàng với giá hỗ trợ trả chậm để phục vụ phát triển nghề cá Vốn đầu tư trước tiên cần đáp ứng yêu cầu công suất cấp đông cho thời kỳ, mở rộng sản xuất, đổi kỹ thuật, tăng tỷ trọng hàng GTGT doanh nghiệp chế biến xuất tỉnh Vốn lưu động cho doanh nghiệp chế biến thủy sản cần có đủ để đáp ứng kịp thời thu mua nguyên liệu vào mùa thu hoạch có điều kiện dự trữ vào lúc hết mùa Cơ cấu nguồn vốn đầu tư nên là: tự có 30%, tín dụng dài hạn 70% Nguồn vốn tự có vốn đầu tư tín dụng ưu đãi nhà nước dành cho: − Hỗ trợ đổi công nghệ, nâng cấp điều kiện sản xuất − Hỗ trợ xây dựng mở rộng sở chế biến có − Hỗ trợ xây dựng hoàn thiện hệ thống chất thải công nghiệp − Hỗ trợ xây dựng sở sản xuất nước đá trung tâm bảo quản nguyên liệu Vốn đầu tư cần quản lý theo quy định chung Nhà nước Các ngân hàng, quỹ hỗ trợ cần có chế quản lý vốn tín dụng dài hạn, vốn lưu động thoáng để phục vụ sản xuất kịp thời cho doanh nghiệp Tiến tới áp dụng hình thức huy động vốn qua thị trường chứng khoán, đảm bảo nguồn vốn dân trực tiếp đến với doanh nghiệp Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 108 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN 3.3.2 Giải pháp phát triển nguồn nhân lực Khi áp dụng khoa học, kỹ thuật tiên tiến vào nghề cá, với đẩy mạnh chương trình đánh bắt xa bờ, ni tơm chun nghiệp, bán chuyên nghiệp, sản xuất giống, chế biến mặt hàng hải sản cao cấp; đòi hỏi lao động phải có trình độ chun mơn kỹ thuật nhật định, phải qua lớp đào tạo huấn luyện có khả tiếp nhận yếu tố kỹ thuật Vì thế, để đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cho phát triển ngành thủy sản tỉnh đến năm 2015 cần phải làm tốt số công tác sau: - Cần điều tra, khảo sát, tính tốn nhu cầu lao động ngành thủy sản nay, năm sau để có kế hoạch chương trình đào tạo cho phù hợp, tránh tình trạng vừa thừa lại vừa thiếu Theo tính tổng số lao động cần thiết để phục vụ ngành thủy sản đến năm 2015 95.235 người Giải thiết phấn đấu khoảng 20% có trình độ chun mơn, nhu cầu lao động cần tuyển thêm từ đến năm 2015 khoảng 32.500 lao động Bình quân năm cần đào tạo, tuyển dụng để cung ứng cho ngành thủy sản 4.000 lao động, khả đào tạo tỉnh đáp ứng khoảng 70% nhu cầu, doanh nghiệp phải tuyển thêm lao động từ địa phương khác - Thực kế hoạch đào tạo lao động cung ứng cho doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng lớn, lĩnh vực chế biến hải sản - Mở rộng đa dạng hóa loại hình đào tạo; trọng đào tạo tay nghề cho lao động phổ thông để đáp ứng nhu cầu lao động phục vụ cho ngành thủy sản; khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực - Có sách hỗ trợ đào tạo lao động doanh nghiệp đầu tư mới, sử dụng lao động chỗ nhằm khuyến khích thành phần kinh tế đầu tư phát triển địa bàn tỉnh - Khẩn trương đầu tư thành lập Trường Công nhân kỹ thuật huyện Tân Thành nguồn vốn ngân sách tỉnh để chuyên đào tạo nguồn nhân lực Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 109 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN cho tỉnh Trường phải đầu tư đại, đủ trang thiết bị, có sách tuyển dụng đội ngũ giáo viên giỏi, gắn việc đào tạo nhà trường với việc tuyển dụng nhà máy theo ngun tắc đào tạo cơng nhân phải có địa sử dụng - Xây dựng trung tâm đào tạo nghề chuyên sâu, đào tạo nghề kỹ thuật bậc cao cho tỉnh thuộc Khu vực địa bàn Kinh tế trọng điểm Phía Nam - Có sách đãi ngộ để tuyển dụng đội ngũ công nhân lành nghề từ địa phương khác đến làm việc tỉnh Các sách đãi ngộ là: xây dựng nhà cho công nhân vốn ngân sách tỉnh vốn doanh nghiệp, đăng ký thường trú, tạm trú dễ dàng, đảm bảo an ninh trật tự, môi trường tốt nơi sống nơi làm việc công nhân, đảm bảo cho công nhân thường xuyên hưởng thụ văn hóa, văn nghệ, tham gia tập luyện, thi đấu thể dục thể thao… 3.3.3 Giải pháp thị trường - Đối với thị trường nước: thực chương trình đẩy mạnh xúc tiến thương mại trọng điểm tỉnh; xác lập mối liên kết sản xuất phân phối, ngư dân doanh nhân việc cung ứng vật tư, hàng tiêu dùng tiêu thụ hàng hóa; khơng ngừng mở rộng hồn thiện thị trường nước; khai thác tối đa lợi cửa ngõ giao thơng thủy thành phố Hồ Chí Minh, đồng sông Cửu long Đông Nam bộ, liên kết với siêu thị nước để bán mặt hàng chế biến hải sản chất lượng cao cho người tiêu dùng nước - Đối với thị trường nước ngoài: Ổn định giữ vững thị trường truyền thống Châu Á, tăng tỷ trọng hàng xuất vào thị trường Châu Âu - Mỹ Nâng cao giá trị gia tăng cách đầu tư đổi trang thiết bị, công nghệ chế biến mặt hải sản, đẩy mạnh công tác nghiên cứu, tiếp thị, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm hàng hóa thơng qua hội chợ - triển lãm ngồi nước; tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia hội chợ, hội thảo để mở Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 110 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN rộng thị trường - Nâng cao hiệu họat động chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm, khơng nên dàn trải, có trọng tâm, trọng điểm cho ngành hàng, thị trường thời kỳ định - Xây dựng tài liệu hướng dẫn việc xây dựng chiến lược Marketing xuất tổ chức khóa đào tạo cho doanh nghiệp xuất để trang bị kiến thức tảng cập nhật thông tin liên quan đến hội triển khai hoạt động xúc tiến xuất - Phát huy vai trò Hiệp hội ngành hàng Hiệp hội doanh nghiệp Bên cạnh việc liên kết điều tiết cung cầu mặt hàng cụ thể, Hiệp hội nên đẩy mạnh họat động xúc tiến thương mại cách có hệ thống có quy mơ nhằm quảng bá cho sản phẩm Hiệp hội, tổ chức họat động giới thiệu sản phẩm Hội chợ, triển lãm, quảng cáo phương tiện thông tin nước Các Hiệp hội cần tổ chức họat động định kỳ để cung cấp thông tin cho doanh nghiệp 3.3.4 Giải pháp Quản lý chất lượng bảo vệ môi trường Quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm Hoàn thiện khâu cho quản lý chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm hàng thủy sản HACCP Đến năm 2015 tất nhà máy chế biến thủy sản xuất Bà Rịa - Vũng Tàu vận hành hệ thống quản lý chất lượng HACCP Trong bao gồm đào tạo đội ngũ cán quản lý chất lượng sở, phổ biến ý thức tổ chức sản xuất cho toàn nhân viên nhà máy Như nâng số doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn xuất hàng vào số thị trường EU, Mỹ 60-70% năm 2010 Xây dựng cải tạo nhà xưởng đạt tiêu chuẩn GMP song song với việc đưa HACCP vào nhà máy, đưa 100% số nhà máy Bà Rịa - Vũng Tàu đạt Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 111 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN tiêu chuẩn GMP vào năm 2010 Các doanh nghiệp đến xây dựng hệ thống quản lý chất lượng theo ISO kết hợp với HACCP Quản lý mơi trường kiểm sốt nhiễm Tiến tới đầu tư định cho hệ thống quản lý môi trường nhà máy, xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn Các nhà máy dần xây dựng hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14000 xem tiêu chí cho việc hồn thiện bước để đưa hoạt động sản xuất kinh doanh hội nhập vào kinh tế chung khu vực giới Đến năm 2010 cố gắng 50% nhà máy thực quản lý mơi trường ISO 14000 Đây thách thức khó khăn chi phí đầu tư lớn ý thức tơn trọng mơi trường cịn chưa cao doanh nghiệp Ngồi chi phí cho việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải, phải đầu tư lớn cho việc thực quản lý hoạt động gây ô nhiễm sở quản lý vận hành hệ thống quản lý chất lượng Đến năm 2015 cố gắng đưa số nhà máy tham gia vào quản lý môi trường ISO 14000 100% Thực sản xuất Với ngành chế biến thủy sản việc thực sản xuất nhà máy quan trọng mà hầu hết sở thực thấy rõ lợi ích mà đem lại Các nhà máy cần đưa vào chương trình sản xuất cho nhà máy nhằm thực tiết kiệm sản xuất vừa quản lý nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường làm cho việc quản lý môi trường nhẹ nhàng chi phí Đến năm 2010 phấn đấu xây dựng tổ chức thực sản xuất cho 100% nhà máy tham gia chế biến thủy sản xuất Bà Rịa Vũng Tàu Thực di dời sở sản xuất riêng lẻ, gây ô nhiễm vào khu quy Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 112 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN hoạch tập trung Thực xây dựng hệ thống xử lý nước thải nhà máy đầu tư sản xuất theo quy định Luật bảo vệ môi trường Kiên không cho dự án sản xuất họat động báo cáo đánh giá tác động môi trường chưa quan chun mơn phê duyệt Khuyến kích tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp vay vốn để thay đổi công nghệ phục vụ sản xuất đảm bảo tiêu chuẩn môi trường Hỗ trợ chi phí cho doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý chất lượng môi trường ISO 14001 3.3.5 Giải pháp Khoa học Công nghệ Nghề khai thác thủy sản trọng đầu tư, khai thác thủy sản xa bờ Điều dẫn đến chất lượng nguyên liệu thủy hải sản đánh bắt nâng cao, cấu nguyên liệu thay đổi với thành phần cá nổi, mực nhiều hơn, tôm biển nghề khai thác gần bờ cung cấp, nhiên khả tăng sản lượng tơm biển khó Song song với vấn đề đánh bắt cơng nghệ bảo quản sau thu hoạch ngày trọng, với việc đầu tư theo chiều sâu thiết bị, công nghệ bảo quản lạnh, bảo quản đông tàu tăng cường (nước đá khơ, hóa chất gây ngủ, đơng lạnh nhanh tàu, tàu chuyên chở thủy sản sống biển ) Sau thu hoạch thủy sản nuôi trồng thu gom vận chuyển xí nghiệp chế biến với phương tiện, thiết bị bảo quản tốt hơn, dẫn đến nguyên liệu đảm bảo độ tươi sống trước chế biến đồng thời giảm thiểu hao hụt sau khai thác, thu hoạch Trong năm gần đây, nghề nuôi trồng thủy sản nước ta nói chung tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói riêng trọng đầu tư chiều rộng lẫn chiều sâu Diện tích ni, loại hình ni phương pháp ni cải thiện phát triển khả quan, sản lượng nuôi trồng có xu hướng gia tăng năm gần tương lai nguyên liệu thủy sản từ ni Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 113 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN trồng nhiều hơn, đa dạng nhờ xuất nhiều loại giống nhân tạo mới, công nghệ nuôi mới, đối tượng có giá trị kinh tế vùng nước ngọt, lợ, mặn ý phát triển tốt sở tiềm sẵn có Kỹ thuật mới, trang bị tiên tiến giúp cho nghề truyền thống nâng cấp quy mô, đại công nghệ để giảm cường độ lao động thủ công giá thành giữ nâng cao chất lượng mặt hàng truyền thống thị trường kích thích trở lại nhiều ngành nghề tỉnh nhà Công nghệ chế biến thủy sản đông lạnh (đông rời, đông hút chân không, surimi, shasimi ) thực phẩm thủy sản cao cấp (đồ hộp, thức ăn chín, thức ăn lạnh mà gọi tắt hàng siêu thị ) hồn thiện mạnh mẽ, nhờ giá xuất giá trị hàng hóa thủy sản nâng cao Đẩy nhanh trình tái đầu tư vào thị trường sản xuất nguyên liệu phục vụ chế biến xuất nguyên liệu chế biến tiêu dùng nội địa, góp phần làm thay đổi tập quán tiêu thụ thủy sản tươi nhân dân sang tiêu thụ sản phẩm thủy sản qua chế biến, vừa tiết kiệm vừa tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho xã hội Hậu cần dịch vụ lưu thông vận chuyển, bốc dỡ thủy sản phân loại thủy sản bến, cảng cá bước đại hóa thông qua loại máy nâng, hạ, băng chuyền, máy phân cỡ loại hệ thống xối, rửa thủy sản bán tự động Trang thiết bị, phương tiện vận chuyển tốt, với mạng lưới giao thông nâng cấp rút ngắn thời gian nằm phân xưởng nguyên liệu, giữ phẩm cấp nguyên liệu thủy sản lâu Thông qua thông tin liên lạc nối liền sản xuất với tiêu thụ, vùng với giúp cho người sản xuất yên tâm, phấn khởi tin tưởng vào định công việc mình, đồng thời nhờ mà cơng việc thống kê, theo dõi quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, tiếp thị, quản lý điều hành Nhà nước cấp mặt liên quan nhanh chóng, xác hiệu Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 114 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN Vì thế, thời gian tới ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu cần trọng tới số vấn đề việc thực giải pháp khoa học công nghệ sau: - Đầu tư mới, đại, đồng thiết bị phục vụ việc khai thác, đánh bắt, nuôi trồng chế biến thủy sản; kiên không nhập thiết bị cũ gây ô nhiễm sản xuất - Tăng cường đầu tư trang bị cho Trung tâm Khuyến ngư phương tiện, thiết bị ứng dụng khoa học công nghệ vào lĩnh vực nghiên cứu nhằm đem lại kết tốt để phổ biến cho ngư dân ứng dụng việc nuôi trồng khai thác thủy sản Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 115 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Với kiến thức học chương trình Cao học Quản trị kinh doanh kiến thức thực tiễn trình làm việc thuộc ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, đưa quan điểm việc xây dựng số giải pháp chiến lược phát triển ngành thủy sản địa bàn tỉnh Việc hoạch định chiến lược đầy đủ bước mang lại cho nhà lãnh đạo Sở Thủy sản có nhìn rõ nét định hướng phát triển chọn giải pháp phù hợp với mục tiêu ngành theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh quy hoạch phát triển ngành Thủy sản Việt Nam phê duyệt Nội dung Luận văn tập trung vào vấn đề sau: - Hệ thống hóa kiến thức việc xây dựng chiến lược kinh doanh - Vận dụng lý thuyết chiến lược kinh doanh để phân tích tồn cảnh mơi trường kinh doanh, điểm mạnh, điểm yếu ngành Thủy sản tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu mơ hình phân tích chiến lược để nhận biết yếu tố ảnh hưởng đến họat động ngành Thủy sản địa bàn tỉnh - Dựa vào lý luận khoa học để xây dựng chiến lược giải pháp thực chiến lược - Đánh giá dự đóan kết thực thi chiến lược Mỗi đơn vị khác có chiến lược kinh doanh phù hợp với đơn vị Quản trị chiến lược vấn đề đơn vị quan tâm đề tài nhiều học giả kinh tế giới Tuy nhiên, với khuôn khổ luận văn, đưa vấn đề lý thuyết quản trị kinh doanh Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 116 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN quan điểm việc xây dựng chiến lược số giải pháp thực để phát triển ngành Thủy sản địa bàn tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu Để cho đề tài có tính chun môn cao áp dụng vào thực tiễn đạt kết tốt, kiến nghị Sở Thủy sản xem xét lấy ý kiến Sở, ban, ngành; UBND địa phương tỉnh Bộ Thủy sản trình UBND tỉnh phê duyệt đề tài: “Một số giải pháp chiến lược phát triển ngành Thủy sản địa bàn tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đến năm 2015” Sau phê duyệt, đề nghị UBND tỉnh giao cho Sở Thủy sản phối hợp với Sở, ban, ngành UBND huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh thực công việc nêu phần 3.3 Một số giải pháp thực hiện, để ngành Thủy sản tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu phát triển nhanh bền vững, sớm đưa tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2015 theo định hướng Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội giai đọan 2006-2015 tầm nhìn đến 2020 tỉnh đề Với giới hạn kiến thức lý thuyết thực tiễn thân, luận văn tránh khỏi thiếu sót, tơi mong nhận góp ý Quý Thầy, Cô đồng nghiệp Một lần nữa, tơi xin bày tỏ lịng cảm ơn thân thành TS Nguyễn Ái Địan, Thầy tận tình hướng dẫn tạo điều kiện cho tôi, xin cảm ơn thầy cô giáo Khoa Kinh Tế Quản Lý, Trung Tâm đào tạo sau đại học trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội giúp đỡ tơi hịan thành luận văn Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 117 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN TÓM TẮT LUẬN VĂN Xuất phát từ cần thiết phải hoạch định số giải pháp Chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đến năm 2015 phần Lời mở đầu luận văn nói rõ, nên nhận Quyết định Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội việc cho phép làm luận văn tốt nghiệp, Tơi lựa chọn đề tài này, nhằm mục đích kết hợp kiến thức Quý Thầy, cô truyền đạt suốt thời gian học tập với trình cơng tác 15 năm ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu để đưa định hướng giải pháp chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến năm 2015 Nội dung luận văn chia làm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý thuyết hoạch định chiến lược Chương nêu khái niệm nội dung chiến lược, quy trình hoạch định chiến lược, mơ hình phân tích chiến lược, từ xác định cách thức, phương pháp để viết Chương Chương Chương 2: Phân tích nhân tố chiến lược ảnh hưởng tới phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến năm 2015 Chương phân tích rút điểm mạnh điểm yếu ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, từ định hướng, lựa chọn Chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đến năm 2015 Chương 3: Chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đến năm 2015 số giải pháp thực Qua phân tích nhân tố chiến lược ảnh hưởng tới phát triển ngành thủy sản đến năm 2015, từ xác định quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng phát triển sử dụng ma trận SWOT để lựa chọn chiến lược cho phù hợp đồng thời đưa Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 118 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN số giải pháp để thực chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà RịaVũng Tàu đến năm 2015 Luận văn có điểm mới: Lần xác định Chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu sở phân tích phương pháp luận khoa học Chiến lược phát triển ngành thủy sản tỉnh dựa nhiều lợi thế: Có đội tàu đánh bắt xa bờ lớn, có hệ thống dịch vụ hậu cần khép kín, sản phẩm có chất lượng uy tín thị trường xuất khẩu, nguồn nguyên liệu tương đối dồi dào, diện tích đất cho phát triển ngành thủy sản cịn lớn, có nhiều dự án lớn,với cơng nghệ đại tác động tích cực đến việc thu hút dự án khác Ngoài giải pháp thực hiện, chiến lược đưa số giải pháp để phát triển ngành thủy sản tỉnh đến năm 2015 Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 119 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN TÀI LIỆU THAM KHẢO Báo cáo Quy hoạch phát triển kinh tế xã hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giai đoạn 2006-2015 xét đến 2020 Báo cáo Quy hoạch phát triển ngành thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giai đoạn 2001-2010 xét đến 2020 Văn kiện Đại Hội lần thứ IV tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu năm 2006 Báo cáo kết khoa học “Điều tra đánh giá lực trình độ nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu”, Vụ Khoa học Công nghệ Bộ Thủy sản năm 2002 Báo cáo tổng kết tình hình phát triển thủy sản Việt Nam 2001-2005 định hướng kế hoạch năm 2006-2010 Bộ Thủy sản (1996), Nguồn lợi thủy sản Việt Nam, NXB Hà Nội Niên giám Thống kê tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu năm 2001-2006 Nguyễn Thành Độ, Ngô Kim Thanh (1999), Chiến lược sách kinh doanh, Giáo trình đào tạo sau đại học Nguyễn Hữu Lam (1998), Quản trị chiến lược phát triển vị cạnh tranh, NXB Giáo dục 10 Nguyễn Văn Nghiến (2005), Chiến lược doanh nghiệp, Giáo trình đào tạo sau đại học 11 Nguyễn Tấn Phước (1996), Chiến lược sách kinh doanh, Nhà xuất thống kê 12 Đỗ Văn Phức (2005), Khoa học quản lý hoạt động kinh doanh, NXB Khoa học kỹ thuật 13 Đỗ Văn Phức (2004), Cán quản lý sản xuất công nghiệp, NXB Khoa học kỹ thuật Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 120 Khoa kinh tế & Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường ĐHBK - HN 14 Lê Văn Tâm (2000), Giáo trình quản trị chiến lược, NXB Thống kê 15 Phan Thị Ngọc Thuận (2005), Chiến lược kinh doanh kế hoạch hoá nội doanh nghiệp, NXB Khoa học kỹ thuật 16 Nguyễn Thị Liên Diệp, Phạm Văn Nam (2006), Chiến lược Chính sách kinh doanh, NXB Lao động-Xã hội 17 Charrles W.L.Hill Gareth R.Jones (1995), Quản trị chiến lược, Nhà xuất Houghton Miflin Company 18 Fred R.David (2000), Khái luận quản trị chiến lược, Nhà xuất thống kê 19 Garr D.Smith, Danny Putti (1996), Chiến lược sách lược kinh doanh, Nhà xuất trị quốc gia 20 Philip Kotler (1997), Quản trị Marketing, Nhà xuất thống kê Phạm Tấn Kính : Cao học 2005 – 2007 121 Khoa kinh tế & Quản lý ... NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA- VŨNG TÀU ĐẾN NĂM 2015 VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 85 3.1 QUAN ĐIỂM CHIẾN LƯỢC VÀ CÁC MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU ĐẾN NĂM 2015 Phạm Tấn... chiến lược kinh doanh 92 3.2.2 Các giải pháp chiến lược phát triển ngành thuỷ sản tỉnh Bà RịaVũng Tàu đến năm 2015 95 3.3 CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 107 3.3.1 Giải pháp tài 107 3.3.2 Giải pháp phát. .. II: Phân tích nhân tố chiến lược ngành Thủy sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Phần III: Định hướng phát triển ngành thủy sản đến năm 2015 địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu số giải pháp thực Trong trình