NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG VŨ THỊ HÒA HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HÀ NỘI - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Hà Nội - 2014 NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG VŨ THỊ HÒA HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HÀ NỘI - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Chuyên ngành: Kinh tế tài Ngân hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS MAI THANH QUẾ Hà Nội - 2014 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn cơng trình nghiên cứu thân tơi Các số liệu luận văn trung thực có nguồn gốc rõ ràng Tác giả đề tài Vũ Thị Hòa MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài .1 Mục đích nghiên cứu Đối tượng phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Kết cấu đề tài CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG ĐỐI VỚI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG 1.1.1 Khái niệm, vị trí Ngân hàng .5 1.1.2 .Chức Ngân hàng Trung Ương .5 1.2 HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CỦA NGÂN HÀNG TRUNG ’ƯƠNG 1.2.1 Sự cần thiết hoạt động tra, giám sát .7 1.2.2 Ng uyên tắc hoạt động tra giám sát Ngân hàng 14 1.3 CHẤT LƯỢNG THANH TRA VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT 19 1.3.1 Chất lượng tra tiêu đánh giá chất lượng hoạt động tra giám sát 19 1.3.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động tra giám sát 20 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC 2.1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TP HÀ NỘI VÀ THANH TRA GIÁM SÁT TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TP HÀ NỘI 24 2.1.1 To chức, hoạt động Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP Hà Nội 24 2.1.2 To chức, hoạt động tra giám sát Ngân hàng Nhà nước Chi 2.2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TP HÀ NỘI ĐỐI VỚI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN 27 2.2.1 hoạt động tra chỗ 27 2.2.2 hoạt động Giám sát từ xa 49 2.2.3 Minh họa hoạt động tra chỗ Ngân hàng Nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Sóc Sơn 53 2.2.4 Đối chiếu với Basel 59 2.3 ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TP HÀ NỘI 62 2.3.3 Ng uyên nhân tồn tại, hạn chế .69 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TRA GIÁM SÁT CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TP HÀ NỘI 73 3.1 ĐỊNH HƯỚNG, MỤC TIÊU HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TRA TẠI NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TP HÀ NỘI ĐỐI VỚI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN 73 3.1.1 Mục tiêu phát triển Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, định hướng 3.1.2 Mục tiêu, định hướng hoàn thiện tra giám sát Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP Hà Nội .74 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 3.2 GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC THANH TRA GIÁM SÁT ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TP HÀ NỘI 75 3.2.1 Đoi mới, hoàn thiện hệ thống giám sát từ xa, tra chỗ; phối hợp chặt chẽ tra chỗ với giám sát từ xa 75 3.2.2 Đổi phương pháp tra, sớm chuyển từ phương pháp tra tuân thủ sang tra sở rủi ro Ngân hàng thương mại 77 3.2.3 Hoàn thiện phát triển đội ngũ cán tra Nâng cao hiệu công tác đào tạo nguồn nhân lực theo nhu cầu Tổ chức tín dụng .78 3.2.4 Nâng cao hiệu tra giám sát nhờ việc khai thác tài liệu kiểm tra, kiểm soát nội Ngân hàng thương mại 81 NHNN NHTM TCTD TTNH 3.2.5 Ngân hàng Nhà nước 3.2.7 Tăng cường công tác xử lý sau tra, tổ chức tốt việc Xây dựng kế hoạch tra giám sát cách hợp lý, phù hợp Ngân hàng thương mại với tính chất, quy mô hoạt động đối tượng tra 84 Tổ chức tín dụng 3.2.8 .Giả i pháp hỗ trợ 84 Thanh tra Ngân hàng 3.3 KIẾN NGHỊ 85 TTGS Thanh tra ngân hàng Nhà nước 3.3.1 Đối với Chính phủ Bộ, ngành 85 Thanh tra giám sát 3.3.2 .Đối TTGSNH Thanh tra giám sát Ngân hàng NHTW Ngân hàng trung ương QTRR Quản trị rủi ro GTCG Giấy tờ có giá TTNHNN DANH MỤC BẢNG VÀ BIỂU ĐÍNH KÈM Sơ đồ 1.1: Tổ chức hoạt động NHNN chi nhánh TP.Hà Nội 27 Bảng 2.1: Số lượng TCTD địa bàn thuộc đối tượng quản lý 46 Bảng 2.2: Số đoàn tra NHTM địa bàn 46 Bảng 2.3: Số hồ sơ chọn mẫu tra, bị phát có sai phạm 48 Bảng 2.4: Số kiến nghị Đoàn tra số kiến nghị TCTD khắc phục, chỉnh sửa 51 Bảng 2.5: Một số tiêu hoạt động chủ yếu 55 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài: Mục tiêu xây dựng kinh tế có khả hội nhập toàn cầu trở thành xu thể tất yếu thời đại, diễn mạnh mẽ nhiều lĩnh vực khác Để đạt mục tiêu đòi hỏi NHNN Việt Namvới chức quan quản lý nhà nước tiền tệ hoạt động ngân hàng cần chủ động, tích cực tham gia vào trình hội nhập quốc tế đứng trước yêu cầu phải đoi mạnh mẽ Trong đó, đoi nâng cao hiệu hoạt động TTNH nhằm xây dựng hệ thống TTGSNH đại hiệu xác định nhiệm vụ trọng tâm Làm tốt hoạt động tra Ngân hàng góp phần đảm bảo an tồn hệ thống, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp người gửi tiền, phục vụ sách tiền tệ quốc gia Trước tình hình kinh tế tồn cầu có nhiều biến động xấu, hệ từ việc mở rộng không hạn chế mạng lưới NHTM, với hoạt động dịch vụ ngày phong phú, đại hoạt động TTGS NHNN nước ta tỏ nhiều bất cập hiệu quả, chưa đáp ứng kịp yêu cầu quản lý kiểm soát hệ thống ngân hàng đại Khơng hoạt động dịch vụ Ngân hàng mà quan tham quyền chưa thể quản lý giám sát cách hữu hiệu Một số thông lệ, chuẩn mực quốc tế giám sát ngân hàng áp dụng Việt Nam, song chưa đồng khơng triệt để dẫn đến cách nhìn nhận, đánh giá hệ thống ngân hàng chưa phản ánh đầy đủ thực trạng tình hình Từ kinh nghiệm thực tiễn cơng tác TTGS Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP Hà Nội, với việc vận dụng kiến thức, lý luận tiếp thu, tác giả chọn đề tài: "Hoạt động tra giám sát NHTM địa bàn Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP Hà Nội - Thực trạng giải pháp " với mong muốn phản ánh thực trạng hoạt động TTGS Chi nhánh đưa số giải pháp để hoàn thiện hoạt động TTGS cho phù hợp với thực tiễn phát 80 nước đào tạo nâng cao, chia sẻ kinh nghiệm Phương pháp đào tạo cần khuyến khích tranh luận, trao đoi + Thường xuyên tổ chức hội thảo, khóa đào tạo khảo sát ngắn ngày nghiệp vụ tra + Cử cán tra đào tạo nước theo chiến lược phát triển nguồn nhân lực nước + Tổ chức khóa đào tạo, đào tạo lại cập nhật văn liên quan đến nghiệp vụ Ngân hàng đại, quy trình tra chỗ cho cán bộ, tra viên + Hàng năm tổ chức thi cán nghiệp vụ giỏi lĩnh vực, tra tín dụng, kế tốn - ngân quỹ, ngoại hối ban hành văn nội phổ biến đến cán bộ, tra viên + Đào tạo phương pháp, kỹ chạy phân tích giám sát từ xa cho cán bộ, tra viên làm nhiệm vụ giám sát Một yêu cầu quan trọng khác đào tạo cán việc phải đào tạo đội ngũ kế cận thông qua việc bố trí cơng việc để đảm bảo cán giỏi, dày dạn kinh nghiệm hỗ trợ hướng dẫn cho cán trẻ cịn kinh nghiệm cơng việc nhằm trì chất lượng hoạt động tra giám sát cách ổn định liên tục Trong tra thực tế, việc bố trí lên kế hoạch nhân Trưởng Đoàn tra đưa báo cáo tiền tra Tuỳ vào mức độ rủi ro mức độ phức tạp nội dung tra mà lựa chọn cán phù hợp với nội dung yêu cầu (như tra nợ, hoạt động ngân quỹ, vốn, ) Sử dụng phương pháp này, Trưởng đoàn tra lãnh đạo tra thống nhân sự, mức độ rủi ro lĩnh vực nội dung tra Theo xu hướng chung, quyền hạn trách nhiệm cán tra nâng cao, đạo đức nghề nghiệp có ý nghĩa quan trọng 81 việc bảo đảm hoạt động tác nghiệp hành vi ứng xử cán TTNH công tâm, không thiên vị, pháp luật Cần phải xây dựng quy tắc đạo đức nghề nghiệp cán TTNH , có kế hoạch đào tạo phù hợp với nhu cầu sử dụng phát triển đội ngũ cán tra ngân hàng; xây dựng triển khai chương trình chuẩn đào tạo tra viên ngân hàng Ngoài tiêu chuẩn chung tra viên theo quy định pháp luật tra, Thanh tra viên Ngân hàng phải đáp ứng 3.2.4 Nâng cao hiệu TTGS nhờ việc khai thác tài liệu kiểm tra, kiểm soát nội NHTM - Tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội nhằm đề cao quyền tự chủ tự chịu trách nhiệm kinh doanh bảo đảm an toàn hoạt động TCTD Đối với công tác tra trực tiếp, tra Ngân hàng tiến hành giám sát, kiểm tra đánh giá sở thông tin công việc Đoàn kiểm tra trước NHTM, cụ thể biên kiểm tra Thanh tra Chính phủ, kiểm toán Nhà nước, kiểm tra kiểm soát nội TCTD cung cấp Hoạt động tra Ngân hàng hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội NHTM mục tiêu an toàn kinh doanh NHTM, có khác văn quy phạm pháp luật quy chế nội NHTM; vấn đề chọn mẫu hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội thường thấp tra Khai thác sử dụng tốt báo cáo kiểm tra, kiểm sốt nội giúp đồn tra giảm nhẹ khối lượng tăng hiệu công việc 3.2.5 Tăng cường công tác xử lý sau tra, tổ chức tốt việc thực 82 3.2.5.1 Tăng cường công tác xử lý sau tra nhằm nâng cao hiệu lực hoạt động TTGS Sau Nghị định 202/2004/NĐ-CP ngày 10/12/2004 Chính phủ có hiệu lực thi hành Nghị định 95/2011/NĐ-CP ngày 20/10/2011 sửa đổi Nghị định 202 TTNH Nhà nước triển khai đến TCTD địa bàn, TCTD trọng đến công tác kiểm tra, kiểm soát để nâng cao chất lượng mặt nghiệp vụ, hạn chế sai sót Tuy nhiên, trình tra phát số tồn tại, khuyết điểm cần xử phạt theo hướng dẫn Nghị định Để việc xử phạt phát huy tác dụng tích cực thời gian tới phải tiếp tục thực hiện: - Làm việc với đối tượng tra yêu cầu giải trình vấn đề phải lập thành biên làm việc, có ký xác nhận thực trạng kết làm việc - Phải lập biên vấn đề vi phạm cần xử phạt vi phạm hành - Trường hợp vi phạm lần đầu mà đối tượng vi phạm khắc phục khơng để xảy thiệt hại khơng xử phạt mà nhắc nhở Nhưng từ lần thứ trở vi phạm nghiêm trọng, vi phạm không khắc phục hậu quả, cố ý vi phạm phải kiên xử lý phạt hành để giữ nghiêm kỷ cương, pháp luật đảm bảo công 3.2.5.2 Tổ chức tốt việc thực kiến nghị sau tra Để thực tốt kiến nghị sau tra, phải tiếp tục thực tốt giải pháp sau: - Phải nâng cao chất lượng kết luận tra Kiến nghị sau 83 - Yêu cầu Giám đốc chi nhánh Tong Giám đốc TCTD tra phải giao trách nhiệm cho phịng ban có liên quan lập kế hoạch có biện pháp chỉnh sửa cụ thể sau tra Kế hoạch phải cụ thể, rõ ràng cho thời gian, cán phòng nghiệp vụ Thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc chỉnh sửa sau tra Định kỳ có báo cáo gửi Thanh tra chi nhánh NHNN Hà Nội - Kết thúc thời hạn chỉnh sửa theo yêu cầu Thanh tra tong hợp to chức kiểm tra việc thực kiến nghị sau tra Xử lý nghiêm, pháp luật trường hợp đối tượng tra không nghiêm túc chỉnh sửa, chỉnh sửa thiếu trách nhiệm để tái phạm Làm chắn vai trò vị TTNH, hiệu lực hiệu tra nâng cao 3.2.6 Vận dụng bổ sung kịp thời chuẩn mực quốc tế Thanh tra Ngân hàng vào Việt Nam Hoạt động Ngân hàng bị chi phối nhiều hệ thống văn pháp luật (Luật TCTD, Bộ luật dân sự, luật doanh nghiệp, luật đất đai, luật bảo hiểm ) Hoạt động TTNH hoạt động thu thập thông tin, chứng hoạt động đối tượng tra, đối chiếu với hệ thống pháp luật chi phối để kịp thời phát hiện, ngăn ngừa xử lý rủi ro Do để hồn thiện hoạt động TTGS NHNN chi nhánh TP Hà Nội NHTM địa bàn, cần có hệ thống văn Luật luật đồng nhất, không chồng chéo, mâu thuẫn, bao gồm văn quản lý nhà nước tiền tệ hoạt động 84 QTRR Nghiên cứu, đưa vào áp dụng mơ hình QTRR phù hợp với quy định hành, đặc điểm hoạt động Ngân hàng thông lệ quốc tế Hoàn thiện hệ thống giám sát Ngân hàng theo hướng sau: Nâng cao chất lượng phân tích tình hình tài phát triển hệ thống cảnh báo sớm tiềm an hoạt động TCTD, bao gồm việc phân tích báo cáo tài xác định điểm “nhạy cảm”; phân tích thống cách thức giám sát Ngân hàng sở lý luận thực tiễn; xây dựng cách tiếp cận tới công việc đánh giá chất lượng QTRR nội TCTD; nâng cao đòi hỏi kỹ thuật việc trích lập dự phịng rủi ro; xây dựng hệ thống biện pháp kiểm soát luồng vốn quốc tế nợ nước Thực minh bạch cơng khai hóa thơng tin khơng thực NHTM với NHNN mà phải thực nội NHTM để nâng cao chất lượng QTRR Chuan hóa quy trình thủ tục quản lý theo hướng đồng bộ, đại, tự động hóa phù hợp thơng lệ quốc tế 3.2.7 Xây dựng kế hoạch tra giám sát cách hợp lý, phù hợp với tính chất, quy mơ hoạt động đối tượng tra Hàng năm, Thanh tra giám sát Chi nhánh lập kế hoạch tra, phân cơng, bố trí cán tra đồn tra TCTD phải phù hợp với tính chất, quy mô hoạt động đối tượng tra để hoạt động tra chỗ tiến hành hướng hiệu 3.2.8 Giải pháp hỗ trợ - Xây dựng hoàn thiện thể chế liên quan đến tiền tệ hoạt động Ngân hàng theo chuẩn mực quốc tế chuẩn mực kế toán, phân loại nợ, giám sát Ngân hàng theo Basel II để bước thay đoi nguyên tắc tập quán hoạt động NH phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế 85 - Tiếp tục cấu lại tổ chức hoạt động TCTD, trước hết cấu tài chính: xử lý nợ tồn đọng cũ, cấp bo sung vốn, nâng cao chất lượng kinh doanh, đảm báo an toàn TCTD Đồng thời yêu cầu TCTD thực tốt hoạt động kiểm tra, kiểm sốt nội bộ, báo cáo định kỳ cơng tác kiểm tra, kiểm sốt nội - Hồn thiện chế, quy chế liên quan đến hoạt động TTNH gồm: quy định tra Nhà nước với chức quản lý Nhà nước công tác tra tránh can thiệp sâu vào công tác tra chun ngành - Hồn thiện hệ thống kế tốn, chuẩn mực kế tốn qua tạo điều kiện nâng cao chất lượng công tác tra giám sát từ phía TTNH TCTD - Tăng cường hợp tác hai quan có mục tiêu đảm bảo an toàn hệ thống TCTD quyền lợi hợp pháp khách hàng TTNH Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam Sự phối hợp giảm tra, kiểm tra TCTD mà tạo điều kiện để hai bên khai thác có hiệu kết cơng tác nhau, giảm tối đa việc gây phiền hà, cản trở hoạt động kinh doanh TCTD - Có chế cho phép TTNH sử dụng kết kiểm toán độc lập công cụ hỗ trợ đắc lực cho hoạt động tra nhằm đánh giá tính 86 Hệ thống tài phát triển lành mạnh, bền vững, ổn định yếu tố quan trọng góp phần vào việc phát triển kinh tế đất nước, mục tiêu nhiều quốc gia Để đạt mục tiêu này, hệ thống giám sát tài đóng vai trị quan trọng việc tạo môi trường phát triển thuận lợi lành mạnh cho định chế tài Khi hệ thống TTGS thất bại việc điều tiết, giám sát hệ thống tài chính, chia sẻ thơng tin phối hợp cơng tác quan giám sát quốc gia, giá phải trả cho thất bại lớn Bài học từ khủng hoảng tài gần chứng minh điều Sự bất ổn hệ thống tài làm suy giảm kinh tế nước cách trầm trọng, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao nghiêm trọng khủng hoảng lịng tin bất ổn xã hội Do đó, việc cải tổ, nâng cấp chí thay đổi hệ thống TTGS tài phù hợp địi hỏi cấp bách quốc gia, Việt Nam khơng nằm ngồi xu hướng thay đổi Để việc TTGS hoạt động Ngân hàng có hiệu quả, Chính phủ cần sớm thiết lập chế phối hợp hoạt động trao đổi thông tin hiệu quan chủ chốt: NHNN, Bộ Tài chính, Bảo hiểm tiền gửi, Ủy ban giám sát tài Quốc gia Cơ chế phối hợp giúp quan TTGS tài khơng bị chồng chéo công việc, đảm bảo giám sát tốt tổ chức đa ngành Có xác định rõ chức năng, trách nhiệm, nghĩa vụ đơn vị, quan việc cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin lĩnh vực tiền tệ hoạt động Ngân hàng thuộc trách nhiệm giao phục vụ cho công tác TTGS NHNN Việt Nam 3.3.2 Đối với với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Hoàn thiện phát triển hệ thống tốn khơng dùng tiền mặt Việt Nam 87 - Cải thiện tình hình tài NHTM thơng qua biện pháp xử lý nợ khó địi nợ cấu - Tăng cường phối hợp hoạt động tra Ngân hàng Nhà nước với Bộ Công an, Bộ, ngành địa phương địa bàn trao đoi, cung cấp thơng tin có liên quan hoạt động Ngân hàng - Đề nghị tăng cường biện pháp đảm bảo khoản NHTM Việt Nam nói chung Hà Nội nói riêng Những NHTM thường xuyên khó khăn khoản, cần có biện pháp trợ giúp theo quy định hành, sau thời gian khơng khắc phục phải cấu lại Mặt khác NHNN cần có chế tăng cường biện pháp quản lý hoạt động thị trường liên ngân hàng để thị trường hoạt động minh bạch - Đề nghị sớm ban hành văn quy định việc phát triển mạng lưới NHTM để tạo điều kiện phát triển an toàn, lành mạnh, quy định rõ quy trình “xác nhận đăng ký” NHNN NHTM Đồng thời sớm quy định khung tỷ lệ danh mục sử dụng tài sản Có so với tổng tài sản Có NHTM - NHNN tiếp tục nghiên cứu sửa đổi văn hành, xây dựng văn quy phạm pháp luật tạo hành lang pháp lý cho hoạt động NHTM như: Tiếp tục đổi hoàn thiện chế, sách tín dụng, đầu tư, bảo đảm tiền vay, ngoại hối, huy động vốn, toán hoạt động ngân hàng khác; quy định quản lý giám sát 88 - Trung tâm thơng tin tín dụng trực thuộc NHNN đời nhằm đáp ứng yêu cầu hỗ trợ hoạt động kinh doanh cácNHTM hoạt động giám sát NHNN NHTM Trung tâm thơng tin tín dụng có vai trị quan trọng giúp hoạt động TTGSNH NHNN đưa đánh giá cách xác rủi ro hoạt động NHTM Vì vậy, NHNN cần tiếp tục đẩy mạnh nâng cao vai trò lực hoạt động Trung tâm Thơng tin Tín dụng (CIC) việc thu thập, xử lý cung cấp thơng tin tín dụng, Trung tâm thơng tin liệu tập trung với đầy đủ thông tin, số liệu cần thiết, cập nhật xử lý kịp thời, đáp ứng yêu cầu ngày cao TCTD nói chung NHTM nói riêng NHNN - Tăng cường hợp tác quốc tế hoạt động TTGSNH hợp tác quan TTGSNH với quan giám sát tài nước, quan bảo vệ pháp luật nước - Đề nghị NHNN Việt Nam sớm nâng cấp, đoi phần mềm chương trình giám sát từ xa để phù hợp với nghiệp vụ NH đại, công nghệ tiên tiến nhằm tăng cường lực tra giám sát, cảnh 89 quản lý đảm bảo an toàn NHTM ; đào tạo nguồn nhân lực; phòng, chống rửa tiền phòng, chống tội phạm ngành Ngân hàng - Đẩy mạnh hợp tác quốc tế tham gia hiệp ước, thoả thuận quốc tế giám sát Ngân hàng an tồn hệ thống tài - Cần có sách đãi ngộ đặc thù cán làm công tác tra: + Các Thanh tra viên phải thường xuyên đào tạo đào tạo lại, cập nhật kịp thời kiến thức nghiệp vụ ngân hàng nhanh chóng bắt kịp yêu cầu hội nhập + Quan tâm đến việc trang bị phương tiện kỹ thuật để cán tra ngân hàng có đủ điều kiện làm việc tốt (kể công nghệ tiếp nhận từ nước ngồi) + Có chế độ đãi ngộ thích hợp cán làm công tác tra như: phụ cấp thâm niên, phụ cấp công tác, chế độ khen thưởng xứng đáng điều kiện khác để động viên, khích lệ họ tiến thân nghiệp tra 3.3.3 - Đối với NHTM Tiếp tục cấu lại to chức hoạt động TCTD, trước hết cấu tài chính: xử lý nợ tồn đọng cũ, cấp bổ sung vốn, nâng cao chất lượng kinh doanh, đảm báo an toàn TCTD - Cần nghiêm túc chấn chỉnh chế độ thông tin báo cáo Hệ thống thông tin báo cáo tài chính, kế tốn thơng tin quản lý cần đạt chuẩn mực thông lệ quốc tế Các NHTM TCTD khác cần thực chế độ thông tin báo cáo định kỳ theo quy định NHNN Đây nguồn thông tin quan trọng phục vụ hoạt động TTGS NHNN 90 Các NHTM phải thiết lập hệ thống kiểm tra, kiểm toán nội để thường xuyên kiểm tra việc chấp hành pháp luật, quy định nội NHTM tất lĩnh vực, sở giao dịch, chi nhánh, văn phòng đại diện công ty trực thuộc NHTM phải kiểm toán hoạt động nghiệp vụ thời kỳ, lĩnh vực để đánh giá xác kết kinh doanh thực trạng tài Ban kiểm sốt NHTM có nhiệm vụ kiểm tra hoạt động tài chính, giám sát việc chấp hành chế độ hạch toán, hoạt động hệ thống kiểm tra, kiểm toán nội đơn vị Các NHTM cần coi trọng đánh giá vị trí, chức phận kiểm tra kiểm soát nội bộ; chi nhánh địa bàn cần nâng cao tính độc lập, quyền hạn phận kiểm soát nội bộ, đảm bảo máy kiểm tra kiểm soát nội độc lập hoạt động, đánh giá, kết luận, kiến nghị phạm vi, chức nhiệm vụ giao hoạt động theo phương pháp giám sát từ xa kiểm tra trực tiếp Thực tế phận kiểm tra kiểm sốt nội số NHTM cịn bộc lộ hạn chế giám đốc vừa đạo hoạt động kinh doanh vừa đạo quản lý công tác kiểm tra theo chế phân cấp uỷ quyền, cán kiểm tra thực nhiệm vụ khác phân cơng, bố trí cán thiếu lực làm công tác kiểm tra, phương pháp kiểm tra chủ yếu liệt kê thủ tục thiếu sai sót nhỏ, khơng nắm đánh giá chất diễn biến hoạt động kinh doanh dẫn đến kiểm tra cịn mang tính hình thức, thiếu tác dụng thúc đẩy chất lượng hiệu hoạt động kinh doanh Do cần nâng cao trách nhiệm quyền hạn cán kiểm tra, nâng cao tính khách quan, độc lập; trực tiếp chịu điều hành, đạo giám đốc (Tong giám đốc) Ngân hàng - Nâng cao nhận thức, trách nhiệm NHTM công tác TTGS NHNN, coi công tác TTGS công việc thường xuyên, tất yếu 91 NHTM cần chủ động trao đối, phối hợp với TTGS NHNN nhằm thực mục tiêu an toàn hoạt động Ngân hàng KẾT LUẬN CHƯƠNG Trên sở phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động TTGSNH, thực trạng tồn nguyên nhân tồn hoạt động TTGS NHNN Chi nhánh TP Hà Nội; dựa định hướng, mục tiêu phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam; dựa mục tiêu, định hướng hoàn thiện hoạt động TTGS NHNN Chi nhánh TP Hà Nội, luận văn đề cập số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động TTGS NHTM địa bàn Qua đó, luận văn đưa số kiến nghị với quan chức năng, chủ yếu việc hồn thiện mơi trường nhằm tạo điều kiện tốt cho công tác tra NHNN nói chung Chi nhánh NHNN TP Hà Nội nói riêng NHTM địa bàn 92 KẾT LUẬN CHUNG • Đề tài viết sở kết hợp lý luận thực trạng hoạt động TTGSNH, cần thiết phải hoàn thiện hoạt động TTGSNH Dựa sở lý luận đó, luận văn nghiên cứu thực trạng, từ phân tích, đánh giá hoạt động TTGS NHNN chi nhánh TP Hà Nội NHTM địa bàn; kết đạt tồn phân tích nguyên nhân tồn hoạt động tra Từ thực trạng hoạt động TTGSNH, luận văn đưa giải pháp hoàn thiện hoạt động tra NHNN Chi nhánh TP Hà Nội NHTM địa bàn đưa số kiến nghị Chính phủ, NHNN Việt Nam, NHNN Chi nhánh TP Hà Nội nhằm hoàn thiện hoạt động TTGSNH NHNN Việt Nam nói chung, NHNN Chi nhánh TP Hà Nội nói riêng nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển hệ thống Ngân hàng giai đoạn Học viên nhận thức sâu sắc đoi toàn diện hoạt động TTGSNH để nâng cao hiệu hoạt động công việc khó khăn, phức tạp, địi hỏi phải có thời gian đầu tư thỏa đáng Mỗi giải pháp đưa cần phải nghiên cứu cách cụ thể tồn diện hơn; đồng thời cần có nỗ lực tâm không cán tra, Ban lãnh đạo TTNH, lãnh đạo NHNN Việt Nam NHNN Chi nhánh TP Hà Nội, mà cịn tâm Chính phủ đường đổi chung kinh tế Với thời gian, kinh nghiệm kiến thức hạn chế, học viên mong muốn tâm huyết suy nghĩ bước đầu luận văn nhận góp ý, bảo thầy giáo hướng dẫn TS Mai Thanh Quế thầy cô đồng nghiệp để giúp học viên tiếp tục nghiên cứu giúp luận văn DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2005), Một số vấn đề tài tiền tệ Việt Nam giai đoạn 2000 - 2010 (kỷ yếu hội thảo khoa học), NXB Thống kê, Hà Nội Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2005), Tăng cường gắn kết đào tạo nguồn nhân lực hoạt động TCTD Việt Nam (kỷ yếu hội thảo khoa học), NXB Thống kê, Hà Nội Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2004), Kỷ yếu cơng trình nghiên cứu khoa học ngành Ngân hàng, NXB Thống kê, Hà Nội Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2008), Thanh tra, giám sát, kiểm soát, kiểm toán ngân hàng, NXB Thanh niên, Hà Nội Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (tháng 3/2009) Tài liệu Hội thảo Quản lý rủi ro thị trường tín dụng dự án JICA phối hợp với FSA Nhật Bản, Hà Nội Trường bồi dưỡng cán Ngân hàng (2009,2010,2011), tài liệu khóa đào tạo nghiệp vụ tra viên chuyên ngành Ngân hàng, Hà Nội Viện khoa học ngân hàng (1994), Kỹ thuật Thanh tra ngân hàng dành cho nước phát triển, Hà Nội Tạp chí Ngân hàng số tháng 02/2009 Báo cáo tong kết hoạt động địa bàn thành phố Hà Nội năm 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 13 22 Quyết định định sốsố83/2009/QĐ-TTg 477/2004/QĐ-NHNN1 ngày 27/5/2009 ngày 29/4/2004 việc ban hành Thống Quy đốc NHNN định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cấu tổ chức Cơ việc quanban hànhtra, chếgiám độ báo sát cáo ngânthống hàng kê trực áp thuộc dụng đối Ngânvớihàng Nhà đơn vị thuộc nướcNHNN Việt Nam TCTD 14 Thông tư 04/2000/TT-NHNN3 ngày 28/3/2000 hướng dẫn thực Nghị định số 91/1999/NĐ-CP ngày 04/9/1999 Chính phủ tổ chức hoạt động Thanh tra Ngân hàng 15 Quyết định số 83/2009/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cấu tổ chức Cơ quan tra, giám sát ngân hàng trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 16 Văn số 1525/CV-Ttra1 ngày 22/01/1999 hướng dẫn thực Quy chế GSTX TCTD hoạt động Việt Nam 17 Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 quy định phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng hoạt động Ngân hàng NHTM 18 Quyết định 457/2005/QĐ-NHNN Quyết định 03/2007/QĐ-NHNN sửa đoi Quyết định 457 quy định tỷ lệ đảm bảo an toàn hoạt động TCTD 19 Thông tư 13/2010/TT-NHNN Thông tư 19/2010/TT-NHNN, Thông tư 22/2011/TT-NHNN sửa đổi Thông tư 13/2010/TT-NHNN quy định tỷ lệ đảm bảo an toàn hoạt động TCTD 20 Thông tư 01/2013/TT-TTCP Thanh tra Chính phủ quy định hoạt ... TTGSNH, tra giám sát thiết lập NHNN chi nh? ?nh t? ?nh, th? ?nh phố gọi Thanh tra giám sát NHNN chi nh? ?nh t? ?nh, th? ?nh phố chịu quản lý Gíam đốc chi nh? ?nh đồng thời chịu quản lý Ch? ?nh tra NHNN Thanh tra. .. CHUNG VỀ CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TP HÀ NỘI VÀ THANH TRA GIÁM SÁT TẠI NGÂN HÀNG NH? ? NƯỚC CHI NH? ?NH TP HÀ NỘI 24 2.1.1 To chức, hoạt động Ngân hàng Nh? ? nước Chi nh? ?nh TP Hà Nội 24... luận hoạt động tra giám sát Ngân hàng Trung ương NHTM Chương 2: Thực trạng hoạt động tra giám sát NHTM Ngân hàng Nh? ? nước Chi nh? ?nh Hà Nội Chương 3: Giải pháp hoàn thiện hoạt động Thanh tra giám