TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ====== TRẦN THỊ THU HUYỀN TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƢ VIỆN TẠI THƢ VIỆN HUYỆN MÊ LINH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Chuyên ngành: Khoa học - Thƣ viện Ngƣời hƣớng dẫn: T.S: LÊ VĂN VIẾT HÀ NỘI, 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Đề tài: “Tổ chức hoạt động thông tin thư viện Thư viện huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội - Thực trạng giải pháp” kết nghiên cứu riêng Tôi hướng dẫn thầy giáo - TS. Lê Văn Viết sử dụng số nhận xét, đánh số liệu thư viện. Trong toàn nội dung khóa luận, điều trình bày cá nhân Tôi thu thập suốt thời gian thực tập tổng hợp từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau. Tất tài liệu tham khảo có xuất xứ rõ ràng trích dẫn hợp pháp. Kết nghiên cứu không trùng với tác giả khác. Nếu sai Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm chịu hình thức kỷ luật cho lời cam đoan mình. Hà Nội, tháng 05 năm 2015 Sinh viên Trần Thị Thu Huyền DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Tên đầy đủ CBTV Cán thư viện CNH – HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa CNTT Công nghệ Thông tin CSDL Cơ sở liệu HĐ TTTV Hoạt động thông tin thư viện Huyện ML Huyện Mê Linh NCT Nhu cầu tin NDT Người dùng tin NXB Nhà xuất 10 TP.HN Thành phố. Hà Nội 11 TTTV Thông tin thư viện 12 TV Thư viện 13 TVML Thư viện Mê Linh 14 UBND Ủy ban nhân dân 15 VHTT Văn hóa thông tin 16 VHTT – TT Văn hóa thông tin – Thể thao 17 VTL Vốn tài liệu DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, BẢNG BIỂU Biểu đồ 1.1: Đối tượng người dùng tin thư viện .17 Biểu đồ 2.1: Vốn tài liệu phân chia theo nội dung 33 Biểu đồ 2.2: Vốn tài liệu phân chia theo loại hình tài liệu . 34 Biểu đồ 2.3: Thống kê lượt bạn đọc, lượt bạn mượn 54 Bảng 2.1: Bảng thống kê tổng VTL thư viện huyện Mê Linh từ năm 2010 đến tháng 12/2014 . 32 Bảng 2.2: Vốn tài liệu phân chia theo nội dung . 33 Bảng 2.3: Vốn tài liệu phân chia theo loại hình tài liệu 34 Bảng 2.4: Bảng thống kê kinh phí hoạt động thư viện 35 Bảng 2.5: Bảng thống kê tình hình bổ sung sách từ năm 2010 – 2014 37 Bảng 2.6: Bảng thống kê tình hình bổ sung báo, tạp chí thư viện . 37 Bảng 2.7: Bảng thống kê lượt bạn đọc, lượt mượn sách từ năm 2010 – 2014 TV huyện Mê Linh . 54 Bảng 2.8: Bảng thu thập thông tin mức độ sử dụng sản phẩm dịch vụ TTTV NDT 56 MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1. Lý chọn đề tài . 2. Tình hình nghiên cứu 3. Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu 4. Đối tượng phạm vi nghiên cứu . 5. Phương pháp nghiên cứu . 6. Ý nghĩa đề tài 7. Cấu trúc khóa luận NỘI DUNG . CHƢƠNG I: TẦM QUAN TRỌNG CỦA CÔNG TÁC TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƢ VIỆN TẠI HUYỆN MÊ LINH 1.1. Khái quát huyện Mê Linh 1.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, lịch sử, dân cư . 1.1.2. Đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội huyện Mê Linh 1.1.3. Triển vọng phát triển huyện Mê Linh 11 1.2. Khái quát Thƣ viện huyện Mê Linh 12 1.2.1. Quá trình hình thành phát triển thư viện . 13 1.2.2. Chức năng, nhiệm vụ thư viện . 14 1.2.3. Đặc điểm người dùng tin nhu cầu tin thư viện . 16 1.3. Những vấn đề chung tổ chức hoạt động TTTV . 21 1.3.1. Khái niệm tổ chức hoạt động TTTV 21 1.3.2. Mối quan hệ tổ chức hoạt động TTTV 22 1.3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức hoạt động thư viện 23 1.3.4. Vai trò công tác tổ chức hoạt động . 27 CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƢ VIỆN TẠI THƢ VIỆN HUYỆN MÊ LINH . 29 2.1. Về công tác tổ chức 29 2.1.1. Cơ chế quản lý 29 2.1.2. Cơ cấu tổ chức 29 2.1.3. Tổ chức nguồn nhân lực . 30 2.1.4. Tổ chức sở vật chất, trang thiết bị . 31 2.1.5. Kinh phí hoạt động . 34 2.2. Thực trạng hoạt động thông tin – thƣ viện 35 2.2.1. Công tác bổ sung 35 2.2.2. Công tác xử lý tài liệu 41 2.2.3. Công tác tổ chức bảo quản tài liệu 46 2.2.4. Tổ chức máy tra cứu 50 2.2.5. Công tác phục vụ bạn đọc thư viện . 52 2.2.6. Ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động thư viện. 59 2.2.7. Công tác hướng dẫn nghiệp vụ luân chuyển sách báo xuống sở 62 2.3. Nhận xét chung thực trạng tổ chức hoạt động thông tin – thƣ viện 62 2.3.1. Điểm mạnh . 63 2.3.2. Hạn chế nguyên nhân 63 CHƢƠNG III: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TẠI THƢ VIỆN HUYỆN MÊ LINH . 66 3.1. Kiến nghị hoàn thiện mặt tổ chức sở vật chất thƣ viện 66 3.1.1. Hoàn thiện cấu tổ chức . 66 3.1.2. Tăng cường số lượng nâng cao trình độ chuyên môn cho cán thư viện . 67 3.1.3. Tăng cường nguồn kinh phí hoạt động đầu tư sở vật chất, trang thiết bị 68 3.2. Các kiến nghị nâng cao chất lƣợng hoạt động thƣ viện 69 3.2.1. Đẩy mạnh công tác xây dựng phát triển vốn tài liệu có chất lượng . 69 3.2.2. Nâng cao chất lượng sản phẩm - dịch vụ TTTV đẩy mạnh công tác tuyên truyền giới thiệu sách báo . 70 3.2.3. Nâng cao hiệu công tác tổ chức bảo quản tài liệu. . 72 3.2.4. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động thư viện . 72 3.2.5. Nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc đào tạo người dùng tin . 73 3.2.6. Tăng cường công tác luân chuyển tài liệu xuống sở xây dựng mạng lưới thư viện sở 74 KẾT LUẬN 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO 78 PHỤ LỤC MỞ ĐẦU 1. Lý chọn đề tài Trong công đổi theo quan niệm Đảng Nhà nước, huyện địa bàn kết hợp công nghiệp với nông nghiệp, nông dân với công nhân, kinh tế tập thể thành phần kinh tế khác. Huyện trọng điểm để tiến hành xây dựng kinh tế mới, người nông thôn. Đối với nước ta, nước phát triển, để thực công nghiệp hoá đại hoá đất nước làm cho dân giàu nước mạnh xã hội công dân chủ văn minh, xem nhẹ vai trò sách báo thư viện. Tri thức trở thành nhân tố định phát triển xã hội, nước phát triển phát triển sách báo thư viện coi như mặt văn hoá quốc gia thước đo trình độ kiến thức dân tộc văn minh. Thư viện với tư cách thiết chế văn hoá, quan giáo dục nhà trường có trách nhiệm cung cấp thông tin, kiến thức nhằm nâng cao dân trí, trình độ mặt cho người dân. Hiện mà phương tiện nghe nhìn tràn ngập sách báo nguồn thông tin thư viện nơi tổ chức đảm bảo sử dụng sách báo hợp lý tiết kiệm đáp ứng nhu cầu nâng cao kiến thức, học tập giải trí cho nhân dân. Thư viện có trách nhiệm dùng sách báo làm tài liệu tuyên truyền đường lối sách Đảng, pháp luật Nhà nước nhằm nâng cao trình độ trị, văn hoá, khoa học kỹ thuật, bồi dưỡng tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ cách mạng cho nhân dân cán huyện, phục vụ nhiệm vụ trị, quân sự, kinh tế, văn hoá chủ yếu nghiệp phát triển kinh tế, văn hoá, giáo dục địa phương, góp phần xây dựng văn hoá dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Bằng vốn sách báo tổng hợp thư viện phải đáp ứng nhu cầu đọc nhu cầu thông tin toàn thể nhân dân địa bàn. Thư viện huyện Mê Linh (sau gọi tắt Thư viện Mê Linh) thư viện công cộng địa bàn TP. Hà Nội đáp ứng nhu cầu cho đối tượng bạn đọc huyện, thư viện huyện điểm TP.Hà Nội. Những năm qua lãnh đạo cấp ủy Đảng, quyền phối hợp quan chức năng, tình hình tổ chức hoạt động Thư viện Mê Linh bước ổn định. Điều kiện chất lượng dần cải thiện, công tác phục vụ bạn đọc ngày phát triển rộng rãi. Hoạt động TV giúp cho việc học tập, giải trí, trừ hủ tục, mê tín dị đoan, đẩy lùi tệ nạn xã hội, đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền đường lối, sách Đảng Nhà nước. Tuy nhiên bên cạnh thành tựu đạt được, công tác tổ chức Thư viện Mê Linh nhiều bất cập, nhiều khó khăn cần phải giải khắc phục như: Công tác tổ chức quản lý rời rạc chưa thống nhất, trụ sở, trang thiết bị thư viện kinh phí hoạt động nhiều thiếu thốn, vốn tài liệu thiếu nhu cầu bạn đọc ngày cao thư viện chưa đáp ứng hết yêu cầu bạn đọc, yêu cầu cấp thiết đặt cho thư viện phải nâng cao hiệu hoạt động hoàn thiện tổ chức nữa. Xuất phát từ mong muốn tìm giải pháp góp phần nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động thư viện huyện Mê Linh phù hợp với tình hình thư viện với nhu cầu bạn đọc, Tôi chọn vấn đề: “Tổ chức hoạt động thông tin thư viện Thư viện huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội – Thực trạng giải pháp” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp mình. 2. Tình hình nghiên cứu Liên quan đến vấn đề nghiên cứu đề tài có số luận văn thạc sĩ, khóa luận tốt nghiệp sinh viên trường Đại học, Cao đẳng chuyên ngành Thư viện - Thông tin đề cập đến như: Luận văn “Tổ chức hoạt động thư viện cấp huyện địa bàn thủ đô Hà Nội” tác giả Trần Văn Hà bảo vệ năm 2010; Luận văn “Tổ chức hoạt động mạng lưới thư viện cấp huyện tỉnh Bắc Giang - thực trạng giải pháp” tác giả Vũ Trí Tĩnh bảo vệ năm 2011; Luận văn “Tổ chức hoạt động thư viện cấp huyện tỉnh Vĩnh Phúc” tác giả Lê Văn Minh bảo vệ năm 2012; Luận văn “Tổ chức hoạt động mạng lưới thư viện cấp huyện tỉnh Yên Bái” tác giả Phạm Lan Hương bảo vệ năm 2014. Khóa luận tốt nghiệp “Tổ chức hoạt động thư viện trường Phổ thông địa bàn Hà Nội – thực trạng giải pháp” tác giả Nguyễn Thanh Hằng bảo vệ năm 2003. Khóa luận tốt nghiệp “Tìm hiểu công tác tổ chức hoạt động thư viện thông tin thư viện huyện Can Lộc” sinh viên Phan Thị Minh Thuận bảo vệ năm 2014. Mỗi đề tài sâu nghiên cứu trạng giải pháp công tác tổ chức hoạt động thư viện thông tin theo hướng khác nhau, dựa đặc thù riêng thư viện. Từ xác định mục tiêu giải pháp hoàn thiện tổ chức nâng cao chất lượng hoạt động thư viện huyện địa phương cụ thể. Song nghiên cứu công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện Thư viện huyện Mê Linh mẻ, chưa có đề tài nghiên cứu. Khóa luận công trình đề cập đến vấn đề thực trạng giải pháp nâng cao hiệu tổ chức, hoạt động TV huyện Mê Linh. Mặc dù vậy, tài liệu công bố nói tài liệu quan trọng giúp Tôi tiếp tục sâu nghiên cứu hoàn thành khóa luận mình. góp sách báo từ ban ngành, đoàn thể Đoàn Thanh niên, học sinh, hội cựu chiến binh với phương châm “mỗi người góp để đọc nhiều quyển”. Đây nguồn bổ sung lớn mà không đòi hỏi đến kinh phí đầu tư nhiều. - Tạo mối quan hệ với nhà cung cấp, nhà xuất bản, tác hợp tác chặt chẽ thư viện, tìm hiểu kĩ nhu cầu tin bạn đọc thư viện tình hình phát triển xã hội. 3.2.2. Nâng cao chất lƣợng sản phẩm - dịch vụ TTTV đẩy mạnh công tác tuyên truyền giới thiệu sách báo Nâng cao chất lượng sản phẩm - dịch vụ TTTV Như trình bày sản phẩm dịch vụ chương 2, để nâng cao chất lượng loại sản phẩm dịch vụ có thư viện khóa luận xin đưa số đề xuất sau: - TV cần hoàn thiện dịch vụ đọc chỗ, mở rộng diện tích tăng cường số lượng bàn ghế cho phòng đọc. Đối với dịch vụ mượn chụp tài liệu phải nhanh chóng, đơn giản tiết kiệm thời gian cho bạn đọc. - TV nên tổ chức kho theo hình thức tự chọn (kho mở): Với hình thức tổ chức kho mở bạn đọc tự tìm lấy sách, không thấy sách cần tìm tự thay sách khác, thích hợp với yêu cầu bạn đọc gợi mở cho bạn đọc yêu cầu mới. Kho tài liệu tổ chức xếp theo trật tự định khoa học theo khung phân loại DDC. Hình thức phục vụ phát huy tính độc lập, tự chủ thông qua việc để bạn đọc tiếp xúc trực tiếp với nguồn tài liệu thư viện; Giảm đáng kể thời gian phải chờ đợi tài liệu qua khâu trung gian (như tra tìm hệ thống mục lục, viết 70 phiếu yêu cầu, chờ cán thư viện lấy sách từ kho ra…); Tiết kiệm công lao động. - TV nên trọng biên soạn phổ biến thư mục chuyên đề gắn liền với yêu cầu phát triển sản xuất địa phương, thư mục giới thiệu sách mới. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giới thiệu sách báo Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giới thiệu sách báo sách báo hoạt động đặc thù thư viện công cộng, nhằm kích thích, định hướng, phát triển nhu cầu tin lành mạnh tầng lớp nhân dân, đồng thời thu hút lôi kéo họ sử dụng tài liệu thư viện. - Vì vậy, TV nên tăng cường tuyên truyền giới thiệu sách báo hệ thống loa truyền huyện buổi sinh hoạt câu lạc đoàn thể quần chúng, mời diễn giả nói chuyện chuyên đề, thi tìm hiểu sách, thi kể chuyện sách, điểm sách TV . - Tăng cường tổ chức trưng bày Hội báo Xuân để cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích lĩnh vực, trị, kinh tế, văn hóa – xã hội, phong tục tập quán địa phương. - Ngoài thư viện cần tổ chức nhiều triển lãm, hội thảo nói chuyện sách nhằm thu hút đông đảo bạn đọc tham gia, triển lãm sách theo chuyên đề. Qua hình thức này, bạn đọc tiếp thu nhiều thông tin, kiến thức, kinh nghiệm hay để áp dụng đời sống, sản xuất họ lại trở thành người quảng bá tiếp cho người khác kiến thức, kinh nghiệm này. 71 3.2.3. Nâng cao hiệu công tác tổ chức bảo quản tài liệu. - Khi chuyển sang tổ chức kho mở CBTV phải tổ chức, xếp tài liệu theo trật tự định theo khung phân loại DDC, thay hình thức xếp theo số đăng ký cá biệt sang hình thức xếp theo môn loại (sắp xếp theo nội dung) tài liệu có kho. Ưu điểm phương pháp cho phép tập trung tất tài liệu môn loại, chủ đề, đề tài chỗ, tài liệu có nội dung giống xếp cạnh nhau, dễ thỏa mãn nhu cầu bạn đọc. - Ngoài ra, TV cần trang bị trang thiết bị bảo quản đại như: Máy hút ẩm, quạt trần, hệ thống máy hút bụi, hệ thống báo cháy tự động, - Tăng cường chuyển tài liệu cũ có tượng rách nát sang dạng số hóa mà bạn đọc hay sử dụng nhằm bảo vệ tài liệu gốc. Những nguồn tài liệu tặng biếu có giá trị, có hai nên TV cần có hình thức chụp có biện pháp bảo quản thích hợp. - Tăng cường giáo dục ý thức bảo quản tài liệu cho bạn đọc thông qua triển lãm sách, báo bị hư hỏng… - Đào tạo cán thư viện bảo quản cách đồng thông qua hội nghị, hội thảo, khoá học, tập huấn. 3.2.4. Tăng cƣờng ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động thƣ viện CNTT giữ vai trò quan trọng phát triển kinh tế, xã hội. Việc ứng dụng CNTT lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục có công tác thư viện việc làm cần thiết. Mục tiêu việc ứng dụng CNTT thư viện để tạo lập CSDL vốn tài liệu TV, phục vụ tra cứu liệu bạn đọc, chia sẻ nguồn lực thông tin với TV. Chỉ có ứng 72 dụng CNTT thư viện áp dụng Khổ mẫu biên mục (MARC 21: Machine Readable Cataloging) số chuẩn nghiệp vụ khác. Vì yêu cầu đặt cho TVML cần phải thay phần mềm miễn phí sử dụng sang phần mềm có nhiều tính ưu việt sử dụng phần mềm tích hợp quản trị thư viện Libol, ILIB… để đạt mục tiêu thư viện cần phải: - Có đầu tư ngân sách kêu gọi đầu tư, kêu gọi khoản viện trợ tổ chức cá nhân để trang bị cho thư viện có thêm máy tính để đáp ứng nhu cầu NDT. - Tạo điều kiện cho CBTV học tập nâng cao trình độ tin học hóa. 3.2.5. Nâng cao chất lƣợng phục vụ bạn đọc đào tạo ngƣời dùng tin Nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc: - Mở rộng hoạt động phục vụ thư viện huyện đẩy mạnh hoạt động phục vụ phòng mượn phòng đọc. - Đưa hình thức phục vụ thư viện lưu động vào hoạt động thư viện thông qua phương tiện vận chuyển xe máy, xe ô tô chuyên dùng . Đây hình thức phục vụ đơn giản có hiệu rõ ràng, đưa sách đến tận tay bạn đọc họ điều kiện đến thư viện. Đào tạo người dùng tin: Theo kết điều tra thư viện có 82% NDT thư viện có nhu cầu hướng dẫn tham gia lớp đào tạo người dùng tin. Người đọc, người dùng tin bốn yếu tố cấu thành thư viện theo Tôi người đọc yếu tố “trung tâm”, điều có nghĩa tất hoạt động thư 73 viện suy cho nhằm đáp ứng nhu cầu đọc nhu cầu tin người đọc, tất hoạt động liên quan đến khâu phục vụ thư viện cần xây dựng sở nghiên cứu người đọc. Trước biến đổi, phát triển đa dạng hóa ngày nhiều sản phẩm dịch vụ TT – TV việc đào tạo hướng dẫn người dùng tin sử dụng TV cần thiết. Mục đích đào tạo NDT giúp họ nắm cách tổ chức hoạt động, sử dụng sản phẩm dịch vụ TTTV thư viện giúp họ xác định nhu cầu tin họ gì? Tìm đâu? Khai thác nào?. Người dùng tin muốn có nguồn tin mà họ cần phải trang bị số kỹ tìm tin bản. Do vậy, Thư viện Mê Linh nên tổ chức hướng dẫn NDT đến sử dụng TV với nội dung sau: 1. Tổ chức lớp hướng dẫn kỹ khai thác thông tin thư viện huyện. 2. Tổ chức hội nghị bạn đọc tiến hành thảo luận, trao đổi phương thức sử dụng sản phẩm dịch vụ thông tin. 3. Tổ chức triển lãm sách. 4. Tổ chức nói chuyện chuyên đề. 3.2.6. Tăng cƣờng công tác luân chuyển tài liệu xuống sở xây dựng mạng lƣới thƣ viện sở TVML vừa nơi trung chuyển vừa đơn vị trực tiếp quản lý, điều hành thực luân chuyển sách xuống sở, vừa cầu nối thư viện TP.HN với thư viện xã, tủ sách, phòng đọc sách sở. Cần lưu ý loại hình sách báo luân chuyển, số lượng bản/ tên sách hợp lý, đặc biệt, nội dung sách 74 luân chuyển phải bạn đọc quan tâm. Nên bám sát nhiệm vụ kinh tế, trị, văn hoá, xã hội… địa phương để luân chuyển sách có nội dung phù hợp, đối tượng, mục đích trình độ dân trí . người dân sống địa bàn. Nên chọn sách khoa học kỹ thuật, nông nghiệp, sách phổ biến kinh nghiệm sản xuất, chuyển đổi cấu kinh tế, trồng vật nuôi, chế biến sản phẩm nông nghiệp, thuỷ hải sản, mô hình sản xuất giỏi… để luân chuyển nhằm đáp ứng nhu cầu đọc nhân dân. TVML cần tăng cường việc luân chuyển tài liệu từ thư viện TP, nên trì lịch luân chuyển tháng/ lần. Tập trung xây dựng, củng cố trì phong trào đọc sách báo, mạng lưới thư viện sở. Đặc biệt quan tâm đến thư viện xã, thư viện trường học, tủ sách sở điểm bưu điện văn hoá xã hoạt động có hiệu quả. Vì điểm bưu điện văn hóa xã quan văn hóa phục vụ sách báo miễn phí cho nhân dân, tham gia vào công tác tuyên truyền sách báo sở huyện. Các điểm bưu điện văn hóa xã thường nằm trung tâm xã, thuận tiện để phục vụ cho nhân dân. Tài liệu điểm bưu điện văn hóa xã thường bao gồm sách phục vụ cho ngành bưu điện, sách trị - xã hội, sách pháp luật, sách khoa học đời sống, sách văn học nghệ thuật, báo tin tức như: Báo Nhân dân, Công báo . báo địa phương. Với thực trạng trụ sở TVML nghèo nàn thiếu thốn diện tích chật hẹp việc tăng cường luân chuyển tài liệu xuống điểm bưu điện văn hóa xã hình thức khả thi đáp ứng phần nhu cầu người dân. Tuy nhiên, thư viện cần có tuyên truyền hướng dẫn bạn đọc đến với điểm bưu điện văn hóa xã nhiều bạn đọc điểm có phục vụ sách, báo miễn phí. 75 Ngoài ra, TV cần tăng cường đào tạo, hướng dẫn nghiệp vụ cho cán sở, để họ cập nhật kiến thức mới. Mở lớp đào tạo, tập huấn nên tổ chức theo hướng tăng thời gian thực hành xử lý tình thường gặp thực tế. 76 KẾT LUẬN Sau thời gian nghiên cứu lý luận tình hình tổ chức hoạt động thông tin thư viện Thư viện huyện Mê Linh; đề tài đưa số kết luận sau: Thứ nhất: Trong suốt trình hình thành phát triển, Thư viện huyện ML không ngừng phát triển với thay đổi đất nước. Thư viện trọng đầu tư hoàn thiện công tác tổ chức hoạt động. Nhìn chung, tổ chức hoạt động thông tin thư viện Thư viện huyện ML ngày nâng cao hiệu quả. Mặc dù tồn nhiều hạn chế thư viện hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ trung tâm thông tin huyện, đáp ứng nhu cầu ngày cao bạn đọc. Đạt thành nỗ lực cán thư viện nhờ vào quan tâm đạo cấp lãnh đạo huyện, trực tiếp phòng Văn hóa thông tin, giúp đỡ hướng dẫn nghiệp vụ Thư viện Hà Nội Thứ hai: Để nâng cao hiệu công tác tổ chức hoạt động TTTV, Thư viện huyện ML cần áp dụng đồng nhiều giải pháp như: - Hoàn thiện cấu tổ chức - Tăng cường nguồn kinh phí đầu tư sở vật chất cho thư viện - Tăng cường số lượng nâng cao trình độ chuyên môn cho CBTV - Đẩy mạnh công tác xây dựng phát triển vốn tài liệu có chất lượng - Nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ TTTV, đẩy mạnh công tác tuyên truyền giới thiệu sách, báo. - Nâng cao hiệu công tác tổ chức bảo quản tài liệu. - Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động thư viện - Nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc đào tạo NDT. - Tăng cường công tác luân chuyển tài liệu xuống sở xây dựng mạng lưới thư viện sở 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Trần Xuân Bản (2005) “Điểm bưu điện văn hóa xã phục vụ sách báo miễn phí cho nhân dân huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc”. Khóa luận tốt nghiệp. 2. Bộ Văn hóa, Thể thao Du lịch. Vụ Thư viện (2008), Về công tác Thư viện: Các văn pháp quy hành Thư viện, Tái lần thứ 3, có bổ sung, Hà Nội. 3. Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch: Kỷ yếu Hội nghị sơ kết 03 năm hoạt động hệ thống thư viện công cộng (2011- 2013). Đà Nẵng tháng 9/2013. 4. Nguyễn Thị Huệ. Đề cương giảng: Phần mềm quản lý hoạt động Thông tin - Thư viện, Nguyễn Thị Huệ, Đỗ Văn Hùng, Phạm Tiến Toàn, Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn. 5. Trần Hữu Huỳnh (2013) Tổ chức Quản lý hoạt động Thông tin – Thư viện. Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân Văn 6. Phạm Lan Hương (2014) “Tổ chức hoạt động mạng lưới thư viện cấp huyện tỉnh Yên Bái”, Luận văn thạc sĩ Trường Đại học Văn hóa Hà Nội 7. Âu Thị Cẩm Linh (2009), Tổ chức quản lý công tác thư viện, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 8. Lịch sử Đảng huyện Mê Linh (1930 – 2010), Nxb Lý luận Chính trị Hà Nội – 2014 9. Hoàng Chính Nghĩa (2010), báo cáo thực tập tốt nghiệp“Tìm hiểu phân tích phần mềm CDS/ISIS phiên WinISIS1.4”, Trường Cao đẳng nghề Văn Lang Hà Nội 10. Pháp lệnh thư viện (2001), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 11. Hoàng Phê (2009), Từ điển Tiếng Việt thông dụng, Nxb Đà Nẵng, Đà Nẵng. 78 12. Hồ Thị Phượng (2006) “Hoạt động thư viện trường Phổ thông địa bàn huyện Sóc Sơn, thành Phố Hà Nội – Thực trạng giải pháp”. Khóa luận tốt nghiệp Trường Đại học Văn hóa Hà Nội. 13. Nguyễn Trọng Phượng (2009), Một số định hướng hoạt động nghiệp vụ thư viện cấp huyện thời kỳ đổi mới, Tạp chí thư viện Việt Nam số 35-39 14. Trần Thị Quý: Đề cương giảng môn Phân loại tổ chức mục lục phân loại. 15. Vũ Văn Sơn (2000), giáo trình Biên mục mô tả, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội 16. Văn Tân, Nguyễn Lân, Nguyễn Văn Đạm (1991), Từ điển Tiếng Việt, in lần thứ 3, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội. 17. Phan Thị Minh Thuận (2014). “Tìm hiểu công tác tổ chức hoạt động thư viện thông tin thư viện huyện Can Lộc”. Khóa luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2. 18. Thư viện cấp huyện phục vụ nghiệp Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa đất nước (Kỷ yếu hội thảo, Hà Nội 25 – 28/10/2001). Thư viện Quốc gia Việt Nam. 19. Thư viện huyện Mê Linh, Báo cáo tổng kết kế hoạch công tác thư viện năm 2014. 20. Đặng Văn Ức (2010), Báo cáo chuyên đề: “Nghiên cứu mức độ, chế, hiệu đầu tư nhà nước cho thư viện cấp huyện nước ta”, Thư viện Quốc gia Việt Nam. 21. Lê Văn Viết (2000), Cẩm nang Nghề thư viện, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội 22. Website: http://melinh.hanoi.gov.vn/tabid/421/Default.aspx\ 79 PHỤ LỤC PHỤ LỤC MẪU PHIẾU ĐIỀU TRA NHU CẦU ĐỌC CỦA BẠN ĐỌC TẠI THƢ VIỆN HUYỆN MÊ LINH Để bước hoàn thiện hoạt động thư viện nâng cao hiệu phục vụ nhu cầu sử dụng tài liệu bạn đọc thời gian tới, mong bạn đọc dành thời gian đọc trả lời số câu hỏi phiếu điều tra Nếu bạn đọc đồng ý vấn đề đánh dấu X vào ô trống đó. Những vị trí ô trống xin diễn đạt chữ Xin trân trọng cảm ơn hợp tác bạn độc giả Thƣ viện huyện Mê Linh 1. Bạn có thƣờng xuyên đến Thƣ viện Mê Linh không? Hàng ngày  Hàng tuần  tháng/1 lần  Thỉnh thoảng  tuần/ lần  2. Mỗi ngày bạn dành thời gian để đọc sách thu thập thông tin? Từ – 2h  Trên 5h  Từ – 4h Không xác định  Từ – 5h   3. Mục đích sử dụng thƣ viện bạn để? Phục vụ học tập, nghiên cứu  Nâng cao kiến thức  Giải trí – Thư giãn  Mục đích khác  4. Bạn thƣờng sử dụng tài liệu lĩnh vực nào? Khoa học xã hội  Khoa học tự nhiên  Khoa học kỹ thuật  Văn học nghệ thuật  Tài liệu dành cho thiếu nhi  5. Loại hình tài liệu mà bạn thƣờng sử dụng? Sách Báo, tạp chí   6. Tài liệu thƣ viện có đáp ứng đƣợc nhu cầu bạn không? Đã đáp ứng Chưa đáp ứng  Đáp ứng phần   7. Đến mƣợn tài liệu thƣ viện bạn có bị từ chối lần không? Có  Không  Lý bị từ chối + Tài liệu cần TV  + Tài liệu bị  + Người khác mượn  + Không có lý  8. Hình thức tra cứu bạn thƣờng sử dụng? Tra cứu hệ thống mục lục  Hỏi trực tiếp CBTV  Hệ thống tra cứu thƣ viện đáp ứng nhu cầu bạn chƣa? Đáp ứng Chưa đáp ứng   10. Loại hình dịch vụ thƣ viện mà bạn thƣờng sử dụng nhiều nhất? Dịch vụ cung cấp tài liệu chỗ  Dịch vụ cung cấp tài liệu nhà  Dịch vụ cung cấp thông tin theo yêu cầu  11. Theo bạn lịch phục vụ thƣ viện phù hợp chƣa? Phù hợp  Chưa phù hợp  Ý kiến đề xuất lịch phục vụ: . 12. Bạn có nhu cầu đƣợc hƣớng dẫn tham gia lớp đào tạo ngƣời dùng tin thƣ viện tổ chức không?  Có Không  13. Bạn có nhận xét thái độ tinh thần phục vụ cán thƣ viện? Rất tốt  Tốt  Tương đối tốt  Chưa tốt  Câu 14: Bạn có đề xuất để nâng cao chất lƣợng phục vụ bạn đọc Thƣ viện Mê Linh ngày tốt hơn. . . . . 15. Bạn cho biết số thông tin thân: - Họ tên: . - Tuổi: . - Giới tính: . - Nghề nghiệp: . - Trình độ học vấn: Xin chân thành cảm ơn đóng góp ý kiến bạn! PHỤ LỤC BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ ĐIỀU TRA NHU CẦU ĐỌC Trong thời gian tháng thực tập Thư viện huyện Mê Linh, để nghiên cứu, tìm hiểu nhu cầu tin bạn đọc, tiến hành phát phiếu điều tra nhu cầu tin cho 150 bạn đọc thư viện, sau kết thu được: Tổng số phiếu phát ra: 150 phiếu Tổng số phiếu thu vào: 130 phiếu Nội dung khảo sát Số Tỷ lệ phiếu (%) Cán quản lý, lãnh đạo 6% Công chức, viên chức 31 24% Cán hưu trí 35 27% Học sinh 50 38% Các đối tượng khác 5% Hàng ngày 30 23% Hàng tuần 65 50% Hàng tháng 35 27% 3. Thời gian dành Không có thời gian đọc 12 9% cho việc đọc tài – 2h 39 30% liệu – 4h 13 10% ngày – 6h 2% – 8h 0% Không xác định thời gian đọc 63 48% Khoa học xã hội 66 51% 1. Nghề nghiệp (Nhóm NDT) 2. Tần suất sử dụng thƣ viện NDT 4. Nội dung tài liệu mà NDT Khoa học tự nhiên 55 42% quan tâm Khoa học kỹ thuật 43 33% Văn học nghệ thuật 37 28% Tài liệu dành cho thiếu nhi 29 22% Sách 104 80% 26 20% Dịch vụ cung cấp tài liệu chỗ 35 27% Mượn tài liệu nhà 62 485 Cung cấp tài liệu gốc 13 10% Dịch vụ giải đáp theo yêu cầu 20 15% 7. Hình thức tra Tra cứu mục lục thư mục 85 65% cứu bạn đọc Tra cứu máy 0% Hỏi trực tiếp cán thư viện 45 28% Không 91 70% Có 39 30% 26 20% 13 10% 0% 91 70% 5. Loại hình tài liệu NDT thƣờng sử dụng. 6. Loại hình dịch vụ thƣ viện đƣợc bạn đọc thƣờng sử dụng Báo, tạp chí thƣờng sử dụng 8. Bạn đọc bị từ chối mƣợn tài liệu không? - Lý Không có tài liệu bị thư viện từ Người khác mượn chối Có thủ thư không cho mượn 9. Đánh giá mức Đáp ứng độ đáp ứng nhu Chưa đáp ứng 39 30% Rất tốt 26 20% Tốt 85 65% Chưa tốt 20 15% 82 82% 18 18% cầu thông tin 10. Thái độ phục vụ cán thƣ viện 11. Nhu cầu tham Có gia lớp đào tạo Không NDT bạn đọc 12. Lịch phục vụ Phù hợp 104 80% thƣ viện nhƣ Chưa phù hợp 20 15% nào? Không có ý kiến 5% [...]... cứu, khảo sát thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh - Phân tích, đánh giá, nhận xét thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh - Đưa ra những kiến nghị, đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện hơn công tác tổ chức và hoạt động của thư viện, đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng tài liệu của bạn đọc tại Thư viện huyện Mê Linh 4... cách thức tổ chức và hoạt động tại Thư viện huyện Mê Linh 6.2 Ý nghĩa thực tiễn: - Khóa luận cung cấp những thông tin tổng quan về Thư viện huyện Mê Linh trên cơ sở khảo sát thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện, xác định phương hướng và đề xuất một số kiến nghị góp phần hoàn thiện 5 công tác tổ chức và HĐTTTV tại Thư viện huyện Mê Linh đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, giải trí... đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát về thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh, tác giả đưa ra nhận xét, đánh giá và đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hơn công tác tổ chức và hoạt động của Thư viện huyện ML 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu cơ sở lý luận về công tác tổ chức và hoạt động thông tin thư viện. .. tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tƣợng nghiên cứu - Đề tài tập trung nghiên cứu về toàn bộ các mặt tổ chức và hoạt động thư viện thông tin tại Thư viện huyện ML 4.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi thời gian: Đề tài tập trung nghiên cứu, khảo sát thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh từ năm 2010 đến tháng 4 năm 2015 - Phạm vi không gian: Tại Thư viện huyện Mê. .. thấy được vai trò của thư viện trong sự nghiệp phát triển văn hóa nông thôn huyện Mê Linh 7 Cấu trúc của khóa luận Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, khóa luận được chia thành 3 chương: Chƣơng 1: Tầm quan trọng của công tác tổ chức và hoạt động thông tin Thư viện tại huyện Mê Linh Chƣơng 2: Thực trạng tổ chức và hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh Chƣơng 3: Một... hiệu quả tổ chức và hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh 6 NỘI DUNG CHƢƠNG I: TẦM QUAN TRỌNG CỦA CÔNG TÁC TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƢ VIỆN TẠI HUYỆN MÊ LINH 1.1 Khái quát về huyện Mê Linh 1.1.1 Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, lịch sử, dân cƣ Vị trí địa lý: Trên bản đồ Việt Nam, huyện Mê Linh nằm ở tọa độ 21 độ 10 phút độ Bắc và 106 độ 5 phút kinh độ Đông Là một huyện nằm... Mê Linh, thành phố Hà Nội 4 5 Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1 Phƣơng pháp luận Khoá luận dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác thông tin, thư viện; Các quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển sự nghiệp văn hóa và thông tin - thư viện 5.2 Phƣơng pháp cụ thể Trong suốt quá trình nghiên cứu thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện. .. báo Thư viện luôn mở rộng phạm vi hoạt động và hướng về cơ sở, hỗ trợ đắc lực cho hoạt động của thư viện cơ sở, thực hiện đúng vai trò là thư viện trung tâm hướng dẫn nghiệp vụ và phát triển mạng lưới thư viện cơ sở Thư viện đã tích cực, chủ động phối hợp với các thư viện trong TP và các thư viện xã luân chuyển sách, báo 13 1.2.2 Chức năng, nhiệm vụ của thƣ viện 1.2.2.1 Chức năng của thƣ viện Thư viện. .. đọc trong và ngoài huyện 28 CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƢ VIỆN TẠI THƢ VIỆN HUYỆN MÊ LINH 2.1 Về công tác tổ chức 2.1.1 Cơ chế quản lý Thư viện huyện Mê Linh là đơn vị văn hóa trực thuộc phòng VHTT của UBND và chịu sự quản lý của UBND huyện, đồng thời chịu sự hướng dẫn, chỉ đạo về chuyên môn nghiệp vụ của Thư viện Hà Nội Phòng VHTT chỉ có chức năng tham mưu giúp UBND thực hiện... Quy chế Tổ chức và hoạt động của thư viện huyện (ban hành kèm theo Quyết định số 115-VHTT/QĐ ngày 29 tháng 8 năm 1979) của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thông tin đã quy định tại điều 8 như sau: Thư viện huyện do một chủ nhiệm phụ trách, gồm 2 bộ phận: bộ phận phục vụ tại chỗ và cho mượn về nhà ” Theo Quy chế mẫu về tổ chức và hoạt động của thư viện huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh (Ban hành kèm . thành 3 chương: Chƣơng 1: Tầm quan trọng của công tác tổ chức và hoạt động thông tin Thư viện tại huyện Mê Linh Chƣơng 2: Thực trạng tổ chức và hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện. PHẠM HÀ NỘI 2 KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ====== TRẦN THỊ THU HUYỀN TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƢ VIỆN TẠI THƢ VIỆN HUYỆN MÊ LINH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP. tổ chức và hoạt động thông tin thư viện. - Nghiên cứu, khảo sát thực trạng công tác tổ chức hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện huyện Mê Linh. - Phân tích, đánh giá, nhận xét thực trạng