Tổng quan nghiên cứu
Đến nay, đã có nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước về công tác huy động vốn, đặc biệt là huy động tiền gửi Dưới đây là một số bài nghiên cứu tiêu biểu trong lĩnh vực này.
Luận văn của Mai Xuân Phúc, hoàn thành tại Đại học Đà Nẵng năm 2013, với đề tài "Mở rộng huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Phương Tây - CN Đà Nẵng", đã phân tích và đánh giá thực trạng huy động tiền gửi Tác giả cũng đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển nguồn tiền gửi cho ngân hàng TMCP Phương Tây - CN Đà Nẵng.
Nghiên cứu của Nguyễn Vĩnh Hiếu, hoàn thành năm 2016, tập trung vào việc phân tích tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - CN Đăk Nông trong giai đoạn 2013-2015 Tác giả đã đánh giá những thành tựu và hạn chế trong hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm tại chi nhánh, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động này trong tương lai.
Tác giả Trương Thị Liên đã thực hiện nghiên cứu mang tên “Mở rộng huy động tiền gửi khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - CN Tỉnh Tiền Giang” vào năm 2019 Nghiên cứu tập trung vào cơ sở lý luận về huy động tiền gửi và hiệu quả của hoạt động này tại các ngân hàng thương mại Tác giả đã phân tích và đánh giá thực trạng huy động vốn tiền gửi cá nhân, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm mở rộng hoạt động huy động vốn tiền gửi cá nhân tại Agribank Tiền Giang.
Nghiên cứu về mở rộng huy động tiền gửi không chỉ diễn ra trong nước mà còn trên toàn cầu, với một ví dụ điển hình là công trình của Oduro Asamoah, Joyce mang tên “Challenges of deposit mobilisation at Agricultural Development Bank” Tác giả tập trung phân tích mức huy động tiền gửi và xác định các nguyên nhân cũng như yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động của Ngân hàng Phát triển Nông nghiệp (ADB) Dựa trên những phân tích đó, tác giả đã đề xuất một số giải pháp khả thi nhằm cải thiện tình hình huy động tiền gửi tại ADB.
Nghiên cứu này chỉ ra rằng nhiều tác giả hiện nay chủ yếu dựa vào tình hình huy động tiền gửi của các ngân hàng thương mại (NHTM) mà không thực hiện khảo sát ý kiến khách hàng về nhu cầu và sự hài lòng đối với dịch vụ Đề tài hệ thống hóa lý luận và nội dung liên quan đến huy động tiền gửi, tập trung vào Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai, với việc phân tích dữ liệu từ 2017-2019 Nghiên cứu đánh giá thực trạng huy động tiền gửi, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và xác định những điểm mạnh, điểm yếu trong hoạt động này Dựa trên kết quả, đề tài đưa ra các giải pháp và kiến nghị nhằm cải thiện hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai trong tương lai.
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận cơ bản về huy động tiền gửi và mở rộng nguồn vốn từ khách hàng tại các ngân hàng thương mại (NHTM) Đánh giá thực trạng huy động tiền gửi của khách hàng tại Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai Đề xuất giải pháp và kiến nghị phù hợp nhằm mở rộng huy động tiền gửi của khách hàng tại Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai.
Phương pháp nghiên cứu
Bài viết này phân tích thực trạng mở rộng huy động tiền gửi của khách hàng tại Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai, dựa trên lý thuyết cơ bản về vấn đề này Thông qua các phương pháp so sánh, tổng hợp và điều tra, bài viết đánh giá và nhận xét về hiệu quả cũng như những thách thức trong việc thu hút tiền gửi từ khách hàng.
Khóa luận áp dụng phương pháp định tính kết hợp với thống kê mô tả để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến việc mở rộng huy động tiền gửi từ khách hàng Sau khi thu thập dữ liệu cần thiết về các yếu tố này, nghiên cứu sử dụng phần mềm Excel để thực hiện thống kê mô tả thông qua bảng biểu.
Nguồn dữ liệu sử dụng trong khóa luận:
- Dữ liệu sơ cấp: lấy ý kiến từ khách hàng gửi tiền tại Ngân hàng TMCP Á Châu - PGDMinh Khai thông qua bảng khảo sát.
Dữ liệu thứ cấp từ TMCP Á Châu - PGD Minh Khai bao gồm các báo cáo thường niên và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, được xử lý và phân tích thông qua phần mềm Excel.
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, khóa luận được kết cấu với 3 chương chính:
- Chương I: Cơ sở lý luận về mở rộng huy động tiền gửi tại Ngân hàng thương mại
- Chương II: Thực trạng mở rộng huy động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai
- Chương III: Giải pháp và kiến nghị mở rộng huy động tiền gửi của Ngân hàng TMCP Á Châu - PGD Minh Khai
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MỞ RỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
I TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1 Khái niệm Ngân hàng thương mại
Tính đến nay, Ngân hàng thương mại (NHTM) đã hoạt động trong một thời gian dài, đóng vai trò là trung gian tài chính quan trọng trong nền kinh tế hàng hóa Sự phát triển của NHTM gắn liền với sự khác biệt về tiền tệ giữa các vùng và khu vực khác nhau Đây là một khái niệm quan trọng trong kinh tế học, và nhiều nhà kinh tế học trên thế giới đã đưa ra các định nghĩa khác nhau về NHTM.
Ngân hàng thương mại, theo Peter S Rose (2008), là tổ chức tài chính cung cấp đa dạng dịch vụ như tín dụng, tiết kiệm và thanh toán, thực hiện nhiều chức năng tài chính hơn bất kỳ tổ chức nào khác trong nền kinh tế Đạo luật ngân hàng Pháp (1941) định nghĩa ngân hàng thương mại là các xí nghiệp nhận tiền từ công chúng dưới hình thức ký thác và sử dụng nguồn lực này cho các hoạt động chiết khấu, tín dụng và tài chính.
Theo Luật các Tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12, ngân hàng tại Việt Nam được định nghĩa là tổ chức tín dụng thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng theo quy định pháp luật Các loại hình ngân hàng bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách và ngân hàng hợp tác xã Trong đó, ngân hàng thương mại hoạt động nhằm mục tiêu lợi nhuận, thực hiện đầy đủ các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo luật định.
2 Chức năng của Ngân hàng thương mại
2.1 Chức năng trung gian tài chính
Ngân hàng thương mại (NHTM) là trung gian tài chính quan trọng, kết nối người thừa vốn với người cần vốn NHTM nhận tiền gửi từ cá nhân và tổ chức có thu nhập vượt chi tiêu, đồng thời cung cấp tín dụng cho những ai có nhu cầu chi tiêu và đầu tư tạm thời vượt quá thu nhập hiện tại.
2.2 Chức năng trung gian thanh toán
Ngân hàng cung cấp dịch vụ thanh toán theo yêu cầu khách hàng qua nhiều hình thức như ủy nhiệm chi, nhờ thu, séc và thẻ Chức năng này không chỉ mang lại doanh thu từ phí dịch vụ mà còn giúp ngân hàng mở rộng khả năng huy động vốn và cấp tín dụng.
2.3 Tạo phương tiện thanh toán
Hệ thống ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo tiền cho nền kinh tế thông qua chức năng trung gian tài chính và chức năng thanh toán Khi ngân hàng cho vay, số dư tài khoản tiền gửi của khách hàng tăng, tạo ra phương tiện thanh toán Việc khách hàng sử dụng khoản vay để chi tiêu sẽ tạo ra thu nhập cho các khách hàng khác tại ngân hàng khác, từ đó ngân hàng tiếp tục cho vay số tiền này Kết quả là toàn bộ hệ thống ngân hàng thương mại tạo ra một khối lượng tiền lớn hơn nhiều so với lượng tiền cơ sở ban đầu.
3 Hoạt động cơ bản của Ngân hàng thương mại
Huy động vốn là hoạt động thiết yếu và quan trọng đối với ngân hàng thương mại (NHTM), giúp hình thành nguồn vốn ổn định và thường xuyên Hoạt động này cho phép NHTM thực hiện các dịch vụ kinh doanh khác như cấp tín dụng và cung cấp dịch vụ thanh toán Để huy động nguồn tiền nhàn rỗi trong xã hội, NHTM áp dụng các công cụ và biện pháp hợp pháp, nhằm đáp ứng nhu cầu kinh doanh của mình và hỗ trợ tài chính cho nền kinh tế.
Ngân hàng thương mại huy động vốn dưới các hình thức sau:
Vốn tự có của ngân hàng thương mại (NHTM) được hình thành ngay từ khi NHTM được thành lập và được bổ sung hàng năm từ lợi nhuận kinh doanh cũng như vốn góp thêm từ chủ sở hữu Tuy nhiên, tỷ trọng của vốn tự có này trong tổng nguồn vốn vẫn chiếm một phần nhỏ.
Nhận tiền gửi từ các tổ chức, cá nhân và các tổ chức tín dụng khác dưới dạng tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn và các loại tiền gửi khác là một hoạt động quan trọng trong hệ thống tài chính.
Để huy động vốn từ tổ chức và cá nhân trong nước cũng như quốc tế, các ngân hàng có thể phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu và các giấy tờ có giá khác, với sự chấp thuận của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.
+ Vay vốn của các tổ chức tín dụng khác hoạt động tại Việt Nam và của tổ chức tín dụng nước ngoài.
+ Vay vốn ngắn hạn của NHNN dưới hình thức tái cấp vốn.
+ Các hình thức huy động vốn khác theo quy định của NHNN
Ngân hàng cung cấp tín dụng cho tổ chức và cá nhân thông qua nhiều hình thức như cho vay, chiết khấu thương phiếu, bảo lãnh, cho thuê tài chính và các hình thức khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
3.3 Dịch vụ thanh toán và ngân quỹ
Ngân hàng thực hiện các dịch vụ thanh toán và ngân quỹ dưới hình thức:
+ Cung ứng các phương tiện thanh toán.
+ Thực hiện các dịch vụ thanh toán trong nước cho khách hàng.
+ Thực hiện dịch vụ thu hộ và chi hộ.
+ Thực hiện các dịch vụ thanh toán khác theo quy định của NHNN.
+ Thực hiện dịch vụ thanh toán quốc tế khi được NHNN cho phép.
+ Thực hiện dịch vụ thu và phát tiền mặt cho khách hàng.
Góp vốn và mua cổ phần là những hoạt động quan trọng trong thị trường tiền tệ, bao gồm cả kinh doanh ngoại hối, vàng và bất động sản Ngoài ra, tham gia vào các dịch vụ như bảo hiểm, ủy thác, đại lý và tư vấn cũng đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động ngân hàng.
II HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1 Tiền gửi của Ngân hàng thương mại
