Tinh hlnh tho vi~n phi til 1991-98

nghiep do wn load thyj uyi pl aluan van full moi nhat z z vbhtj mk gmail.com Luan van retey thac si cdeg jg hg

(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam(Luỏºưn.vÄƒn).mỏằ™t.sỏằ‘.giỏºÊi.phÃĂp.quỏºÊn.lÃẵ.tÃ i.chÃưnh.ỏằŸ.cÃĂc.bỏằ‡nh.viỏằ‡n.cÃńg.viỏằ‡t.nam

- 76-

C6 b6n nh~n xet quan trQng lien quan de'n vi~n phi.

Th(t nhtlt, vi muc gia do thong tu' lien B() s6 14/TTLB ban h~mh chi du'a ra khm}ng cua ffiUC Vi~n phi (t6i thi~U va t6i da cho tung lO(,li dicu C\1 y te'), cac chinh quy~n dia phu'dng c6 th~ du'a ra muc gia cua mlnh, d~c bi~t la d6i voi cac dich V\} ky thu~t va cac xet nghi~m Labo. Cac b~nh vi~n trung u'dng thu'ong ap d\}ng muc gia tr~n du'qc neu trong blmg gia trong khi cac

b~nh vi~n ca'p tha'p hdn ap d\}ng muc gia san. Cling c6 st;( khac bi~t v~ muc

vi~n phi cac vung (1 mi~n nam, muc vi~n phi cho cung m()t lo(,li dich V\1 c6

xu huong cao hdn so voi mi~n hAc.

Thu hai, muc vi~n phi hi~n dang sa d\lng du'qc xac dinh vao nam 1995.

M~c du muc gia chung tu d6 toi nay da tang khmlng 23%, thl gia vi~n phi vfi:n chua du'c;Jc di~u chlnh. Ke't qua la muc gia vi~n phi du'c;Jc danh qua tha' p. Ta't nhien, t6ng thu vi~n phi tang nhanh theo thoi gian nhu'ng m()t b()

ph~n nao do tang s6 lu'qng va cha"t lu'c;Jng xet nghi~m va chuffn doan

X Quang tren m<?t b~nh nhan.

Th(t ba, m~c du muc vi~n phi c6 th~ tha"p, chi tieu trt;(c tie'p trung blnh cho cac dich V\1 y te' cong c()ng, d~c bi~t la cac b~nh vi~n la Ion va la ganh

n~ng d6i voi ngu'oi ngheo. Theo bao cao "Vi~t Nam: ta"n cong ngheo d6i"

cua NHTG, hi~n t(.li, blnh quan m()t l~n tOi b~nh vi~n da chie'm 22% t6ng chi cho cac khoan phi lu'dng tht;(c, tht;(c phffm cho m()t nam cho m()t ngu'oi (1

nh6m ngheo nha't trong xa h()i. Chi phi cho m()t l~n kham b~nh voi cha"t lu'qng tieu chuffn (theo muc trung blnh qu6c gia) se con kh6 c6 kha nang chi tra hdn; chi phi nay se chie'm khoang 45% t6ng chi phi lu'dng tht;(c, tht;(c phffm m()t nam ciia nguoi thu()c nh6m ngheo nha"t. Trai l(,li, m()t ngu'oi

nghiep do wn load thyj uyi pl aluan van full moi nhat z z vbhtj mk gmail.com Luan van retey thac si cdeg jg hg

- 77-

trong nh6m gi~u nhfft chi tnl 4% t6ng chi tieu phi htdng thl}'c, thl}'c phftm cila hQ cho m(>t l~n tdi bc$nh vic$n c6 chfft lu'<;fng tieu chuftn.

Th(t tli, m~c du cd che" chinh thuc v~ mi~n giam vic$n phi dO'i vdi m(>t sO' dO'i ttt<;fng nhtt ngttC1i ngheo, ngttC1i tan t~t, cl}'u chie"n binh, tre m6 coi va nhung ngu'C1i bi ma:c m(>t sO' bc$nh d~c bic$t (nhu' lao va bc$nh phong) cd che"

nay chua dtt<;fc thl}'c hic$n tO't tren thl}'c te". M(>t nghien cuu da tim thay khong c6 sl}' tttdng quan giua vic$c mi~n giam vic$n phi va thu nh~p h(> gia dlnh va giua sO' l~n du'<;fc mi~n giam vic$n phi va muc d(> gia u ngheo cila m6i xa (ensor va San 1996). SO' lic$u tu BTMSDC nam 1998 chi ra r~ng khong c6 sl}' mi~n giam ti~n thuO'c ca cac tr(;lm y te" xa va cac bc$nh vic$n cong (Bang 2.9), tuy nhien b(> Y te" nh~n dtt<;fc bao cao cila cac bc$nh vic$n la c6 ca'p mi~n phi thuO'c chua bc$nh nhttng d6 chi la nhung thuO'c thong thttC1ng. Them vao d6, du r~ng ty lc$ ngttC1i ngheo dtt<;fc mi~n giam dong hdn nhung ngu'C1i kha gia a tr(;lm y te" va bc$nh vic$n cong, sl}' giao d(>ng v~

ty lc$ mi~n giam theo cac nh6m kinh te" khong ldn nhtt ngu'C1i ta dl}' ki~n trong m(>t chu'dng trlnh c6 mvc dich httdng vao ngu'C1i ngheo. Hic$n nay, 38% dO'i tu'<;fng trong nh6m thu nh~p cao nha't da dttqc mi~n hoan toan vic$n phi (nhu'ng khong phai la ti~n thuO'c) a cac bc$nh vic$n cong trong nam 1998, m(>t sl}' tha't thoat qua ldn khoan chi tieu ttu tien gianh cho ngttC1i ngheo. Chinh phil da quye"t dinh se tie"n hanh t6ng ke"t xem xet xem cd che"

mi~n giam phi dang dttqc thl}'c hic$n tren thl}'c te" ra sao. Chinh phil cilng da

ban hanh m(>t thong tu' lien b(> dtta ra m(>t cd che" nha't quan cho vic$c cung ca'p mi~n phi dich V\1 y te" cho ngu'C1i ngheo.

nghiep do wn load thyj uyi pl aluan van full moi nhat z z vbhtj mk gmail.com Luan van retey thac si cdeg jg hg

-78-

Bang 2.9: Ty I~ % ngu<ti sd dl}.ng cijch V\1 khong phai tra gl cho m(U Ian de'n kham chua b~nh t~i cac cd slJ y te' cong, 1998

Nh6m nguoi theo muc tieu dung/d~u ngu'oi

N gu'oi cung ca' p Tha'p Nhl Ba Tu' Cao Trung

nha't nha't blnh

Benh vien cong

% khong tn?t phi 50 42 42 41 38 42

% khong tni ti~n thu6c 0 0 0 0 0 0

Tramyt~

% khong tnl phi 90 83 78 79 75 82

% khong tnl ti~n thu6c 0 0 0 0 0 0

Ngu8n: DTMSDC 1993 va 1998

4.Kha nang tilp can dich vu y tl cong cua nguC!i ngheo.ã

Ben cc;tnh m~t tich clfc ctia va'n d~ thu vi~n phi tc;ti cac b~nh vi~n cong la tang dang k~ ngu6n kinh phi cho hoc;tt d9ng ctia b~nh vi~n ,thl vi~c thu m9t

ph~n vi~n phi co th~ lam ghlm kha nang ti~p c~n voi cac dich vv y t~ v~

m~t kinh te" va gay anh hu'dng tieu ClfC V~ m~t xa hQi nhu' lam tang Slf ngheo d6i.

N~u khong can nhiic nhii'ng di~u ki~n s6ng ctia nguoi ngheo ,thl vi~c thu

Vi~n phi d mUC cao se lam cho hQ kh6 ti~p C~n cac dich Vl;t y t~ cffn thi~t.

Theo hlnh 2.3 .ta nh~n tha'y nhii'ng ngu'oi sii' dt;tng cac b~nh vi~n cong ph~n IOn thu9c nh6m 20% thu nh~p cao nha't .M~t khac nh6m ngu'oi ngheo nha't lc;ti chi~m m9t ty 1~ ra't nho trong s6 nhii'ng ngu'oi sii' dt;tng dich vt;t ctia cac

nghiep do wn load thyj uyi pl aluan van full moi nhat z z vbhtj mk gmail.com Luan van retey thac si cdeg jg hg

- 79-

b~nh vi~n cong, so vcri ty 1~ dan cu nh6rn nay trong xa h()i chi chie'rn 8%

trong t5ng scf nhung ngu(Ji StY dl;lng dich V\l cua cac b~nh Vi~n cong.

Chinh vl v~y Nha nuoc c~n phai c6 giai phap d~ nguCii ngheo duqc ti€p

C~n nhi~U hdn VOi dich V\l y t€ cong.

Ro rang, day khong phai Ia ke't qua rnong rnu6n cua cac chinh sach cua Chinh phu. Th\fc t€, di~u nay nguqc hoan toan voi rnl;lc tieu cua Chinh phu la danh cac khoan bao cffp y t€ cong c()ng cho nh6rn nguCii ngheo nhfft trong xa h()i. Tuy nhien, nhu da n6i iJ tren, cac b~nh vi~n iJ h~u he't cac nuoc dang phat tri~n d~u c6 xu huang thu hut nhung b~nh nhan kha gia hdn trong Xa hQi VI Vi tri dia ly CUa cac b~nh Vi~n (thuCJng }a CJ khu V\l'C do thi), chfft luqng dich V\l duqc cho la t6t va chi phi cao. Vl v~y, khi rna ngan sach Nha nuoc cho y t€ con bao cffp nhi~u va chung chung (rna khong c6 rnl;IC dich C\l th~) dcfi VOi cac b~nh Vi~n, thl chi tieu cho y t€ cong se con tie'p tl;lc rnang l::].i lqi ich chu ye'u cho nhung nh6rn nguCii nay.

5.He thtfng BHYT:

Bao hi~rn y t€ chinh thuc ho::].t d()ng tu 1993 theo sau rn()t Nghi dinh ban

hanh narn 1992 thie't l~p hai rno hlnh bao hi~rn: bao hi~rn y t€ b~t bu()c d6i voi can b() cong nhan vien Nha nuoc t::].i chuc va da v~ hu'u va cac doanh nghi~p va cong ty tu nhan Ion (c6 tren 10 lao d()ng) va bao hi~rn y

t€ t\1' nguy~n nh~rn vao cac d6i tuqng con l::].i, tuc la nong dan, h<,>c sinh sinh vien va cac thanh vien trong gia dlnh cua nhung nguCii da rnua bao

hi~rn y t€ b~t bu()c.

Co quan chiu trach nhi~rn v~ bao hi~rn y t€ iJ Vi~t Narn la bao hi~rn y t€ iJ

Vi~t Narn. M6i tinh c6 van phong bao hi~rn y t€ cua tinh, rna cho toi g~n

nghiep do wn load thyj uyi pl aluan van full moi nhat z z vbhtj mk gmail.com Luan van retey thac si cdeg jg hg

- 80-

day v§:n chiu slf qmln ly ciia sd y te' cac tinh. Tuy nhien, tll' nam 1999 van phong bao hi~m y t€ tinh da duqc di;J.t n~m duoi slf quan Iy ciia bao hi~m y

t€ Vic$t Nam v1 nhi~u BHYT dia phU'dng gi;J.p kho khan v~ tai chinh.

Muc dong BHYT belt bu<)c = 3% muc ludng trong do nguC1i si't dvng lao d<)ng dong 2/3 va nguC1i lao d<)ng dong 113. Nhung nguC1i mua BHYT tlf nguyc$n dong s6 c6 dinh muc hang nam. Muc dong nay khac nhau gifi'a cac tinh Va ph\} thUQC VaO lo~i bao hi~m dU'QC llfa ChQn. d ffiQt s6 tinh ffiUC dong hang nam chi co 10.000d6ng trong khi d cac tinh khac muc dong len d€n 50.000d6ng.

S6 nguC1i tham gia BHYT da tang len ga'p doi trong khoang thC1i gian tu

nam 1993 de'n nam 1996, nhung sau do thl chung l~i dang k~ (IDnh 2.8).

Trong nam 1998, co 9,8 tri<$u nguC1i mua BHYT, trong do 38% (3,7 tri<$u nguC1i) thu<)c chU'dng tr1nh BHYT tlf nguyc$n. Bi~u do co nghia la s6 ngll'C1i co BHYT chi€m khoang 12 % t6ng s6 dan trong ca nude.

Ba co ba phffn tU' s6 d6i tuqng thu{)c dic$n phai mua BHYT belt bu<)c (nhii'ng nguC1i an lU'dng) da mua bao hi~m. Tuy nhien, BHYT tlf nguyc$n moi dang d giai do~n ban dffu va chi chi€m duqc 5% s6 d6i tltqng trong di<$n mua.

Nhu v~y, phffn Ion slf phat tri~n ciia BHYT trong tltdng lai lien quan d€n

vic$c md r<)ng d6i tltqng tham gia BHYT tlf nguyc$n. 90% s6 ngU'C1i tham gia BHYT tlf nguyc$n la hQc sinh. Nhu v~y chU'dng tr1nh BHYT tlf nguyc$n da co nhfi'ng thanh cong h€t sue h~n ch€ trong vi<$c v~n d<)ng nong dan va cac tffng lop dan ell' do thi khac mua BHYT.

nghiep do wn load thyj uyi pl aluan van full moi nhat z z vbhtj mk gmail.com Luan van retey thac si cdeg jg hg

- 81 -

Chfnh sdch xii hoi hod