PHAÀN 3: PHUẽ LUẽC GIỚI THIỆU MỘT SỐ VÙNG ĐIỂN HÌNH Ở VIỆT NAM CÓ TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI I. Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu
VIII. Định hướng phát triển DLST Phú Quốc
Phú Quốc có lịch sử khai hoang lập ấp khá lâu đời so với các vùng khác trong lưu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Trước đây Phú Quốc là hải đảo hoang vắng. Đến cuối thế kỷ thứ XVII, Mạc Cửu từ Trung Quốc đến Hà Tiên chiêu mộ dân phiêu lưu ở Phú Quốc và các nơi thành lập 7 xã thôn. Vùng đất Phú Quốc từ đây bắt đầu có người cai quản. Năm 1780,
391 392 Mạc Cửu xát nhập Hà Tiên vào Đàng Trong, Phú Quốc trở
thành đơn vị hành chính thuộc lãnh thổ Việt Nam.
Lịch sử Phú Quốc thể hiện đầy đủ nội dung xây dựng, gìn giữ và truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam. Ngay từ thời nhà Nguyễn, năm 1785, Nguyễn Ánh cầm đầu hạm đội của mình cùng nhân dân trên đảo đánh tan đoàn quân cướp biển Mã Lai. Dưới triều Minh Mạng – Thiệu Trị, lực lượng phòng trú ở đây suy yếu dần, hải tặc ra sức tung hoành, quân Xiêm kéo sang đánh phá. Cho đến năm 1868, anh hùng Nguyễn Trung Trực đã chọn Phú Quốc làm căn cứ chống Pháp nhưng sau đó cuộc khởi nghĩa của ông đã bị thất bại. Phú Quốc từ đó đã bị lọt vào tay đế quốc Pháp và năm 1975 Phú Quốc mới hoàn toàn được giải phóng.
Đất nước thống nhất, cuộc sống của người dân Phú Quốc được nâng cao, cùng với xu thế chung của cả nước Phú Quốc ngày càng đi lên về mọi mặt. Chính vì thế ngày nay Phú Quốc được phong tặng cho nhiều danh hiệu khác nhau như
“Vương quốc giữa biển khơi” hay “Hòn đảo làm giàu Tổ quốc”.
2. Tổng quan về đảo Phú Quốc
Phú Quốc không chỉ là nơi tẩu quốc của vua Gia Long, nơi hùng cứ của anh hùng Nguyễn Trung Trực, nơi sản xuất ra loại nước mắm hảo hạng nổi tiếng… mà Phú Quốc còn là một giang sơn cẩm tú, một Việt Nam thu nhỏ, một thắng cảnh nên thơ, một nơi du lịch lí tưởng. Vị trí địa lí của Phú Quốc rất thuận lợi, nằm gọn trong vùng biển giàu có về tài nguyên. Nó được xem là ngư trường lớn nhất với trữ lượng hải sản dồi dào nhất nước ta. Thiên nhiên đã dành cho Phú Quốc một sự trù phú bất ngờ: đây là nơi tập trung của hỗn
hợp nhiều hệ sinh thái từ biển, hồ, sông, suối, đến đồng bằng, rừng rậm, với nhiều loại gỗ quý, chim, thú quý hiếm…
Cư dân nơi đây hiền lành, mến khách với khối óc và đôi tay cần mẫn đã góp phần vào sự giàu có của đảo bằng những vườn tiêu bát ngát, bằng hương vị nước mắm đậm đà. Phú Quốc là một trong những địa điểm hấp dẫn, du lịch Phú Quốc là hành trình về chốn hoang sơ kỳ bí.
Phú Quốc thuộc hệ sinh thái vùng quần đảo nhỏ, bao gồm một đảo lớn và một số đảo nhỏ xung quanh (cụ thể là thuộc nhóm các hệ sinh thái biển – đảo theo hệ thống phân loại hệ sinh thái chung của Việt Nam). Đặc trưng của nó là vừa mang tính chất của hệ sinh thái đảo độc lập (khu hệ sinh vật tập trung chủ yếu trên đảo và quanh đảo), vừa mang tính chất của hệ sinh thái quần đảo (có các vũng, vịnh và vùng cư trú nhỏ riêng rẽ giữa đảo lớn và các đảo nhỏ). Vì vậy, tính đa dạng sinh học của hệ sinh thái vùng quần đảo trở nên phong phú hơn hệ sinh thái các đảo độc lập. Phú Quốc là một đảo giàu tiềm năng du lịch, hải sản và là huyện đảo lớn nhất Việt Nam được mệnh danh là “Viên ngọc bích của vùng biển phía Nam”.
a. Vị trí địa lí và địa hình
Phú Quốc nằm phía Tây Nam Việt Nam thuộc tỉnh Kiên Giang, nằm trong Vịnh Thái Lan với diện tích là 593 km2. Chiều dài từ Bắc xuống Nam là 52 km, nơi hẹp nhất là 3m, rộng nhất là 25 km. Dân số hơn 75.000 người.
Toạ độ địa lý: từ 103 0 29’ đến 104 0 9’kinh Đông và từ 9048’ đến 10026’ vĩ Bắc. Phú Quốc cách thị xã Rạch Giá (Kiên
Giang) 120km, huyện Hà Tiên là 46 km và cách đường lãnh hải Campuchia – Việt Nam là 4.5 km.
Từ Bắc xuống Nam Phú Quốc có 99 ngọn đồi nhấp nhô.
Hệ thống núi đồi ở bắc bán đảo gồm hai dãy núi (dãy Hà Ninh dài 30 km, ở phía đông với những dãy núi khá cao: núi Chúa (603m), núi Vồ Quặng (473m), núi Đá Bạc (448m)). Phú Quốc bốn bề là biển nhưng nhờ có rừng nên đảo có sông, thác, suối, tầng nước ngầm ngọt lịm.
b. Thổ nhưỡng
Sở dĩ Phú Quốc có sự đa dạng về hệ sinh thái vì ở đây có sự phong phú về các loại đất, bao gồm các loại đất chính sau: đất ferralit màu vàng xám, với diện tích 20.644ha thích hợp trồng các loại cây ăn trái, cây công nghiệp lâu năm; đất ferralit vàng đỏ trên sa thạch, khoảng 2450ha thích hợp với trồng tiêu; đất ferralit xói mòn trơ sỏi đá, khoảng 5.571ha, thích hợp cho trồng rừng; đất sialit ferralit xám, 9.000ha, loại đất này chủ yếu để trồng cây lâu năm; đất phù sa gley chua, 644ha, nơi phát sinh của rừng tràm; đất cát, 8.933ha, phù hợp nhất cho trồng phi lao và trồng dừa; đất sét mặn, diện tích khoảng 426ha, thuận lợi cho trồng lại rừng đước, vẹt và có thể nuôi tôm thẻ, tôm bạc.
c. Khí hậu
Trên đảo có hai mùa mưa và khô, mùa mưa với gió mùa Tây Nam thổi mạnh vào bờ từ tháng 5 đến tháng 10, mùa khô với gió mùa Đông Bắc thuận tiện cho du lịch. Nhìn chung khí hậu ở Phú Quốc khá ôn hòa (mang tính ổn định cao), hầu
như quanh năm đều mát mẻ. Về mùa khô có tháng nóng nhưng không oi bức cả ngày.
Nhiệt độ trung bình vào khoảng 260 - 270C, biên độ nhiệt trong năm từ 1 - 20C. Lượng mưa trung bình năm khoảng 2800 – 3200mm, số ngày mưa từ 120 – 150 ngày nhưng tập trung 95% vào 8 tháng mùa mưa. Độ ẩm trung bình năm khoảng 83–
85% và lượng mây trung bình khoảng 7/10.
c. Tài nguyên du lịch Hệ động vật
Do sự phong phú về sinh cảnh nên đảo Phú Quốc có sự đa dạng khá lớn về chủng loại loài. Theo tài liệu điều tra khảo sát của Phân viện Điều tra Quy hoạch rừng II hiện nay Phú Quốc có một hệ động vật khá phong phú, bao gồm các loài chính sau:
Loài có vú
Bao gồm những bầy khỉ (Macaca. sp) khá đông trong các khu rừng già nguyên thuỷ ở Hàm Ninh, núi Tượng; loài chó Phú Quốc (Canis dingo) là một trong những loài thú có vú còn xót lại ở đảo: màu lông xám tuyền, lưng có xoáy, một loại chó săn, giữ nhà tốt; heo rừng (Sus scrofa); nai (Cervus unicolor);
rái cá (Lutra Lutra) trong rừng rậm nhiệt đới ẩm.
Bộ ăn thịt (Carnivorea)
Mèo rừng, chồn, cáo (Felis, Herpetes, Viverrra), linh trưởng (Primates), khỉ vàng (Macaca Mulata), vượn (Hylobates concolor), khỉ độc.
Bộ dơi